راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

کاربرد تکنولوژی زنجیره‎بلوک در صنعت بانکداری؛ از توهم تا واقعیت

فرناز علمیه، مدیر معماری و مهاجرت داده شرکت ناواکو / در مورد مفاهیم پایه‌ای تکنولوژی بلاکچین، کمابیش اطلاعات جامعی در دسترس است. اولین نوآوری آن، شبکه مالی باز است که باعث شکستن انحصار تولید ارزش مالی می‌شود. دومین مورد بی‌اعتباری تراکنش‌هاست یعنی هر تراکنش بدون نیاز به اعتبارسنجی از حاکمیت مرکزی اعتبار دارد. مورد سوم بدون مرز بودن است بدین معنا که ارزش‌های مالی یا به عبارتی ارزهای در جریان در این تکنولوژی محدود به فضای جغرافیایی خاصی نیستند.

شفاف بودن فضای تولید این ارزش‌های مالی نیز باعث می‌شود این نوع از ارزها بدون پشتوانه نباشند و در آخر مهم‌ترین ویژگی و نوآوری آن قابلیت برنامه‌ریزی بالای آن است که این مورد تولید برنامه برای آن را توسط توسعه‌دهندگان نرم‌افزار در دسترس‌تر می‌سازد.

قطعا اکثر مدیران و سیاست‌گذاران صنعت بانکداری نیز بر این موارد اشراف دارند و شاید نگارش چنین مقاله‌ای از جانب یک کارشناس جسارت انگاشته شود. ولی به‌عنوان شخصی که حدود شانزده سال در زیرمجموعه‌های این صنعت مشغول به کار بوده‌ام و با دانش اندکی که در برابر این اساتید و مدیران دارم، خود را مسئول دانستم که دراین‌باره مطلب بنویسم.

در ارتباط با رویکردی که این صنعت در قبال تکنولوژی‌های جدیدی چون زنجیره‌بلوک یا ارز رمزنگاری‌شده اتخاذ می‌کند، جهت یادآوری لازم به ذکر است که این صنعت هم‌اکنون حداقل شانزده سال یا بیشتر است که به کمک کارشناسان نرم‌افزار سعی در تولید سامانه بانکداری متمرکز داشته است.

البته شاید به نظر برسد که با توفیق‌هایی هم مواجه بوده است، ولی آنچه در بازار نرم‌افزارهای بانکی نمود دارد نشانگر این موفقیت نیست. به جرات می‌توان گفت هنوز هم بعد از این همه سال، سیستم جامع بانکداری متمرکز بومی که پاسخگوی حداقل نیازهای موجود در فرایندهای بانکداری باشد وجود ندارد، بماند که در طول این سال‌ها بانک‌ها همیشه گریزهایی هم به سیستم‌های بانکداری متمرکز تولیدشده خارجی داشته‌اند و سعی در بومی‌سازی آن‌ها کرده‌اند که در اکثر موارد نتیجه مطلوب نبوده است.

این در حالی است که نیروی متخصص نرم‌افزار در کشور کم نبوده است و شرکت‌های نرم‌افزاری صاحب تجربه‌ای نیز همواره بوده‌اند که در کار تیم‌سازی و اجرای پروژه‌های نرم‌افزاری تجارب موفقی را در کارنامه خود دارند.

خبرگان این صنعت هم کم نبوده است و از طرفی شاید شیب تغییرات قوانین در این کسب‌وکار به نظر از صنایع دیگری به مانند صنعت تولید بیشتر به نظر برسد ولی از سوی دیگر تلاش مدیران و توسعه‌دهندگان سیستم‌های بانکداری متمرکز بیشتر بر روی تولید سامانه‌های با قابلیت انعطاف بیشتری نسبت به این تغییر فرایندها یا قوانین کسب‌وکاری بوده است.

حال این سوال مطرح است که «آیا هم‌اکنون بستر مناسبی برای ورود این صنعت به تکنولوژی زنجیره‌بلوک یا ارز رمزنگاری‌شده وجود دارد؟» و یا لازم است قبل از ورود به این تکنولوژی پرونده بانکداری متمرکز را به شکلی مطلوب بسته و سپس با ایجاد فرهنگ سازمانی، کارگروهی و بستر شفافی از اطلاعات ابتدا بستر مطلوب ورود به چنین تکنولوژی را فراهم آوریم و سپس به تبلیغ و ارائه این تکنولوژی در نمایشگاه‌ها و همایش‌ها اقدام کنیم؟ و یک بار برای همیشه این مسئولیت را بپذیریم که راهکار، ورود به یک تکنولوژی و سپس فیلترینگ و آسیب‌زدایی از آن نیست.

ابتدا باید گام‌های لازم برای پذیرش این بستر فراهم شود. در صنعت بانکداری کنونی که بانک‌ها حتی جسارت تغییر COA را ندارند و نیاز به BPR در بسیاری از فرایندهای آن بیش‌ازپیش وجود دارد ولی جسارت اجرایی کردن آن موجود نیست و از طرفی شفاف‌سازی اطلاعات و گزارش‌ها چون تابویی بر سر آن سایه افکنده است. سخن از تکنولوژی زنجیره‌بلوک و ارز رمزنگاری‌شده به مانند سرابی است که در واقعیت به تحقق نمی‌پیوندد.

1 دیدگاه
  1. مرضیه جلالی می‌گوید

    جانا! سخن از زبان ما می گویی.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.