پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در نشست رونمایی از چهارمین گزارش کیفیت اینترنت در ایران مطرح شد: بیش از ۳۰ هزار دستگاه استارلینک در کشور فعال است
نشست رونمایی از «چهارمین گزارش کیفیت اینترنت در ایران» با همکاری کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق بازرگانی تهران و با حضور اعضای انجمن تجارت الکترونیک تهران، مدیران، فعالان و رسانه‌های این حوزه امروز، ۱۷ دی‌ماه برگزار شد. در این نشست، پویا پیرحسینلو، رئیس کمیته اینترنت انجمن تجارت الکترونیک و حمیدرضا احمدی، نایب‌رئیس کمیسیون اینترنت انجمن تجارت الکترونیک درباره انتشار این گزارش و آمار و ارقامی از آن صحبت کردند. طبق صحبت‌های پیرحسینلو، روند استفاده از اینترنت استارلینک در یک سال گذشته در ایران افزایشی ۲۰ برابری داشته است که این موضوع نشان می‌دهد شهروندان ایرانی در مقابل اینترنت کند، پر اختلال و محدود داخلی حاضرند با هزینه‌ای ۷۰۰ تا ۲۰۰۰ دلاری، اینترنت ماهواره‌ای را تهیه کنند. در ادامه مروری بر صحبت‌های مطرح‌شده در نشست رونمایی از چهارمین گزارش کیفیت اینترنت خواهیم داشت.
اینترنت کشور کیفیت فاجعه‌باری دارد
نیما قاضی، رئیس انجمن تجارت الکترونیک ابتدا در این نشست تاریخچه‌ای از گزارش کیفیت اینترنت در ایران ارائه کرد که چهارمین نسخه از آن، امروز رونمایی شد. او در این باره گفت: «تقریباً هر شش ماه یک بار گزارش کیفیت اینترنت را منتشر می‌کنیم و این چهارمین گزارشی است که توسط انجمن تجارت الکترونیک ارائه می‌شود. این گزارش به بررسی وضعیت کیفیت اینترنت ایران در فصل تابستان و پاییز ۱۴۰۳ می‌پردازد؛ درنتیجه رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل‌پلی و همچنین بازگشایی برخی از پروتکل‌های ارتباطی در ابتدای دی‌ماه مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. در هر سه گزارش قبلی، هنگام و بعد از ارائه گزارش‌ها، رفتارهای قهری را از سوی نهادهای گوناگون شاهد بودیم که امیدواریم این دفعه این رفتارها را شاهد نباشیم. البته از بعضی عملکردهای دولت جدید متوجه می‌شویم که می‌خواهند کیفیت اینترنت را در کشور ارتقا دهند و این موضوع جای امیدواری دارد. بهبود کیفیت اینترنت از این جهت مهم است که اینترنت به‌عنوان اصلی‌ترین بستری که در آن فعالیت می‌کنیم، کیفیت فاجعه‌باری دارد و به‌عنوان یک صنف و تشکل صنفی اقتصادی وظیفه خود می‌دانیم که این موضوع را پیگیری کنیم تا بتوانیم به اینترنت بهتری دسترسی داشته باشیم.»
بیش از ۸۴ درصد از کاربران ایرانی از فیلترشکن استفاده می‌کنند
سپس پویا پیرحسینلو، رئیس کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک به ارائه آمار و ارقامی از وضعیت اینترنت در کشور پرداخت. او در این باره گفت: «در این گزارش در سه شاخص اختلال، محدودیت و سرعت دسترسی آزاد به اینترنت، آخرین اطلاعات پایگاه‌های داده OONI و گوگل CrUX را بررسی کردیم و برای اطمینان اطلاعات را با سایر پایگاه‌ها ازجمله رادار آروان‌کلاد و کلادفلر مقایسه کردیم. مانند گزارش سوم نیز تعداد کشورهای بررسی‌شده را ۱۰۰ کشور با بالاترین تولید ناخالص ملی در نظر گرفتیم.»
رئیس کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک گفت که بیش از ۸۴ درصد از کاربران ایرانی از فیلترشکن استفاده می‌کنند. او در این باره توضیح داد: «بااین‌حال در گزارش این دوره باید بگوییم بر پایه ترافیک داخلی از ابتدای سال ۲۰۲۴، استفاده از اینترنت ماهواره‌ای در ایران رشد چشمگیری داشته و در حال حاضر بیش از ۳۰ هزار دستگاه استارلینک در ایران فعال هستند که طبق برآوردها بیش از ۱۰۰ هزار کاربر از این ۳۰ هزار دستگاه استفاده می‌کنند.»
طبق صحبت‌های او، میزان اختلال‌ها با وضعیت Slow2GDensity که پس از شهریورماه ۱۴۰۱ افزایش یافت، بهبود یافته و روند کاهشی داشته است؛ اما هنوز به میزان کیفیت شهریورماه ۱۴۰۱ نرسیده‌ایم: «بااین‌حال باتوجه‌به اقداماتی که صورت گرفته است، اگر این روند بخواهد ادامه پیدا کند امیدواریم اواسط زمستان ۱۴۰۳ از لحاظ شاخص میزان اختلال به همان وضعیت شهریور ۱۴۰۱ برسیم.»
طبق صحبت‌های پیرحسینلو، برای روشن‌تر شدن وضعیت تجربه کاربران در ایران، میانگین کیفیت Density دو سرویس پر استفاده خدمات تاکسی آنلاین و خرده‌فروشی آنلاین در ایران را در نسبت با ترکیه و امارات مقایسه کرده‌اند. او درباره نتیجه این مقایسه‌ها گفت: «در قیاس اول مشخص شد که ۷۷درصد کاربران اسنپ و تپسی در ایران با کیفیت 4g Density توانسته‌اند این وب‌سایت‌ها را مشاهده کنند و سرویس مشابه آن در ترکیه (Trendyol) برای شهروندان کشور ترکیه با ۹۷ درصد در این شاخص قابل‌مشاهده است. همچنین شهروندان اماراتی، تاکسی آنلاین این کشور (Careem) را با ۹۲درصد 4g Density مشاهده می‌کنند. لازم به یادآوری است در گزارش سوم کیفیت تماشای آپارات در ایران را با یوتیوب در ترکیه مقایسه کرده بودیم که نتایج آن هم مشابه این نتایج بود.»
مهم‌ترین رخدادهای مثبت و منفی ۶ ماه گذشته مرتبط با کیفیت اینترنت در ایران
پیرحسینلو سپس درباره مهم‌ترین رخدادهای مثبت و منفی ۶ ماه گذشته مرتبط با کیفیت اینترنت در ایران صحبت کرد و گفت: «مهم‌ترین رخدادهای مثبت و منفی ۶ ماه گذشته مرتبط با کیفیت اینترنت در ایران وعده رفع فیلترینگ بوده است! منفی از جهت طولانی و فرسایشی شدن این وعده و مثبت از این جهت که سرانجام بخشی از این وعده صورت پذیرفت. آنچه موجب می‌شود که خبر رفع فیلترینگ از اینترنت ایران را به دو شکل خوب و بد تفسیر کنیم، عزم دولت برای نمایش مخالفتش با فیلترینگ از یک سو و سستی و کندی سیاست‌گذار ایرانی در تصمیم‌گیری و اجرای آن است.»
او سپس در کنار موضوع فیلترینگ، به دیگر تغییرات در شش ماه اخیر در وضعیت اینترنت کشور نیز اشاره کرد و گفت: «مهم‌ترین رخدادهایی که انجمن تجارت الکترونیک به نمایندگی از گروهی از اکوسیستم نوآوری و فناوری کشور از آن استقبال می‌کند، رویکرد وزارت ارتباطات، اخذ رویه شفافیت با بازگشت سامانه Tehran-IX و ایجاد سامانه جدید رصد برخط حملات DDoS و… است.»
رئیس کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک توضیح داد که ایرانی‌ها به‌دلیل استفاده از فیلترشکن‌های رایگان به عامل مهمی در آلودگی شبکه تبدیل شده‌اند و آلودگی شبکه را بازتولید می‌کنند و دستگاه‌ها را به زامبی‌ها تبدیل می‌کنند: «وقتی اینترنت بدون دلیل درست محدود می‌شود، باعث افزایش استفاده از فیلترشکن‌ها و افزایش حملات می‌شود.»
پیرحسینلو سپس بیشترین قطعی‌ها یا اختلالات فنی در شش ماه اخیر را به سه دسته تقسیم کرد و گفت: «اختلالات به دلیل بروز حادثه در لینک‌های بین‌الملل، اختلالات مربوط به حملات DDoS و در نهایت قطعی‌های پراکنده شهری مرتبط به قطع برق ازجمله این اختلالات بودند. یکی از این موضوعاتی که با قطع برق در پاییز ۱۴۰۳ نمایان شد، قطع یا کاهش سرعت اینترنت موبایل به دلیل قطع برق مناطق مختلف کشور بود.»
احتمال افزایش مشترکین استارلینک نسبت به فیبر نوری در ایران
پیرحسینلو در پاسخ به خبرنگار راه پرداخت درباره پیش‌بینی‌هایشان از افزایش استفاده از اینترنت استارلینک در ایران نیز گفت: «تخمین ما این است که ۳۰ هزار دستگاه استارلینک در ایران وجود دارد. اگر این روند در کشور ادامه پیدا کند، پایان سال ۲۰۲۵، احتمالاً مشترکین استارلینک در ایران از فیبر نوری بیشتر خواهند شد.»
برداشتن فیلترینگ؛ راحت‌ترین و ارزان‌ترین راه نابودی مافیای فیلترشکن‌فروش
در ادامه این نشست حمیدرضا احمدی، نایب‌رئیس کمیسیون اینترنت انجمن تجارت الکترونیک درباره محدودیت‌های اینترنت در ایران صحبت کرد و گفت: «موضوعی که از تابستان در گفتمان‌ها آمده این است که مافیای فیلترشکنی وجود دارد که مشکلات متعدد امنیتی را ایجاد کرده‌اند. راحت‌ترین و ارزان‌ترین راه نابودی مافیای فیلترشکن‌فروش این است که فیلترینگ برداشته شود. درواقع بهترین و پایدارترین راه‌حل برای کاهش وابستگی به VPN و رفع مشکلات اجتماعی ناشی از آنها، بازنگری در سیاست‌های فیلترینگ و لغو محدودیت‌های اعمال‌شده بر شبکه‌های اجتماعی است.»
به گفته احمدی، باوجوداینکه یوتیوب از ۲۰۰۸ فیلتر است، چهارمین وب‌سایتی است که دانشجویان ایرانی از آن استفاده می‌کنند و این موضوع نشان از اهمیت رفع فیلترینگ آن دارد. نایب‌رئیس کمیسیون اینترنت انجمن تجارت الکترونیک همچنین گفت که ۱۷ درصد از وب‌سایت‌ها به دلیل تحریم و ۶.۳ درصد از وب‌سایت‌ها به دلیل مسدودشدن IPهای ایران به دلایل مختلف از جمله آلودگی شبکه مانع از دسترسی کاربران ایرانی به اینترنت آزاد می‌شوند.
فرش قرمز بانک مرکزی برای دلالان بازار فردوسی و صرافی‌های رمزارزی خارجی
در ادامه این نشست رضا قربانی، نایب‌رئیس کمیسیون نوآوری، تحول و بهره‌وری اتاق بازرگانی تهران در خصوص آخرین وضعیت بسته‌شدن درگاه‌های پرداخت صرافی‌های رمزارز و سکوت بانک مرکزی با گذشت بیش از ۲۵۰ ساعت از این اتفاق صحبت کرد و گفت: «پنجشنبه، شش دی‌ماه، ساعت سه ناگهان درگاه صرافی‌های رمزارزی توسط بانک مرکزی قطع شد و تمامی این صرافی‌ها از دسترسی به این سرویس محروم شدند. این اقدام فله‌ای و برای تمامی صرافی‌های رمزارزی کشور انجام شده است و تا این لحظه که بیش از ۲۵۰ ساعت می‌گذرد، هیچ بیانیه رسمی از سوی بانک مرکزی انجام نشده است. حوزه‌ای که در این سال‌ها بدون هیچ حمایتی شکل گرفته و اکوسیستمی که با خودتنظیم‌گری شکل گرفته و در این سال‌ها رشد کرده است، در حال نابودی است و فرش قرمزی برای دلالان بازار فردوسی و صرافی‌های رمزارزی خارجی که زبان فارسی را فعال کرده‌اند، توسط بانک مرکزی پهن شده است.»