پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
پرداخت الکترونیکی پسا تحریم
درست است که هنوز هیچ توافقنامه رسمی توسط ایران و قدرتهای جهانی به امضا نرسیده، اما بیانیه سوئیس امیدها را برای توافق نهایی و رفع تحریمها بیش از هر زمانی بالا برده است، اما این روزها در کنار جو ملتهب تفسیرهای جناحهای سیاسی داخلی و خارجی از بیانیه مشترک، ترسیم چشمانداز ایران بدون تحریم نیز بسیار داغ و جدی است. در این نوشتار قصد دارم تا نگاهی بر صنعت پرداخت الکترونیکی ایران در روزهای بدون تحریم داشته باشیم.
در نگاه اول رفع تحریمهای بانکی و مالی، تاثیر بدون انکاری بر سطح فعالیتهای بانکهای داخلی دارد و از آنجا که نمیتوان منکر ارتباط و تاثیر بانکها بر صنعت پرداخت الکترونیک شد، موج جدیدی از فعالیت بانکها در این حوزه را شاهد خواهیم بود و حتی احتمال ورود جدیتر بانکهایی که قبلا منفعل بودند نیز به عرصه پرداخت الکترونیکی بیشتر میشود؛ چراکه مطمئنا رفع تحریمها و رونق احتمالی اقتصادی باعث داغتر شدن رقابت جذب نقدینگی از کانالهای پرداخت الکترونیکی بین بانکها خواهد شد. اما در مورد شرکتهای پرداخت نیز میتوان به چند رویداد احتمالی پسا تحریمی اشاره کرد:
1- امکان خرید تجهیزات مورد نیاز شرکتهای پرداخت تسهیل میشود. این موضوع از دو جنبه قابل بررسی است اول آنکه موانع ماههای اخیر شرکتها برای واردات پایانههای فروش برداشته میشود و احتمالا روند افزایشی و بدون منطق نصب پایانههای جدید توسط شرکتها که در ماههای اخیر کمی تعدیل شده بود دوباره اوج میگیرد؛ اما جنبه دوم که میتواند خبر بهتری باشد، امکان واردات تجهیزات به روز برای صنعت پرداخت الکترونیکی کشور است. اگر شرکتهای پرداخت بر خلاف رویه سالهای گذشته خود نسبت به نوسازی تجهیزات و ابزارهای پرداخت مقاومت نکنند، میتوان شاهد تحولی شگرف در حوزه پرداخت الکترونیکی کشور بود.
استفاده از پایانههای هوشمند، ابزارهای کارتخوان با قابلیت اتصال به تلفن همراه و تبلت، کارتهای چیپدار و بدون تماس، پایانههای دارای ان اف سی و… لازمه پوستاندازی صنعت پرداخت کشور هستند که در سالهای اخیر در وضعیت ساکنی از لحاظ توسعه تکنولوژیک قرار داشته است.
2- اما در کنار فرصتهایی که برای شرکتهای پرداخت ایجاد میشود، تهدیداتی نیز متوجه آنها خواهد شد. این شرکتها که به واسطه عدم ارائه مجوز از سوی شاپرک به شرکتهای جدید، چند سالی به طور تقریبا انحصاری در حوزه پرداخت الکترونیک فعال بودند، احتمالا شاهد ورود رقبای بینالمللی به بازار ایران خواهند بود که طبق شواهد موجود برخی از این شرکتهای بینالمللی سالها است مطالعهای دقیق و موشکافانه از بازار پرداخت الکترونیکی ایران داشتهاند.
ورود این رقبای جدید و حرفهای میتواند صنعت پرداخت الکترونیکی ایران را وارد فاز جدید کرده و حتی تاثیر غیرقابل انکاری بر رشد و توسعه تجارت بینالمللی در ایران بگذارند؛ چراکه سالها است عدم اتصال به شبکههای بینالمللی پرداخت یکی از موانع توسعه تجارت و حتی گردشگری در ایران است، اما این تهدید خود میتواند تبدیل به یک فرصت تاریخی برای شرکتهای پرداخت داخلی شود.
با نگاهی به تجربههای مشابه، خصوصا تجربه اخیر در کشور چین (که انحصار شبکه پرداخت از یونیون پی برداشته و امکان ورود شرکتهای بینالمللی فراهم آورده شد) شرکتهای بینالمللی بیشتر بهدنبال استفاده از شبکههای موجود هستند تا راهاندازی یک شبکه جدید، پس شرکتهای داخلی که از زیرساختهای بهروزتر و قویتری برخوردار باشند همکاری با شرکتهای بینالمللی را داشته و این همکاری میتواند پلی به سوی حرکت به سمت بازارهای منطقه نیز باشد که این خود حسرتی بزرگ برای صنعت پرداخت الکترونیکی کشور بوده است.
منبع: دنیای اقتصاد