پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
آیا ارز رمزنگاری‌شده توان ورود به جریان اصلی دنیای اقتصاد را خواهد داشت؟
نویسنده: شارون تیروچیلوام، مترجم: میثم ارفعی؛ ماهنامه عصر تراکنش / بیت‌کوین را می‌توان به‌عنوان اولین ارز دیجیتالی در بازار معرفی کرد. هرچند این ارز دیجیتالی همچنان در میان سایر ارزهای رایج بین‌المللی جایگاه شایسته و مناسبی ندارد، اما چنین به نظر می‌رسد که در آینده نه‌چندان دور یکی از جانشینان آن به نام ارز رمزنگاری‌شده، قادر خواهد بود تا به یک ارز حمایت‌شده توسط دولت‌ها تبدیل شود. کریستیسن لاگارد، مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول، به طرح یکسری سناریوهای فرضی پرداخته است که طبق این سناریوها ارز دیجیتالی رمزنگاری‌شده در کشورهایی که از ثبات مالی چندانی برخوردار نیستند، می‌تواند جایگزینی برای دلار باشد. چنین تغییرات عظیمی ممکن است این سوال و شگفتی را در ذهن مردم ایجاد کند که چه زمانی این ارزهای رمزنگاری‌شده خواهند توانست راه خود را به جریان اصلی اقتصاد باز کنند؟ این اتفاق از کدام کشورها آغاز خواهد شد؟ و همچنین چرا برخی دولت‌ها همچنان بر سر استفاده از این ارزها اختلاف‌نظر دارند؟
برخی معتقدند که ارزهای رمزنگاری‌شده ترکیبی از پول، دارایی و برنامه‌های کامپیوتری هستند و به همین علت روند رشد و ورود آن‌ها به بازار می‌تواند پیش‌بینی‌نشده باشد. دکتر هیلمن دراین‌باره چنین می‌گوید: «اگر شما به کل اکوسیستمی که در اطراف بیت‌کوین شکل گرفته است توجه کنید، هزاران شبکه و سیستم‌عامل و برنامه‌های غیرمتمرکز را خواهید یافت. ویژگی این اکوسیستم بیشتر از پول، به برنامه‌های کاربردی موجود در گوشی‌های ما شباهت دارد.»
علاوه بر این، دلیل اکثر سوءظن‌هایی که از جانب دولت‌های مختلف بر ارز دیجیتالی وارد می‌شود نیز کاملاً مشخص است؛ با وجود مواردی چون پولشویی، فرار مالیاتی، اختلاس و جرائم اقتصادی در بدنه برخی از دولت‌ها، ورود ارز دیجیتالی رمزنگاری‌شده به اقتصاد می‌تواند یک تهدید برای برخی از دست‌اندرکاران متخلف به‌شمار بیاید! این موضوع به‌خصوص برای اقتصاد کشورهای غربی که به‌سرعت در حال رشد است، صدق می‌کند. در نتیجه برای چنین کشورهایی، وجود مقدار زیادی نوآوری و کارآفرینی در حوزه ارزهای رمزنگاری‌شده می‌تواند به مقدار قابل‌توجهی از تخلفات مالی صاحبان قدرت جلوگیری کرده و به لحاظ اقتصادی برای کل کشور بسیار سودمند باشد.
درعین‌حال، ارزهای رمزنگاری‌شده دارای برخی ویژگی‌ها هستند که به بانک‌های مرکزی تحمیل می‌شود. آن‌ها راه‌حل‌هایی را برای برخی از مشکلات پیش‌بینی‌شده در مسیر حرکت به سوی یک جامعه بدون پول نقد نیز فراهم کرده‌اند. این راه‌حل‌ها شامل روش‌هایی برای تأمین امنیت و ردیابی تراکنش و پرداخت‌ها و همچنین حفظ امنیت حریم خصوصی نیز می‌شود. در نتیجه بسته به اینکه شما در کدام قسمت از جریان اقتصادی قرار داشته باشید، نیازهای شما توسط این ارزهای رمزنگاری‌شده برطرف خواهد شد.
آن‌ها همچنین قادر خواهند بود به‌واسطه سیستم مدرن تراکنش‌های خود، اساس بانک‌های مرکزی را که به زبان‌های برنامه‌نویسی منسوخ و پایگاه داده‌های قدیمی متکی هستند، متحول کنند. بنا به گفته دکتر هیلمن امروزه 60 درصد از بانک‌های مرکزی در حال آزمایش شدن با الگوریتم اتریوم (دومین پلتفرم ارز دیجیتالی رمزنگاری‌شده پس از بیت‌کوین) هستند.
اما مهم‌تر از همه، ارز دیجیتالی رمزنگاری‌شده برای یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های بانک‌های مرکزی نیز راه‌حلی را ارائه کرده است. این روزها بانک‌های مرکزی نگران رقبای غیربانکی خود نیز هستند و ناامنی‌های موجود در فضای حاکم بر دنیا باعث شده است که کنترل تراکنش‌های مالی با وجوه نقد و واقعی با چالش‌هایی مواجه شود. بنا به گفته هوو ون استنیس، سرپرست جهانی استراتژی در امور دارایی شرکت Schroders: «با توجه به مبارزه جهانی علیه تروریسم و جرائم سازمان‌یافته، این نگرانی نسبت به قبل حادتر شده است. در یک سناریوی شدید و رعب‌انگیز، بانک‌های مرکزی حتی نگران از دست دادن نحوه کنترل عرضه پول خود نیز هستند.» این نگرانی باعث شده است که مسئله رمزنگاری و امنیت ارزهای دیجیتالی برای کشورها و دولت‌ها بیش‌ازپیش جذاب شود!
این روزها یک رقابت آرام و پیش‌بینی‌شده در بین کشورها برای جذب و استفاده از ارزهای دیجیتالی به وجود آمده است. طبیعی است که هر کشوری که از این قافله عقب بماند، کشور دیگری جای آن را خواهد گرفت. به این معنا که برنامه‌نویسان نرم‌افزاری و سخت‌افزاری این ارز دیجیتالی به‌محض یافتن موقعیتی مناسب در کشور پیروز، به سمت آن مهاجرت خواهند کرد. بانک خلق چین کاملاً از این موضوع آگاه است و در تلاش است ارز دیجیتالی رمزنگاری‌شده مخصوص به خود را برای ایجاد یک ارز دیجیتالی دولتی توسعه دهد. در همین راستا دولت این کشور تصمیم به ممنوعیت خریدوفروش ارزهای رمزپایه گرفته است.
در ماه اکتبر سال میلادی جاری روسیه اعلام کرد که با حمایت دولت مرکزی خود، قصد انتشار یک ارز دیجیتالی رمزنگاری‌شده (به نام کریپتو روبل) را دارد. هرچند اطلاعات زیادی درباره جزئیات این طرح در دسترس نیست، اما با این حال بنا به گفته اخبار محلی کشور روسیه این ارز دیجیتالی به‌منظور یک راهکار برای برانگیختن اقتصاد آنلاین این کشور بدون تکیه بر پول بازارهای خارجی یا سرمایه‌گذاران شخص ثالث در نظر گرفته شده است. علاوه بر این دولت روسیه قادر خواهد بود نظارت دقیقی بر این جریان مالی داشته و کاملاً آن را کنترل و تنظیم کند.
آن‌طور که مشخص است، کریپتو روبل قرار است به‌عنوان یک ارز معمولی و رایج در بدنه دولت مورد استفاده قرار بگیرد و از لحاظ جهانی بودن شباهتی با بیت‌کوین ندارد. به گفته نیکولای نیکیفروف، وزیر ارتباطات روسیه، انگیزه اصلی این کشور از راه‌اندازی این ارز دیجیتالی، عقب نماندن از کشورهای اروپایی و شکست نخوردن از آن‌ها در این زمینه است.
در حالت کلی، ترویج ارزهای رمزنگاری‌شده مستلزم به وجود آمدن نرم‌افزارهای جدیدی مانند chainalysis است. این نرم‌افزار به تنظیم سیاست‌ها و ردیابی فعالیت‌های مجرمانه روی بلاک‌چین می‌پردازد. به عقیده دکتر هیلمن هرچه تعداد شناسایی جرم‌ها و مجرمان موجود در بلاک‌چین افزایش یابد، بیشتر به نفع ما خواهد بود؛ چراکه هنگامی که شما کامپیوتر و کیف پول نرم‌افزاری یک مجرم را در دسترس خود داشته باشید، یقینا روش‌ها و کتاب‌های او را نیز در اختیار خود خواهید داشت، اما در مورد مجرمان پول‌های نقدی، شما چنین امکانی نخواهید داشت و راهی برای بازگرداندن سرمایه از دست رفته خود نیز نخواهید یافت.
این شفافیت به دلیل مستحکمی برای حمایت دولتی از ارزهای رمزنگاری‌شده تبدیل است و دقیقا به همین دلیل است که مسئله ارزهای رمزنگاری‌شده برای دولت‌هایی چون روسیه و چین از جذابیت خاصی برخوردار شده است، اما در مقابل، همین موضوع، استفاده از ارز دیجیتالی رمزنگاری‌شده را برای کشورهایی چون سوئیس و ایالات متحده آمریکا که از روش بانکداری خصوصی‌محور استفاده می‌کنند، بی‌معنی و بی‌تاثیر می‌کند. در نتیجه برای این دولت‌ها (و کسانی که به هر دلیلی به شخصی‌سازی حریم خصوصی معاملات مالی خویش علاقه‌مند هستند) تکنولوژی‌های در پس ارزهای رمزنگاری‌شده مانند monero و zcash می‌تواند مفید و کارآمد باشد.
در قدم بعدی و با توجه به مسائل مربوط به قانون‌گذاری و اجرای قوانین مربوط به مالیات و اوراق بهادار ارزهای دیجیتالی، چالش دیگر درباره تنظیم مقررات دولت‌ها برای مالیات این ارز نوظهور خواهد بود. مسلم است که به‌زودی برای ارزهای رمزنگاری‌شده به‌عنوان یک نمونه از اوراق بهادار غیردولتی مالیاتی تعیین خواهد شد و قوانین و روش‌هایی برای جلوگیری از فرار مالیاتی در بلاک‌چین وضع خواهد شد.
نکته‌ای که کنت روگف، اقتصاد‌دان هاروارد و شطرنج‌باز بزرگ جهانی نیز به آن اشاره می‌کند: «تاریخ تکامل ارزهای دیجیتالی به ما نشان خواهد داد که چه نوآوری‌هایی در زمینه تامین امنیت حریم خصوصی شکل خواهد گرفت و در نهایت دولت‌ها چگونه آن‌ها را تنظیم کرده و مورد استفاده قرار خواهند داد. در این میان هیچ دلیلی وجود ندارد که از ارزهای دیجیتالی انتظاری غیر از دچار شدن به سرنوشت ارزهای قبل از خود داشته باشیم.»
منبع: راکونتر