پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در تعطیلات نوروزی، اغلب مردم از دنیای اخبار فاصله می‌گیرند و به سفر، دیدوبازدید و گردش مشغول هستند. بااین‌حال، صنعت بانکی به‌عنوان یکی از صنایع حیاتی کشور، همواره در حال فعالیت است و زیرساخت‌های اصلی پرداخت، مالی و بانکی را تحت نظارت خود حفظ می‌کند. این فعالیت‌ها در کشور، در کنار رخدادهای مهم جهانی در حوزه بانکداری که طی تعطیلات نوروزی ایران به وقوع پیوسته، اهمیت اطلاع‌رسانی درباره این اتفاقات را دوچندان می‌کند. راه پرداخت در همین راستا، به بررسی مهم‌ترین اتفاقات صنعت بانکی از اول تا شانزدهم فروردین‌ماه ۱۴۰۴ در ایران و جهان پرداخته است.
عیدی بانک مرکزی به کسب‌وکارها؛ محدودیت سقف برداشت
بانک مرکزی ایران در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ با صدور اطلاعیه‌ای محدودیت‌هایی برای تسویه‌حساب کسب‌وکارهای آنلاین اعمال کرد. بر اساس این تصمیم که در آستانه تعطیلات نوروزی اعلام شد، سقف برداشت غیرحضوری برای هر تراکنش به ۴ میلیارد ریال و سقف روزانه به ۲۰ میلیارد ریال محدود شد. این محدودیت‌ها که قرار بود تا ۱۵ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ ادامه یابد، در تاریخ ۵ فروردین‌ماه و پس از اعتراض کسب‌وکارهای اینترنتی و نهادهای صنفی برداشته شد.
در تاریخ ۳۰ اسفندماه ۱۴۰۳، بانک مرکزی بخشنامه‌ای صادر کرد که تراکنش‌های غیرحضوری کسب‌وکارهای اینترنتی از طریق API را محدود می‌کرد. طبق این بخشنامه، سقف تسویه روزانه هر کسب‌وکار به ۲۰ میلیارد ریال و سقف هر تراکنش غیرحضوری به ۴ میلیارد ریال تعیین شده بود. این محدودیت، کسب‌وکارهایی نظیر فروشگاه‌های اینترنتی، تاکسی‌های آنلاین، پلتفرم‌های حمل‌ونقل، گردشگری و بلیط‌فروشی را تحت تأثیر قرار داد. بانک مرکزی هدف از این اقدام را «نظارت بیشتر بر تراکنش‌های بانکی» اعلام کرد، اما هم‌زمانی آن با تعطیلات نوروزی و اوج فعالیت‌های آنلاین، انتقادات و سؤالات بسیاری را به همراه داشت.
بانک مرکزی بیش از ۱۷.۸ تن شمش طلا معامله کرد
بانک مرکزی حراج شمش طلای استاندارد یک کیلوگرمی را از ۲۷ دی‌ماه ۱۴۰۲ آغاز و تا پایان سال ۱۴۰۳ طی ۹۷ جلسه برگزار کرد. در مجموع این حراج‌ها، بیش از ۱۷.۸ تن شمش طلا معامله شد که در نتیجه آن، بیش از ۱۰۰ همت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور بازگشت.
بانک مرکزی همچنین بخشنامه‌ای صادر کرد که به صادرکنندگانی که تأمین ارز آنها از محل ارز صادراتی خود است، اجازه رفع تعهد ارزی با تحویل و عرضه شمش طلای استاندارد وارد شده به کشور را می‌داد.
بانک مرکزی یا طلافروشی؟
در سال ۱۴۰۳، بانک مرکزی به‌جای تمرکز بر تقویت تولید، اقدام به اجرای سیاست‌هایی نظیر حراج صدها هزار قطعه انواع سکه و شمش طلا و پیش‌فروش یک میلیون قطعه سکه کرد. این سیاست‌ها، به جای حفظ ارزش پول ملی، باعث افزایش تورم انتظاری و تشدید تقاضای مردم برای خرید سکه و طلا شد.
حتی محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، در اظهاراتی بحث‌برانگیز از مردم خواست برای حفظ ارزش ریال، در پیش‌فروش سکه شرکت کنند! این پیام، سیگنالی روشن به بازار بود: «ریال ارزش خود را از دست می‌دهد.» حال باید مشخص شود که حراج و پیش‌فروش سکه‌ها چه تأثیری بر کنترل بازار ارز و طلا داشته و آیا منجر به سود سفته‌بازان شده است یا خیر.
قیمت دلار برای بانک‌ها اعلام شد
بانک مرکزی اعلام کرد بانک‌ها برای گزارشگری مالی پایان سال ۱۴۰۳ هر یورو را ۷۴ هزار و ۴۰۰ تومان و هر دلار را ۶۸ هزار و ۱۰۰ تومان قیمت‌گذاری کنند. این نرخ‌ها بر اساس مصوبه جلسه ۲۷ اسفندماه ۱۴۰۳ هیئت عامل بانک مرکزی تعیین و اعلام شد.
هک اطلاعات بانک سپه
گروه هکری Codebreakers مدعی شد اطلاعات مشتریان بانک سپه را هک کرده و ۱۲ ترابایت داده شامل اطلاعات ۴۲ میلیون مشتری را در اختیار دارد. هکرها به بانک سپه ۷۲ ساعت فرصت دادند برای جلوگیری از فروش اطلاعات وارد مذاکره شود. اما روابط‌عمومی بانک سپه این ادعا را تکذیب کرد. رضا همدانچی، رئیس اداره کل روابط‌عمومی این بانک، گفت: « این ادعا از اساس کذب است و سیستم‌های بانک سپه غیرقابل‌هک و نفوذ هستند. سیستم‌های این بانک ارتباطی به اینترنت ندارد و کاملاً بسته هستند. تاکنون هیچ‌گونه هک و نفوذی به سیستم‌های بانک سپه صورت نگرفته است. این ادعاهای کذب با هدف تشویش اذهان عمومی صورت می‌گیرد و مشتریان بانک سپه از این نظر خیالشان راحت باشد.»
ضرب‌الاجل بانک‌ها برای ثبت اموال و دارایی‌ها در سامانه املاک و مستغلات شبکه بانکی
فرشاد محمدپور، معاون تنظیم‌گری و نظارت بانک مرکزی، اعلام کرد مهلت قانونی شبکه بانکی برای ثبت اموال، دارایی‌ها و سهام مازاد خود در سامانه‌های مربوطه تا پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۴ است. او گفت: «بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه بانک‌ها موظف به ثبت اطلاعات اموال، دارایی‌ها و سهام مازاد خود روی این سامانه‌ها هستند و این امر باید در بازه زمانی شش‌ماهه از زمان ابلاغ دستورالعمل بانک مرکزی انجام شود که این مهلت پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۴ به اتمام می‌رسد و در صورتی که اقدامات لازم در این باره انجام نشود، صندوق ضمانت سپرده با تشکیل شرکت مدیریت دارایی و بدهی (AMC) این اموال و سهام مازاد را به مالکیت خود درمی‌آورد.»
محمدپور با بیان اینکه تاکنون بسیاری از بانک‌ها اطلاعات خود را روی سامانه‌های مذکور بارگذاری کرده‌اند و مابقی بانک‌ها نیز ضروری است نسبت به این مهم اقدام کنند، خاطرنشان کرد: «باوجود مواد قانونی همچون مواد ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید و پیش‌بینی‌های سخت‌گیرانه برای انجام تکلیف بانک‌ها به فروش اموال و دارایی‌های مازاد تلاش بانک مرکزی بر این است که با روش‌های مختلف بانک‌ها را به سمت فروش اموال سوق دهد و با ایجاد انگیزه و پیش‌بینی ابزارهای تشویقی بانک‌ها را به خروج از بنگاه‌داری هدایت کند.»
افزایش سقف تسهیلات خرید، ساخت، جعاله و ودیعه مسکن
هیئت عالی بانک مرکزی افزایش سقف تسهیلات خرید، ساخت، جعاله و ودیعه مسکن از محل اوراق گواهی حق‌تقدم استفاده از تسهیلات مسکن را تصویب کرد. بر اساس این مصوبه، امکان پرداخت دو فقره تسهیلات روی یک پلاک برای بستگان درجه‌یک شامل پدر و فرزند، مادر و فرزند، و خواهر و برادر فراهم شده است.
مطابق این مصوبه، مبلغ تسهیلات خرید و ساخت مسکن برای تهران به ۵۰۰ میلیون تومان، برای مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر به ۴۰۰ میلیون تومان، و برای سایر مناطق شهری به ۳۰۰ میلیون تومان افزایش یافت. همچنین سقف تسهیلات تعمیر (جعاله) واحد مسکونی از محل اوراق گواهی حق‌تقدم، از ۱۶۰۰ میلیون ریال به ۲۸۰۰ میلیون ریال افزایش یافت.
سقف تسهیلات ودیعه مسکن نیز از محل اوراق گواهی حق‌تقدم، به ترتیب در تهران، مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر، و سایر مناطق شهری، از ۲۰۰۰، ۱۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلیون ریال به ۳۰۰۰، ۲۲۵۰ و ۱۵۰۰ میلیون ریال ارتقا یافت.
ابلاغ دستورالعمل اجرایی پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزند به شبکه بانکی
بانک مرکزی در پی ابلاغیه مورخ ۲۸ اسفندماه ۱۴۰۳، دستورالعمل اجرایی مربوط به پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزندآوری را به شبکه بانکی اعلام کرد. طبق این دستورالعمل و بر اساس ماده (۵۰) قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران، افراد مشمول این قانون می‌توانند تسهیلات ازدواج به میزان دو برابر افراد عادی دریافت کنند.
متقاضیانی که پیش‌تر در سامانه مربوطه ثبت‌نام کرده‌اند، در اولویت دریافت این تسهیلات هستند. تسهیلات مذکور مطابق با مبالغ تعیین‌شده، برای تمام افراد ثبت‌نام‌شده در سال ۱۴۰۴ و سنوات قبل قابل پرداخت خواهد بود.
نرخ بهره آمریکا بدون تغییر
فدرال رزرو تصمیم گرفت نرخ بهره را در بازه ۴.۲۵ تا ۴.۵۰ درصد ثابت نگه دارد. این تصمیم، مطابق انتظارات بازار بود و پیامی روشن داشت: هنوز خبری از کاهش نرخ بهره نیست! بازارهای مالی که مدتی طولانی چشم‌به‌راه تغییر سیاست‌های پولی فدرال رزرو بودند، اکنون باید تا ژوئن منتظر بمانند.
جروم پاول، رئیس بانک مرکزی آمریکا، در کنفرانس FOMC گفت: «اقتصاد آمریکا همچنان قوی است و بازار کار شرایط مطلوبی دارد. بااین‌حال تورم همچنان اندکی بالا باقی مانده است. فدرال رزرو تصمیم دارد کاهش ترازنامه را با سرعت کمتری انجام دهد، اما هیچ تصمیم نهایی درباره تغییر سیاست‌های پولی گرفته نشده است.» پاول افزود که هنوز عجله‌ای برای کاهش نرخ بهره وجود ندارد و باید دید تورم در ماه‌های آینده چگونه پیش می‌رود.
رولوت با مجوز بانکی بریتانیا، آماده رقابت با غول‌های بانکی دنیا
رولوت، اپلیکیشن فین‌تکی که در سال ۲۰۱۵ تأسیس شد، امکان پرداخت، معامله دارایی‌ها، و نگهداری پول را به کاربران ارائه می‌دهد و با بانک‌های سنتی برای جذب مشتریان خرده‌فروشی و تجاری رقابت می‌کند. این شرکت در فروش ثانویه سهام خود در نوامبر گذشته، ارزش‌گذاری ۴۵ میلیارد دلاری داشت و اکنون در تلاش است تا تبدیل به یک بانک کاملاً عملیاتی در بریتانیا شود.
این ارزش‌گذاری، کف قیمتی را برای عرضه اولیه عمومی آن تعیین می‌کند و رولوت را هم‌رده با بانک‌هایی مانند نَت‌وست و دویچه بانک قرار می‌دهد. حال این شرکت در تلاش است تا مانند آمازون باشد؛ یک اپلیکیشن جهانی که در همه‌جا در دسترس است، اما برای خدمات مالی جهانی. فرانچسکا کارلسی، مدیرعامل رولوت بریتانیا، این حرکت را گامی مهم در راستای گسترش جهانی و آماده‌سازی برای عرضه اولیه عمومی این شرکت دانست.
ضرر ۱۲ میلیارد دلاری بانک مرکزی ترکیه در یک روز
ترازنامه بانک مرکزی ترکیه نشان داد که پس از بازداشت شهردار استانبول در هفته گذشته و سقوط شدید ارزش لیر، موجودی ارزی این بانک به دلیل فروش گسترده در روز ۲۱ مارس (اول فروردین)، ۱۲.۵ میلیارد دلار کاهش یافت. این در حالی است که موجودی ارزی بانک مرکزی در تاریخ ۱۹ مارس، ۱۱.۲ میلیارد دلار و در ۲۰ مارس، حدود سه میلیارد دلار کاهش داشت. روز چهارشنبه برابر با ۱۹ مارس، ارزش لیر تا ۱۲ درصد کاهش یافت و پایین‌ترین رکوردهای تاریخی را ثبت کرد.
زیان بانک مرکزی آمریکا به ۷۷.۶ میلیارد دلار رسید
فدرال رزرو در سال ۲۰۲۴ زیان خالص ۷۷.۶ میلیارد دلاری را گزارش کرد که دومین سال زیان‌دهی متوالی این بانک است. هزینه‌های بهره این بانک در سال گذشته از ۲۸۱.۱ میلیارد دلار به ۲۲۶.۸ میلیارد دلار کاهش یافت و درآمد بهره نیز از ۱۷۴.۵ میلیارد دلار به ۱۵۸.۸ میلیارد دلار تنزل یافت.
این زیان ناشی از همه‌گیری کووید ۱۹ در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ و افزایش نرخ بهره در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ برای کنترل تورم بوده است.
معرفی اسکناس جدید ۱۰۰ درهمی امارت متحده عربی
بانک مرکزی امارات متحده عربی از اسکناس جدید ۱۰۰ درهمی پلیمری رونمایی کرد. این اقدام در راستای سومین مرحله از پروژه انتشار پول ملی امارات انجام می‌شود و نشان‌دهنده توجه ویژه این کشور به پایداری زیست‌محیطی، ویژگی‌های امنیتی پیشرفته و هویت ملی است. به‌منظور افزایش ضریب اطمینان و مقابله با جعل، در این اسکناس از فناوری‌های امنیتی نوینی همچون Spark Flow Dimensions و Kinegram Colors استفاده شده است. همچنین برای تسهیل استفاده افراد نابینا و کم‌بینا، نشانه‌هایی به خط بریل روی سطح اسکناس درج شده است. اسکناس‌های پلیمری علاوه بر دوام بیشتر، سازگاری بالاتری با محیط‌زیست دارند و دست‌کم دوبرابر اسکناس‌های کاغذی عمر می‌کنند.
اسکناس جدید ۱۰۰ درهمی از تاریخ ۲۴ مارس ۲۰۲۵ در کنار اسکناس‌های فعلی توزیع شده و بانک‌ها و صرافی‌ها موظف‌اند تجهیزات خود را به‌روز کنند تا این اسکناس را شناسایی کنند.
رکورد جدید قیمت طلای جهانی
نهم فروردین‌ماه ۱۴۰۴ در پی افزایش تقاضای سرمایه‌گذاران در بحبوحه ترس از جنگ تجاری ناشی از طرح عوارض دونالد ترامپ قیمت طلا را به یک رکورد جدید رسانده است. قیمت هر اونس طلا با ۰.۹۱ درصد افزایش به ۳۰۸۵ دلار و ۱۲ سنت رسید. قیمت معاملات آتی طلا در بازار کامکس نیویورک هم با یک افزایش ۰.۷۶ درصدی به ۳۱۱۴ دلار و ۳۰ سنت رسیده است. قیمت طلا در اولین ساعات تجارت تا ۳۰۸۶ دلار و ۷۰ سنت بالا رفت و برای هجدهمین بار از ابتدای سال جاری میلادی تا حالا رکورد زد.
قیمت طلا ۱.۷ درصد طی یک هفته گذشته افزایش یافته و چهارمین افزایش پیاپی هفتگی را ثبت کرده است.
رونمایی امارات از نماد جدید درهم با پیام ثبات و تبادلات دیجیتال
بانک مرکزی امارات از نماد جدید واحد پول ملی در قالب‌های فیزیکی و دیجیتال رونمایی کرد. این نماد از نام انگلیسی درهم الهام گرفته شده است تا به‌عنوان نمادی بین‌المللی برای ارز ملی شناخته شود. طراحی آن شامل دو خط افقی است که نشان‌دهنده ثبات درهم امارات بوده و از پرچم امارات الهام گرفته شده تا به ثبات مالی و پولی کشور کمک کند.
از سوی دیگر، نماد دیجیتال درهم دارای یک دایره در اطراف نماد فیزیکی ارز است که از رنگ‌های پرچم امارات برای نمایش هویت ملی و افتخار کشور استفاده می‌کند. انتخاب این نماد نشان‌دهنده جایگاه بین‌المللی درهم، رویکرد باز کشور به آینده‌ای پررونق‌تر و تعهد آن به توسعه یک اکوسیستم مالی نوآورانه با دیدگاهی جهانی است. انتظار می‌رود انتشار درهم دیجیتال در سه‌ماهه آخر سال ۲۰۲۵ برای بخش خرده‌فروشی آغاز شود و افراد و کسب‌وکارها بتوانند از طریق مؤسسات مالی مجاز از جمله بانک‌ها، صرافی‌ها، شرکت‌های مالی و فین‌تک‌ها آن را دریافت کنند.