پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بانک ملت و آینده چگونه خدمات NFC را ارائه خواهند داد؟
طرح حذف کارت بانکی و به‌جای آن امکان پرداخت پول با موبایل( NFC) در حال اجرایی شدن است. بانک ملت و بانک آینده به این طرح پیوسته‌اند. این دو بانک چگونه خدمات NFC را ارائه خواهند داد؟
سرانجام پس از گذشت ۸ سال، براساس اعلام بانک مرکزی، امکان پرداخت پول از طریق موبایل به‌جای استفاده از کارت (NFC) در کشور عملیاتی شده و قرار است این طرح در سطح وسیع اجرایی شود. محمدحسین محمودی، مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت در خصوص نهایی‌سازی خدمات مرتبط با NFC در بانک ملت برآورد کرده که در تیرماه این خدمت برای کارت‌بانک ملت روی ابزار‌های شرکت به پرداخت به طور کامل ارائه شود. همچنین حمید بنائیان، معاون بانکداری الکترونیکی بانک آینده هم اعلام کرده که قرار است بانک آینده خدمات NFC را علاوه بر اپ‌های بازار، مانند ایران کیش، از اردیبهشت‌ماه بر روی اپلیکیشن «آبانک» قرار دهد. با این حال این خدمت هنوز عمومی نشده و عمومی‌شدن آن منوط به تصمیم بانک مرکزی است.
نحوه ارائه خدمات NFC به مشتریان بانکی
بانک آینده یکی از شش بانکی است که در حال حاضر به خدمت کهربا پیوسته است. حمید بنائیان، معاون بانکداری الکترونیکی بانک آینده درباره نحوه ارائه این خدمات به مشتریان بانک آینده توضیح داد: «مشتری ابتدا باید اپلیکیشنی که بانک معرفی کرده را نصب و کارتش را در آن اپ تعریف کند. سپس بدون نیاز به همراه داشتن فیزیک کارت، در درگاه‌های پذیرنده NFC می‌تواند اقدام به پرداخت کند.»
او با بیان اینکه مشتریان کارت‌های فعلی را می‌توانند در اپلیکیشن تعریف کنند و هیچ محدودیتی در تعداد کارت‌هایی که در اپلیکیشن تعریف می‌شود وجود ندارد، گفت: «تنها کارت‌هایی را می‌شود در اپلیکیشن تعریف کرد که سوئیچ صادرکنندگی آن به سامانه کهربا متصل شده باشد.»
به زودی خدمات NFC روی آبانک ارائه خواهد شد
بنائیان با اشاره به آبانک توضیح داد: «اکنون در حال تعریف سامانه کهربا روی اپلیکیشن آبانک، هستیم و به زودی شاهد رونمایی این خدمت روی اپلیکیشن آبانک خواهیم بود. طبیعتا در مسیر تعریف کارت در اپلیکیشن، یک روش احراز هویت در نظر گرفته‌شده تا امنیت سامانه بالا برود. ضمن اینکه شماره تلفن همراه باید متعلق به خود دارنده کارت باشد.»
معاون بانکداری الکترونیکی بانک آینده ادامه داد: «امنیت اپلیکیشن را بانک طبق ضوابط امنیتی جاری تأمین می‌کند.»
به گفته بنائیان، براساس آمار موجود حدود ۷۰ درصد پایانه‌های فروشگاهی کشور، قابلیت اجرای عملیات مبتنی بر NFC و اتصال به کهربا را دارند؛ اما یکی از شروط پذیرش، اتصال به شاپرک ۲ و کهربا از سوی شرکت PSP است. یعنی پوز‌ها باید علاوه بر اینکه NFC-Enabled باشند، از طریق سوئیچ PSP به شاپرک ۲ و سامانه کهربا هم متصل شده باشند.
بنائیان تاکید کرد که در اپلیکیشن‌هایی که قابلیت بایومتریک دارند، مانند اپلیکیشن آبانک، سرعت پرداخت بالاتر می‌رود.
او درباره پیش‌بینی موفقیت این طرح گفت: «این طرح برای پیاده‌سازی و اجرا به زیرساخت‌هایی نظیر زیرساخت کهربا و شاپرک ۲ نیاز داشت و بانک‌هایی که در اجرای کهربا موفق بوده‌اند بانک‌هایی هستند که اسامی آنها توسط بانک مرکزی اعلام شده است. از آنجایی که در حال حاضر کارت‌های بانکی آینده به کهربا متصل است، با هر اپلیکیشنی که ما مجوز بدهیم، مشتریان می‌توانند عملیات NFC را انجام دهند.»
او اعلام کرده در اردیبهشت ماه بانک آینده نسخه جدیدی از اپلیکیشن «آبانک» را رونمایی خواهد کرد که در آن امکان ثبت کارت‌های بانکی برای عملیات مبتنی بر کهربا و بدون حضور کارت ارائه شده است.
NFC میانبری برای اتصال شبکه پرداخت بانکی ایران به شبکه پرداخت دنیا
بنائیان توضیح داده که این، آینده بخش پرداخت بانکی کشور است. نه در ایران، بلکه در همه جای جهان. او با اشاره به اینکه کارت‌های بانکی ایران، در شبکه ملی تعریف شده‌اند و در شرایط فعلی به شبکه پرداخت بین المللی متصل نیست، گفت: «یکی از مزایای این طرح این است که میانبری برای اتصال شبکه پرداخت بانکی ایران به شبکه پرداخت دنیا را فراهم می‌کند. برای مثال به محض اینکه شبکه شتاب ما به شبکه میر روسیه متصل شود، دیگر نیازی نیست بانک‌های ما یکی یکی مجوز متناسب با آن شبکه بگیرند. با همین پروتکل هم کارت بانک‌های روسی می‌تواند در اپلیکیشن‌های ما پذیرش شود هم کارت‌های ما که روی کهربا پذیرش شده‌اند، می‌توانند روی پوز‌هایی که پذیرای این سرویس ما در شبکه بین‌المللی هستند، کار کنند.»
بانک ملت دیگر بانکی است که به سامان کهربا متصل شده است. توضیحات محمد حسین محمودی، مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت نشان می‌دهد مزایای استفاده از خدمات تراکنش، بدون نیاز به رمز یا به اصطلاح «TAP and Go» به حدی بالاست که به زودی جایگزین سایر روش‌های پرداخت خواهد شد.
به گفته محمودی، کارت‌هایی که داخل کشور در اختیار مردم هستند، با استاندارد emv نبودند اما بانک مرکزی برای اینکه این نقیصه را اصلاح کند و با استاندارد emv کار کند، سامانه کهربا را ایجاد کرده که با استفاده از گوشی‌های هوشمند و توکن امکان استفاده از خدمات کارتی را فراهم کند.
NFC چه مزایایی دارد؟
محمودی بااشاره به مزایای عمومی‌شدن سامانه کهربا و استفاده از سیستم پرداخت NFC توضیح داد: «در صورت عمومی‌شدن سامانه کهربا، جذابیت‌های زیادی برای مشتری‌ها ایجاد خواهد شد. از جمله اینکه مشتری می‌تواند پرداخت خودکار دوره‌ای شارژ را در مود کارتی و به صورت کاملاً امن داشته باشد. همچنین پرداخت‌های درون برنامه‌ای با این سیستم امکان پذیر خواهد بود و تراکنش آفلاین را میتوانیم در فاز‌های آتی پروژه مدیریت کنیم.»
او تاکید کرده این سیستم مهم‌ترین کارکردش ارائه خدمات تراکنش‌های بدون نیاز به رمز یا به اصطلاح «TAP and Go» است.
مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت گفت: «این بانک جزو اولین بانک‌ها در کشور بوده که از سال ۱۴۰۰ برای اتصال به محیط عملیاتی بانک مرکزی اعلام آمادگی کرده است. ارتباطات ما با سامانه سهند و مانا هم پیگیری شد و در نهایت در تیر ۱۴۰۲ به عنوان اولین بانک صادرکننده به سامانه کهربا متصل شد اما برای اینکه بتوانیم خود کارت‌های بانک ملت را توکن کنیم، بانک مرکزی باید یک زیرساختی را آماده و در اختیار بانک‌های عامل می‌گذاشت تا آنها روی اپلیکیشن هایشان قرار دهند. اپلیکشین همراه‌بانک و مگابانک، بانک ملت در دستور ارائه این خدمات بعد از ارائه زیرساخت از سوی بانک مرکزی هستند.»
او با بیان اینکه بانک ملت به صورت استاندارد به سامانه کهربا متصل شده، توضیح داد: «امکان توکن‌شدن کارت‌های این بانک در سایر اپلیکیشن‌هایی که در بازار هست فراهم است. از جمله در اپلیکیشن ایران کیش امکان توکن شدن کارت‌های بانک ملت وجود دارد.»
محمودی با اشاره به شرکت به پرداخت ملت توضیح داد: «شرکت به پرداخت ملت در حال طی‌کردن مقدمات اتصال شبکه پذیرندگی به سامانه کهرباست و برآورد زمانی عملیاتی‌شدن آن سه ماهه است. بالغ بر ۶۵۰ هزار پوز به پرداخت از حیث سخت‌افزاری قابلیت ارائه خدمت به NFC را دارند، اما باید نسخه روی آنها آپدیت شود.»
به گفته مدیر امور بانکداری شخصی بانک ملت، شرکت ایران کیش اولین PSP در کشور است که سامانه کهربا را به صورت پایلوت عملیاتی کرده است که هم اکنون کارت‌بانک ملت در اپلیکیشن ایران کیش می‌تواند توکن شود و خدمت را دریافت کند.
خدمات NFC چه زمانی عمومی خواهد شد؟
محمودی درباره عمومی‌شدن استفاده مشتریان بانک‌های متصل‌شده به کهربا از خدمات این سامانه گفت: «این خدمت هنوز عمومی‌نشده و فقط در نسخه‌های تستی است. اینکه چه زمانی این خدمت عمومی شود منوط به تصمیم بانک مرکزی دارد. احتمالا بانک مرکزی می‌خواهد هم در شبکه پرداخت هم اپلیکیشن‌ها، به سطح بلوغ بالاتر برسد.»
او در مورد برنامه بانک ملت برای نهایی‌ساختن این سامانه گفت: «برآورد ما این است که در تیرماه این خدمت را برای کارت‌بانک ملت روی ابزار‌های شرکت به پرداخت به طور کامل ارائه دهیم. بانک مرکزی با همراهی بانک ملت و دیگر بانک‌ها این خدمت را عمومی کند.»
مسئولان بانکی به‌اتفاق توضیح داده‌اند که این نحوه جدید پرداخت می‌تواند بر آینده صنعت پرداخت تأثیر زیادی بگذارد. مشتریان بانک در جهان روزبه‌روز از پول نقد کمتری استفاده می‌کنند و روش‌های پرداخت دیجیتال، از جمله روش‌هایی که با فناوری NFC فعال شده‌اند، را انتخاب می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که در جهان کیف پول‌‌های دیجیتال سهم بزرگی از تراکنش‌های حضوری را به خود اختصاص داده‌اند. ضریب نفوذ تلفن همراه هوشمند و اینترنت در ایران هم به طور قابل‌توجهی بالاست. قرارگرفتن این دو فاکتور در کنار هم‌نشان می‌دهد که در صورت عمومی‌شدن خدمات NFC در ایران، احتمال محبوبیت این خدمت بسیار بالا خواهد بود.
نویسنده / مترجم
نویسنده: سارا ریاضی
عضویت در سامانه کهربا