پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
دبی چگونه به هاب منطقه‌ای در حوزه رمزارز تبدیل شد؟
افسانه درودگر در ارائه‌ای تخصصی در چهارمین رویداد 9 ژانویه از مسیری که دبی طی کرد تا به هاب منطقه در حوزه رمزارز تبدیل شود، می‌گوید
افسانه درودگر، هم‌بنیان‌گذار هلدینگ نیک‌اندیش در رویداد ۹ ژانویه در ارائه‌ای درباره مسیر موفقیت دبی در حوزه رمزارزها صحبت کرد. به گفته درودگر، دبی، شهری که تا چند سال پیش در زمینه رمزارزها حرف زیادی برای گفتن نداشت، حالا تبدیل به یکی از هاب‌های بزرگ این صنعت در خاورمیانه شده است. با راه‌اندازی استراتژی بلاکچین در سال ۲۰۱۶ و هدف‌گذاری برای تبدیل این شهر به یک شهر مبتنی بر بلاکچین تا سال ۲۰۲۰، دبی موفق شد گام‌های بلندی در این مسیر بردارد. از افزایش شفافیت در تراکنش‌های دولتی گرفته تا جذب سرمایه‌گذاران خارجی و ساخت مراکز تخصصی کریپتو، این شهر با سیاست‌های جذاب و قوانین حمایتی توانسته است توجه فعالان جهانی این صنعت را به خود جلب کند. در حالی که ایران هنوز با چالش‌هایی همچون نبود قوانین مشخص و محدودیت‌های دولتی دست و پنجه نرم می‌کند، دبی با داشتن مقررات شفاف و حمایت از نوآوری‌ها، به سرعت در حال پیشرفت است و به عنوان الگویی موفق در منطقه شناخته می‌شود.
در ادامه، متن صحبت‌های افسانه درودگر، هم‌بنیان‌گذار هلدینگ نیک‌اندیش در رویداد ۹ ژانویه را می‌خوانید.
۴.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی دبی از صنعت بلاکچین است
دبی در سال ۲۰۱۶ استراتژی بلاکچین را متمرکز بر سه موضوع و باهدف تبدیل دبی به شهری مبتنی بر بلاکچین تا سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی کرد. (که این هدف محقق شد) تمرکز این برنامه بر سه موضوع بود؛ اولی کارآمد بودن دولت که هدف آن انجام ۵۰ درصد تراکنش‌های دولتی بر بستر بلاکچین تا سال ۲۰۲۰ بود. تراکنش‌های دولتی شامل حمل‌ونقل، بهداشت عمومی، گمرک و… می‌شود. وقتی یک کالا وارد گمرک می‌شود از لحظه ورود تا لحظه خروج قابل‌ردیابی است. این اقدام به افزایش شفافیت بیشتر کمک کرد، به‌طوری‌که منجر به کاهش ۵.۵ میلیارد درهمی در سال در هزینه‌های دولتی شد.
دومین مورد در این استراتژی بر رهبری بین‌الملل، تمرکز داشت؛ دبی به‌واسطه قوانین مناسب سرمایه‌گذاری و مشوق‌هایی که برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته، به هاب منطقه‌ای کریپتوکارنسی تبدیل شده است. این شهر اخیراً در حال ساخت یک مرکز جهانی کریپتوکارنسی در ۱۷ طبقه است که پیش‌بینی می‌شود سالانه ۱.۵ میلیارد دلار درآمد برای دبی ایجاد کند.
سومین مورد در استراتژی دبی، بر محور توسعه و رونق صنعت بلاکچین و کریپتوکارنسی می‌چرخد. این مسیر هم با جذب سرمایه‌گذاران و سیاست‌های حمایتی، به یکی از عوامل رشد اقتصادی این شهر تبدیل شده است. برآوردها نشان می‌دهد که صنعت بلاکچین و کریپتوکارنسی سالانه ۱۰۰ میلیارد درهم بر اقتصاد دبی تأثیر گذاشته که ۴.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد.
یکی از مهم‌ترین عوامل این رشد، جذب سرمایه‌گذاران خارجی است؛ امری که متأسفانه در ایران کمتر دیده می‌شود. نمونه‌ای از این سرمایه‌گذاران بزرگ در دبی شامل Cypher Capital است که در پروژه‌های بزرگی مانند سولانا و Ton و همچنین در بیش از ۱۰۰ پروژه رمزارزی در سراسر دنیا سرمایه‌گذاری کرده است. دیگری هم Vanda Capital که یک مؤسسه مالی در خاورمیانه و شمال آفریقا است و دیگری صرافی معروف BitOasis را در دبی راه‌اندازی کرده، Phoenix Group نیز در حوزه مالی فعالیت دارد و اخیراً سهام خود را در بورس اوراق بهادار دبی عرضه کرده است.
Brevan Howard که مقر اصلی آن در اروپا است و در سراسر دنیا دفتر دارد نیز بخش قابل‌توجهی از معاملات رمزارزی خود را در دبی انجام می‌دهد که دلیل آن وجود قوانین مناسب برای سرمایه‌گذارها است. Damac Group یکی دیگر از سرمایه‌گذاران خارجی در دبی بوده که در حال توکنایز کردن یک میلیارد دلار از دارایی‌های خود است. در سال ۲۰۲۳، سرمایه‌گذاران در دبی حدود ۲۰۴ میلیون دلار سود کسب کردند.
عامل دیگری که باعث رشد اقتصادی دبی شده، ایجاد فرصت‌های شغلی است. تعداد زیاد مشاغل در این حوزه باعث شده که بسیاری از متخصصان، از جمله نخبگان ایرانی، به دبی مهاجرت کنند. همچنین، حمایت از نوآوری، به‌ویژه در حوزه بلاکچین، نقش مهمی در کمک به رونق اقتصادی این شهر داشته است. یکی از نمونه‌های این نوآوری، AIM Credit، یک سیستم اعتباری مبتنی بر بلاکچین است.
یکی دیگر از عوامل موفقیت دبی در حوزه کریپتو سهولت دسترسی به صرافی‌های رمزارزی است. هر صرافی که بخواهد در دبی فعالیت کند، ملزم به داشتن دفتر فیزیکی در این شهر است. حجم معاملات صرافی‌های رمزارزی در دبی هم‌اکنون ۲۵ میلیارد دلار است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸ این رقم به ۳۹۶ میلیارد دلار برسد. برخی از صرافی‌های معروفی که در دبی دفتر دارند، شامل بایننس، کراکن، کوین‌بیس، بیت‌اوسیس و اوکی‌ایکس هستند.
حمایت دولت دبی از این صنعت، نقش مهمی در رشد اقتصادی آن داشته و این شهر را به هاب منطقه‌ای کریپتوکارنسی تبدیل کرده است. امروزه، اکثر فروشگاه‌های اینترنتی در دبی پرداخت از طریق رمزارزها را می‌پذیرند، به‌طوری‌که در سال ۲۰۲۴، ۴۸ درصد از فروشگاه‌های اینترنتی پرداخت با رمزارز را قبول کرده‌اند. این در حالی است که در ایران، هرگونه پرداخت با کریپتوکارنسی‌ها ممنوع است. دبی با انجام چنین اقداماتی تبدیل به هاب منطقه شده است. اگر درصد کمی از امکانات دبی در ایران وجود داشت، می‌توانستیم دبی را پشت سر بگذاریم.
هرگونه فعالیت حقیقی و حقوقی در دبی معاف از مالیات است
یکی از دلایل محبوبیت کریپتوکارنسی و تسهیل استفاده از آن در دبی امکان تبدیل آسان ارزهای فیات مانند درهم و دلار به کریپتو در صرافی‌هاست، امکانی که در ایران وجود ندارد. همچنین، دبی دارای دستگاه‌های ATM کریپتو است که به کاربران اجازه می‌دهد ارزهای دیجیتال خود را به درهم یا دلار تبدیل کنند یا برعکس. از سوی دیگر هر صرافی که بخواهد در دبی فعالیت کند، باید در این شهر دفتر داشته باشد.
عامل مهم دیگر در این زمینه وجود مقررات شفاف در این حوزه است. در سال ۲۰۲۰، سازمان تنظیم و مقررات دارایی‌های مجازی (VARA)در دبی تأسیس شد. این سازمان مسئول صدور مجوز برای صرافی‌ها، اجرای قوانین ضد پول‌شویی، احراز هویت مشتریان (KYC) و نظارت بر فعالیت‌های مرتبط با کریپتو است. هر صرافی فعال در دبی ملزم به دریافت مجوز از VARA است که این امر باعث افزایش امنیت سرمایه‌گذاری و حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان شده است. همچنین، در زمینه سرمایه‌گذاری قوانین مناسبی دارد که قوانین مالیاتی یکی از آنهاست. این موارد از دلایلی است که سرمایه‌گذاران بین‌المللی را به این شهر جذب کرده است.
جالب است بدانید که در دبی، خرید، فروش، استخراج و مبادله رمزارز، چه توسط اشخاص، چه صرافی‌ها و چه سرمایه‌گذاران، کاملاً معاف از مالیات است. این سیاست باعث شده تا سرمایه‌گذاران به دبی جذب شوند و به‌جای درآمد مالیاتی مستقیم، رشد اقتصادی از طریق افزایش سرمایه‌گذاری و گردش مالی تقویت شود.
بااین‌حال در ایران، شرایط کاملاً متفاوت است. تجربه بسیاری از فعالان کریپتو در برخورد با اداره مالیات این بوده که مأموران مالیاتی درک دقیقی از مدل درآمدی صرافی‌های رمزارزی ندارند و وقتی فردی اعلام می‌کند که در حوزه کریپتوکارنسی فعالیت دارد، تصور آن‌ها این است که چون قیمت بیت‌کوین افزایش‌یافته، پس این فرد یا شرکت حتماً سود بالایی کسب کرده و باید مالیات پرداخت کند، درحالی‌که این برداشت کاملاً اشتباه است. ممیزهای مالیاتی در ایران حتی سواد این را ندارند که منبع درآمدی یک صرافی رمزارزی چیست.
فرصت‌ها و چالش‌های ایران در صنعت کریپتو
برگزاری نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی به رشد اقتصادی دبی کمک کرده است. این رویدادها علاوه بر جذب گردشگران، سرمایه‌گذاران را نیز به سمت این کشور هدایت می‌کند. برخی از مهم‌ترین این رویدادها شامل Crypto Expo Dubai که سرمایه‌گذاران و فعالان حوزه کریپتو را گرد هم می‌آورد، Future Blockchain Summit که درباره آینده بلاکچین در دبی بحث می‌کند و World Token Summit که به بررسی روندهای توکن‌سازی می‌پردازد، هستند.
در بیشتر ارائه‌هایی که در چهارمین دوره رویداد ۹ ژانویه انجام شد، از امارات به‌عنوان کشوری که پیشرفت چشمگیری در حوزه کریپتو داشته، نام بردند. در اینجا سعی کردم تصویری جامع‌تر از این پیشرفت ارائه دهم. در ایران، ما نه قوانین حمایتی داریم، نه سرمایه‌گذار خارجی، نه حمایت دولتی؛ بلکه با موانع متعددی مانند بی‌قانونی، نبود سیاست‌های مشخص و برخوردهای بازدارنده مواجه هستیم.
بااین‌حال، باوجود تمام این چالش‌ها، ما همچنان به مسیر خود ادامه داده‌ایم و موفق شده‌ایم این صنعت را در کشور خود تا این مرحله پیش ببریم. این نشان می‌دهد که فعالان این حوزه در ایران، باوجود تمامی محدودیت‌ها، فوق‌العاده قدرتمند هستند و پتانسیل بالایی دارند.