پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
استارتآپ مهربانه چگونه در حوزه مسئولیت اجتماعی ایران رشد کرد؟
حس کمک به همنوع و انجام کارهای خیر با انسانیت گرهخورده است. جامعه ایرانی نیز از قدیم با این حس و این آرمان پرورش داده شده است تا جایی که در ادبیات و فرهنگ ما دستگیری و کمک به دیگران از ارزشهای مهم جامعه به حساب میآید اما چند درصد از ما میتوانیم به تنهایی هزینه زندگی یا تحصیل یک کودک بیسرپرست یا بد سرپرست را تأمین کنیم یا هزینه درمان پدر مریضی که نانآور خانوادهاش است را برآورده کنیم؟
این رؤیاها حتی میتواند بزرگتر باشد، اما تا زمانی که امکان تحقق آنها وجود نداشته باشد، در حد یک رؤیا باقیمانده و رنگ واقعیت به خود نمیگیرد.
اما استارتآپ «مهربانه» که به سراغ آن رفتهایم، در تلاش است این حسها و رؤیاهای انساندوستانه را در فضایی آنلاین به هم نزدیک کرده و از طریق مشارکت افراد دردی از جامعه را حل کند. این استارتآپ که کار خود را از سال 92 آغاز کرده حالا در سال سوم فعالیتش به نظر میرسد مسیر درست را پیدا کرده است. این شماره پای صحبتهای گلرخ بحری، مؤسس این استارتآپ نشستهایم.
بیشتر استارتآپها یک داستان و روایت پشت خود دارند؛ دغدغهها و مشکلات شخصی که به آنها پر و بال داده شده و با بسط داده شدن به وسعت یک جامعه به راهحلی برای مردم تبدیل شدهاند. استارتآپ مهربانه هم داستان خودش را دارد.
گلرخ بحری که مهربانه را یک استارتآپ خانوادگی میداند در مورد شکلگیری ایده و شروع فعالیت آن میگوید: «پدر من باقر بحری که یکی از اعضای اصلی این استارتآپ است، در کودکی زندگی سختی داشت و ازآنجاکه پدر خود را ازدستداده بود باید به تنهایی مسیر زندگی را طی میکرد، اما به گفته خودش، حمایتها و توجه اطرافیان باعث شد او این مسیر را هموارتر طی کند. همین مسئله برای او انگیزهای شد تا بعد از رسیدن به موفقیت، دین خود را به جامعه بپردازد. اینگونه ایده اولیه مهربانه بهعنوان بخش مسئولیت اجتماعی شرکت آتنا که پدرم مدیریت آن را بر عهده دارد، شکل گرفت.»
گلرخ بحری در مورد نقش خود در تکامل این ایده میگوید: «من آن سالها با مؤسسات خیریه کار میکردم و دغدغهام این بود که بتوانم برای کودکان کارهایی انجام دهم و مشکلی را حل کنم، اما فکر میکردم این یک آرزو است و من هیچوقت به این آرزو نمیرسم؛ اما مهربانه که در آن زمان هنوز نامش مهربانه نبود، میتوانست همان آرزوی دستنیافتی من باشد. بهاینترتیب سایت مهربانه بهعنوان پلتفرم جمعآوری کمکهای آنلاین برای پروژههای خیریه راهاندازی شد. همه اینها داستانی بود که در خانواده مطرح و به مرور پختهتر شد.»
حالا با گذشت سه سال از راهاندازی این پروژه، مهربانه خودش را از آب و گل درآورده و با جمعآوری 423 میلیون تومان تاکنون 72 پروژه با موفقیت به ثمر رسیده است.
.
مسئولیت اجتماعی؛ از دیروز تا حالا
از بازارهای قدیمی و حجرههای سنتی گرفته تا شرکتهای بزرگی مانند اپل و مایکروسافت، مشارکت در مسائل خیریه، سرمایهگذاری در کارآفرینی و همچنین توانمندسازی جامعه وجود داشته است. در بازار ایران شاید نتوان نام «مسئولیت اجتماعی» را روی آن گذاشت، اما این حس همیشه در مردم ما وجود داشته که بخواهند دین خود را با صدقه، نذری و مشارکت در کار خیر انجام دهند. مهربانه تلاش دارد به این مسئولیت اجتماعی که به شکل سنتی انجام میشود رنگ و بوی جدید و بهینهای بدهد.
از طرف دیگر مؤسسات خیریه در ایران با محدودیتهای زیادی روبهرو هستند. بهطور مثال موسسه خیریهای که در خارج از تهران یا یک شهرستان دورافتاده فعالیت دارد دسترسی کمتری به افراد خیر دارد و برای همین امکان فعالیت بهینه را ندارد. مؤسس مهربانه در این خصوص میگوید: «حس انجام کار خیر و مشارکت در مسائل اینچنینی در بیشتر ما به شکل پررنگی وجود دارد، اما همه نمیتوانیم مدرسه بسازیم یا در یک منطقه محروم بیمارستان احداث کنیم. هدف مهربانه این است که هر هزار تومان کمک افراد، باارزش بوده و در حل مشکلی کمک کند. علاوه بر این فرق مهربانه با مؤسسات خیریه این است که پروژه باید ارزشیابی شود. ما نمیخواهیم بگوییم فقط یک پروژه را راهاندازی میکنیم. ما دنبال توانمندی شخص یا بخشی از جامعه هستیم.»
به گفته گلرخ بحری، این باعث میشود کاربر حس مؤثر بودن کند. این حس درونی خوبی است که از طریق این سیستم به کاربر انتقال داده میشود. همچنین با استفاده از این خدمات آنلاین افراد هم در زمان کوتاهتری به هدفشان میرسند، هم اعتمادشان به فضایی که ممکن است درباره آن تردید کرده باشند، برمیگردد.
.
گلریزانهای آنلاین
نوع فعالیتی را که شرکت مهربانه انجام میدهد میتوان «کراود فاندینگ» در نظر گرفت. پروژهای که سعی دارد تأمین سرمایه برای کاری را از سوی توده مردم جمعآوری کرده و به سرانجام برساند. البته کراود فاندینگ تنها به کارهای خیر و کمک به بخش آسیبپذیر جامعه محدود نمیشود. تأمین سرمایه از سوی توده مردم برای راهاندازی یک استارتآپ یا تولید یک محصول نیز انجام میشود.
بحری در مورد فعالیت شرکتهای کراود فاندینگ میگوید: «به نظر من هنوز جامعه ما آمادگی قبول شرکتهای کراود فاندینگ را ندارد و بهنوعی نمیتوانند خود را در پروژهها و فعالیتهای مشارکتی ازایندست همراه بدانند، اما در بحث خیریه داستان جور دیگری روایت میشود. تجربه ما نشان داده مردم ما تمایل زیادی برای فعالیتهای خیریه دارند.»
بحری معتقد است مهربانه میتواند فرهنگ کراود فاندینگ یا تأمین سرمایه برای کاری از سوی توده مردم را جا بیندازد: «یکی از اصلیترین تلاشهای ما در مهربانه شفافیت است. زمانی که شخصی حتی هزار تومان کمک مالی انجام میدهد دقیقاً میداند این هزار تومان در کجا و کدام پروژه مورداستفاده قرار گرفته است.
این شفافیت باعث اعتمادسازی شده و کاربر تمایل بیشتری به این نوع فعالیتها پیدا میکند. در این نوع تأمین سرمایه، دو نوع سیاست کلی داریم؛ همه (هرچقدر در یک مدت مشخص پول جمع شود پول به پروژه پرداخت میشود)، همه یا هیچ (پروژه حتماً باید به سقف برسد) که ما برای خود روش دوم را در نظر گرفتیم؛ یعنی زمانی که یک پروژه کلید میخورد، اگر بودجه جمع به سقف موردنظر نرسد، پروژه شروع نمیشود و مبلغ به افراد برگردانده میشود. این روش به این دلیل است که پروژه حتماً به سرانجام برسد و به یک کار نیمه رها شده تبدیل نشود. این مسئله نیز میتواند حس اطمینان و مشارکت را در افراد خیر افزایش دهد.»
در واقع کراود فاندینگ میتواند در بلندمدت جای وامهای بانکی را بگیرد و بهنوعی یک استارتآپ با توجه به محصولی که ارائه میدهد توسط افرادی که با این محصول درگیر هستند و آن را نیاز خود میدانند تأمین مالی شود.
.
آینده روشن است
استارتآپ مهربانه در این سه سال مسیر موفقی را پشت سر گذاشته؛ بهطوریکه از 81 پروژهای که در آن تعریف شده 72 پروژه به موفقیت رسیده است. یکی از طرحهای مهربانه که ابتدای سال تحصیلی امسال شروع شد، کمپین «با مهر میرم مدرسه» است. کمپینی که در تلاش برای بازگرداندن کودکانی که به هر شکلی از تحصیل جا ماندهاند به مدرسه است. به گفته بحری در این کمپین با همکاری 7 موسسه خیریه سراسر کشور، برای 1500 کودک بازمانده از تحصیل، کمکهای لازم جمعآوری شده که تا این لحظه مبلغ 72 میلیون تومان جمعآوری شده و چهار پروژه به ثمر رسیده است. همین مسائل باعث شده افق متصور برای مهربانه دیگر رؤیایی نباشد.
بنا بر گفته اعضای این استارتآپ در شش ماه اخیر عددی که به مهربانه اضافه شده بسیار دلگرمکنندهتر است و یک رشد صعودی را پشت سر میگذارد: «هدف ما در راستای توانمندی افراد است، بهطوریکه خانوادهها از هم دور نشوند و در آینده خود مسئولیت اجتماعیشان را در خصوص جامعه ادا کنند. هدف ما این است که این چرخه قطع نشود و حتی با منطقی آرامتر و پویاتر پیش برود. ما تاکنون تنها پروژههای مؤسسات خیریه مجاز را در سایت تعریف میکردیم، اما با وجود موسسه خیریه مهربانه که بهتازگی به ثبت رسیده با این مجوز امکان معرفی پروژههای NGOها و نهادهای غیر از خیریههای رسمی نیز فراهم شده است.»
منبع: جامجم آنلاین