پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
کریس اسکینر حدود سه سال پیش در وبلاگ خود درباره سه مرحله فین‌تک مطلبی نوشته بود. اکنون به گفته خودش، می‌تواند آن سه مرحله را به پنج مرحله بسط و گسترش دهد که از سال 2005 تا 2027 را شامل می‌شود.
این پنج مرحله عبارت‌اند از:
- ساختارشکنی (2005 تا 2014)
- مذاکره (2014 تا 2017)
- مشارکت (2017 تا 2022)
- ادغام (2022 تا 2027)
- تجدید (2027 به بعد)
مرحله اول فین‌تک: ساختارشکنی (2005 تا 2014)
به گفته کریس اسکینر، مرحله اول در سال 2005 زمانی آغاز شد که او برای اولین بار شنید که یک شرکت درباره پلتفرمی صحبت می‌کند که قصد دارد از طریق الگوریتمی به نام زوپا، افرادی که پول دارند را به افرادی که به پول نیاز دارند، متصل کند. البته برخی معتقدند که این مفهوم قبل‌تر از این اتفاق و با ورود پی‌پل در سال 1999 شروع شده اما اسکینر بر این باور است که پی‌پل آنچنان تصویری از فین‌تک نشان نمی‌دهد و بیشتر پرداخت‌های آنلاین را پوشش می‌دهد.
اما از دید اسکینر، فین‌تک کمی متفاوت است و بیشتر مربوط به استفاده و بهره‌مندی از امور مالی باز از طریق اپلیکیشن‌ها، ای‌پی‌آی‌ها و تجزیه‌وتحلیل‌ها است و این اتفاق واقعا تا سال 2005 رخ نداده بود؛ یا از طرف دیگر برخی هم بر این باورند که فین‌تک با ورود اپلیکیشن‌ها و اپ استور اپل در سال 2008 شکل گرفت.
زمانی که فین‌تک آغاز شد بیشتر استارت‌آپ‌ها درباره ساختارشکنی و از بین بردن سیستم بانکداری صحبت می‌کردند و می‌خواستند جایگزین بانک‌ها شوند.
اسکینر می‌گوید که هرچند این ایده، ایده خوبی است ولی کمی ساده‌لوحانه است چون بانک‌ها به دلیل خاصی ایجاد شده‌اند. بانک‌ها نقش یک واسطه تنظیم‌شده قابل اعتماد را دارند که سروکارشان با پول‌های مردم است و بدون آن ساختار تنظیم‌شده بدون شک سیستم دچار فروپاشی می‌شد. به همین خاطر سال‌ها است که درباره حذف واسطه‌ها صحبت می‌شود ولی هیچ‌وقت اتفاق نمی‌افتد. شما می‌توانید نظام مالی تا هر اندازه که می‌خواهید غیرمتمرکز کنید اما همیشه نیاز به وجود نظارت از جانب نهاد مورداعتماد ضروری خواهد بود در غیر این صورت کارها پیش نمی‌رود.
به همین دلیل انجمن استارت‌آپ‌های فین‌تک متوجه شده‌اند که باید به جای اینکه جایگزین بانک‌ها شوند، با آنها همکاری داشته باشند. از طرف دیگر بانک‌ها هم متوجه کارهای جالبی که استارت‌آپ‌ها انجام می‌دهند شده‌اند و شروع به صحبت و همکاری با آنها و در مواردی سرمایه‌گذاری روی آنها کرده‌اند.
ببینید: فین‌تک چیست؟
مرحله دوم فین‌تک: مذاکره (2014 تا 2017)
مذاکره موج دوم مرحله فین‌تک است؛ زمانی که مذاکرات و صحبت‌های عمیق و طولانی شروع می‌شود و بانک‌ها شروع به انجام هکاتون‌ها و دیگر اقدامات نوآورانه کردند. برخی می‌گویند که مرحله مشارکت میان بانک‌ها و فین‌تک زودتر شروع شده اما به گفته اسکینر تا همین اواخر چندان چیزی به‌عنوان مشارکت بانک و فین‌تک وجود نداشت. به لطف سندباکس‌های رگولاتوری و سرمایه‌گذاری‌های مرحله کشت ایده، بانک‌ها بالاخره به این قضیه پی بردند که تمام استارت‌آپ‌های فین‌تک تهدیدی برای آنها محسوب نمی‌شوند و از طرف دیگر بیشتر استارت‌آپ‌ها هم فهمیدند که تمام بانک‌ها احمق و ابله نیستند.
مرحله سوم فین‌تک: مشارکت (2017 تا 2022)
طی ده سال ما از مرحله ساختارشکنی و از بین بردن بانک‌ها به مذاکره و گفتگو و مشارکت و همکاری با بانک‌ها رسیدیم و اکنون در مرحله سوم فین‌تک یعنی همین مشارکت و همکاری قرار داریم.
مرحله چهارم فین‌تک: ادغام (2022 تا 2027)
اسکینر بر این باور است که تا ده سال آینده از آنجایی که مرحله فین‌تک از مشارکت و همکاری به سمت ادغام هرچه بیشتر پیش می‌رود، این موضوع از جذابیت بیشتری هم برخوردار می‌شود. هرچند که چنین اتفاقی تحت عنوان PSD2 در حال وقوع است ولی نه آنطور که باید و شاید.
موضوع PSD2 آنچنان که باید تاثیرگذار نبوده است چون بسیاری از بانک‌ها در برابر باز بودن مقاومت می‌کنند. همچنین اشخاص واسط هم هنوز تغییرات را تمام و کمال حس نکرده‌اند و عده‌ای می‌گویند حتی قبل از وقوع تغییرات عمده و واقعی ممکن است نیاز به PSD3 هم باشد.
PSD2؟ PSD3؟
PSD2 درباره این است که بانک‌ها باید داده‌های خود را از طریق API باز در دسترس اشخاص واسط قرار دهند. PSD3 هم به واسطه‌ها اشاره می‌کند که باید داده‌هایشان را از طریق API باز در دسترس بانک‌ها قرار دهند.
ببینید: فین‌تک چیست و چگونه عمل می‌کند؟
مرحله پنجم فین‌تک: تجدید (2027 به بعد)
زمانی که معنای واقعی به سمت پلتفرم‌های باز و بازاری از APIها، اپلیکیشن‌ها و تجزیه‌وتحلیل‌ها رفتیم آن وقت می‌توانیم شروع به ادغام کامل بانکداری، فین‌تک و بیگ‌تک کنیم.
زمانی که این اتفاق بیفتد دیگر صحبتی از بانک‌ها در مقابل فین‌تک‌ها یا صنعت بانکداری و فین‌تک نمی‌شود. فقط انجام امور مالی از طریق شبکه مدنظر قرار می‌گیرد که قرار است به صورت کاملا ادغام‌شده، یکپارچه، بدون اصطکاک، جهانی و آنی انجام شود.
منبع: The finanser
