پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
پیامک رایگان نیست؛ چرا بانک‌ها باید مدل آبونمان را کنار بگذارند و به کیف پول پیامکی روی بیاورند؟
در بانکداری مدرن، فناوری‌های متنوعی برای ارتباط با مشتریان به کار گرفته می‌شود؛ از اپلیکیشن‌های موبایلی و اعلان‌های Push گرفته تا ایمیل و پیام‌رسان‌ها. با این حال، پیامک همچنان جایگاهی بی‌بدیل دارد: ابزاری ساده، قابل‌اعتماد، آفلاین و در دسترس همه.
به گزارش روابط عمومی شرکت آراد رایانه لیان، رمزهای یک‌بارمصرف (OTP)، هشدارهای تراکنش، اطلاع‌رسانی‌های حیاتی و حتی اعلان‌های تبلیغاتی، هنوز در ایران و بسیاری از کشورهای جهان از طریق پیامک ارسال می‌شوند. اما پشت این سادگی، یک واقعیت پنهان وجود دارد، اینکه پیامک بانکی رایگان نیست. بانک‌ها سالانه میلیاردها تومان بابت پیامک هزینه می‌کنند. این هزینه نه‌تنها به‌طور مستقیم بر صورت‌های مالی بانک‌ها فشار می‌آورد، بلکه با شیوه‌های ناکارآمد مدیریت، باعث نارضایتی مشتریان نیز شده است.
آیا پیامک همچنان انتخاب اول بانک‌هاست؟
با وجود پیشرفت ابزارهای دیجیتال، هیچ کانالی نتوانسته جای پیامک را به‌طور کامل بگیرد. دلایل آن روشن است:
- دسترسی آفلاین: نیازی به اینترنت ندارد.
- پوشش سراسری: در همه اپراتورها و همه گوشی‌ها قابل استفاده است.
- یکپارچگی با زیرساخت ملی: پیامک بخشی از سیستم‌های هویت‌سنجی مانند شاهکار است.
- اعتماد کاربران: سال‌هاست مشتریان پیامک را به‌عنوان «صدای رسمی بانک» می‌شناسند.
مدل آبونمان؛ راه‌حلی که به بحران تبدیل شد
بانک‌ها برای جبران هزینه‌های پیامک، سال‌هاست از مدل آبونمان پیامکی استفاده می‌کنند. در این مدل، مشتری سالانه یا نیم‌سالانه مبلغی ثابت (مثلاً ۵۰ تا ۹۰ هزار تومان) پرداخت می‌کند تا پیامک‌های بانکی‌اش فعال باشد.
اما این مدل در عمل شکست خورده است. بانک‌ها ناراضی‌اند، چون هزینه واقعی پیامک‌ها چندین برابر مبالغ آبونمان است؛ در نتیجه همچنان بخش عمده هزینه‌ها بر دوش بانک باقی می‌ماند. از سوی دیگر مشتریان ناراضی‌اند، چون کاربران تصور می‌کند بانک فراتر از مصرف واقعی از آنها پول می‌گیرد. هیچ شفافیتی در تعداد پیام‌های دریافت‌شده و میزان هزینه وجود ندارد. در نتیجه این اعتماد آسیب دیده است. آبونمان به‌جای ایجاد تعادل، به یک نقطه تنش میان بانک و مشتری تبدیل شده است. در واقع، آبونمان نه‌تنها مشکل بانک‌ها را حل نکرده، بلکه بحران اعتماد را نیز تشدید کرده است.
رشد تراکنش‌های مالی و افزایش الزامات امنیتی باعث شده حجم پیامک‌های بانکی به‌طور تصاعدی افزایش یابد. این یعنی میلیون‌ها پیامک روزانه در بانک‌های بزرگ کشور. تعرفه‌های اپراتوری بالا و عدم وجود مدل شفاف، هزینه‌های بانک را به سطحی رسانده که ادامه آن در بلندمدت غیرقابل‌تحمل است.
تجربه جهانی؛ پیامک همیشه رایگان نیست
در دنیا، بانک‌ها سال‌هاست مدل‌های مختلفی برای مدیریت هزینه پیام طراحی کرده‌اند:
- اروپا: برخی بانک‌ها OTP را برای تراکنش‌های خرد پولی کرده‌اند
- ترکیه و امارات: مشتری هنگام افتتاح حساب، کانال ارتباطی را انتخاب می‌کند (SMS، Push یا Email)
- برخی کشورها: هزینه پیامک در صورت‌حساب مشتری درج می‌شود و شفافیت کامل وجود دارد.
این الگوها یک اصل مشترک دارند؛ شفافیت و انتخاب. هیچ بانکی هزینه پیام را پنهان نمی‌کند و هیچ مشتری بدون آگاهی، باری را به دوش نمی‌کشد.
راهکار قطعی: کیف پول پیامکی آراد
در ایران، راه‌حل این بحران، نه ادامه آبونمان است و نه انتقال کامل هزینه به بانک. راهکار حل این مسئله استفاده از کیف پول پیامکی آراد است.
این مدل بومی و عملیاتی، توسط شرکت آراد رایانه لیان توسعه‌یافته و در حال پیاده‌سازی در بانک‌هاست:
- هر کاربر یک کیف پول اختصاصی دارد
- هزینه پیامک‌ها از اعتبار کیف کسر می‌شود
- کاربر می‌تواند بسته‌های متنوع بخرد OTP: اطلاع‌رسانی تراکنش یا ترکیبی
- پیامک‌های ناموفق، برگشت اعتبار دارند
- بانک از فشار هزینه‌ها آزاد می‌شود
- شفافیت کامل ایجاد می‌شود و مشتری می‌داند دقیقاً بابت چه چیزی هزینه کرده است.
این مدل، باعث می‌شود که بانک‌ها دیگر زیان‌ده نباشند و مشتریان دیگر احساس نمی‌کنند که بیش از مصرفشان پرداخت کرده‌اند.
اعتماد با شفافیت زنده می‌ماند
تجربه آبونمان نشان داد که راه‌حل‌های موقت در حوزه پیامک، دیر یا زود به بحران اعتماد ختم می‌شوند. بانک‌ها باید به‌جای پنهان‌کاری، شفافیت را انتخاب کنند. امروز، تنها مدلی که می‌تواند هم‌زمان پایداری مالی بانک‌ها، رضایت مشتریان و شفافیت مصرف را تضمین کند، کیف پول پیامکی آراد است. این مدل نه یک ایده روی کاغذ، بلکه راهکار قطعی و عملیاتی است که می‌تواند آینده پیامک بانکی در ایران را تضمین کرده و یک بار برای همیشه، مسئله هزینه پیامک را حل کند.
منبع
آراد رایانه لیان