پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
با رفع ممنوعیت واردات کالاهای فاوا، مشکل واردکنندگان این حوزه هنوز حل نشده است / بانک مرکزی پاسخگو نیست
با اینکه ممنوعیت واردات تجهیزات زیرساختی فناوری اطلاعات برداشته شده، اما فعالان حوزه فناوری اطلاعات با یک مشکل دیگر یعنی در اختیار نداشتن ارز کافی برای واردات کالاهای سخت‌افزاری خود مواجه شده‌اند.
از ابتدای سال مشکلات جدی پیش‌روی فعالان حوزه فناوری اطلاعات در خصوص تخصیص ارز به کالاهای وارداتی بوده و هنوز هم ادامه دارد. تا جایی که رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در مراسم آنلاین روز جهانی ارتباطات، ۲۲ اردیبهشت‌ماه از دولت خواست تا روند تخصیص ارز به فعالان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات را شفاف کنند و با حل مشکلات در این زمینه به روند واردات کالا در این بخش کمک کنند.
ماجرا از این قرار بود که اوایل اردیبهشت‌ماه، ثبت سفارش برخی تجهیزات زیرساختی فناوری اطلاعات به‌دلیل موجود بودن نمونه تولید داخلی آن متوقف شد. این اتفاق در حالی رخ داد که شیوع کرونا در کشور بیش از گذشته استفاده از زیرساخت‌های فناوری اطلاعات را برای اجرای طرح دورکاری در سازمان‌ها و شرکت‌ها پررنگ‌تر کرده است. علاوه‌بر این مشکل، برخی تجهیزات در دنیا تنها توسط دو شرکت محدود تولید می‌شود.
چند روزی از خبرساز شدن این تصمیم نگذشته بود که فعالان حوزه فناوری اطلاعات خواستار رسیدگی و لغو آن شدند. رئیس هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای (نصر) نیز با ارسال نامه‌ای به مدیرکل صنایع برق و الکترونیک وزارت صنعت، معدن و تجارت مخالفت خود را نسبت به این موضوع اعلام و خواستار بازبینی آن شد.
تا اینکه درنهایت ممنوعیت واردات تجهیزات زیرساختی فناوری اطلاعات برداشته شد، اما حالا فعالان حوزه فناوری اطلاعات با یک مشکل جدید یعنی در اختیار نداشتن ارز کافی برای واردات کالاهای سخت‌افزاری خود مواجه شده‌اند. از قرار معلوم سازمانی هم پاسخگوی این مساله نیست و راه‌حلی برای آن ارائه نشده است.
افزایش قاچاق در بازار و گرانی کالاها
طبق گفت‌وگویی که با فرزاد مقدم، مدیرعامل شرکت تسکا داشتیم، او توضیح داد که تقریباً از ابتدای سال جاری امکان ثبت سفارش و تخصیص ارز برای واردات کالاهای حوزه فناوری اطلاعات با مشکلات متعدد مواجه شده است، این مساله موجب التهاب در بازار فناوری اطلاعات شده و پیش‌بینی می‌شود عملاً فضا به سمت واردات کالا از طریق غیرقانونی و قاچاق خواهد رفت. در حال حاضر هم هیچگونه سازوکار و برنامه‌ای برای جلوگیری از این فرایند تعریف نشده است.
به‌گفته او در شرایط شیوع ویروس کرونا بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها مجبور شدند ابزارهای مورد نیاز خود در حوزه فناوری اطلاعات را تجهیز و یا ارتقا دهند و برای این امر نیاز به تهیه تجهیزات بروز و زیرساخت‌های بیشتری دارند. علی‌رغم اینکه مشغول تحویل تجهیزات قراردادهای زیادی هستیم، اطلاع داریم که شرکت‌های همکار متعددی در این شرایط نمی‌توانند تعهدات خود را اجرا کنند.
عدم تخصیص ارز به فعالان فاوا از سوی بانک مرکزی
درحالی‌که ممنوعیت ثبت سفارش کالاهای فناوری اطلاعات برداشته شده با این حال دست‌اندازهایی در این زمینه وجود دارد، اما مشکل مهم که گریبانگیر شرکت‌ها شده است تخصیص ارز سفارشات است. مقدم در این باره گفت: «با پیگیری و تلاش‌های سازمان نظام صنفی رایانه‌ای ممنوعیت ثبت سفارش کالاهای فناوری اطلاعات در وزارت صمت برداشته شده که البته چالش‌هایی در این زمینه همچنان وجود دارد، اما مشکل مهمی که گریبانگیر شرکت‌ها شده تخصیص ارز مورد نیاز آنهاست و پرونده تخصیص ارز کالاهای مذکور توسط بانک مرکزی بررسی نشده و اقدامی یا پاسخ رسمی در این زمینه اعلام نشده است. ما از بانک مرکزی این مساله را جویا شدیم، اما هیچ برنامه‌ای برای حل مشکلات به وجود آمده ارایه ندادند.»
از دیگر شرکت‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات که با این مساله درگیر هستند، شرکت رمیس است که احسان پورمند، مدیرعامل این شرکت در گفت‌وگو با پیوست گفته است: «ما مستقیم از بانک مرکزی ارز دریافت نمی‌کنیم، بلکه بانک‌های عاملی وجود دارند که آنها با بانک مرکزی در ارتباط هستند و ما در نهایت از این بانک‌های عامل ارز مورد نیاز را تهیه می‌کنیم. اتفاق جدی که رخ داده این است که اعلام شده که گروه کالاهای ۲۳ و ۲۴ که تجهیزات شبکه را در بر می‌گیرند باید ارز مورد نیاز خود را از طریق ارز اشخاص یا حاصل از صادرات تهیه کنند. ظاهراً این بخشنامه جدیدی است که در این زمینه صادر شده است.»
مقصر، تامین‌کنندگان ارز سامانه نیما هستند
محمدرضا فرجی تهرانی، رئیس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران، عدم تأمین ارز سامانه نیما به فعالان بازار فناوری اطلاعات که بر عهده یکی از پتروشیمی‌ها بوده را عامل اصلی مشکلات تخصیص ارز به این بخش بازار دانسته است. فرجی در مورد مشکلات تخصیص ارز به کالاهای فناوری اطلاعات گفته است: «قرار بوده تخصیص ارز نیمایی از طریق دوستان پتروشیمی تأمین شود، اما به‌دلیل اینکه چین قرنطینه شد و معاملات پتروشیمی ما نیز با چین صورت می‌‌گیرد، این ارز از سمت پتروشیمی تأمین نشده و هنوز وارد کشور نشده و آن ارزی هم که به کشور وارد شد بخاطر شرایط بحرانی به کالاهای بهداشتی تعلق گرفت.»
از سوی دیگر با وجود اینکه اکنون ممنوعیت واردات تجهیزات زیرساختی فاوا رفع شده، اما احسان زرین‌بخش، دبیر کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران اعلام کرده که هنوز نمی‌توان در مورد این رفع ممنوعیت با اطمینان کامل حرف زد. به‌گفته او مدیران ارشد وزارت صمت اعلام کرده‌اند که مشکل حل شده است، اما همچنان ثبت سفارش برخی شرکت‌ها رد می‌شود. او در این باره توضیح داده است:
به صرافی‌هایی که حواله آزاد دارند، مجوز داده شود
زرین‌بخش مشکلات واردکنندگان بازار سخت‌افزار برای دریافت ارز از اسفندماه سال گذشته به وجود آمده و هنوز بانک مرکزی کد تخصیص ارزی برای واردکنندگان این بازار در نظر نگرفته است.
در این باره رئیس اتحادیه فناوران رایانه در مورد روند تخصیص ارز امسال به کالاهای فناوری اطلاعات معتقد است که بانک مرکزی باید برای صرافی‌هایی که حواله آزاد دارند مجوز صادر کند، چراکه این حجم از مراودات مالی که در حال انجام است با چند صرافی مورد اعتماد بانک‌ها پیش نمی‌رود.
آنطور که مشخص است امسال به بسیاری فعالان حوزه فناوری اطلاعات، ردیف‌های کالایی ارزی تخصیص داده نشده است. طبق گفته فرجی تهرانی ما با وزارت صمت در این مورد رایزنی کردیم تا مشکل‌ها و موانع برطرف شود و فعلاً بانک‌ها اعلام کرده‌اند که به کالاهای ردیف ۲۲، ۲۳ و ۲۴ ارز تخصیص داده می‌شود، اما میانگین ۳۵ تا ۴۰ روز طول می‌کشد. امیدواریم در رایزنی‌های آینده با بانک مرکزی بتوانیم این مدت را نیز کاهش دهیم.
