پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
احسان شمشیری / بیست و ششمین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی به همت پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ۴ و ۵ خرداد ۹۵ در سالن اجلاس سران، برگزار شد و علاوه بر سخنرانی مسئولان اقتصادی و بانک مرکزی، کارشناسان اقتصادی و مدیران بانک‌ها نیز در سخنرانی‌ها و پنل‌های تخصصی به بررسی موضوعات بازار پولی و بانکی کشور پرداختند.
علاوه بر همایش‌هایی ازاین‌دست که هرساله در ماه‌های اردیبهشت یا خرداد برگزار می‌شود و کارشناسان بانکی، پولی و ارزی از ایران و سایر کشورها در آن حضور دارند، در شهریورماه نیز در هفته بانکداری اسلامی، همایش بین‌المللی بانکداری اسلامی برگزار می‌شود که تا شهریور ۹۴، ۲۶ همایش بانکداری اسلامی با حضور مهمانان و کارشناسانی از بانک توسعه اسلامی، حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها از داخل و خارج کشور در آن حضور یافته‌اند.
بر این اساس، با محاسبه ۲۶ همایش پولی و ارزی، ۲۶ همایش بانکداری اسلامی، ۵ همایش بانکداری الکترونیک، همایش‌های بانکی لندن بعد از برجام، دو همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا و سایر همایش‌های بین‌المللی ایران در زمینه بانکداری در چهار دهه اخیر، کنفرانس یورومانی و یک کنفرانس در لندن بعد از برجام، ۴ جشنواره بانک‌ها و مؤسسات مالی، دو همایش نظام پیشنهادهای بانکی، دو همایش بانک‌های توسعه‌ای، حسابداری، بانکداری و… حداقل می‌توان عنوان‌های ۱۰۰ همایش بانکداری و نظام پولی و ارزی را در چهار دهه اخیر نام برد.
اما در کنار برگزاری این‌همه همایش، حضور این تعداد مسئول اقتصادی و بانکی در کشور، کارشناسان نظام بانکی، مهمانان خارجی، صاحب‌نظران، محققان پژوهشکده پولی و بانکی و… این پرسش اساسی مطرح است که چرا این‌همه صرف وقت و هزینه‌های مالی و هتل، مخارج و دعوت از مهمانان و… نتیجه مورد انتظار در صنعت بانکداری حاصل نشده است و در چهار دهه اخیر جزو کشورهای دارای نرخ سود بالا، تورم بالا، رشد شدید نقدینگی، ناکارآمدی رابطه تزریق تسهیلات بانکی با رشد اقتصادی و بهره‌وری بوده‌ایم.
چرا در ۵ سال اخیر از رقم ۲۰۰ هزار میلیارد تومان تا ۲۴۰، ۲۸۰، ۳۲۰، ۳۴۰ و ۳۸۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی به اقتصاد تزریق شده اما رشد اقتصادی در محدوده ۷- درصد، ۲- درصد، ۱ و ۳ و صفر درصد در نوسان بوده و عملاً این‌همه تزریق مالی و بانکی، بهره‌وری و رشد اقتصادی نداشته و در بسیاری از موارد شاهد انحراف منابع بوده‌ایم.
در بسیاری از سال‌ها سهم خدمات و بازرگانی از صنعت و ایجاد و توسعه واحدها بیشتر بوده و سهم بخش خصوصی و واحدهای کوچک و متوسط و مردم عادی از تسهیلات بانکی محدود بوده است و مطالبات معوق و بدهی دولت و بدهکاران بزرگ در حال رشد است.
اگرچه همه این مشکلات به مدیران سیستم بانکی مرتبط نیست و به‌کل اقتصاد مرتبط است؛ اما حداقل این پرسش را می‌توان مطرح کرد که چرا ۴۰ سال بعد از قانون پولی و بانکی و ۳۰ سال بانکداری بدون ربا، برای اصلاح قانون هیچ لایحه‌ای از سوی سیستم بانکی به مجلس برای اصلاح ساختار نظام بانکی ارائه نشده است.
برخی کارشناسان می‌گویند که باوجود این‌همه تحقیق و پژوهش و اظهارنظر و تجربه در سیستم بانکی، به دلیل محافظه‌کاری و حفظ وضع موجود در سیستم بانکی، مدیران به دنبال اصلاح قانون و ارائه لایحه نبوده‌اند، زیرا هر تغییر باعث لطمه خوردن به منافع عده‌ای و سود تعدادی دیگر می‌شود و منافع عمومی و ملی اقتصاد کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد و لذا منافع گروه‌های صاحب نفوذ، بدهکاران بزرگ و… مانع از تغییرات و تحولات و اصلاح ساختار نظام بانکی شده است.
بسیاری از شرکت‌ها و کسانی که بدهکاران بزرگ بانکی هستند و علاقه‌ای به پرداخت بدهی و اقساط خود ندارند یا علاقه‌ای به قرارداد جدید با نرخ سود بالا ندارند و علاقه‌ای به محدود شدن ندارند و… با نفوذی که دارند قادرند هم روی اصلاح قانون، روش‌ها و مدیریت بانکی و هم روی تفسیر قانون و حتی عزل و نصب مدیران اثرگذار باشند. برخی از این افراد با نفوذ و سهامداری مؤسسات غیرمجاز، علاقه‌ای به محدود شدن و استاندارد کردن بانک‌ها و مؤسسات مالی غیرمجاز ندارند.
نتیجه این‌همه سخنرانی، همایش و… این شده که بانک‌ها حتی برای رتبه‌بندی اعتباری و استانداردسازی و ارتباط با بانک‌های جهان و… نیز اقدامی انجام نداده‌اند و پرسش این است که نتیجه همایش‌های جدید و اخیر چه بوده و سیستم بانکی و مدیران بانک‌ها چه برنامه‌ای برای بانک‌های کشور دارند؛ حتی اگر اروپا و امریکا علاقه‌مند به ازسرگیری روابط بانکی ایران و جهان باشند و مبادلات دلاری نیز به‌خوبی انجام شود، آیا بانک‌های ایران توان استانداردسازی و به‌روز کردن روش‌های خود را دارند؟
.
۵۲ همایش پولی و ارزی و بانکداری اسلامی
بر این اساس، تاکنون ۵۲ همایش پولی و ارزی و بانکداری اسلامی در ۲۶ سال گذشته به‌طور مرتب برگزار شده است.
.
۵ همایش بانکداری الکترونیک
همچنین همایش دیگری با عنوان بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت در دی‌ماه هرسال برگزارمی شود که شرکت‌های زیرساخت، صنعت پرداخت و بانکداری الکترونیک و شرکت‌های مهندسی و بسترساز مبادلات و تراکنش‌های بانکی، کیف پول الکترونیک، دستگاه‌های پرداخت، نرم‌افزارها و… در آن حضور دارند.
تاکنون ۵ همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت برگزار شده که آخرین آن ۲۱ و ۲۲ دی‌ماه ۹۴ بوده است. با اضافه کردن این ۵ همایش، تاکنون ۵۷ همایش داخلی در زمینه بانکداری در داخل کشور برگزار شده است.
.
همایش‌های بانکی ایران در اروپا
علاوه بر این همایش‌های داخلی، تعدادی از همایش‌های بانکی، پولی و ارزی نیز در سال‌های مختلف در خارج از کشور، با هدف گفت‌وگو با بانک‌ها، مدیران بانکی، کارشناسان، سرمایه‌گذاران و… برگزار شده که یکی از این همایش‌ها بعد از اجرای برجام در زمستان ۹۴ و در لندن و یکی دیگر با عنوان یورومانی در آخر اردیبهشت ۹۵ در لندن برگزار شد.
کنفرانس یورومانی یکی از کنفرانس‌هایی است که در زمینه همکاری با مؤسسات رتبه‌بندی بانک‌ها و مؤسسات مالی برگزار شده و ولی‌‌الله سیف رییس بانک مرکزی ایران با حضور نمایندگان بیش از ۲۵۰ بانک موسسه رتبه‌بندی و موسسه بزرگ اروپا به بررسی مسائل و مشکلات بانکی ایران بعد از لغو تحریم‌ها پرداخته است.
.
۲ همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا
دو همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا نیز تاکنون برگزار شده که در اسفند ۹۴ با حضور رییس‌کل بانک مرکزی ایران، پنج نفر از وزیران، رییس دفتر رییس‌جمهوری و ۶۰ میهمان خارجی از کشورهای آلمان، فرانسه، انگلیس، ایتالیا، لهستان و روسیه در هتل اسپیناس پالاس تهران برگزار شده است.
.
۲ همایش بانک‌های توسعه‌ای
دو همایش نقش بانک‌های توسعه‌ای در توسعه و رونق اقتصادی کشور نیز در دو سال اخیر برگزار شده است.
.
۴ جشنواره بانک‌ها و مؤسسات مالی
چهار جشنواره و نمایشگاه ملی بانک‌ها و مؤسسات مالی با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران، اتاق مرکزی تعاون و دانشگاه‌های سراسر کشور ازجمله دانشگاه تهران، شهید بهشتی، امیرکبیر، علم و صنعت، علامه طباطبایی و دیگر سازمان‌های مدیریتی، علمی و پژوهشی و با حضور اساتید و متخصصان صاحب‌نام نظام بانکی کشور برگزار شده که آخرین آن در بهمن ۹۴ در هتل المپیک بوده است.
.
۲ همایش نظام پیشنهادهای بانکی
دو همایش نظام پیشنهادهای شبکه بانکی کشور، با شعار «کارآمدی نظام پیشنهادها؛ سرآمدی نظام بانکی کشور» نیز در بهمن‌ماه سال ۹۳ و ۹۴ برگزار شده است. البته همایش‌های دیگری نیز با عنوان حسابداری، اقتصاد و بانکداری برگزار شده است.
.
بانک‌های ایران اسپانسر کنفرانس‌های بین‌المللی
علاوه بر همایش‌هایی که سیستم بانکی، بانک مرکزی و بانک‌های مختلف در داخل و خارج کشور و به‌طور مستقیم در ارتباط با عملکرد نظام بانکی و سیاست‌های پولی و ارزی، بانکداری اسلامی و… برگزار می‌کنند، بانک‌های ایرانی اسپانسر یا حامی مالی تعدادی از کنفرانس‌های بین‌المللی در نقاط مختلف جهان هستند.
اباذر نجمی تحلیلگر اقتصادی در این زمینه گفت: وقتی بانک مرکزی با پژوهشکده و کارشناسان خودش مجری و ارائه‌دهنده مقالات و پژوهش‌های بانکی، پولی و ارزی است و همایش نیز برگزار می‌کند، درنتیجه همان بحث‌ها را دوباره تکرار می‌کنند و خودشان هم شنونده آن هستند و بحث جدیدی را ارائه نمی‌دهند.
وی افزود: تمام ارائه‌دهندگان گزارش‌ها و سخنرانی‌ها و مقالات، از خود سیستم بانکی و بانک مرکزی هستند و از سیاست‌گذار تا کارشناس در این همایش‌ها شرکت می‌کنند. درحالی‌که در جهت کاربردی شدن نظرات و پژوهش‌ها، باید نظرات مخالف و موافق در یکجا بررسی و ارائه شود تا نقاط ضعف را ارزیابی کنند و حداقل این پرسش مطرح شود که نتیجه این‌همه اظهارنظر و پژوهش برای اقتصاد ایران و صنعت بانکداری چه بوده و استانداردها، روش‌ها و عملکردها تا چه حد تغییر کرده است؟
نجمی ادامه داد: در همایش بانکداری الکترونیک نیز همین مسئله مطرح بوده و خروجی مناسبی ارائه نشده است و دقیقاً مقالاتی که یک‌بار چاپ شده تکرار شده است. مطالب به‌روز و کاربردی ارائه نشده است.
وی افزود: ما مشکلات و مسائلی مانند تک‌نرخی کردن ارز و مسائل و حاشیه‌های آن را داریم که باید به آن پرداخته شود. در ایران کارشناسانی داریم که بانک مرکزی اجازه طرح موضوعات موردعلاقه آن‌ها را نمی‌دهد یا کارشناسانی داریم که خودشان تمایل ندارند که اظهارنظر کنند و موردتوجه قرار گیرند.
وی گفت: عده‌ای از این کارشناسان نظرات خود را در جای دیگری ارائه می‌دهند و درآمد و پول کسب می‌کنند و هر گروه از کارشناسان به یکی از نهادها و وزارتخانه‌ها و بانک‌ها وابسته است.
درحالی‌که در مسائل اصلی پولی و بانکی و ارزی کشور، باید همه صاحب‌نظران جمع شوند و نظر بدهند و اینکه هر گروه از کارشناسان در یک همایش خاص خود شرکت می‌کنند یا نظر و پژوهش خود را با هدف کسب درآمد به دستگاه خاصی می‌دهند باعث می‌شود که برآیند نظرات کارشناسی در یکجا ارائه نشود و درنتیجه همایش‌ها عمدتاً تکراری و خنثی برگزار می‌شود و چهره‌های شرکت‌کنندگان نیز تکراری است.
وی افزود: در مواردی به یک صاحب‌نظر شناخته‌شده و با نفوذ، اجازه طرح مسائل را نمی‌دهند و حتی از او دعوت نمی‌‌کنند که در همایش حتی به‌عنوان یک شرکت‌کننده و میهمان شرکت کند.
وی ادامه داد: این نکات نشان می‌دهد که به‌صورت فرمالیته همایش‌ها برگزار و مبالغ قابل‌توجهی هزینه می‌شود و مسئله این است که بودجه برگزاری همایش خرج شود و قصه‌ای تعریف کنند و دورهم جمع شوند.
وی تصریح کرد: عده‌ای نیز در مقام مدیر در این همایش‌ها شرکت می‌کنند و به‌جای پاسخگویی، اتفاقاً با زبان تند و انتقادی حرف می‌زنند و مشکلات را به گردن دیگران می‌اندازند و مثلاً به طرح مسائل بانکی در مجلس انتقاد می‌کنند اما پاسخ نمی‌دهند که چرا خود تاکنون لایحه اصلاح نظام بانکی را به مجلس نداده‌اند و چرا مشکلات را به گردن دیگران می‌اندازند؟
وی تأکید کرد: ازآنجایی‌که قرار نیست در این همایش‌ها خروجی مناسبی ارائه شود و سخنان انتقادی و راهگشا مطرح کنند درنتیجه مباحث بدون نتیجه خاصی جمع‌بندی می‌شود و مثلاً مؤسسات غیرمجاز و… را مسئول معرفی می‌کنند.
وی گفت: این در حالی است که نظام بانکی برای آماده‌سازی خود کاری نکرده و حتی بعد از برجام نتوانسته از فضای گشایش‌یافته استفاده کند یا در مذاکره با بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و رتبه‌بندی و… نظر آن‌ها را جمع کند.
درنتیجه بخشی از مشکلات را به مجلس، بخشی را به غیرمجازها، بخشی را به تحریم‌ها، بخشی را به فضای کلان اقتصاد و خارج از اراده بانک‌ها، بخشی را به دولت‌های قبل و… مرتبط می‌کنند. درحالی‌که حداقل باید دستاوردهای یک‌ساله یا چندساله خود را بررسی و اعلام کنند که چه دستاوردهایی در زمینه اصلاح ساختار و عملکرد بانک‌ها داشته‌اند و در کنار کنترل تورم، چه دستاوردهای عملکردی داشته‌اند.
منبع: خبر اقتصادی