پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در میان ۳۲ تیم حاضر در جامجهانی و در غیاب آمریکا و چین، ژاپن قدرتمندترین اقتصاد را دارد. ژاپنی‌ها ممکن است دیر سراغ چیزی بروند، ولی با سخت‌کوشی ذاتی‌شان به‌سرعت در آن قدرت‌نمایی می‌کنند. فوتبال و فین‌تک دو حوزه‌ای هستند که آنها دیرتر از انتظار وارد آن شدند و در هر دو هم خوش درخشیدند. در این مطلب نگاهی خواهیم داشت به اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک ژاپن و چند چیز کوچک دیگر.
این مطلب از مجموعه مطالب شماره 12 ماهنامه عصر تراکنش است که به بهانه جامجهانی به صورت ویژه به اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک 32 کشور حاضر در جامجهانی پرداخته است. در صورت تمایل مطالب مربوط به 31 کشور دیگر را می‌توانید از بخش ویژه پرونده جامجهانی راه پرداخت ببینید.
دانلود کنید: فایل PDF پرونده ویژه «اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک ژاپن» در شماره 12 ماهنامه عصر تراکنش
دانلود کنید: فایل PDF شماره ۱۲ ماهنامه عصر تراکنش
ژاپن
ژاپن از کشورهای قدیمی دنیا بوده و نامش با زلزله عجین شده است. سالانه به‌طور متوسط ۱۵۰۰ بار زلزله مناطق مختلف ژاپن را می‌لرزاند، با این حال هیچ کدام از این زمین‌لرزه‌ها به اندازه جنگ جهانی دوم این کشور را زیرورو نکرد. در جنگ جهانی اول این کشور با متفقین هم‌پیمان بود، ولی با چرخش در مواضع در جنگ دوم علیه آنها جنگید؛ جنگی که با بمباران شیمیایی هیروشیما و ناکازاکی پایان یافت، پایان تلخی که شاید برای دنیا بهتر از تلخی بی‌پایان جنگ بود. ژاپن بعد از این بمباران یک کشور ویران واقعی بود؛ هشت میلیون کشته و زخمی، ۱۳ میلیون بیکار و مردمی که از گرسنگی وسایل خانه خود را می‌فروختند تا مواد غذایی را که تا ۶۰ برابر گران شده بود، بخرند.
بعد از ویرانی جنگ، ژاپنی‌ها توانستند هم کشورشان را بازسازی کنند و هم به یکی از قدرت‌های اقتصادی جهان تبدیل شوند. سخت‌کوشی، قناعت و پس‌انداز مردم در کنار همت دولت‌مردان ژاپن، معجزه اقتصادی را در این جزیره دور ممکن کرد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]
تاکهیکو ناکاو
تاکهیکو ناکاو یک سیاست‌مدار اهل ژاپن است. او در حال حاضر رئیس هیات‌مدیره بانک توسعه آسیایی است.
[/mks_pullquote]
.
اقتصاد ژاپن
ژاپن یکی از قدرت‌های اقتصادی دنیاست و تولید ناخالص داخلی آن بیش از پنج هزار میلیارد دلار در سال؛ یعنی در جایگاه سوم بعد از آمریکا و چین است؛ بنابراین ژاپن تا همین جای کار از 31 تیم دیگر حاضر در روسیه جلوتر است. سرزمین آفتاب تابان از نظر منابع طبیعی کشور فقیری است و بیشتر جزیره‌ها و خاک آن کوهستانی و آتشفشانی است. شاید همین موضوع باعث شده ژاپنی‌ها به‌دنبال راه‌های دیگری برای پول درآوردن باشند. دولت هم در این زمینه همکاری کرده و بخش صنعت این کشور بعد از جنگ جهانی دوم به پیشرفت خوبی دست یافت. رابطه دوستانه ژاپن بعد از جنگ با آمریکا هم به کمک آنها آمد تا در فناوری‌های پیشرفته به یک غول در دنیا تبدیل شوند. ژاپنی‌ها زمانی تخصص‌شان تولید کالاهای بی‌کیفیت بود و رویای آنها این بود که ساخت ژاپن معادل کیفیت شود؛ رویایی که سال‌هاست تحقق یافته و در آمریکا آنهایی که دوست دارند اتومبیل‌های باکیفیت، بادوام و کم‌خرج سوار شوند، حتما سراغ انتخاب‌های ژاپنی مانند تویوتا می‌روند.
در نبود منابع طبیعی، صادرات محصولات صنعتی، اقتصاد ژاپن را نجات داده است. تجهیزات حمل‌ونقل، اتومبیل، صنایع الکترونیکی و صنایع شیمیایی از مهم‌ترین محصولات صادراتی ژاپن هستند. در دهه‌های ۶۰ و ۸۰ میلادی، ژاپن رشد اقتصادی بالایی را تجربه کرد. متوسط رشد ۱۰درصدی در دهه ۶۰ و پنج‌درصدی و چهاردرصدی در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ میلادی در ژاپن نشان از افزایش تولید و درآمد سرانه ملی این کشور در دهه‌های پایانی قرن بیستم دارد. در این دهه‌ها ژاپن بودجه دفاعی خود را فدای رشد اقتصادی خود کرد. با این حال بعد از دهه ۸۰ ژاپن دیگر این رشد اقتصادی رویایی را تجربه نکرد. دهه ۹۰ رشد اقتصادی آنها از ۱.۵ درصد بالاتر نرفت. ژاپن از سال ۱۹۷۸ تا ۲۰۱۰ که چینی‌ها از آنها پیشی گرفتند، همواره دومین اقتصاد بزرگ جهان بودند.
«بانک ژاپن» در سال 1882 به‌عنوان بانک مرکزی این کشور تحت قانون بانک مرکزی ژاپن تاسیس شد. این بانک در طول زمان جنگ (1942) دوباره سازمان‌دهی شد؛ به‌طوری که فعالیت‌های اقتصادی کلی کشور به اندازه کافی افزایش یافت. قانون سال 1942 چندین بار پس از جنگ جهانی دوم اصلاح شد که از جمله آن تغییر سال 1949 برای ایجاد هیات‌مدیره سیاسی به‌عنوان بالاترین بدنه تصمیم‌گیری در بانک بود. قانون 1942 به‌طور کامل در ژوئن 1997 تحت دو اصل استقلال و شفافیت تجدیدنظر شد. تعداد شعبه‌های بانک‌ها در ژاپن در طول ۱۵ سال گذشته روند نزولی داشته است. در سال ۲۰۱۴ به ازای هر یکصد هزار بزرگسال ژاپنی، حدود ۳۵ شعبه بانک وجود داشت که این رقم در سال ۲۰۱۶ به حدود ۳۴ رسید. از نظر تنوع بانکی در این کشور حدود ۲۰۰ بانک فعالیت می‌کند.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]
JCB
JCB در سال 1961 به‌عنوان دفتر اعتبارات ژاپن تاسیس شد و موقعیت خود را با خرید دفتر اعتبارات اوساکا تثبیت کرد. کارت‌های این شرکت در 20 کشور صادر و در 190 کشور پذیرش می‌شوند. در سال 2006 و پس از قرارداد همکاری با شبکه دیسکاور، پذیرش کارت‌های JCB در آمریکا افزایش یافت. همچنین پس از تاسیس JCBUSA، این کارت‌ها در برخی از ایالت‌های آمریکا نیز صادر می‌شوند. در حال حاضر در سراسر دنیا 91 میلیون دارنده کارت و 29 میلیون فروشنده، پذیرندگی این کارت‌ها را به عهده دارند.
[/mks_pullquote]
.
سیستم‌های پرداخت در ژاپن
JCB در سال 1961 به‌عنوان دفتر اعتبارات ژاپن (Japan Credit Bureau) تاسیس شد و موقعیت خود را با خرید دفتر اعتبارات اوساکا تثبیت کرد. کارت‌های این شرکت در 20 کشور صادر و در 190 کشور پذیرش می‌شوند. در سال 2006 و پس از قرارداد همکاری با شبکه دیسکاور، پذیرش کارت‌های JCB در آمریکا افزایش یافت. همچنین پس از تاسیس JCBUSA، این کارت‌ها در برخی از ایالت‌های آمریکا نیز صادر می‌شوند. در حال حاضر در سراسر دنیا 91 میلیون دارنده کارت و 29 میلیون فروشنده، پذیرندگی این کارت‌ها را به عهده دارند. JCB علاوه بر دیسکاور، با شبکه‌های بین‌المللی یونیون‌پی، دینرز کلاب و آمریکن همکاری‌های بین‌المللی برقرار کرده است. در این شرکت ۲۷۰۶ نفر فعالیت می‌کنند. در سال‌های اخیر صحبت‌هایی از طرف برخی مسئولان بانک مرکزی برای اتصال به این شبکه مطرح شده بود، منتها تا امروز هیچ ارتباطی بین شبکه پرداخت ایران و ژاپن برقرار نشده است.
مهم‌ترین بانک‌های ژاپن
[mks_tabs nav=”vertical”]
[mks_tab_item title=”ام‌یواف‌جی“]
مدیرعامل: کاتسانوری ناگایاسو
تعداد پرسنل: ۱۱۰۹۳۶ نفر
تعداد شعبه: ۸۶۸
بانک توکیو میتسوبیشی یواف‌جی، ال‌تی‌دی بزرگ‌ترین بانک ژاپن است که در تاریخ یکم ژانویه ۲۰۰۶ تاسیس شده است. ۱۸ نوامبر ۲۰۱۴ دپارتمان خدمات اقتصادی نیویورک این بانک را به خاطر پنهان‌کاری و ارائه گزارش‌های غیرواقعی درباره مبادلات مالی مرتبط با کشورهایی که تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارند، به پرداخت جریمه‌ای ۳۱۵ میلیون دلاری محکوم کرد. گروه مالی میتسوبیشی یواف‌جی، در زمینه ارائه خدمات بانکداری خرد، بانکداری شرکتی، بانکداری سرمایه‌گذاری و بانکداری اختصاصی، همچنین عرضه انواع وام و ارائه خدمات کارت‌های اعتباری، فعالیت می‌کند. این گروه بازوی مالی کمپانی میتسوبیشی بوده و هم‌اکنون یکی از ارکان اصلی این شرکت محسوب می‌شود. گروه مالی میتسوبیشی یواف‌جی در سال ۲۰۰۵ از ادغام گروه مالی توکیو میتسوبیشی (دومین بانک بزرگ ژاپن) و شرکت یواف‌جی هلدینگ (چهارمین بانک ژاپن، مستقر در اوساکا) راه‌اندازی شد.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”سومیتومو“]
مدیرعامل: تاکاشی کانیبه
تعداد پرسنل: ۲۲۵۲۴ نفر
تعداد شعبه: ۴۴۴
بانک سومیتومو میتسویی، بانکی ژاپنی است که زیرمجموعه گروه مالی سومیتومو میتسویی به‌شمار می‌آید و از سال ۲۰۰۹ به‌عنوان دومین بانک بزرگ ژاپن شناخته می‌شود. بانک سومیتومو میتسویی در سال ۱۹۹۶ از ادغام چندین بانک کوچک و بزرگ ژاپنی راه‌اندازی شد که شناخته‌شده‌ترین آنها عبارتند از: ساهورا بانک (۱۸۷۶) و سومیتومو بانک (۱۸۹۵). شعبه مرکزی این بانک در چیودای، توکیو قرار دارد و هم‌اکنون مالک شبکه‌ای از ۴۴۴ شعبه بانک در سراسر جهان است. گروه مالی سومیتومو میتسویی، شرکت مادر تخصصی خدمات مالی و بانکداری ژاپنی است که طیف وسیعی از خدمات بانکی شامل بانکداری خرد و بانکداری شرکتی، بانکداری اختصاصی، بانکداری سرمایه‌گذاری و مدیریت سرمایه‌گذاری، وام مسکن و کارت‌های اعتباری را ارائه می‌کند. گروه مالی سومیتومو میتسویی در سال ۲۰۰۲ راه‌اندازی شد و در حال حاضر با دارایی بالغ بر 1.8 تریلیون دلار، پس از گروه مالی میتسوبیشی یواف‌جی به‌عنوان دومین بانک بزرگ ژاپن شناخته می‌شود.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”چیبا“]
مدیرعامل: ژیان ژائو
تعداد پرسنل: ۴۴۵۴ نفر
تعداد شعبه:181
چیبا بانک، بانکی ژاپنی است که هم‌اکنون با در اختیار داشتن دارایی معادل 11.37 تریلیون ین، سومین بانک بزرگ ژاپن، بر پایه میزان دارایی‌ها، محسوب می‌شود. چیبا بانک در سال ۱۹۴۳ راه‌اندازی شد و در حال حاضر مالک شبکه‌ای از ۱۷۸ شعبه ارائه خدمات بانکداری در ژاپن است، همچنین دارای پنج شعبه بین‌المللی در شهرهای نیویورک، لندن، شانگهای، سنگاپور و هنگ‌کنگ است. شعبه مرکزی این شرکت در شهر چیبا، استان چیبا قرار دارد و سهام آن در بازار بورس توکیو معامله می‌شود.
[/mks_tab_item]
[/mks_tabs]
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]
آکی‌هیتو؛ امپراطور ژاپن
امپراطور در امتداد علاقه پدرش به زیست‌شناسی دریایی، یک محقق ماهی‌شناسی مشهور است و مطالعات تخصصی در رده‌بندی خانواده گاوماهیان دارد. او همچنین مقالاتی در خصوص تاریخ علم در ژاپن طی دوره‌های ادو و میجی دارد که در ساینس و نیچر به چاپ رسیده‌اند. در سال ۲۰۰۵ یک گاوماهی جدیدا کشف‌شده، به افتخار او اکسیریاس آکی‌هیتو نامیده شد.
[/mks_pullquote]
.
فین‌تک ژاپن
اگر سنگاپور را هاب فین‌تک آسیا بدانیم، باید ژاپن را هم هاب ارزهای رمزنگاری‌شده دنیا بدانیم. گرچه چینی‌ها بیشترین ماینرهای بیت‌کوین دنیا را دارند، ولی نیمی از بیت‌کوین‌های دنیا در اختیار ژاپنی‌هاست و این کشور بیشترین زیرساخت‌ها را برای استفاده مردم از این ارز رمزنگاری‌شده دارد. همین یک سال پیش بود که دولت ژاپن بیت‌کوین را به‌عنوان ارز رسمی این کشور معرفی کرد. قانون جدید اجازه می‌دهد مردم قانونی و نه پنهانی از بیت‌کوین برای خریدوفروش استفاده کنند. این قانون برای جلوگیری از تکرار تجربه رسوایی مت‌گاکس، بزرگ‌ترین صرافی بیت‌کوین است که 800 هزار بیت‌کوین آن دزدیده شد.
در مورد رگولاتوری مالی در ژاپن می‌گویند که فضایی محافظه‌کارانه دارد. دولت ژاپن پشتیبان این رویکرد محافظه‌کارانه است و به همین دلیل استانداردهای نوآوری نیز در این کشور بالاتر از سایر کشورهاست؛ تا جایی که بانک مرکزی ژاپن پیش‌قدم شد و فناوری زنجیره بلوک را مورد آزمایش قرار داد و قابلیت راه‌اندازی و اطمینان آن را سنجید تا خودش این فناوری را درک کند. از سال 2013 پروژه تولید ارز رمزنگاری‌شده ملی ژاپن کلید خورد و اکنون ارزش این ارز که موناکوین نام دارد حدود چهار دلار است.
بعد از جنگ جهانی دوم، ژاپن در مسیر توسعه قرار گرفت و توانست در زمینه فناوری گوی سبقت را از کشورهای آسیایی برباید. ژاپنی‌ها از نظر فرهنگی تفاوت‌هایی با بقیه دنیا دارند؛ شاید به همین دلیل است که وقتی همه‌جای دنیا تب استارت‌آپ بالا می‌گیرد در ژاپن شاهد این تب نیستیم. سال 2016 شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر ژاپن فقط 960 میلیون دلار در استارت‌آپ‌ها سرمایه‌گذاری کردند؛ در حالی که این رقم در آمریکا در همان سال 48 میلیارد دلار بود؛ گفتنی است استقبال از استارت‌آپ‌ها طی سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است.
بانک مرکزی ژاپن هم روی خوشی به فین‌تک نشان داده و رئیس‌کل این بانک آمادگی این بانک جهت حمایت از توسعه فین‌تک برای پیشرفت رفاه در خدمات مالی کاربران و فعالیت‌های اقتصادی را اعلام کرده است. مردم ژاپن تمایلی به گرفتن وام ندارند و برای بانک‌ها بهترین راه درآمد دریافت کارمزد است؛ بنابراین بانک‌ها تلاش می‌کنند از طریق استارت‌آپ‌های فین‌تک فرصت‌هایی برای درآمدزایی پیدا کنند و از طرف دیگر حواس‌شان به تهدید آنها علیه مدل‌های کسب‌وکار سنتی‌شان هم هست.
نگاهی به بزرگ‌ترین کسب‌وکارهای فین‌تک ژاپن نشان می‌دهد که محبوب‌ترین دسته در بین آنها، در زمینه ارزهای رمزنگاری‌شده فعالیت می‌کنند. با این حال بقیه کسب‌وکارها نیز به‌دنبال گرفتن بخشی از بازار هستند. استارت‌آپ‌های مدیریت سرمایه و مدیریت مالی از دیگر بخش‌های محبوب در فین‌تک ژاپن هستند. پرداخت و وام‌دهی نیز در مرحله بعدی قرار دارند. تامین سرمایه جمعی کمترین اقبال مردم را به دست آورده است.
حمل‌ونقل عمومی خصوصا قطار در ژاپن پیشرفته است، بنابراین پرداخت هم در این سیستم توسعه یافته است. «سوئیکا» یک نوع کارت هوشمند در ژاپن است که برای پرداخت پول بلیت قطار یا اتوبوس مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرویس‌دهی شرکت سوئیکا از سال ۲۰۰۱ میلادی آغاز شد.
این کارت را می‌توان از طریق دستگاه‌های خودکار فروش بلیت در بیشتر ایستگاه‌های قطار توکیو تهیه و خریداری کرد. مهرماه 1395 هم اپل‌پی وارد ژاپن شد. اپل‌پی هر جایی که سرویس سوئیکا حضور دارد، پذیرفته می‌شود. همچنین برندهای بزرگ مالی ژاپن از اپل‌پی پشتیبانی می‌کنند و مردم می‌توانند از این طریق در بسیاری از فروشگاه‌ها و رستوران‌ها هزینه خریدشان را پرداخت کنند.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]
توکوشیچی نومورا
تُوکوشیچی نُومورا II (زاده ۷ آگوست ۱۸۷۸ – درگذشته ۱۵ ژانویه ۱۹۴۵) کارآفرین و بانکدار ژاپنی بود که در سال ۱۹۲۵ شرکت خدمات مالی و بانکداری نومورا را در شهر اوساکا بنیان نهاد. این شرکت هم‌اکنون به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خدمات مالی ژاپن شناخته می‌شود.
[/mks_pullquote]
.
استارت‌آپ‌های فین‌تک معروف ژاپن
[mks_tabs nav=”vertical”]
[mks_tab_item title=”فوروارد“]
مانی فوروارد، سرویس حسابداری شخصی آنلاین است که با ادغام اطلاعات حساب‌های بانکی، کارت‌های اعتباری، اینترنت‌بانک و تاریخچه خریدهای فرد با کارت اعتباری، هزینه‌های روزانه او را مدیریت می‌کند. اپلیکیشن مانی فوروارد روی سیستم‌عامل‌های اندروید و آی‌اواس قابل نصب است و نسخه دسکتاپ هم دارد. این استارت‌آپ سال ۲۰۱۲ در توکیو راه‌اندازی شد و تاکنون حدود ۴۳ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”بیت‌فلایر“]
ب
یتفلایر یک صرافی و بازار مبادله بیت‌کوین است که API در اختیار مشتری می‌گذارد تا بتواند از طریق نرم‌افزار اختصاصی به اکانت‌هایش دسترسی داشته باشد و آنها را کنترل کند. همچنین سرویس‌های پرداخت تجارت الکترونیکی برای کسب‌وکارها ارائه می‌دهد تا کاربران بتوانند معاملات‌شان را با امنیت بالا در این پلتفرم جامع بیت‌کوین انجام دهند. سایت تامین سرمایه جمعی فاندفلایر هم امکان جمع‌آوری پول به‌صورت بیت‌کوین برای پروژه‌های مبتکرانه ایجاد می‌کند. بیت‌فلایر سال ۲۰۱۴ در توکیو راه‌اندازی شد و تاکنون نزدیک به ۳۴ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”اچ‌آر“]
اسمارت‌اچ‌آر استارت‌آپی است که به کسب‌وکارها خدمات پشتیبانی ارائه می‌دهد. اسمارت‌اچ‌آر یک نرم‌افزار مدیریت پرسنل مبتنی بر جمع‌سپاری دارد که کاربران از طریق آن فرم آنلاینی را تکمیل می‌کنند و در نهایت انواع متنوعی از فرم‌ها مانند مستمری بازنشستگی، بیمه کارکنان و سایر موارد مربوط به منابع انسانی به اداره‌های مربوط به آن خدمت ارسال می‌شود. اسمارت‌اچ‌آر سال ۲۰۱۳ در توکیو راه‌اندازی شد و در دسته‌بندی اینشورتک قرار دارد. این استارت‌آپ تاکنون حدود شش میلیون دلار سرمایه جذب کرده است.
[/mks_tab_item]
[/mks_tabs]
پارادوکس فناوری در ژاپن
چرا در ژاپن هنوز از فکس و نوارهای کاست استفاده می‌شود؟ آن هم کشوری با وجود داشتن فناوری‌های پیشرفته در آن! آیا باور می‌کنید که هنوز در ژاپن مامورانی برای تنظیم چراغ‌های راهنمایی وجود دارند و بعضی از شرکت‌ها هنوز از نرم‌افزارهای ۱۰ سال پیش استفاده می‌کنند؟ در ژاپن هنوز نوارهای کاست ویدئویی فروخته می‌شود و حتی شرکت‌هایی مانند سونی، هنوز از فکس استفاده می‌کنند. به نظر می‌رسد شرکت‌های ژاپنی برخلاف انتظار در زمینه پذیرش فناوری‌های نو در انجام کارهای داخلی خود، حدود ۱۰ سال از شرکت‌های کشورهای غربی عقب هستند. به‌سختی می‌توان پذیرفت کشوری که نخستین سیستم پرداخت بدون تماس، قطارهای فوق‌سریع و واکمن را ساخته، چنین وضعیتی داشته باشد؛ اما واقعیت این است.
در ژاپن می‌شود صورت‌حساب‌ها را به‌راحتی با گوشی موبایل پرداخت کرد، اما کسی از کیف‌های پول الکترونیکی استقبال نمی‌کند، استفاده از اسکایپ اندک است و دراپ‌باکس دوست‌داشتنی هم طرفداری ندارد. یا مثلا بیت‌کوین! با اینکه ژاپن مهد بیت‌کوین دنیاست و برخی معتقدند ساتوشی ناکاموتو ژاپنی است، اما هنوز همین فناوری هم به‌صورت انبوه در این کشور مورد پذیرش قرار نگرفته است. همین یک سال پیش بود که تازه اپل‌پی به ژاپن رسید. همه اینها در حالی است که ژاپن، بهترین زیرساخت اینترنتی دنیا را دارد! مشکل در کجاست؟ کارشناسان می‌گویند، علت این پدیده عجیب‌وغریب این است که شرکت‌های کوچک و متوسط، 7/99 درصد از 2/4 میلیون شرکت ثبت‌شده این کشور را تشکیل می‌دهند؛ بنابراین قسمت مهمی از اقتصاد ژاپن را که سومین اقتصاد بزرگ دنیا و بزرگ‌ترین اقتصاد حاضر در جام جهانی است، نه شرکت‌های چندملیتی شناخته‌شده، بلکه همین شرکت‌های کوچک می‌گردانند.
فرهنگ رایج در این شرکت‌ها نیز فرهنگی محافظه‌کارانه است، بر این اساس پست کردن نامه‌های کاغذی و فکس، حتی فکس‌هایی که با دستخط عادی نوشته شده‌اند، طرفدار دارد. حتی شرکت‌هایی که فناوری‌های پیشرفته‌ای در محصولات خود ارائه می‌دهند، کارکنان خود را مجبور می‌کنند که از سرویس‌های ایمیلی استفاده کنند که شبیه سیستم‌های ایمیل سال ۱۹۹۷ است. در بسیاری موارد از سیستم ایمیل و ارتباط داخلی Cyboz استفاده می‌شود که با آن فقط می‌توان متن ارسال کرد. به‌علاوه سرورهایی که برای این کار استفاده می‌شوند، آنقدر کوچک هستند که کارکنان مجبورند هرازچندگاه، ایمیل‌های قدیمی خود را پاک کنند تا جا برای ایمیل‌های جدید باز شود! در بسیاری جاها اصلا نمی‌شود از دراپ‌باکس یا ابزارهای مشارکتی دیگری مانند Basecamp صحبتی به میان آورد. روسا حتی مشتاقند که اطلاعات را از طریق سی‌دی ارسال کنند!
تحت چنین شرایطی، کاهش خلاقیت، قابل پیش‌بینی است. سوی دیگر این فرهنگ، شاید محافظه‌کار بودن ژاپنی‌ها و ترس آنها از سرقت اطلاعات باشد. شاید به همین خاطر است که آنها ترجیح می‌دهند تا حد ممکن کارها را به‌صورت آفلاین انجام دهند؛ ولی همین عادت به انجام دادن کارها به‌صورت آنالوگ به مشکلی برای خلاقیت سازنده ژاپنی‌ها تبدیل شده است؛ از سوی دیگر همین استفاده نکردن از فناوری‌های تازه، باعث به‌کارگیری نیروهای انسانی بیشتر شده، به‌طوری که نرخ بیکاری در ژاپن بسیار پایین و در حد 4/3 درصد است.
آلدوس هاکسلی، نویسنده دنیای قشنگ نو، تعبیری دارد با عنوان جهالت خودخواسته یا «ندانستن به خاطر نخواستن دانستن». به نظر می‌رسد ژاپنی‌ها از نظر فنی مشکلی در استفاده کردن از فناوری در کسب‌وکارهایشان نداشته باشند، اما آنها تا زمانی که نتوانند سوار یک فناوری شوند، از آن استفاده نمی‌کنند؛ حتی اگر خودشان آن فناوری را تولید کرده باشند. در اینکه ژاپنی‌ها مردم عجیبی هستند، شکی نیست و مطمئنا آنها ویژگی‌هایی در رفتارهایشان دارند که درک آن برای ما ساده نیست. با این حال می‌شود از این روحیه محافظه‌کارانه آنها درس گرفت؛ وقتی بدانیم که بسیاری از کسانی که در کسب‌وکارهای ایرانی کار می‌کنند به به‌‌روز‌ترین ابزارهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دسترسی دارند، اما سوار آن نیستند. سال‌ها پیش درباره پول می‌گفتند که پول برده خوبی است، اما ارباب خوبی نیست! این جمله را می‌توان به فناوری هم تعمیم داد. فناوری برده خوبی است، اما ارباب خوبی نیست و ژاپنی‌ها تلاش می‌کنند فناوری برده آنها باشد، نه ارباب‌شان!
مجموعه گزارش‌های شماره ویژه جامجهانی ماهنامه عصر تراکنش با حمایت مجموعه‌ای از شرکت‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات بانکی و پرداخت تولید و منتشر شده است. فهرست این شرکت‌ها به ترتیب حروف الفبا در ادامه آمده است.
