پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نقشه اکوسیستم رمزارز ایران در چهارمین رویداد ۹ ژانویه رونمایی شد
۱۳ بازیگر کلیدی در اکوسیستم رمزارز ایران فعالیت می‌کنند؛ صرافی‌های رمزارزی و OTCها حدود ۶۵ درصد از این اکوسیستم را از آن خود کرده‌اند. درواقع در اکوسیستم رمزارز ایران بیش از همه کسبوکارهایی دیده می‌شوند که در حوزه تبادل در حال فعالیت هستند و کاربر نهایی نیز با آنها سروکار دارد
نقشه اکوسیستم رمزارز ایران در چهارمین رویداد ۹ ژانویه توسط رضا قربانی، مدیرعامل کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار رونمایی شد. اکوسیستم رمزارز ایران شامل ۱۳ بازیگر اصلی است که از این میان، صرافی‌های رمزارزی و OTCها حدود ۶۵ درصد از این اکوسیستم را از آن خود کرده‌اند. درواقع در اکوسیستم رمزارز ایران بیش از همه کسبوکارهایی دیده می‌شوند که در حوزه تبادل در حال فعالیت هستند و کاربر نهایی نیز با آنها سروکار دارد.
طبق صحبت‌های قربانی در رونمایی از این نقشه، در این اکوسیستم، شاید آنچه کمتر موردتوجه قرار گرفته، نقش سرمایه‌گذاران است. او در این باره گفت: «بیش از ۴۱ درصد از بازیگران این اکوسیستم، صرافی‌های رمزارزی هستند و OTCها نیز بیش از ۲۳ درصد از این اکوسیستم را تشکیل می‌دهند. یعنی ما اکوسیستمی داریم که بخشی از آن بزرگ شده است و بخش‌هایی از آن نیز کوچک مانده‌اند. ما سرمایه‌گذار جدی در حوزه رمزارز در کشور نداریم. منظورمان نیز سرمایه‌گذارانی است که روی کسب‌وکارها سرمایه‌گذاری کنند.»
رضا قربانی سال گذشته و در سومین دوره رویداد ۹ ژانویه از ماتریس اکوسیستم دارایی دیجیتال ایران رونمایی کرده بود. در آن ماتریس، ۱۲ نقشی که در اکوسیستم رمزارزی کشور وجود داشت، مورد بررسی قرار گرفته بود؛ ماتریسی که نشان می‌داد بعضی نقشهای این اکوسیستم نسبت به بقیه برجسته‌تر هستند که با چند دایره نشان داده شده بودند. دایره‌های کوچک‌تر نشانگر اتفاقات و تأثیرگذاری کمتر و دایره‌های بزرگ‌تر حاکی از تأثیرگذاری بیشتر آنها بود. هر جا نیز دایره‌ای نبود، بدین معنا بود که فعالیت در آن بخش ناچیز به نظر می‌رسید و یا اصلاً فعالیتی در این بخش در کشور صورت نگرفته بود.
قربانی بعد از انتشار ماتریس اکوسیستم دارایی دیجیتال ایران، در چهارمین رویداد ۹ ژانویه از نقشه اکوسیستم رمزارز ایران رونمایی کرد. نقشهای که با جزئیات بیشتر بازیگران هر بخش از این اکوسیستم را نشان می‌دهد. این نقشه نشان می‌دهد که حدود ۶۵ درصد از بازیگران اکوسیستم رمزارز کشور در حوزه تبادل فعالیت می‌کنند و درعین‌حال سهم سرمایه‌گذارانی که روی کسبوکارهای این حوزه سرمایه‌گذاری کرده باشند، حدود ۲ درصد است.
مدیرعامل کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار در رویداد ۹ ژانویه در رونمایی از این نقشه گفت: «وظیفه صرافی‌های رمزارز و OTCهاست که کمک کنند تا سایر بخش‌های این اکوسیستم نیز بزرگ شوند. درواقع آنهایی که بزرگ شده‌اند باید کوچک‌ترها را کمک و حمایت کنند.»
بخش‌های مختلف نقشه اکوسیستم رمزارز ایران
در ادامه به مناسبت رونمایی کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار از نقشه اکوسیستم رمزارز ایران، نگاه کوتاهی به هریک از این بخش‌های ۱۳گانه و نقششان در توسعه اکوسیستم رمزارز ایران خواهیم داشت:
۱. صرافی رمزارز: صرافی‌های رمزارز به‌عنوان مهم‌ترین بازیگران این صنعت، نقش کلیدی در تسهیل معاملات رمزارزی و ایجاد ارتباط بین کاربران و بازارهای دیجیتال ایفا می‌کنند. صرافی‌های رمزارزی توانسته‌اند با ارائه خدمات کاربردی، اعتماد کاربران را جلب کنند. این صرافی‌ها با ایجاد امکان معامله انواع رمزارزها، سهم عمده‌ای از تراکنش‌های داخلی را به خود اختصاص داده‌اند.
۲. OTCها: صرافی OTC یا Over The Counter به‌عنوان یک ابزار معاملاتی در بازار رمزارزها جایگاه قابل توجهی دارد. این صرافی‌ها، برخلاف صرافی‌های پلتفرمی، بستری را فراهم می‌کنند تا خریداران و فروشندگان بتوانند به صورت مستقیم و بدون واسطه با یکدیگر معامله کنند.
۳. پرداخت: اساسا پرداخت از طریق کریپتو در ایران به رسمیت شناخته نشده است؛ این در حالی است که رمیتنس‌ها و پرداخت بین کشورهای مختلف در جهان بسیار پرطرفدار هستند. رمزارزها در زمینه پرداخت تحول جدی در دنیای رمیتنس‌ها خلق کرده‌اند و به صورت محدود فعالیت‌هایی در این زمینه در ایران انجام می‌شود.
۴. ماینینگ: ماینینگ یا استخراج رمزارز فرایندی است که در آن یک دستگاه با پردازنده قوی، وظایف خاصی را انجام می‌دهد و در ازای آن، مقداری رمزارز دریافت می‌کند. یکی از اولین اقدامات در حوزه رمزارزها در ایران مربوط به فعالیت کسب‌وکارها در حوزه استخراج (ماینینگ) بود؛ با این حال اتفاقاتی که در دو سال گذشته برای صنعت ماینینگ در کشور افتاد منجر به تعطیلی بخش بزرگی از ماینینگ رسمی کشور شد.
۵. زیرساخت مالی: در بخش زیرساخت مالی شاهد حضور کسبوکارهایی هستیم که فرایند پرداخت را تسهیل و تراکنش‌های مرتبط با ارزهای فیات را پردازش می‌کنند. کسبوکارهای حوزه پرداخت به دو دسته PSPها و پرداخت‌یارها تقسیم می‌شوند. PSPها دارای مجوز از بانک مرکزی و شاپرک هستند و پرداخت‌یارها نیز زیر نظر شاپرک فعالیت می‌کنند. برخی بانک‌ها و نهادهای بورسی کشور خدمات محدودی مرتبط با اقتصاد توکن ارائه می‌کنند.
۶. نهاد تنظیم‌گر: در ایران قوانین و مقررات در حوزه رمزارزها تدوین نشده است و برخی آئین‌نامه‌ها و چارچوب‌های کلی تمام داشته‌های صنعت رمزارز در زمینه قوانین و مقررات است. بنابراین تنظیم‌گری در حوزه رمزارز در شرایطی که چارچوب و قوانین و مقررات شفاف وجود ندارد به عبور از مه می‌ماند. در حال حاضر بر سر این که چه کسی باید تنظیم‌گر چه چیزی باشد توافق وجود ندارد.
۷. زیرساخت دیجیتال: ضروری‌ترین پیش‌نیاز رشد رمزارزها مانند دیگر بخش‌های اکوسیستم نوآوری، زیرساخت است. زیرساخت شامل کسبوکارهایی است که زمینه، ابزارها و سرویس‌های لازم برای فعالیت‌های این اکوسیستم را فراهم می‌کنند.
۸. سرمایه‌گذار: هر اکوسیستمی برای رشد به سرمایه‌گذاری نیاز دارد. کسبوکارهای سرمایه‌گذاری مانند VCها و CVCها می‌توانند نقشی در رشد و توسعه کسبوکارهای رمزارزی داشته باشند
۹. رسانه و محتوا: رسانه‌ها و محتوای آموزشی نقش مهمی در افزایش آگاهی عمومی و آموزش کاربران درباره رمزارزها و بلاکچین ایفا می‌کنند. رسانه‌های تخصصی این حوزه نیز، با تولید محتوای آموزشی، خبری و تحلیلی، تلاش می‌کنند تا جامعه کاربری این فناوری را گسترش دهند و به شناساندن این اکوسیستم کمک می‌کنند.
۱۰. کیف پول: اساسا نگهداری رمزارز چه از طریق ابزارهای نرم‌افزاری و چه از طریق ابزارهای سخت‌افزاری یک سرویس بسیار مهم در دنیای رمزارز است. کیف پول‌ها می‌توانند خدمات به افراد بدهند و همچنین می‌توانند سرویس‌های پیشرفته‌تری در زمینه نگهداری از دارایی‌های دیجیتال کسب‌وکارها و دولت‌ها ارائه کنند.
۱۱. مدیریت سرمایه: در حال حاضر مهم‌ترین جلوه رمزارزها به عنوان یک دارایی است؛ رمزارزها توانسته‌اند کلاس دارایی جدیدی خلق کنند و در کنار سهام، ملک و طلا مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند. صندوق‌های قابل معامله در بورس و یا مدیریت سبد از جمله خدماتی است که کسبوکارهای این حوزه ارائه می‌دهند.
۱۲: نهاد صنفی: اکوسیستم رمزارز کشور برای قرار گرفتن در مسیر درست تنظیم‌گری، رشد، توسعه و بلوغ نیاز به یک صنف قدرتمند دارد. در اکوسیستم رمزارز ایران برخی نهادهای صنفی فعالیت‌هایی در این زمینه انجام می‌دهند.
۱۳: توکنایز: توکنایز کردن به عنوان یکی از مهم‌ترین نوآوری‌های حوزه بلاکچین و فناوری‌های دیجیتال، فرایندی است که امکان تبدیل دارایی‌ها، اطلاعات یا حقوق مالکیت معنوی به یک واحد دیجیتال یا توکن را فراهم می‌کند. در سال‌های گذشته در کشور کسبوکارهایی شروع به فعالیت در حوزه توکنایز کردن دارایی‌های واقعی کرده‌اند.
