پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مرتضی ترک تبریزی گفت: «توسعه فعالیت کسب‌وکارهای فین‌تکی در کشور مستلزم اصلاح نظام کارمزد است زیرا فعالیت فین‌تک‌ها کارمزد محور و استقبال از آن بستگی به تغییر رویه‌های موجود دارد.»
بانک مرکزی در ۱۵ مهرماه بخش‌نامه‌های سیاست بانک مرکزی در خصوص فناوری‌های نوین مالی و ضوابط و فرآیند اجرایی پرداخت یاران را به شبکه بانکی ابلاغ کرد که با این روند نهاد ناظر درواقع به فعالیت فین‌تک‌ها در کشور رسمیت بخشید.
در حال حاضر کسب‌وکارهای فین‌تکی در کشور در حال گسترش هستند که با صدور الزامات و ضوابط اجرایی و تعیین چارچوب برای فعالیت در این بخش زمینه‌های گسترش کسب‌وکارها فین‌تکی در کشور فراهم‌شده است. این روند منجر به افزایش قابل‌توجه تراکنش‌ها در شبکه پرداخت می‌شود ازاین‌رو اصلاح نظام کارمزد به‌منظور بهبود وضعیت بانک‌ها و همچنین توسعه و گسترش فعالیت کسب‌وکارها فین‌تکی در کشور امری ضروری به نظر می‌رسد.
مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت در خصوص ارزیابی بخش‌نامه‌های سیاست بانک مرکزی در خصوص فناوری‌های نوین مالی و ضوابط پرداخت یاران گفت: «بانک مرکزی به‌عنوان یک‌نهاد حاکمیتی یکسری از استانداردها، بحث‌های تطبیق و سیاست‌گذاری را ابلاغ و برنامه‌ای داده است که معین می‌کند که تا پایان سال و در سال آتی در چه زمان‌هایی برنامه‌های خود را در خصوص فناوری‌های نوین در حوزه پرداخت را ارائه می‌کند.»
نظارت چندوجهی بر فعالیت فین‌تک‌ها
مرتضی ترک تبریزی افزود: «در بخش‌نامه پرداخت یاران که درواقع ضوابط و نحوه اتصال فین‌تک‌ها به شرکت‌های پرداخت و بانک‌ها در آن عنوان‌شده است. نظارت در این روند به‌صورت چندوجهی دیده‌شده است که هم شرکت‌های پرداخت، بانک مرکزی و شاپرک می‌توانند بر نحوه فعالیت پرداخت یاران نظارت کنند که مناسب است ولی در بخش امنیت باید تدابیر بیشتری اندیشیده شود.»
یک استاندارد به‌منظور امنیت در فعالیت‌های فین‌تکی تعیین شود
او اظهار داشت: «نگرانی که بانک‌ها دارند در خصوص فین‌تک‌ها، بحث‌های امنیتی و نگهداری اطلاعات مشتریان است ازاین‌رو باید یک استاندارد در این خصوص اعلام شود به‌عنوان‌مثال وقتی به پی‌اس‌پی‌ها گفته می‌شود استانداردهای PSP۲ را رعایت کنید به‌تدریج پرداخت یاران نیز باید این استانداردها را رعایت کنند.»
ترک تبریزی تأکید کرد: «اطلاعات مشتری نباید در فین‌تک‌ها نگه‌داشته شوند زیرا در این بخش‌نامه هر پرداخت یار می‌تواند با چندین شرکت پرداخت همکاری داشته باشد و نگرانی که این وسط وجود دارد ضربه‌ای است که ممکن است یک بانک یا یک پی‌اس‌پی از بابت درج اطلاعات مشتریان ببیند تا در این بخش اتفاقی برای یک بانک نیفتد.»
مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت با اشاره به باز گذاشتن دست فین‌تک‌ها در انتخاب مدل کارمزدی، گفت: «نهاد ناظر دست فین‌تک‌ها را برای انتخاب مدل کارمزدی بنا بر نوع فعالیت و مشتریان آن، باز گذاشته البته توسعه این بخش مستلزم اصلاح نظام کارمزد در کشور است.»
حرکت نظام کارمزد به سمت برد- برد
او ادامه داد: «اگر نظام کارمزد در کشور به سمت برد- برد حرکت کند برای تمام ذینفعان روند مناسب‌تری به وجود می‌آید البته برای بهبود نظام کارمزد چندراه حل وجود دارد که نمی‌شود همه را باهم اجرا کرد.»
ترک تبریزی یادآور شد: «بانک مرکزی قصد دارد راهکارهای موجود به‌منظور اصلاح نظام کارمزد را به‌مرور اجرایی کند که یکی از این روش‌ها به‌طور مثال می‌تواند کاهش نرخ کارمزد از بانک پذیرنده، دادن آزادی عمل به بانک‌ها به‌منظور اخذ کارمزد از مشتریان در برخی سرویس‌های دیگر است.»
دادن آزادی عمل به بانک در اخذ کارمزد در خدمات بانکداری الکترونیکی
او افزود: «آزادی عمل در بحث تسویه‌حساب با پذیرندگان کمک بزرگی به شبکه بانکی می‌کند تا از وضعیتی که الآن در آن هستند خارج شوند زیرا در حال حاضر بانک‌ها منابع مالی زیادی را به‌عنوان کارمزد به شبکه شتاب و شاپرک پرداخت می‌کنند که این منابع به آن‌ها برنمی‌گردد و تغییر این رویه منجر به بهبود تراز مالی بانک‌ها می‌شود.»
ترک تبریزی یادآور شد: «اصلاح نظام کارمزد نیز کمک بزرگی به رشد و توسعه پرداخت یاران در کشور دارد اگر در بحث امنیت در نحوه فعالیت فین‌تک‌ها و اصلاح نظام کارمزد در این بخش کار شود زمینه‌های شکوفایی در این نوع کسب‌وکارها فراهم می‌شود.»
سه‌تکه شدن کارمزد در دست بررسی قرار دارد
او در پاسخ به این پ‍رسش که در خصوص سه‌تکه شدن نظام کارمزد آیا اقداماتی انجام شده است یا خیر؟ گفت: «معاونت فناوری‌های نوین بانک مرکزی با یک گروه درصدد تغییر نظام کارمزد فعلی است و بحث سه‌تکه شدن کارمزد نیز در دست بررسی قرار دارد البته نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که پرداخت‌های خرد درصد بالایی از تراکنش‌ها را در شبکه پرداخت به خود اختصاص می‌دهد که می‌توان با اخذ یک کارمزد کم از خود دارنده کارت بار مالی سنگین این بخش را از دوش بانک‌ها برداشت.»
بهبود وضعیت بانک‌ها با اخذ کارمزد پرداخت‌های خرد از دارنده کارت
مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت اذعان داشت: «برای هر تراکنش روی پوزها در حال حاضر از بانک پذیرنده در حدود ۱۵۶ تومان کارمزد اخذ می‌شود و بهتر است در پرداخت‌های خرد قسمتی از این کارمزد از خود دارنده کارت اخذ شود تا این هزینه به بانک‌ها سربار نشود و از یک عددی به بالا کارمزد از پذیرنده گرفته شود و همچنین از یک عدد به بالا هزینه کارمزد هرچقدر باشد بانک‌ها آن را پرداخت کنند.»
او ادامه داد: «البته مشخص کردن رقم هر نوع از تراکنش‌ها در این مدل به نظر بانک مرکزی بستگی دارد ولی اکنون در حدود ۶۰ درصد تراکنش‌ها زیر ۲۰ الی ۲۵ هزار تومان است که کارمزد بالایی را به بانک‌ها وارد می‌کند و همچنین تعداد تراکنش‌های روزبه‌روز در پرداخت‌های خرد بیشتر و ترافیک شبکه را افزایش می‌دهد.»
ترک تبریزی تأکید کرد: «اصلاح نظام کارمزد با یک‌راه حل امکان‌پذیر نیست و باید با چند راهکار به‌مرور زمان حرکت و فرهنگ‌سازی در این بخش را آغاز کنیم زیرا اصلاح نظام کارمزد به نفع اقتصاد کشور است.»
فعالیت فین‌تک‌ها در کشور هنوز با ابهاماتی روبرو است و باوجود ابلاغ بخش‌نامه ضوابط اجرایی آن هنوز نیازمند اصلاح نظام کارمزد و روشن شدن بیشتر زوایای نحوه تعامل آن‌ها با شرکت‌های پرداخت است که امیدواریم به‌مرور زمان این موانع از پیش روی کسب‌وکارهای فین‌تکی برداشته و شاهد شکوفایی این بخش و تعامل سازنده آن‌ها با بانک‌ها و شرکت‌های پرداخت به‌منظور تسهیل مبادلات مالی در کشور باشیم.
منبع: ایبِنا