پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نگاهی به کاربرد فناوری بلاکچین در فین‌تک‌ها / از قراردادهای هوشمند تا امنیت
صنعت فین‌تک بازارهای متعدد بسیاری را در اختیار دارد، بااین‌حال یکی از واژه‌های مبهم برای این صنعت در چند سل گذشته بلاکچین بوده است. دولت‌ها و نهادهای دولتی سراسر جهان سخنرانان World Economic Forum، تاجران وال‌استریت و غیره علاقه خود را به این فناوری نشان داده‌اند.
بلاکچین چیست؟
بلاکچین به‌طور عمده فناوری‌ای در نظر گرفته می‌شود که ارزهای رمزنگاری‌شده مثل بیت‌کوین را پشتیبانی می‌کند؛ اما بازار اپلیکیشن‌های بلاکچین فراتر از ارزهای رمزنگاری‌شده رفته است.
لی برین (Lee Braine) که دکتری رایانه دارد یک جمله را در تعریف بلاکچین ارائه می‌دهد: «روشی برای انجام تراکنش‌ها به‌صورت دسته‌ای بلاک (زنجیره) خوانده می‌شود و سپس هش کردن آن‌ها با بلاک قبلی تا ازنظر تغییرناپذیری اطمینان حاصل شود.»
هش (Hash) شناسه دیجیتالی منحصربه‌فرد شماست که برای تراکنش ایجاد و کپی‌ای از آن در زمان پردازش داده انتقال‌یافته در ابزار رمزنگاری تولید می‌شود، قبل از اینکه به بلوک قبلی اضافه شود. بلاکچین روشی جدید برای انتقال و رمزگذاری هر نوع تراکنش در وب است، بدون اینکه قدرتی مرکزی عمل را تأیید کند.
انتقال از طریق سرورهای peer-to-peer (ندها) رخ می‌دهد.کاربرد عملی فناوری بلاکچین می‌تواند فراتر از صنعت مالی برود. این فناوری می‌تواند برای رمزنگاری همه تراکنش‌های آنلاین مثل رأی‌دهی، پیشنهادهای حراجی، انتقال داده بین دستگاه‌های اینترنت اشیا، تأیید گواهی‌های دانشگاهی و غیره به کار رود.
فناوری و اپلیکیشن‌های بلاکچین، به‌ویژه برای فین‌تک، بیشترین توجه را در میان موسسه‌های مالی، سرمایه‌گذاری‌ها و سرمایه‌گذاران کارآفرین به خود جلب کرده است.
مزایای کلی بلاکچین
پیش از اینکه سراغ اپلیکیشن‌های بلاکچین در صنعت مالی برویم، به‌مرور مزایای کلی این فناوری می‌پردازیم.
امنیت: باید اشاره کرد که ریسک تراکنش در بلاکچین تقریباً وجود ندارد.
تأیید اطلاعات افزایش‌یافته: با انتخاب استفاده از شرکت‌های بلاکچینی می‌توان دو مشکل را فوراً حل کرد: کنترل اطلاعات در تراکنش‌های دیجیتالی و اجتناب از تکرارها.
اعتبارسنجی سرعت بالایی دارد: نیازی نیست منتظر تأیید تراکنش از سوی بانک باشید.
پایداری پیشرفته: وقتی هیچ رگلاتور مرکزی‌ای وجود ندارد نقطه مرکزی‌ای برای شکست نیز وجود ندارد و بلاکچین مقاومت بیشتری در برابر انواع حملات مخرب دارد.
شفافیت: هیچ تراکنش بلاکچینی را نمی‌توان تغییر داد یا حذف کرد. همه تغییرات در بلاکچین‌های عمومی قابل‌مشاهده‌اند.
توانمندسازی کاربر: هر بخشی در استفاده از بلاکچین مستقیماً تحت کنترل اطلاعات و تاریخ تراکنش است.
کاهش هزینه‌های عملیاتی: بلاکچین می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد. بر اساس آخرین تحقیق Accenture، استقرار بلاکچین برای خودکارسازی فرایندهای مالی خاص می‌تواند به بانک‌ها کمک کند که سالانه ۱۲ میلیارد دلار ذخیره کنند.
ازنظر مشتریان استفاده از بلاکچین برای انجام پرداخت‌های بین‌المللی می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌هایی شود که توسط بانک‌ها به مشتریان تحمیل می‌شود.
موارد استفاده از بلاکچین در فین‌تک
درحالی‌که ارز بیت‌کوین هنوز هم از بزرگ‌ترین نمونه‌های بلاکچین است، بسیاری از استارت‌آپ‌ها از نقطه کمک به کاربران برای پرداخت‌های بیت‌کوین دور می‌شوند و به سمت مدل‌های تجاری پیشرفته‌تر می‌روند؛ مثلاً سیرکل (Circle)، یکی از اپلیکیشن‌های محبوب بیت‌کوین، اولین برنامه‌ای است که الگوی کسب‌وکار بیت کوین محور را رها کرد و به سمت ارائه خدمات پرداخت‌های بین‌المللی P2P به کاربران رفت.
گروه تحقیقاتی گارتنر (Gartner) نیز همین تحلیل را در مورد افزایش استفاده از بلاکچین و کاهش استفاده از بیت‌کوین دارند. گزارش «چرخه هایپ برای فناوری‌های نوظهور» گارتنر بلاکچین را در رأی منحنی انتظارات و نیازها قرار داده و اضافه کرده که بلاکچین چیزی بیش از ارائه خدمات مالی است.
یکی از صنایع در حال رشد طی دهه اخیر صنعت فین‌تک است که جهان با آغوش باز به این صنعت خوشامد گفته است. بانکداری هرروزه تجارت و سرمایه‌گذاری آنلاین شده‌اند، پرداخت‌های همراه در پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی (e-commerce) به‌طور گسترده پذیرفته‌شده‌اند، مبادلات ارز به‌صورت آنلاین انجام می‌شوند، منابع مالی و اپلیکیشن‌های مالی شخصی این امکان را برای همه افراد فراهم آورده‌اند که با اینترنت به همان گزینه‌های مالی دسترسی داشته باشند که قبلاً صرفاً در دسترس افرادی بود که وضعیت اقتصادی ویژه‌ای داشتند. در میان شرکت‌های فین‌تک استارت‌آپ‌ها از مزایای بسیاری بهره می‌برند.
بر اساس گزارش ۲۰۱۷ Global Fintech که PwC انجام داده است، سرمایه‌گذاری استارت‌آپ‌های فین‌تک رشد مرکب سالانه ۴۱ درصد را در بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری انباشته طی چهار سال قبل تجربه کرده است. این گزارش همچنین اشاره می‌کند که ۷۷ درصد از پاسخ‌دهندگان به این تحقیق تا سال ۲۰۲۰ بلاکچین را انتخاب خواهند کرد.
بلاکچین برای کاربران و شرکت‌های فین‌تک شبکه غیرمتمرکز را فراهم می‌آورد که می‌توان از طریق آن اطلاعات امن را به اشتراک گذاشت و داده‌ها را انتقال داد. بلاکچین‌ها با نوآوری قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) می‌توانند اطمینان حاصل کنند که تعهدات هر دو طرف قبل از انجام تراکنش یا توافق صورت پذیرفته است.
قراردادهای هوشمند که توسط اتریوم (Ethereum) توسعه‌یافته سیستمی چند کاربردی است که قابلیت برنامه‌ریزی بالایی دارد و می‌تواند روش انتقال ارزش را به‌صورت شفاف و بدون ایجاد مشکل از یک فردبه‌فرد دیگر تضمین کند بدون اینکه به شخص ثالث یا واسطه نیاز باشد.
قراردادهای هوشمند در بلاکچین وجود دارند و انتقال همه انواع داده را فراهم می‌آورند. پیاده‌سازی بلاکچین در فین‌تک نه‌تنها منجر به افزایش امنیت برای کاربر می‌شود بلکه هزینه‌ها را بین ۱۵ تا ۲۰ میلیون دلار تا سال ۲۰۲۲ کاهش می‌دهد.
بلاکچین می‌تواند تعامل بانک‌ها باواسطه‌ها را کاهش دهد و هزینه‌های نگهداری و اجرای قراردادها را پایین بیاورد، همچنین هزینه تراکنش‌های بانک به بانک برای کاربران کم می‌شود؛ مزایای امنیتی در این میان نیز مطرح هستند.
منبع: ماهنامه پیوست