پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
استفاده از USSD در پرداخت از اول اشتباه بوده است / مصاحبه با مجید افرا مدیرعامل PSP مبنا کارت آریا
در روزهای گذشته و در بخشنامه‌ای که از سوی بانک مرکزی ایران روی بستر USSD عنوان شد، اصلی‌ترین تغییراتی که بانک مرکزی از آن خبر داده، بسته شدن تمامی تراکنش‌های USSD به‌جز پرداخت قبوض عمومی است. مطابق این بخشنامه، اطلاعات حساس کارت مردم، نظیر رمز دوم آن‌ها، نباید از مسیرهایی که فاقد رمزنگاری مناسب بوده و امکان ذخیره‌سازی یا مشاهده آن توسط عواملی غیر از بانک یا ارائه‌دهنده خدمات پرداخت وجود دارد، مبادله شوند. با این تغییر، نقش اپلیکیشن‌های پرداخت موبایلی شرکت‌های پرداخت و بانک‌ها پررنگ‌تر می‌شود. در این راستا با مجید افرا مدیرعامل شرکت مبنا کارت آریا گفتگوی کوتاهی انجام داده‌ایم:
آیا بستر USSD که تاکنون در صنعت پرداخت کشور مورداستفاده قرار گرفته بود، امن بوده است؟
موضوع تنها سر امن بودن یا امن نبودن این بستر نیست. موضوع این است که بستری که برای خدمات در نظر گرفته شده و ذاتاً برای خدمات و اطلاع‌رسانی ایجاد شده، در حوزه پرداخت نمی‌تواند سرویس مد نظر را به صورت کامل ارائه دهد. امنیت تنها یکی از مسائل و مشکلات USSD است. به نظر من می‌توان گفت که این مسئله قابل کنترل بود؛ ولی ذات این زیرساخت، مناسب برای چنین کارهایی از قبیل شارژ نبوده است.
پس با این مسائل چرا تا به حال از این بستر استفاده می‌شده؟
معضلی که در کشورهای در حال توسعه داریم این است که هر چیزی را باید یک بار امتحان کنیم. آزموده‌های ما معمولاً با bench mark و best practice نیست. به همین خاطر راه‌حل‌های عجیب‌وغریبی را در زیرساخت، فناوری و صنعت به کار می‌گیریم. USSD هم از این قاعده مستثنا نبوده. کاری را که می‌خواستیم انجام بدهیم را نتوانسته بودیم با ابزارهای موجود به خوبی پیش ببریم. به خاطر محدودیت‌های تکنولوژی، محدودیت فرهنگ استفاده و سرویس‌هایی که موجود نبوده به اشتباه به این بستر رو آورده بودیم. برای آن یک فکر کامل نکرده بودیم و USSDها سهل‌الوصول بوده‌اند.
آیا اپلیکیشن‌های پرداخت موبایلی، نسبت به USSD بستر امنی برای انجام تراکنش‌های خرید شارژ و پرداخت قبوض هستند؟
قطعا که بهتر از USSD است، حداقل قابل‌کنترل‌تر و قابل رصدتر است و احتمال ریسک در آن کمتر است. می‌توان استاندارد واحدی شکل داد و از آن استاندارد استفاده کرد. البته چون USSD با فرهنگ مردم ما آمیخته شده، این خودش یک ریسک بالایی دارد. مردم به آن عادت کرده‌اند و نمی‌توان به یک باره یک تحول عمیق ایجاد کرد. در هر کسب‌وکاری پذیرش مردم موضوع بسیار مهمی است. برای رونق هر کسب‌وکار مردم بالاترین سطح تأثیر را دارند. چالش بزرگ همین است.
آیا حرکت بانک مرکزی در ایجاد محدودیت روی USSD حرکت درستی است؟
این اتفاقی است که باید خیلی پیش تر می‌افتاد. دو ماه پیش در جلسه مدیران عامل بحث این بود که همکاری بیشتر شود که این کسب‌وکار به هرحال زنده بماند. چون عامه جامعه این بستر را پذیرفته‌اند، نمی‌توان به صورت صفر و یکی این تصمیم را عملی کرد. گذشتن از این فاز گذار، به همین راحتی نیست که به یک‌باره این سرویس کامل قطع شود، باید یک جایگزین مناسب برای آن تعریف کرد. همه اپ‌ها باید یک دست و یک شکل به وجود بیاید.
پس با توجه به اینکه شما گفتید این ابزار مورد پذیرش مردم است، تصمیم بانک مرکزی مبنی بر اینکه از ۱۵ بهمن فقط می‌شود از این بستر قبض پرداخت کرد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ذات USSD جهت خدمات عمومی است و برای عموم مردم ارائه می‌شود. این سرویس‌ها باید از حوزه پرداخت خارج شوند. این یک سرویس خدمات عمومی است و فکر می‌کنم فقط ما و یک کشور آفریقایی برای پرداخت از چنین بستری استفاده می‌کنیم. ما از USSD ها در پرداخت استفاده کردیم و این از اول اشتباه بوده است.
