راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

پرداخت اشیاء چه تحولی در صنعت پرداخت ایجاد می‌کند؟

احسان مهدی‌‌زاده؛ کارشناس تولید محتوا توسن تکنو/ اینترنت اشیاء که در مباحث جدید دنیای فناوری از آن به‌عنوان انقلاب صنعتی جدید یاد می‌شود، موجب تغییر در سبک زندگی مردم، کسب‌وکار آن‌ها و ایجاد سرگرمی‌های جدید شده است.

اصطلاح اینترنت اشیاء را اولین بار کوین اشتون در سال 1999 مطرح کرد. طبق آمار گارتنر، در سال 2017 تعداد دستگاه‌های متصل اینترنت اشیاء بیش از 4/8 میلیارد تخمین زده شده است، یعنی حدود 31 درصد بیشتر از سال 2016 و پیش‌بینی می‌شود این عدد تا سال 2020 به بیش از 20 میلیارد دستگاه برسد.

تحولی نوین در صنعت پرداخت از طریق «پرداخت اشیاء»
تحولی نوین در صنعت پرداخت از طریق «پرداخت اشیاء»

همچنین تأثیر این دگرگونی در صنایع مختلفی نظیر کشاورزی، مدیریت انرژی، حمل‌ونقل، صنایع دفاعی و نظامی و … غیرقابل‌انکار است؛ بنابراین می‌توان اهمیت آن را در زندگی روزمره به‌روشنی مشاهده کرد.

اینترنت اشیاء (Internet of Things) به معنای مجموعه‌ای به‌هم‌پیوسته از اشیاء و وسایل موجود در پیرامون آن‌هاست که از طریق شبکهٔ اینترنت به هم متصل شده و این امکان وجود دارد که از طریق نرم‌افزارهای موجود در تلفن‌های همراه هوشمند، رایانه‌های شخصی یا تبلت آن‌ها را مدیریت کرده و تحت کنترل داشت.

به‌کارگیری اینترنت اشیاء در صنعت می‌تواند باعث بالا رفتن بازده سود تجارت و رضایت مشتریان شود. در حوزهٔ حمل‌ونقل ورود اینترنت اشیاء توانسته است بهبود در خدمات‌رسانی به مردم را در پی داشته باشد و با استفاده از این فناوری در حوزهٔ سلامت و بهداشت، پیشرفت‌های خوبی در رسیدن به وضعیت مطلوب و همچنین انجام مراقبت‌های دوران بیماری پدید آمده است.

در صنعت ارتباطات، IOT توانسته است مرزهای موجود را از بین برده و آخرین اطلاعات از وضعیت دستگاه‌ها و تجهیزات فیزیکی را برای استفاده در بخش‌های مختلف پایش کرده و گزارش کند.

امروزه مباحث مختلفی در حوزهٔ اینترنت اشیاء مطرح بوده که از آن جمله می‌توان به مباحثی نظیر اندازه‌گیری هوشمند و مدیریت مصرف، ساختمان هوشمند، پارکینگ هوشمند و از همه جدیدتر پرداخت اشیاء اشاره کرد.

در این مطلب قصد داریم مبحث جدید پرداخت اشیاء را کمی بازتر کنیم، فناوری‌ای که با ورود آن به دنیای اینترنت اشیاء باید شاهد تغییری اساسی در سبک زندگی باشیم. با ارائهٔ بهره‌وری بیشتر و راحتی از طریق ایجاد اتوماسیون و همچنین فرصت‌های جدید کسب‌وکار، اینترنت اشیاء (IOT) در حال حاضر یک تغییردهندهٔ بازی برای بسیاری از صنایع است؛ اما اتصال اشیاء تنها گام اول است.

همانند محصولات که به خدمات تبدیل می‌شوند، سؤال کسب درآمد از اینترنت اشیا اجتناب‌ناپذیر است. دوره‌ای جدید در حال ظهور است، عصر پرداخت اشیاء. در ادامه DIDIER LAMOUCHE، مدیرعامل شرکت OT (اوبرتور تکنولوژی) نظرات خود را در مورد انقلاب پرداخت دیجیتال، تحت هدایت اشیاء متصل مطرح می‌کند.

اینترنت اولین انقلاب دیجیتال پرداخت بود. انقلاب پیش‌رو، پرداخت موبایلی است و به نظر می‌رسد این مفهوم در حال گسترش به هر وسیلهٔ متصل دیگری است. پوشیدنی‌ها انقلاب بعدی هستند. در حال حاضر پرداخت با ساعت‌های هوشمند در چین میسر است و شاهد استفاده از آخرین تکنولوژی‌های پرداخت در ساعت‌های تولیدشده توسط Swatch هستیم. در آینده بیشترین دستگاه‌های متصل به سمت فعال‌سازی پرداخت روی آن‌ها پیش خواهند رفت و واژهٔ پرداخت اشیاء محقق خواهد شد.

پرداخت مبتنی بر اینترنت اشیاء، اینترنت پرداخت‌ها، اینترنت تجارت، واژه‌هایی است که همه به‌نوعی این مفهوم را پوشش می‌دهند، ولی ترکیب پرداخت اشیاء شاید بهترین عبارت برای توصیف این فناوری باشد. پرداخت اشیاء در ماشین لباسشویی یا ظرف‌شویی، چاپگر، پارچ آب یا هر وسیلهٔ متصل دیگری از دستگاه‌های موجود در منزل می‌تواند از طریق اتصال WiFi ممکن باشد. البته که موضوع تأمین امنیت در این پرداخت‌ها نیز مطرح است.

با این مدل از دستگاه‌ها که می‌توانند به‌صورت خودکار، پرداخت‌ها را در کنترل داشته باشند، ما شاهد قدم‌هایی جدید در دگردیسی دیجیتال بانک‌ها، فراتر از گوشی‌های موبایل هوشمند و پوشیدنی‌ها هستیم. پرداخت اشیاء پرداخت‌های دیجیتال بیشتری را در زندگی روزمرهٔ مشتریان قرار خواهد داد.

این فناوری، شیوه‌های مصرف مردم را تغییر داده و روی الگوهای هزینهٔ آن‌ها تأثیر خواهد گذاشت. این پرداخت‌های جدید، به‌صورت عمده مبتنی بر کاربرد خدمات هستند.

همهٔ این تراکنش‌ها به افزایش خرید آنلاین انجامیده و از بین برندهٔ مرزهای بین فرآیند خرید و پرداخت هستند. اشیاء متصل همچنین یک ابزار قدرتمند برای دانستن بهتر عادات مصرف‌کننده می‌باشند؛ اما بازهم دگردیسی اصلی اینجا اتفاق می‌افتد که چه زمانی اشیاء بازیگران اصلی تراکنش‌ها خواهند بود.

این‌که اینترنت اشیاء و به‌صورت خاص‌تر پرداخت اشیاء، لایهٔ جدیدی از اقتصاد را با سرویس و کاربرد تحت مدل‌های پرداخت ایجاد خواهد کرد.

امنیت فرآیند احراز هویت دستگاه‌ها باید تأمین شود، اما احراز هویت مالکان دستگاه‌ها همچنان بحرانی خواهد ماند، به‌ویژه در زمان دریافت خدمات به‌صورت اشتراکی از دستگاه‌ها؛ و در این حوزه، انقلاب دیگری اتفاق خواهد افتاد و نام این پدیده می‌تواند اینترنت انسان باشد. بحرانی‌تر از تراکنشی که ما می‌خواهیم خلق کنیم، مهم‌تر این است که ابتدا نیاز به احراز هویت خودمان داریم و برای این کار راحت‌ترین راه استفاده از اجزای بدن خودمان یا همان احراز هویت بیومتریک است.

در حال حاضر موضوع توسعهٔ کارت‌های پرداخت بیومتریک از طریق یکپارچه‌سازی یک سنسور اثرانگشت به‌جای استفاده از یک شماره PIN مطرح شده و امنیت احراز هویت دیجیتال برای کنترل‌های دسترسی موضوعی بحرانی است. مثل زمانی که قصد ورود به اتومبیل یا عبور از مرزها را خواهید داشت.

از طریق اثرانگشت، عنبیه، صدا یا تشخیص چهره، انسان‌ها به اینترنت اشیاء متصل خواهند شد و جزئی از آن خواهند بود و این انقلاب دیگری است که هم‌زمان با انقلاب پرداخت اشیاء رخ خواهد داد. موضوع امنیت این پرداخت‌ها بسیار مهم بوده و باید روی بهینه‌سازی تجربهٔ مشتری در این مسیر سرمایه‌گذاری شود.

این پرداخت‌ها در حال حاضر وجود دارند و شروع شده‌اند. سفارش مجدد مواد غذایی‌ای که در یخچال یا آشپزخانهٔ شما موردنیاز هستند و تمام شده‌اند از طریق صفحه‌نمایش این وسایل در ایالات‌متحده میسر است و شما می‌توانید هزینهٔ مواد غذایی خود را از همان صفحه‌نمایش یخچال به‌راحتی پرداخت کنید. موضوع امنیت نکته‌ای کلیدی است و تا زمانی که تضمین نشده باشد نمی‌توان به پیاده‌سازی گستردهٔ پرداخت اشیاء فکر کرد.

پرداخت اشیاء نقطه‌های تماس پرداخت را چند برابر خواهد کرد و به بانک‌ها و پذیرنده‌ها دیدی بهتر نسبت به رفتار مصرف‌کنندگان خواهد داد. این موضوع به آن‌ها اجازه خواهد داد که برنامه‌های سفارشی ویژهٔ پرداخت اشیاء را توسعه دهند.

از دیدگاه مصرف‌کننده، پرداخت با هر اشیای که خودش ترجیح می‌دهد اولویت داشته و در مرحلهٔ دوم خرید مکرر او به سهولت و در هر نقطهٔ دلخواه موضوع مهم مدنظر است. اکثر دستگاه‌های امروزی در مقابل تهدیدات امنیتی آسیب‌پذیر بوده و شاهد حمله‌های سایبری با شدت بالا روی آن‌ها هستیم. اگر موضوع امنیت این وسایل متصل قبل از ایجاد امکان پرداخت به نحو مطلوب محقق نشود، شاهد معرفی ریسک‌های امنیتی جدید به اکوسیستم پرداخت خواهیم بود.

در این میان خطری برای تولیدکنندگان دستگاه‌ها و بانک‌ها وجود دارد. با نگاهی به تاریخ پرداخت متوجه می‌شویم که تقلب همیشه به ضعیف‌ترین نقطه از یک اکوسیستم مهاجرت می‌کند. در بسیاری از کشورها (اروپا، انگلستان، کانادا، استرالیا) در حدود 70٪ از کل مبلغ تقلب‌ها از پرداخت‌های اینترنتی ناشی می‌شود و EMV بستر وسیعی برای تأمین امنیت پرداخت‌های فعلی کارتی است.

در حال حاضر فناوری جدیدی در حال معرفی به بازار است که یک تغییر خیلی ساده برای مقابله با تقلب آنلاین از طریق فعال‌سازی امکان تغییر شمارهٔ CVV پشت کارت فراهم می‌نماید. همان‌طور که امنیت به‌طور مداوم با فناوری‌های نوآورانه کارت پرداخت افزایش پیدا می‌کند، تقلب هم به اینترنت اشیاء سرایت پیدا می‌کند.

چالشی که برای بانک‌ها وجود دارد افزایش زیرساخت‌ها و ترکیب کردن اینترنت اشیاء با استراتژی‌های پرداخت دیجیتال آن‌هاست.

سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا صنعت پرداخت برای این تسونامی اینترنت اشیاء آمادگی دارد؟ اینترنت اشیاء ذاتاً یک اکوسیستم پویا و پیچیده است.

این اکوسیستم شامل بسیاری از بازیگران، بسیاری از انواع دستگاه‌ها و همچنین وعده‌هایی در خصوص سرویس‌های بسیاری است که هنوز اختراع نشده است. مؤسسات مالی همراه با طرح‌ها و بازیگردانان فنی خود، نقشی اساسی را در این اکوسیستم بازی می‌کنند. بانک‌ها در حال حاضر دوره‌های خود را در مسیر پرداخت دیجیتال با کیف پول تلفن همراه تنظیم کرده‌اند.

آن‌ها همچنین در حال آزمایش پرداخت‌های بدون دخالت دست از طریق پوشیدنی‌ها یا افزونه‌های پرداخت هستند، افزونه‌هایی نظیر مچ‌بند، تکه‌های طلا و جواهر و یا هر گجت مشابه دیگری که سادگی در پرداخت را برای فروشنده و مشتری به ارمغان بیاورد. به نظر می‌رسد یک اشتهای واقعی برای اینترنت اشیاء و تمامی مشتقات محتمل آن وجود دارد.

موضوع مهم دیگر بحرانی بودن موضوع امنیت است. برای مثال در صنعت خودرو، چنانچه یک راه‌حل جامع و بدون خطا برای برطرف کردن مشکلات امنیتی بالقوه اندیشیده و پیاده‌سازی نشده باشد، رونقی در صنعت خودروهای بدون راننده وجود نخواهد داشت.

برای این کار می‌توان سامانه‌هایی نظیر سیستم‌های ناوبری، پرداخت هزینهٔ سوخت و مواردی نظیر آن را در نظر گرفت. در مورد شرکت‌های بیمه می‌توان سامانه‌ای برای ارتباط با سرعت‌سنج خودرو متصور بود که از آن طریق کاهش هزینه‌های بیمه را محقق کرد.

طی یک محاسبهٔ بسیار ساده برای اندازه‌گیری تأثیر این تکنولوژی، فرض می‌کنیم که از همین فردا صبح خودروهای بدون راننده فعال شوند. در بزرگ‌ترین بازار جهان ازنظر تولید ناخالص داخلی، یعنی بازار ایالات‌متحده، هر آمریکایی به‌طور متوسط یک ساعت در روز رانندگی می‌کند.

در آینده، این رانندگان در روز یک ساعت وقت اضافی برای انجام کارهای دیگر به‌جای رانندگی در ماشین خود خواهند داشت. با توجه به اینکه مصرف، تقریباً دوسوم از تولید ناخالص داخلی یک کشور است، با این فرض که شما کسری از آن زمان را در ماشین بدون راننده به خرید اختصاص خواهید داد، به‌شرط فراهم بودن امنیت پرداخت‌ها، رشد تولید ناخالص داخلی برای ایالات‌متحده قابل‌تصور خواهد بود. این تنها از صرفه‌جویی یک‌ساعته در زمان رانندگی شهروندان به دست آمده است.

با فعال کردن اینترنت اشیاء و تأمین امنیت آن، علاوه بر ایجاد یک نقش اجتماعی برای اشیاء، نقش یک توانمندساز فناوری هم به آن‌ها داده‌ایم. درواقع با فعال کردن اینترنت اشیاء، هم رشد در فرهنگ جامعه را به دنبال خواهیم داشت و هم رشد در صنعت را.

حال سؤال این است که برای اطمینان از موفقیت انقلاب صنعتی نوین اینترنت اشیاء باید روی چه مواردی متمرکز شد؟ این‌یک بازی اکوسیستمی است. در این بازی هیچ‌کس به‌تنهایی نمی‌تواند موفق شود. اپراتورهای شبکه، شرکت‌های خدماتی، بانک‌ها و مؤسسات مالی همه و همه باید دست‌به‌دست هم بدهند تا موفقیت اینترنت اشیاء و پرداخت اشیاء به‌صورت امن تضمین‌شده و همه از منافع آن بهره‌مند گردند. در این میان استانداردها بسیار مهم هستند.

چنانچه ما بتوانیم مسیر سخت ابتدای آن را خیلی سریع طی کنیم و با آن تطبیق پیدا کنیم، اینترنت اشیاء و پرداخت اشیاء موفق خواهند شد. بدین ترتیب ما قادر خواهیم بود تا این دو موضوع مهم دنیای فناوری را در طیف وسیعی از دستگاه‌ها به‌صورت گسترده و یکپارچه مشاهده و استفاده کنیم.

منبع: ماهنامه پیوست

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.