طبق بیانیه مرکز مبادله در صورت تخلف بانک عامل در تحویل سکه، بانک مرکزی مسئولیتی ندارد

با آغاز نخستین مرحله پیش‌فروش سکه و ثبت‌نام متقاضیان در ۲۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۳، برخی نگرانی‌ها و شائبه‌هایی در فضای مجازی مطرح شد. از جمله اینکه «احتمال دارد سکه‌های پیش‌فروشی تحویل داده نشود و بانک مرکزی و مرکز مبادله نسبت به این موضوع تعهدی نداشته باشند». در همین راستا، مرکز مبادله ایران با تأکید بر پایبندی به تعهدات خود اعلام کرد که این ادعا صحت ندارد و تمامی سکه‌های پیش‌فروش‌شدن در موعد مقرر و به‌صورت فیزیکی تحویل خریداران خواهد شد.

پس از گذشت نزدیک به شش سال، بانک مرکزی از ۲۸ بهمن‌ماه به مدت سه روز طرح پیش‌فروش سکه طلا را از طریق مرکز مبادله ایران آغاز کرده است. در این طرح، قرار است یک میلیون قطعه انواع سکه طلا در سررسیدهای ۳۱ خرداد، ۳۰ مرداد و ۳۰ مهرماه سال آینده به خریداران تخصیص داده شود.

با آغاز ثبت‌نام در سامانه معاملات سکه طلا، برخی کاربران در حین تکمیل فرایند ثبت سفارش با بیانیه‌ای مواجه شدند که در بخشی از آن قید شده است: «بانک مرکزی و مرکز مبادله در قبال تخلف بانک عامل در تحویل سکه به خریدار، مسئولیتی ندارند.» این موضوع باعث ایجاد شائبه‌هایی شد که احتمال عدم تحویل سکه‌های پیش‌فروش‌شدن را مطرح می‌کرد. بااین‌حال، در ادامه همین بند تأکید شده است که هرگونه تخطی از قوانین و مقررات منجر به تعقیب قضایی و برخورد قانونی با متخلفان، از جمله بانک عامل، خواهد شد.

در واکنش به این نگرانی‌ها، اصغر بالسینی، سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، اعلام کرد که عدم تعهد بانک مرکزی نسبت به تحویل به‌موقع سکه‌های پیش‌خریدشدن، صحت ندارد. او تأکید کرد که مطابق اعلام قبلی بانک مرکزی، در سررسیدهای تعیین‌شده یعنی ۳۱ خرداد، ۳۰ مرداد و ۳۰ مهرماه ۱۴۰۴، تمامی سکه‌های خریداری‌شده به‌صورت فیزیکی از طریق ۱۰۰۰ شعبه بانک ملی در سراسر کشور تحویل داده خواهند شد. بالسینی همچنین خاطرنشان کرد که از نظر لجستیکی، هیچ مشکلی برای تحویل سکه‌ها وجود ندارد و همان‌طور که در حراج‌های قبلی نیز بیش از ۸۵۰ هزار سکه به خریداران تحویل داده شده، در این مرحله نیز تعهدات اجرایی خواهند شد.

طبق آمار منتشرشده، تاکنون ۷۶ جلسه حراج سکه از سوی مرکز مبادله ایران برگزار شده که طی آن، ۸۷۰ هزار و ۶۶۷ قطعه انواع سکه طلا به خریداران اختصاص‌یافته است.

در بخش دیگری از صحبت‌های بالسینی، او به مسئله حباب قیمتی سکه‌های طلا اشاره کرد و گفت: «در حال حاضر، سکه تمام بهارآزادی امامی ۱۲ میلیون تومان، نیم‌سکه ۹٫۷ میلیون تومان و ربع‌سکه ۵٫۲ میلیون تومان حباب قیمتی دارد. به‌عنوان‌مثال، در ربع‌سکه، حدود ۲۵ درصد از قیمت نهایی آن مربوط به حباب است و نمی‌توان قیمت سکه را صرفاً بر اساس نرخ دلار محاسبه کرد.»

این سخنان در پی انتشار شایعاتی مبنی بر محاسبه قیمت سکه بر اساس دلار ۱۰۰ هزارتومانی مطرح شد. او تأکید کرد که قیمت طلا و سکه تحت‌تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد و نمی‌توان صرفاً با تقسیم ارزش ریالی دارایی بر نرخ دلار، تحلیل درستی از آن ارائه داد. برخی از عوامل مؤثر بر قیمت طلا شامل نوسانات قیمت جهانی انس طلا، انتظارات تورمی، ممنوعیت‌های وارداتی، ریسک‌های سیاسی، افزایش تقاضا در بازار و تأثیرات روانی ناشی از جو اقتصادی هستند که نباید نادیده گرفته شوند.