پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بخش الکام استارز نمایشگاه الکامپ، روز گذشته میزبان مهمانان متنوع و زیادی بود. «پیچ» استارت‌آپ‌ها باکمی تأخیر ظهر یکشنبه اول مردادماه شروع شد و تا بعدازظهر ادامه پیدا کرد. در این رویداد، استارت‌آپ‌ها در مدت‌زمان دو دقیقه مهلت داشتند، کارکرد استارت‌آپ خود را برای داوران توضیح دهند و داوران نیز در چهار دقیقه پرسش‌ها و نظرات خود را بیان می‌کردند. فضا بسیار فعال و پرحرارت بود و علاوه بر افرادی که روی صندلی‌ها این رقابت را دنبال می‌کردند، جمعیت زیادی هم به‌صورت ایستاده دور فضای برگزاری پیچ جمع شده بودند. داوران ترکیبی از کارآفرینان، سرمایه‌گذاران، مشاوران توسعه کسب وکار و مدیران ارشد شرکت‌های بزرگ فناوری بودند. برای مشاهده لیست کامل داوران اینجا را کلیک کنید. در بخش اول ارائه‌ها، دکتر نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت و در نیمه دوم برنامه، دکتر واعظی، وزیر ارتباطات، برای مدت‌زمان کوتاهی مهمان برنامه بودند و ارائه استارت‌آپ‌ها را تماشا کردند. در ادامه گزارش برخی از ارائه‌ها را می‌خوانید.
حذف پیامک تراکنش بانکی در پولام
پولام یکی از استارت‌آپ‌های معرفی شده بود. این کسب‌وکار نوپا یک سال است که فعالیت خود را آغاز کرده اما هنوز «لانچ» نشده است. به گفته مهدی عبادی، یکی از بنیان‌گذاران این استارت‌آپ پولام یک PFM است که مدیریت هزینه‌های فردی کاربر خود را به عهده می‌گیرد. عبادی درباره کسب‌وکار پولام توضیح داد: «یکی از مشکلات نرم‌افزارهای مدیریت فردی این است که اطلاعات مالی یا باید توسط خود کاربر وارد شود یا نرم‌افزار اطلاعات را از روی پیامک بانک جمع‌آوری می‌کند که هیچ‌کدام دقیق نیستند. پولام امکانی فراهم می‌کند که با حذف پیامک‌های تراکنش‌ها، آنها را به رسیدهای الکترونیکی کاربر تهیه کند.»
پولام هدف دیگری نیز از این فعالیت دارد. به گفته عبادی، سالانه به‌صورت میانگین حدود 24 میلیارد تراکنش بانکی انجام می‌شود و چیزی حدود 928 میلیارد تومان هزینه ارسال پیامک‌های بانک‌ها به مشتریان‌شان می‌شود. پولام با حذف پیامک، به بانک‌ها نیز در کاهش این هزینه کمک می‌کنند؛ اما این تنها ابتدای راه پولام است. عبادی گفت: «با دریافت اطلاعات از بانک‌ها به‌صورت مستقیم، ما اطلاعات مالی کاربر را برای او ذخیره‌بندی می‌کنیم و الگوی درآمدی و هزینه‌های او را به‌صورت ماهانه گزارش می‌دهیم. هوش مصنوعی طراحی‌شده پولام می‌تواند با مقایسه ماهانه اطلاعات مالی کاربر، یک شیوه بودجه‌بندی به او پیشنهاد دهد که بر طبق آن، مدیریت مالی بهتری داشته باشد.»
داوران پرسش‌های متفاوتی از پولام داشتند. یکی از آنها، هوش مصنوعی این اپلیکیشن بود؛ اینکه پولام چطور می‌تواند تشخیص دهد کاربر پول خود را کجا هزینه کرده است. عبادی توضیح داد: «بانک‌ها این اطلاعات را در دسترس دارند ولی از آنها استفاده‌ای نمی‌کنند. ما این اطلاعات را از آنها دریافت می‌کنیم و طبق آن، هزینه‌های کاربران را دسته‌بندی می‌کنیم.»
شاید این گفته، داوران را آن‌طور که باید، راضی نکرد چراکه یکی از آنها معتقد بود همه دستگاه‌های کارت‌خوان ثبت‌شده در جایگاه خود مصرف نمی‌شوند. پاسخ پولام این بود: «65 درصد این اطلاعات در شاپرک به‌صورت دقیق ثبت‌شده و صحیح است. 35 درصد باقی آن اطلاعات به‌صورت مشخص موجود نیست که ما تلاش داریم این خطا را از طریق منابع دیگر خود برطرف کنیم. ما همچنین در گرفتن API از بانک با چالش روبه‌رو بودیم، به همین علت مدل خود را عوض کردیم و در این روش ما به بانک API ارائه می‌دهیم.»
پرسش یکی دیگر از داوران این بود که پولام چگونه درآمدزایی می‌کند؟ مهدی عبادی نیز توضیح داد: «ما با حذف هزینه‌های بسیار زیاد پیامک تراکنش‌ها از بانک‌ها، هزینه بسیار کمتری از آنها دریافت می‌کنیم.» عبادی همچنین در پاسخ به اینکه چرا بانک‌هایی که خود یک PFM دارند، باید با پولام همکاری داشته باشند، توضیح داد: «هر کاربر بالغ به‌صورت میانگین پنج حساب بانکی دارد. اگر بخواهد برای هرکدام از آنها، یک برنامه در تلفن همراه خود داشته باشد، با مشکل مواجه می‌شود و این‌ها را نمی‌تواند در یک برنامه تفسیر کند. ما این مشکل را برای کاربر برطرف خواهیم کرد.»
انتقال وجه بدون نیاز به شماره کارت در مانیار
مانیار یکی دیگر از استارت‌آپ‌هایی بود که خودشان را معرفی کردند. ساره غفوریان، یکی از بنیان‌گذاران مانیار، ارائه خود را با سؤالات جالبی آغاز کرد: «تا حالا شده بخواهید برای کسی پول واریز کنید ولی شماره کارت او را ندانید؟ آیا به رستوران یا سفر رفتید و نمی‌دانید چطور دنگ‌های دوستان خود را به آنها اطلاع بدید؟ تابه‌حال مادرخرج شده‌اید؟ مانیار یک پیام‌رسان است که در آن انتقال وجه به‌سادگی ارسال پیام انجام می‌شود. به‌عبارت‌دیگر در مانیار می‌توانید علاوه بر داشتن تبادل مالی، به‌راحتی به دوستان خود پیام هم ارسال کنید. سِرور ما به‌محض دریافت پیام انتقال وجه با استفاده از سازوکار تعریف‌شده عملیات موردنظر را اجرا می‌کند و تأییدیه انتقال وجه را به شکل پیامی با شکل مشخص به کاربر ارسال می‌کند.»
به گفته غفوریان، کاربران در مانیار علاوه بر پرداخت دنگ و انتقال وجه می‌توانند در سرمایه‌گذاری‌های جمعی و امور خیریه شرکت کنند و امکان به اشتراک‌گذاری این رویدادها نیز در اختیار آنها قرار می‌گیرد. پرسش‌های داوران بیشتر حول محور توضیحات تکمیلی در مورد این استارت‌آپ بود. غفوریان درباره انتقال وجهی که تنها از طریق یک پیام امکان‌پذیر می‌شود به داوران توضیح داد: «در روش‌های انتقال وجه موجود، کاربر باید شماره کارت شخص دریافت‌کننده وجه را داشته باشد تا بتواند از طریق اینترنت یا دستگاه خودپرداز وجه را پرداخت کنند؛ اما مانیار نیازی به شماره کارت مقصد ندارد و کاربر می‌تواند به صفحه شخصی کاربران دیگر در مانیار وارد شوند و با یک پیام ساده، مبلغ موردنظر را ارسال کنند. در این روش، به کد رهگیری نیز نیازی نیست.»
به گفته یکی از داوران انجام چنین عملیاتی ممکن نیست مگر آنکه مانیار با PSP یک بانک در ارتباط باشد. توضیح این استارت‌آپ، این بود: «مانیار با بانک پاسارگاد در ارتباط است و تمام عملیات بانکی ما از طریق این درگاه بانکی انجام می‌شود؛ بنابراین درنهایت برای پرداخت نهایی همه درخواست‌ها به صفحه معتبر بانک مراجعه می‌شود، با این تفاوت که مانیار این کار را برای کاربر خود انجام می‌دهد و کاربر دیگر لازم نیست خود به درگاه مراجعه کند.»
از مانیار خواسته شد تا توضیح دهد چه تفاوتی نسبت به سایر رقبای خود مانند پی‌پینگ و آی‌دی‌پی به‌عنوان یک استارت‌آپ فین‌تکی دارد. این استارت‌آپ نیز توضیح داد: «سایر استارت‌آپ‌ها پیام‌رسان نیستند و به‌هرحال کاربر در انتهای مراحل کاری خود باید به درگاه پرداخت بانکی مراجعه کند، درحالی‌که در مانیار هم امکان پیام‌رسانی و گفت‌وگو وجود دارد و هم می‌تواند بدون مراجعه کاربر به درگاه بانکی، پرداخت را انجام دهد.»
به گفته غفوریان، اعضای مانیار همگی تجربه کار در بانک‌ها و شرکت‌های بانکی را داشته‌اند و به مدت یک سال است که به‌صورت تمام‌وقت مشغول کار روی این استارت‌آپ هستند.
سه مشکل استارت‌آپ‌های فین‌تکی
آیت حسینی، رئیس هیئت‌داوران الکام‌استارز و مشاور و سرمایه‌گذار کسب‌وکارهای نوآورانه و فناورانه، در گفت‌وگو با عصرتراکنش درباره استارت‌آپ‌های ارائه شده گفت: «تعداد استارت‌آپ‌ها و کیفیت ارائه آنها نسبت به سال گذشته رشد داشته است و بچه‌ها بیشتر به سمت تجاری‌شدن میل پیداکرده‌اند، اما همچنان رگه‌هایی از الگوبرداری صرف در برخی از آنها دیده می‌شود.»
حسینی درباره استارت‌آپ‌های فین‌تکی گفت: «مشکلی که استارت‌آپ‌های فین‌تکی با آن مواجه هستند، بحث رگولاتوری است. سرعت رشد استارت‌آپ‌های فین‌تکی ما با بانک مرکزی هماهنگ نیست. بانک مرکزی نیز حق دارد که برای تدوین قوانین و مقررات جامع به زمان نیاز داشته باشد؛ اما این‌همه مشکل آنها نیست. مسئله این است که استارت‌آپ‌های فین‌تکی ما هنوز به مرحله‌ای که باید نرسیده‌اند. شرکت‌های بزرگی روی آنها سرمایه‌گذاری کرده‌اند ولی به سرعتی که یک استارت‌آپ باید در طی یک سال داشته باشد، نرسیده‌اند. این مسئله می‌تواند به این خاطر باشد که آنها بازار را به‌خوبی شناسایی نکرده‌اند. اگر آنها بتوانند نیاز واقعی بازار و اطلاعات مربوط به بازار خود را در اختیار داشته باشند، می‌توانند به‌خوبی توسعه پیدا کنند. شاید مانعی مانند رگولاتوری هنوز وجود داشته باشد، اما پیشرفت آنها باوجود شناخت بازار خود چشمگیر می‌شود.»
حسینی درباره سومین مشکل استارت‌آپ‌های فین‌تکی گفت: «مشکل سوم آنها این است که مربی‌ها و کارشناسانی که دانش تخصصی در حوزه استارت‌آپ‌های فین‌تکی دارند، بسیار کم و محدود است و سایر کارشناسان نیز تصور می‌کنند در این زمینه اطلاعات کافی دارند، اما فین‌تک دانش بسیار گسترده‌ای است و تخصص در استارت‌آپ‌ها به معنی تخصص در استارت‌آپ‌های فین‌تکی نیست. بسیاری از کارشناسان فین‌تکی ما نیز در سازمان‌ها و شرکت‌ها فعالیت دارند و در رویدادهای استارت‌آپی شرکت نمی‌کنند.»
