پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
چشمانداز ۲۰۲۵ در صنعت پرداخت
مریم کریمی؛ ماهنامه پیوست / حرکت بهسوی جامعه غیرنقدی صنعت پرداخت را متحول کرده است. امروزه بیشتر مردم از ابزارهای الکترونیکی برای انجام تراکنشهای پرداخت استفاده میکنند. فروشندگان از پایانههای فروشگاهی جدید و راهکارهای مبتنی بر فضای ابری بهره میگیرند. بلیتهای الکترونیکی در حملونقل با استقبال زیادی روبهرو شدهاند. گوشیهای هوشمند مجهز به فناوری NFC و دیگر فناوریهای غیرتماسی نقش پررنگی در این تغییرات بازی میکنند. تجارت الکترونیکی با تکیه بر تجارت آنلاین و موبایلی بهسرعت در حال فراگیر شدن است و در صنعت خردهفروشی نیز خریدهای رودررو به سمت اینترنتی و موبایلی شدن در حرکتاند. ورود اینترنت اشیا به حوزه پرداخت مفهوم جدیدی به نام تجارت بدون اصطکاک و پرداخت بدون درز پدید آورده است.
در تجارت بدون اصطکاک تصمیم خرید بهصورت خودکار و بدون دخالت مستقیم مصرفکننده آغاز میشود. تحلیل دادههایی از قبیل ترجیحات مشتری، رفتارهای مصرفی پیشین مبنای تصمیمهای خرید است و ابزارهای متصلبههم از طریق اینترنت فرایند خرید و پرداخت را انجام میدهند. پایین بودن کارمزد تراکنشهای این روشهای نوین در بیشتر کشورها انگیزههای تغییر بهسوی این روشها را ایجاد کرده است.
این صنعت بانکها، اپراتورهای تلفن همراه، بازیگران عرصه تجارت الکترونیکی و خردهفروشان را دورهم گردآورده است. تحولات سریع و ارائه راهکارهای جایگزین پرداخت از سوی رقبای جدید، فعالان سنتی صنعت پرداخت را با تهدیدهای جدی مواجه کرده است. استقبال از نوآوری و توانایی واکنش سریع در این صنعت لازمه بقاست. کسی برنده این میدان خواهد بود که در زمینههایی از قبیل جایگزینی وجه نقد، فعالیت در تجارت اینترنتی و موبایلی و استفاده از مزیتهای تحلیل دادههای عظیم اقداماتی جدی در پی گیرد.
آیا اکوسیستم پرداخت تا پنج سال آینده با همین روند پیش خواهد رفت؟
شرکت مشاوره مدیریت ATKearney چهار سناریو محتمل بهعنوان چشمانداز آینده صنعت پرداخت تا سال ۲۰۲۵ در نظر گرفته است. این سناریوها در دو بعد درجه نفوذ راهکار و میزان یکپارچگی ارائهدهندگان دستهبندی شدهاند.
Established Structures
در این سناریو راهکارهای تکهدفه در اکوسیستم یکپارچه مدنظر است. رهبران فعلی بازار پرداخت درصورتیکه بتوانند بهسرعت روشهای جدید پرداخت را در داخل کشور و نیز بهصورت فرامرزی در منطقه بهکارگیرند و عملیات پرداخت خود را بهسرعت بهروز کنند، همچنان رهبری بازار را در دست خواهند داشت. ایجاد کیف پول، پرداخت الکترونیکی از طریق بانکداری آنلاین و پرداختهای فردبهفرد ازجمله این موارد است که در اکثر کشورها تاکنون به آن توجه زیادی نشده است.
بانکها و صادرکنندگان کارت نقش مهمی در زیرساختهای بازار کارت بازی میکنند.
ارائهدهندگان زیرساخت شبکههای خود از قبیل پرداختهای آنی، بهبود امنیتی، پرداختهای بدون درز را بهروزرسانی و نوآورانه میکنند.
New Networks
در این سناریو راهکارها تکهدفه و اکوسیستم تکهتکه و منفرد است. بهروزشدن تکنولوژیهایی از قبیل ۵G در شبکه مخابراتی و تکنولوژی بلاکچین (زنجیره بلوکی) تهدیدهایی را برای زیرساختهای موجود رقم زدهاست. بهعلاوه اینترنت اشیا محرک ظهور بازیگران جدید در این عرصه است و استانداردهای جدیدی خلق خواهد کرد؛ اما هنوز در اروپا آشکار نشدهاست که این سناریو میتواند سناریو غالب باشد یا خیر.
ارائهدهندگان شبکههای جایگزین (مانند ۵G) با توسعه شبکهها امکان بهبود پرداخت را فراهم کردهاند.
تکنولوژیهای جدید مانند بلاکچین، جایگزینهای جدیدی برای کارت و ACH پدید آوردهاند.
Global front-ends
در این سناریو راهکارهای چندهدفه و اکوسیستم یکپارچه مد نظر است. در این سناریو رهبران جدید کسانی هستند که تجربه پرداخت یکپارچه و تجمیع را برای مشتری فراهم میکنند و موبایل نقش مهمی در این یکپارچگی بازی میکند. پتانسیلهای این حوزه بسیار بالاست، اما محافظت از دادهها و مشتریان بسیار محتاط و شکاک در کنار قوانین سختگیرانه قانونگذار میتواند قابلیتهای این بخش را محدود کند.
گوشیهای هوشمند و رسانههای اجتماعی تجربههای بدون اصطکاک برای مشتری فراهم میکنند و میتوانند حجم زیادی از تراکنشهای پرداخت را به سمت خود سوق دهند.
بانکها در زنجیره ارزش پرداخت به عقب رانده میشوند.
Retailer and biller solutions
در این سناریو راهکارهای چندهدفه در اکوسیستمی تکهتکه و منفرد ارائه میشود. ازآنجاکه فروشندگان با مسائل زیادی در حوزه پرداخت مواجهاند، توجه به این حوزه بسیار حائز اهمیت است. سؤالی که در اینجا مطرح میشود این است که وضعیت کنونی صنعت پرداخت (دو سناریو اول) میتواند راهکارهای بهتر و سریعی ارائه دهد؟ در غیر این صورت خردهفروشان و فروشندگان از قبیل بازیگران جهانی فعال در حوزه تجارت الکترونیکی خودشان این نقش را بر عهده خواهند گرفت.
پرداخت بهعنوان جزئی از راهکارهای بدون اصطکاک بهصورت مستقیم توسط فروشندگان ارائه خواهد شد.
خردهفروشان و تولیدکنندگان ابزار اینترنت اشیا، راهکارهای بانکی و پرداخت خاص خود را عرضه میکنند.
درنهایت کدام سناریو بر صنعت پرداخت مسلط خواهد شد، بهدرستی روشن نیست، اما چیزی که مسلم است اینکه پرداختهای بدون درز پیشنیاز موفقیت در عرصه پرداخت در آینده است.