پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مهمترین تحولات بازار سرمایه ایران و جهان در تعطیلات نوروزی ۱۴۰۴ چه بود؟
در ایام تعطیلات نوروز ۱۴۰۴، بازار سرمایه ایران و جهان تحت تأثیر تغییرات و رخدادهای مختلفی قرار گرفتند. اقتصاد جهانی که در وضعیت ناپایداری قرار داشت، با عواملی مانند تنشهای داخلی و تصمیم دولت ترامپ برای اعمال تعرفههای تجاری، با آسیبهای قابل توجهی روبهرو شد. این تعرفهها منجر به افت شاخصهای بازارهای سرمایه در بسیاری از کشورها شد. این تحولات جهانی تأثیر خود را بر بازار سرمایه داخلی ایران نیز گذاشت. بورس تهران که در آغاز سال نو عملکردی مطلوب داشت و با رشد مثبت مواجه بود، پس از اعلام تعرفههای ترامپ در تاریخ ۲ آوریل ۲۰۲۵ دچار نوسانات منفی شد. در ادامه، مهمترین اخبار و تحولات بورسی ایران و جهان طی تعطیلات نوروزی ۱۴۰۴ مرور شده است.
بورس و بازار سرمایه ایران
بورس و نواختن زنگ آغاز معاملات در سال جدید
سهشنبه، پنجم فروردینماه ۱۴۰۴، مراسم نواختن زنگ آغاز معاملات بورس در سال جدید با حضور اعضای شورای عالی بورس از جمله سیدرحمتالله اکرمی، سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی؛ حجتالله صیدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و دیگر اعضای این شورا، در شرکت بورس اوراق بهادار تهران، برگزار شد. اکرمی در این مراسم تأکید کرد که اقتصاد و معیشت کشور باید در اولویت قرار گیرد و بازار سرمایه نقش مهمی در رشد تولید ایفا کند. او این بازار را بخش واقعی اقتصاد خواند که باید در تحقق شعار «سرمایهگذاری برای تولید» پیشگام باشد.
حجتالله صیدی، حضور خزانهدار کل را نشانه حمایت مالی از بازار دانست و گفت: «امسال سال بازار سرمایه است.» او به برنامههایی همچون حاکمیت شرکتی و ارتقای زیرساختها اشاره کرد که هدفشان افزایش شفافیت و بازدهی است. محمود گودرزی نیز ابراز امیدواری کرد که با اجرای دقیق برنامهها، سال ۱۴۰۴ شاهد شکوفایی بازار سرمایه باشد.
حمایت وزارت اقتصاد از بازار سرمایه
سیدرحمتاله اکرمی، سرپرست وزارت اقتصاد، در سخنرانی خود در مراسم آغاز معاملات بورس اعلام کرد که وزارت اقتصاد تمام تلاش خود را برای حمایت از بازار سرمایه در سال ۱۴۰۴ انجام خواهد داد. او تأکید کرد که بازار سهام یکی از بازارهای مهمی است که میتواند به رونق اقتصاد کشور منجر شود و وزیر جدید اقتصاد نیز توجه ویژهای به رشد و رونق بازار سرمایه خواهد داشت.
افزایش زمان معامله صندوقهای طلا
حمید یاری، معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس، جزئیات برنامه افزایش زمان معاملات صندوقهای طلا را تشریح کرد. او اشاره کرد که بورس تهران ظرفیت معاملات ۲۴ ساعته برای ابزارهای مختلف معاملاتی را دارد. این تغییرات به افزایش شفافیت و دسترسی بیشتر به بازار طلا کمک کرده و شرایط بهتری برای فعالان این بازار فراهم خواهد آورد. افزایش زمان معاملات صندوقهای طلا میتواند به جذب بیشتر سرمایهگذاران و بهبود شرایط بازار منجر شود. این تغییرات بهویژه برای افرادی که در بازار طلا فعالیت میکنند و به دنبال انعطافپذیری بیشتری در زمان معاملات هستند، اهمیت خواهد داشت.
رشد ارزش صندوقهای سرمایهگذاری و راهاندازی صندوقهای جدید
علیاکبر ایرانشاهی، رئیس مرکز نظارت بر صندوقهای سرمایهگذاری سازمان بورس، اعلام کرد که ارزش صندوقهای سرمایهگذاری به ۱۴۰۰ همت رسیده است، در حالی که این صندوقها در ابتدای سال ۸۵۶ همت ارزش داشتند. او همچنین اعلام کرد که در سال ۱۴۰۴، نظارت مبتنی بر ریسک که از سال گذشته پایهگذاری شده، ادامه خواهد یافت. ایرانشاهی توضیح داد که این روش نیازمند سامانههای نظارتی مناسب است و از سال ۱۴۰۳ این سامانهها در بستر BI راهاندازی شدهاند و قرار است در سال جدید تقویت شوند. ایرانشاهی همچنین از برنامه تاسیس صندوقهای رمز دارایی خبر داد که یونیتهای آنها در بستر بلاکچین معامله میشود و گفت این طرح در صورت اخذ مصوبه شورای عالی بورس اجرا خواهد شد.
ایرانشاهی همچنین به برنامه معرفی صندوقهای جدید در سال ۱۴۰۴ اشاره کرد و گفت صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر ابزار بدهی خصوصی و صندوق وقف سهام در دستور کار قرار دارد. او افزود که برای صندوق وقف سهام، جلساتی با کمیته فقهی سازمان بورس برگزار شده و این نوع صندوقها در سال جدید راهاندازی خواهند شد. در حوزه املاک و مستغلات نیز اعلام کرد که برای ۳ صندوق جدید موافقت اصولی صادر شده و اصلاح اساسنامه این صندوقها در ماههای آخر سال ۱۴۰۳ انجام گرفته است. به گفته او، این اصلاحات شامل روش افزایش سرمایه مبتنی بر ارائه حق تقدم به سرمایهگذاران بوده است.
نوسازی سامانه کدال و زیرساختها
حامد سنجری، مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار از نوسازی سامانه کدال و هسته معاملات در سال ۱۴۰۴ خبر داد که برای بهبود کارایی و شفافیت شروع شده است. سنجری گفت که اقدامات نیمه دوم سال ۱۴۰۳ پایه این تغییرات بوده و هدف از آن، افزایش اطمینان سرمایهگذاران است. او افزود که حکمرانی فناوری اطلاعات در سال جدید برای ارکان بازار سرمایه و نهادهای مالی اجرایی خواهد شد.
اجرای مقررات مبارزه با پولشویی
فردین فتاحی، مدیر مرکز مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم سازمان بورس، اعلام کرد که تمام نهادهای مالی موظف به داشتن واحد مبارزه با پولشویی هستند. این اقدام با هدف شفافیت بیشتر و جلوگیری از سوءاستفادههای مالی طراحی شده است. کمیتهای برای تأیید صلاحیت نمایندگان این واحدها تشکیل شده که با تفویض از مرکز ملی اطلاعات مالی کار میکند.
ورود ۲۰ شرکت جدید به بورس در سال ۱۴۰۴
محمود گودرزی، مدیرعامل بورس تهران، در اعلام برنامههای این نهاد در سال ۱۴۰۴ گفت که یکی از اهداف مهم سال ۱۴۰۴ آنها، ورود ۲۰ شرکت جدید به بازار بورس است. این برنامه با هدف تقویت بازار سرمایه و افزایش تنوع ابزارهای معاملاتی طراحی شده است. او ابراز امیدواری کرد که سال ۱۴۰۴ شاهد رشد و کارایی بیشتر در بازار سرمایه باشد. گودرزی همچنین تأکید کرد که بورس تهران بهعنوان یک نهاد تأمین مالی رسمی، نقش اساسی در تقویت تولید و رشد اقتصادی کشور ایفا میکند.
بررسی تغییر دامنه نوسان
قادر معصومی خانقاه مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس از بررسی دامنه نوسان پویا در سال ۱۴۰۴ خبر داد. این موضوع از ۱۴۰۳ مطرح شده و جلساتی در این خصوص نیز برگزار شده است. به گفته او، هدف از این اقدام، انعطافپذیری بازار است، اما برخی کارشناسان میگویند بدون زیرساخت، نتیجه معکوس خواهد داشت. این طرح هنوز در مرحله ارزیابی است.
بورس و بازار سرمایه جهان
بورس ایالات متحده
در تاریخ ۲ آوریل ۲۰۲۵، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، استراتژی تعرفهای جدیدی را تحت عنوان «روز آزادی» معرفی کرد. هدف این استراتژی کاهش کسری تجاری ایالات متحده از طریق اعمال تعرفههای سنگین بر واردات از کشورهای مختلف بود. این تعرفهها شامل ۳۴ درصد بر کالاهای چینی، ۲۴ درصد بر صادرات ژاپنی و ۲۰ درصد بر محصولات اتحادیه اروپا بودند. این اعلامیه منجر به نوسانات فوری در بازار شد؛ بهطوریکه شاخص داوجونز تقریباً ۱۶۷۹ واحد (معادل ۳.۹۸ درصد) کاهش یافت، شاخص S&P 500 با افت ۴.۸۸ درصد مواجه شد و شاخص نزدک نیز کاهشی برابر با ۵.۹۷ درصد را تجربه کرد.
این تعرفهها نگرانیهایی در مورد تورم و کندی تجارت جهانی ایجاد کرده و باعث نوسانات بیشتری در بازارها شدند. شرکتهای بزرگ، بهویژه آنهایی که به زنجیرههای تأمین بینالمللی وابسته بودند، افت شدید قیمت سهام خود را تجربه کردند. بهعنوان نمونه، شرکتهایی مانند اپل و آمازون، به دلیل نگرانیها درباره اختلال در زنجیرههای تأمین و افزایش هزینهها، کاهش قابلتوجهی در ارزش سهام خود داشتند.
بورس ژاپن
در واکنش به اعلام تعرفههای ایالات متحده، شاخص Nikkei ژاپن در تاریخ ۷ آوریل ۲۰۲۵ حدود ۸ درصد کاهش یافت. این افت ناشی از نگرانیها درباره کاهش تقاضا برای صادرات ژاپن و احتمال اقدامات تلافیجویانه در جنگ تجاری بود که شدت گرفته است. شاخص Nikkei یا Nikkei 225 یکی از مهمترین شاخصهای بازار سهام ژاپن محسوب میشود که وضعیت اقتصادی و عملکرد شرکتهای بزرگ این کشور را در بورس توکیو نمایان میکند. این شاخص شامل ۲۲۵ شرکت بزرگ ژاپنی است که به طور نمایانگر وضعیت کلی اقتصاد این کشور و عملکرد شرکتهای مهم آن محسوب میشود.
بورس کره جنوبی
شاخص Kospi کره جنوبی نیز تحتتأثیر تعرفههای جدید قرار گرفت و در تاریخ ۷ آوریل ۲۰۲۵، ۵.۶ درصد کاهش یافت. اقتصاد صادراتمحور کره جنوبی بهشدت نسبت به تغییرات در تجارت جهانی آسیبپذیر است. شاخص Kospi شاخص اصلی بورس کره جنوبی است که عملکرد بازار سهام این کشور را بازتاب میدهد.
بورس اتحادیه اروپا
بازارهای اروپایی نیز واکنش منفی به اعلام تعرفههای ایالات متحده نشان دادند. شاخص DAX آلمان ۶.۵ درصد کاهش یافت، شاخص CAC 40 فرانسه افتی برابر با ۵.۷ درصد داشت و FTSE 100 بریتانیا نیز در تاریخ ۷ آوریل ۲۰۲۵ حدود ۴.۵ درصد کاهش یافت. این تغییرات نشاندهنده نگرانیهای ناشی از اختلالات تجاری و پیامدهای اقتصادی تعرفههای جدید است.
بورس چین
بازارهای چین، از جمله شاخصهای هانگ سنگ و شانگهای کامپوزیت، نیز پس از اعلام تعرفههای ایالات متحده با کاهشهای چشمگیری مواجه شدند. شاخص هانگ سنگ ۱۳.۵ درصد و شاخص شانگهای ۷.۳ درصد کاهش یافتند. سرمایهگذاران نسبت به تأثیر تعرفهها بر اقتصاد صادراتمحور چین و احتمال اقدامات تلافیجویانه نگران هستند.
بورس ترکیه
ترکیه پس از ناآرامیهای سیاسی، از جمله دستگیری شهردار استانبول، اکرم اماماوغلو، با چالشهای اقتصادی جدی روبهرو شد. ارزش لیر ترکیه ۱۲.۷ درصد کاهش یافت و به پایینترین سطح خود رسید؛ بهطوریکه هر دلار آمریکا معادل ۴۲ لیر ترکیه شد. همچنین، شاخص BIST 100 بورس استانبول ۸.۷۲ درصد کاهش یافت که باعث نگرانی سرمایهگذاران از ثبات اقتصادی و اعتماد به بازار شد.