پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
هنر مقاومت / گزارشی درباره پیپینگ که بهتازگی پرداختیار شده است
پیپینگ را باید نماد استقامت در مقابل فیلترینگ نامید. چهار مرتبه فیلتر شدن آمار بالایی برای یک کسبوکار آنلاین است. اوضاع پیپینگ امسال و مخصوصا در ماههای اخیر با پرداختیار شدن بهتر از سالهای قبل است.
ماهنامه عصر تراکنش / پیپینگ یکی از اولین کسبوکارهایی است که با شاپرک تفاهمنامه پرداختیاری امضا کرده است. این تیم که حاشیههای زیادی را پشت سر گذاشته، با تمرکز بر کیفیت سرویسهای خود در تلاش است تا به یکی از فینتکهای برتر ایران تبدیل شود. تیم فنی این استارتآپ در مشهد مستقر است و اعضای فروش و مارکتینگی این استارتآپ در خیابان میرداماد کار میکنند. در این شماره به سراغ همبنیانگذاران پیپینگ رفتیم و با سعید مشهدی و محمدمهدی باریده در مورد دغدغهها، چالشها و برنامههای این استارتآپ همصحبت شدیم.
روند شکلگیری پیپینگ
روزی که برادران مشهدی با ایده مدیریت صندوق وامهای خانوادگی به تهران آمدند و وارد شتابدهنده آواتک شدند، حتی خودشان هم فکر نمیکردند که کسبوکارشان تبدیل به پیپینگ فعلی شود. مشهدی در اینباره میگوید: «ما با این طرح وارد آواتک شدیم، تقریبا همان چند روز اول بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که این طرح مقیاسپذیر نیست. ایدهمان را به ایده دیگری به نام بیتوام تغییر دادیم. بیتوام صندوق قرضالحسنه اجتماعی بود که در آن دوستان خود را دنبال میکردید و آنها بهصورت آنی پولی را پرداخت میکردند؛ افراد چیزی حدود ۳۰ هزار تومان پرداخت میکردند و از پولی که انباشت شده بود، میشد وام خرد تا سقف حداکثر ۲۰۰ هزار تومان دریافت کرد.»
هدف سعید و مسعود مشهدی در ابتدا خوابگاههای دانشجویی بود و با همان طرح در دوره ششماهه شتابدهی شرکت کردند. به گفته مشهدی، بیش از پنج ماه روی این طرح کار کردند و سه هفته مانده به ارائه، متوجه شدند که به نتیجه نمیرسند. مشهدی توضیح میدهد: «موفق نشدیم و خیلی جاها اشتباه کردیم. وقت خود را تلف کردیم و دیدیم به نتیجه نمیرسیم. روز ارائه که باید نتیجه تلاش ششماههمان را در آواتک و در حضور سرمایهگذاران ارائه میدادیم، برای ما خیلی بد بود که نتوانسته بودیم کار مفیدی ارائه دهیم.
تصمیم گرفتیم تا یک نظرسنجی ترتیب دهیم، به سراغ همان خوابگاهها رفتیم و حدود ۲۵۰ نظرسنجی پر کردیم. در آن چند سوال پرسیده بودیم و یکی از آن سوالها این بود که آیا تا به حال به کسی پول قرض دادهاید؟ جواب ۹۰ درصد «بله» بود. سوال دیگر این بود که تجربهای که در این مورد داشتید، چطور بوده؟ بیش از 90 درصد از قرض دادن ابراز نارضایتی کرده بودند. میگفتند یا پول ما را دیر میدهند یا اصلا پس نمیدهند. ما متوجه شدیم که مردم بیشتر دوست دارند پول بگیرند و علاقهای به قرض دادن ندارند.»
به گفته مشهدی، در بیتوام به خاطر اینکه آنها میخواستند پرداختهای شخص به شخص یا تسویه انجام دهند، با چالشهای زیادی روبهرو بودند. او اضافه میکند: «نمونههای بینالمللی را نگاه میکردیم. سعی میکردیم تا با استفاده از آن نمونهها و هماهنگ کردن آنها با مدل داخلی، بهدنبال راهحلی باشیم و در همین مسیر پیپینگ به وجود آمد. Payping.ir/username صفحه شخصی کاربر است که خیلی راحتتر میتواند پول را انتقال دهد. آن موقع سه هفته به ارائه روز دمو مانده بود. در آن زمان تسویه آنی هم وجود داشت. توانستیم در همان سه هفته انتهایی هزار کاربر بگیریم.»
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
سعید مشهدی
سعید مشهدی دارای مدرک کارشناسی مهندسی عمران از دانشگاه فردوسی مشهد است. او کارشناس فنی و توسعهدهنده در شرکت پارسرایانه بوده است. مشهدی همبنیانگذاری استارتآپ بیتوام و پیپینگ را در کارنامه خود دارد و هماکنون مدیرعامل پیپینگ است.
[/mks_pullquote]
باریده که در آواتک به برادران مشهدی ملحق شد، میگوید که در آن بازه زمانی هم توئیتر و هم آواتک خیلی به این تیم کمک کرد و خیلی سریع در مدت کوتاهي پیپینگ کاربران زیادی گرفت.
از آغاز راه تا پرداختیار شدن
پیپینگ در ماههای اول تمرکز خود را روی انتقال پول گذاشته بود. مشهدی با اشاره به اینکه در طول زمان تمرکز پیپینگ بر موضوعات متنوع بوده است، توضیح میدهد: «کسبوکار ما در ابتدا یک صفحه شخصی P2P بود. آن موقع تازه تلگرام آمده بود و فروشندهها در تلگرام اجناس خود را میفروختند. در آن زمان مد شده بود که فروشندگان شماره کارت خود را میدادند و مشتریها برای آنها پول را کارت به کارت میکردند. مشتری از فیش کارت به کارت عکس میگرفت و آن را برای فروشنده میفرستاد. ما آنجا به ذهنمان رسید که وارد فاز تجاری کسبوکارهای کوچک بشویم. بنابراين فروشندگان فعال در شبکههای اجتماعی و خانگی را هدف قرار دادیم.
سرویس آیتم مالی را ارائه دادیم که کسی اگر خدمات یا محصولی داشت، در آن تعریف میکرد و در قبال آن یک لینک کوتاه میگرفت، سپس آن لینک را برای خریدار میفرستاد كه خیلی مورد استقبال واقع شد. فروشندگان در ابتدا به آن سرویس اعتماد نداشتند ولی رفتهرفته با افزایش تعداد کاربران و کیفیت سرویسدهی، آنها هم اعتماد کردند. غیر از پرداختهای ساده، ما قصد داریم پرداختهای تسهیمی و چندنفره را وارد پیپینگ کنیم.»
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
یکپارچگی پیپینگ با اپلیکیشنهای گوناگون
محمدمهدی باریده: «بخش جدیدی در پیپینگ به وجود آوردهایم. اپلیکیشنهای مختلف میتوانند به پیپینگ وصل شوند، از پایگاه کاربران پیپینگ استفاده کنند یا اینکه پایگاه کاربران خودشان را که یکسری کارها مثل تایید هویت، پرداخت ساختن و تسویه کردن را باید انجام میدادند، ولی برای آنها خیلی سخت شده، از طریق سرویسهای جدید ما انجام دهند. این لیست سرویسهای پیپینگ روزبهروز در حال بزرگتر شدن است. یکپارچگی که بین ما و سرویسهای دیگر برقرار است، برای کاربر بسیار جذاب است که با کمترین هزینه مالی به سرویسهای متعدد وصل شود.»
[/mks_pullquote]
مشهدی در پاسخ به این سوال که پرداختیار شدن چه تغییری در کسبوکار پیپینگ به وجود خواهد آورد، میگوید: «اعتمادسازی بین کاربران با همین پرداختیاری افزایش مییابد. نماد به تجمیعکنندهها تعلق نمیگرفت و همین تفاهمنامه پرداختیاری به اعتماد کاربران کمک زیادی میکند. اگر قسمت فنی این قضیه هم زودتر راه بیفتد، دست ما را خیلی باز میکند. هنوز مشخص نشده که پرداختیاری چه تغییرات ملموسی روی کسبوکار ما میگذارد. فکر میکنم هم از لحاظ فنی، هم از نظر اعتماد کردن حاکمیت به ما و هم از نظر اعتماد کاربران پرداختیارها تاثیر مستقیم دارند. امیدوارم همین تفاهمنامهها مانع فیلترینگ شوند.»
باریده با اشاره به اینکه در این بحث خود نهادهای نظارتی هم درگیر و دخیل هستند، تصریح میکند: «کمیته مصادیق محتوای مجرمانه، پلیس فتا، وزارت اطلاعات، وزارت صنعت و معدن، بانک مرکزی، دادستانی، شاپرک و خود شرکتهای PSP در این روند حضور داشتند. همه به نتیجه واحدی رسیده و زیر تفاهمنامه را امضا کردهاند. این یک قوت قلب برای فینتکها به حساب میآید. فرداروزی اگر خواستیم مذاکرهای بکنیم، میتوانیم ادعا کنیم که سازمان شما در این تفاهم حضور داشته است.»
غولی به نام فیلترینگ
با سه بار فیلتر شدن و یک بار بسته شدن درگاه پیپینگ با شکایت شاپرک، این کسبوکار عملا چهار بار دچار اختلال جدی شده است. باریده با اشاره به بحث اعتماد بعد از هر بار فیلتر شدن میگوید: «ما اعتماد را به چند طریق ایجاد کردیم. پاسخگویی در لحظه ما بهصورت آنلاین و ارائه خدمات خوب روی سرویسهای پیپینگ باعث ایجاد اعتماد مشتری به کسبوکار ما شده است. با فیلترینگ مشتری از دست میرود، ولی با ارائه سرویس مناسب بسياري از کاربران هر بار بعد از فیلترینگ مجددا به پیپینگ برمیگردند.»
مشهدی بحث فیلترینگ را اینطور ادامه میدهد: «هر بار که فیلتر میشدیم، شرایط خیلی پیچیده میشد. یک بار بیش از ۷۰ روز فیلتر شدیم و بعد از رفع فیلتر بهصورت مجدد دو روز دوباره فیلتر شدیم كه در پی آن ریزش بیش از ۷۰ درصدی به وجود آمد. قطعا مشتری من هم وقتی پیپینگ فیلتر است، نمیتواند به مشتری خود یک صفحه فیلترشده ارائه دهد. یک فیلترینگ طولانیمدت کل کسبوکار را زمین میزند. بازیابی بعد از فیلتر شدن کار سختی است. تصور کنید که ما سه بار فیلتر شدهایم. همه میدانیم که به خاطر اشتباه یک کاربر کل پلتفرم نباید فیلتر شود. فیلترینگها هم بدون تذکر و اطلاعرسانی انجام میشد و خیلی تلخ بود.»
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
محمدمهدی باریده
محمدمهدی باریده دانشآموخته مهندسی ماشینهای ریلی دانشگاه علم و صنعت در مقطع کارشناسی است و کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک از دانشگاه خواجه نصیر دارد. او همبنیانگذار رسانه ایکامی، همبنیانگذار استارتآپ گردشگری xtraveler و همبنیانگذار و عضو هیات موسس شتابدهنده شفق بوده است. باریده همبنیانگذار و مدیر توسعه کسبوکار پیپینگ و همچنین مشاور توسعه کسبوکار استارتآپهاست.
[/mks_pullquote]
به گفته او بعد از مدتی به واسطه مشکلاتی که برای پیپینگ ایجاد شده بود، پذیرندگان این استارتآپ بهصورت محسوسی ریزش کردند. مدیران پیپینگ در این مرحله تصمیم گرفتند کسبوکارشان را با تغییراتی مواجه کنند. مشهدی میگوید: «تلگرام فیلتر شده بود و دیدیم که این بازار ما را دچار چالش خواهد کرد. بنابراين تصمیم گرفتیم وارد کسبوکارهای متوسط شویم. سرویسهای جدید پیپینگ که بهتازگی رونمایی شد، مدت زیادی است که روی آن کار میکنیم. فیلترینگ کار ما را عقب انداخت. تصمیم گرفتیم چند ماهی تمام تمرکزمان را روی سرویس جدید بگذاریم.»
مشهدی ادامه میدهد: «در مواقعی که فیلتر میشدیم، هشدار میدادیم که فقط کسبوکارهای حوزه فینتک در معرض این چالش نیستند. دیدیم که این موضوع گریبان خیلیها را گرفت و بسياري اصناف دیگر هم این حس را تجربه کردند. فیلترینگ کسبوکارهای داخلی واقعا به اقتصاد ضربه میزند و جوانانی بهصورت مستقیم متضرر میشوند.»
ادامه مسیر
تا قبل از شروع سال 1397 تیم پیپینگ ۱۱نفره بود. فیلترینگ باعث شد تا چند نفر از منابع انسانی با این تیم خداحافظی کنند و اکنون، 22 نفر بهصورت مستقیم در پیپینگ کار میکنند. مشهدی با بیان اینکه بعد از عید چالشهای پیپینگ شروع شد، تصریح میکند: «از چند ساعت قبل از تحویل سال، سرویسهای خارجی شروع به تحریم سرویسهای ایرانی کردند.
بیش از دو سال اطلاعات ما داخل آن سرویسها بود و در کسری از ثانیه آن اطلاعات از بین رفت. نیروی انسانی ما هم داشت روی همان سرویسها کار میکرد و تا مدتی کار ما متوقف شده بود. از طرفی روند افزایشی دلار شروع شده و بار روانی عجیبی به راه افتاده بود. افراد برنامهریزی کرده بودند و به یکباره متوجه شدند که نمیتوانند به اهداف خود برسند. تاثیر منفی زیادی بر کسبوکارها گذاشته شد و ذهن افراد به هم ریخته است. تمام کسبوکارهای ایرانی با این چالش مواجه شدهاند.»
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
تیم جوان
محمدمهدی باریده: «اوایل برنامه ما این بود تا با تیم خیلی کوچک کارهایمان را پیش ببریم، ولی از سال 1397 تعداد نیروهای پیپینگ روند افزایشی داشته است. هماکنون ۲۲ نفر در پیپینگ مشغول به کار هستند و میتوانیم به دانش فنی این نیروهای جوان اتکا کنیم.»
[/mks_pullquote]
مشهدی ادامه میدهد: «ما از سرویسهای ایرانی خیلی خوبي استفاده میکردیم و بخشی از کسبوکار خود را روی «ابرکلاد» سوار کرده بودیم. به علت گرانی دلار کلا این کسبوکار فعالیت خود را پایان داد. از سرویسهای خارجی هم بهسختی استفاده میکنیم. حساسیتهای زیادی وجود دارد. آمریکایی نباید باشد، اگر اروپایی باشد نباید در آمریکا دفتر داشته باشد، اگر این شرایط وجود داشت، تازه باید به سراغ آن برویم و از او بپرسیم اگر آمریکا ایران را تحریم کرد، آیا شما حاضرید با ما کار کنید؟ چالشهای زیادی داریم و در بعضی مواقع انرژیمان روی این چالشها تلف میشود.
حرف کشورهای جهان اول را نمیزنم، ولی به همین ترکیه و بعضی دیگر از کشورهای همسایه که نگاه میکنید، از صد دغدغهای که ما داریم، پنج تای آنها با آن کشورهای مشترک است. ۹۵ درصد از آنها واقعا فقط وقت و انرژی ما را میگیرد؛ نه فنی است و نه حرفهای. یک حالت فرسایشی پیدا شده بود و خوشبختانه سرویسهای جدیدمان نشاطي را به بچهّها تزریق کرد. سرویسهایمان را عوض کردیم و انرژی سازمانی بیشتر شده است. امیدوار هستیم تا با تیم جوان و متخصصی که داریم، در ادامه مسیر موفق باشیم و جزء فینتکهای برتر ایران باشیم.»