پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
پویا چاقویی، مدیرعامل و همبنیانگذار استرایبری آینده صنعت بیمه را در گرو استفاده درست از قابلیتهای فناوری میداند / هوش مصنوعی آینده بیمه است
برای اکوسیستم نوآوری ایران شنیدن خبر حضور استارتاپی از ایران در رقابتهای نهایی استارتاپ تور ژرمنی ۲۰۲۱ در دورانی که کرونا نفس همه کسبوکارهای نوپا را به شماره انداخته بود میتوانست اتفاق خجستهای باشد و بارقهای از امید به دیده شدن به رغم همه تحریمها و تحدیدها. استرایبری از آن سال دیگر نام آشنای اکوسیستم نوآوران و فناوران بیمه است؛ کسبوکاری کوچک اما چابک که مبنای خدمات آن در حوزه سلامت و ارائه خدمات به شرکتهای بیمه بر اساس تجزیه و تحلیل دادههای سلامت دهان و دندان مشتریان با استفاده از هوش مصنوعی است. رویکردی که میتواند تا میزان قابل توجهی در کاهش هزینههای بیمه درمان شرکتهای بیمه موثر باشد و راهکاری برای کاهش میزان تقلب در حوزه درمان.
پویا چاقویی، مدیر عامل و همبنیانگذار استرایبری برایمان از روزهای نخست شکلگیری این اینشورتک میگوید و رویاهای بزرگی که او و اعضای گروه استرایبری در سر دارند.
از ایده تشکیل استرایبری شروع کنیم. این که استرایبری از کجا آمد و بر اساس چه نیازی شکل گرفت؟
ما قبل از استرایبری استارتاپ دیگری به نام بیلیونر داشتیم. ولی به دلیل تجربه کم گرفتار چالشهای زیادی شدیم و نتوانستیم گروه را حفظ کنیم. با این حال من همچنان به کار علاقمند بودم و برای همین سعی کردم با سرمایه شخصی کار را ادامه دهم. برای همین به صورت فریلنسر کارهایی را با شرکتهای خارجی شروع کردم و توی همان سه ماه اول چهار مشتری دائمی به دست آوردم. همین بهانهای شد تا با یکی از دوستان دوران دبیرستانم که در ترکیه زندگی میکرد درباره این روند درآمدزایی با استفاده از قابلیتهای ارتباط با شرکتهای بینالمللی صحبت کنم.
آن زمان زمینه فعالیتتان چه بود؟
من آن موقع در حوزه دادهپردازی فعالیت داشتم یعنی توسعهدهنده دادهپردازی بودم و اکثر پروژههایم در حوزه NLP و NLU بود. قسمت مارکتینگ و ارتباط با مشتری را همان دوستم انجام میداد و من هم قسمت فنی را انجام میدادم. با این رویکرد در کمتر از دو سه هفته، چهار مشتری ما به هفت مشتری رسید و در این زمان به این نتیجه رسیدیم که باید نیروی جدید استخدام کنیم و در مدت کمی گروه ما به دوازده نفر رسید.
در مورد چه سالی صحبت میکنیم؟
سال ۹۶. همان موقع مشتری خوبی به اسم بیمه آلیانز کانادا پیدا کردیم که میخواستند کاری انجام دهند که مثلاً وقتی دندانپزشکها ادعای خسارت را همراه روند درمان برای آنها میفرستادند فرایند کار دیگر دستی نباشد. شرکت میخواست این فرایند دیجیتالی شود. مثلاً خیلی راحت اسم پزشک و بیمار و درمانهای اجرایی و پیشنهادی مشخص باشد. آن زمان چون فرمهای پزشکان هماهنگ نبود و هربار قالبهای جدیدی طراحی میشد، عملاً این کار ممکن نبود. در سال ۲۰۱۸ دولت کانادا قانونی گذاشت که همه باید خسارتنامههای درمان را یکشکل بفرستند. اینجا نقطه ورود ما برای حوزه بیمه بود و ایده اصلی شکلگیری استرایبری هم از همینجا آمد. ما پس از دورهای تحقیق در رابطه با روند درمان در دندانپزشکی و فرایند بیمه، مدلی توسعه دادیم که طی آن عکس از دندان بیمار فرستاده میشد و آن مدل براساس عکس میفهمید که هر دندان چه مشکلی دارد. مدل اولیهمان روی هزار و هفتصد عکس بود. در این مرحله از چند دندانپزشک هم کمک گرفتیم تا برایمان گزارشها را تفسیر کنند.
برای اعتبارسنجی مدلی که ساختیم، با دو NGO به نامهای Fresh response و DRC که کمپ پناهندگی داشتند و به پناهندگان خدمات دندانپزشکی میدادند تماس گرفتیم تا مدل را آزمایش کنیم. در اولین مرحله آزمایش از دو هزار نفر عکس گرفته شد و ما همه موارد را تحلیل کردیم و مشکلاتشان را گفتیم. بعد از بیان مشکلات در مورد اهمیت و جدی بودن مشکل هم توضیح دادیم و امتیازی به آن دادیم. این رتبهبندیها مشخص میکرد که کدامها برای رسیدگی اولویت دارند و از طرف دیگر چه تخصصهایی بیشتر مورد نیاز است. نتیجه آن شد که تعداد بیماران درمانشده نسبت به دفعات پیش ۲۳ درصد افزایش داشت و هزینهها هم چیزی حدود ۱۵درصد کم شد.
در دور بعدی وقتی با DRC کار کردیم دیگر مدل را به صورت اپلیکیشن بالا آورده بودیم. این بار ما ۳۳۰۰ نفری را که در کمپ دانمارک بودند، تحلیل کردیم، اولویتبندی کردیم و از قضا نتایج بهتری به دست آوردیم. این دفعه میزان رسیدگی به بیماران نزدیک به ۵۰۰ درصد افزایش پیدا کرده بود و هزینهها هم چیزی حدود ۳۵ درصد کم شد. اینجا بود که دیگر استرایبری شکل گرفته بود. ما بعد از تجربه DCR بود که به این نتیجه رسیدیم این ایده کار میکند و به اسم و سایر چیزها فکر کردیم.
ماجرای اسم استرایبری هم داستان جالبی است. چرا استرایبری؟
میتوانم بگویم در یک فرایند یکماهه درگیر اسم و لوگو و این موارد بودیم. طرحهای مختلفی زده بودیم. راستش من توتفرنگی خیلی دوست دارم. یک روز که توتفرنگی خریده بودم، یکی از توت فرنگیها از قسمت پایین برش خورده و خیلی شبیه دندان شده بود. همانجا بود که از گروه نظرشان را در مورد اسم استرایبری پرسیدم که آیا موافقند بیاییم به جای W حرف I را بگذاریم که ai هم همان Artificial Intelligence یا هوش مصنوعی را پوشش دهد. همه از این پیشنهاد استقبال کردند و نهایتاً به اسم استرایبری رسیدیم.
خب رسیدیم به این که استرایبری پا گرفت. با چند همبنیانگذار و چه تیمی این اتفاق افتاد؟
ما با چهار همبنیانگذار استرایبری را شروع کردیم. من و علی فرید که از قبل با هم کار میکردیم. بعد با دکتر نیکناز یحییزادهفر که استاد دانشگاه تهران بودند، صحبت کردیم و او هم به تیم همبنیانگذاران اضافه شد. یک نفر دیگر هم لازم بود که کار محصولمان را جلو ببرد و برای همین نیلوفر مقدم هم اضافه شد و به این ترتیب چهار نفر شدیم.
اولین نسخه اپلیکیشن خیلی تجربه خوبی برای کاربر نداشت چون عکسهایی که گرفته میشد معمولاً عکسهای مشکلداری بود. برای همین در گام اول مدل دیگری را توسعه دادیم که خودش عکس بگیرد یعنی شما گوشی را بگیرید و آنقدر تکانش بدهید تا زاویه مناسب عکس را پیدا کند. این مدل را توسعه دادیم و بعد از آن خود محصول را چیدیم و افراد جدیدی استخدام کردیم.
بالاخره نسخه اولیه تلفن همراه را توانستیم قبل از استارتاپتور آلمان یعنی حدود یک سال پیش منتشر کنیم و با همان نسخه کاربر بگیریم. حالا دیگر عکس گرفتن خیلی راحت شده است. از طرف دیگر داخل ایران تأمینکننده GPU نداشتیم و برای همین گرفتن GPU ماهانه رقمی بین هزار و هشتصد دلار تا دو هزار و ششصد دلار هزینه دارد. در فروردین امسال بالاخره توانستیم کمک مالی ۲۰۰ هزار دلاری از آمازون بگیریم. این مبلغ کل هزینههای زیرساخت اطلاعتیمان را پوشش داد و بسیار کمکحالمان بود.
سرمایهگذارهای داخلی استقبالی از اپلیکیشن شما نداشتند؟
راستش خیلی دنبال سرمایهگذار داخلی نبودیم اما رویداد استارتاپژرمنی خیلی به ما کمک کرد. چون هزینههای چنین اپها و سرویسهایی گران است، افراد زیادی رغبت نشان ندادند. در آن زمان بررسیهایی برای کار با سرمایهگذارهای مختلف انجام دادیم ولی در نهایت به این نتیجه رسیدیم که تا وقتی درون ایران هستیم، احتمال جذب سرمایهگذار خارجی خیلی کم است. برای همین تصمیم گرفتیم روی کانادا تمرکز کنیم. پس از گفتوگو با چند نفر در کانادا به این نتیجه رسیدیم که اول کارهای مقدماتی را انجام دهیم و شرکت را ثبت کنیم تا بتوانیم مسیر قانونی و اداری را طی کنیم و بعداً برای جذب سرمایه اقدام کنیم. در حال حاضر ما ۹هزار کاربر در ایران، ۳ هزار کاربر در کانادا، هزار کاربر در ترکیه و نزدیک به ۵۰۰ کاربر در دبی داریم. اما همین موقع که مشغول توسعه برنامه بودیم، متوجه شدیم که این مسئله فقط یک طرف کسبوکار ماست و قرار نیست از این بخش پول چندانی در بیاوریم.
پس حالا مدل کسبوکار شما چطور است؟
قصد ما این است که برنامهای به کاربر بدهیم که هم مراقب دندانهایش باشد و هم به سفیدی و زیبایی آنها رسیدگی کند. این برنامهها را قصد داریم چیزی حدود ۲تا۴ دلار در ماه بفروشیم. ولی کسبوکار اصلی ما در پسزمینه اتفاق میافتد. ما میخواهیم از دندانپزشکها و بیمهها پشتیبانی کنیم. ما با تازگی سرویسی به نام Set appointment روی اپلیکیشن اضافه کردیم که با کمک آن میتوانید از دندانپزشکها نوبت بگیرید. از طرفی هم به دندانپزشکها پیشخوانی دادیم که میتوانند درخواست نوبت را بپذیرند یا رد کنند. حالا ما توی پیشخوان سرویسهای مختلفی داریم. پزشک میتواند پرونده بیماران را در این فضا داشته باشد و عکسهای گرفتهشده از طرف کاربر را ببیند. اگر کاربر عکس OPG خودش را بگذارد پزشک به آن دسترسی خواهد داشت و برعکس.
مهمترین نکتهای که وجود دارد این است که برنامه یک نظر کارشناسی هم به پزشک میدهد که اگر پزشک عکس را داشته باشد به او مشکلات دندان بیمار را اطلاع میدهد و پزشک میتواند پرونده بیمار را کامل کند. همه این مواردی که گفتم فقط بخش دندانپزشک و بیمار بود. سمت بیمهها داستان خیلی متفاوت است.
اصلاً این تداخل شما با بیمهها از کجا اتفاق افتاد؟
چون ما با آلیانز ارتباط داشتیم، توانستیم به آنها رجوع کنیم. آنها جنس نیازمندیهایی را که در حوزه دندانپزشکی اتفاق میافتاد، اعلام کردند. همان طور که میدانید مسئله تقلب و کلاهبرداری برای بیمه بسیار حائز اهمیت است. اگرچه استرایبری میتواند تقلب را کاهش دهد، اما آنچه که ما واقعاً رویش تمرکز داریم این است که جلوی هزینههای قابل پیشگیری را بگیریم.
امروز چیزی حدود ۵ تا ۱۲درصد تقلب در حوزه دندانپزشکی سراسر جهان وجود دارد. در سال ۲۰۲۰میلادی ۲۵۰ میلیارد دلار فقط صرف خدمات درمانی دندانپزشکی آمریکا شده است. فکر کنید. ۵ درصد کلاهبرداری یعنی ۱۲٫۵ میلیارد دلار. حتی اگر جلوی نصف این مقدار را بگیریم، چیزی حدود ۶ میلیارد دلار ارزشی است که میتوانیم درون خدمات بیمه ایجاد کنیم ولی مهمترین خدماتی که استرایبری ارائه میدهد روی همان ۹۵درصد هزینههای واقعی دندانپزشکی است. هرچند ما میخواهیم با مسئله تقلب وارد این بازار شویم، اما ارزشی که ایجاد میکنیم این است که هزینههای پرداختی برای درمان را کاهش دهیم.
با این اوصاف استرایبری در اینجا میتواند نقش مهمی را برای کاربر ایفا کند که نظارت منظم روی دندان داشته باشد. برای بیمه هم میتواند از این جهت مهم باشد که چکاپ معمولی که ۵۰ یورو تا ۱۱۰ دلار در کشورهای مختلف هزینه دارد با هزینه ۱ تا ۲ دلاری برای بیمه انجام دهد. در ایران هم که دیگر می دانید هزینهها سرسامآور است.
این مسئله علاوه بر کاهش هزینه برای بیمه، باعث میشود این بار دیگر کل اطلاعات مربوط به بیمار به درستی ذخیره شود و برای بیمه به خوبی جستوجوپذیر باشد. مثلاً اگر به بیمار گفته شده است که باید دندانش را پر کند و خود شخص کار را پشت گوش انداخته و حالا به مرحله عصبکشی رسیده است، دیگر این وظیفه بیمه نیست که این هزینه را بپردازد.
به خاطر عدم اطمینان در حوزه خدمات دندانپزشکی و کلاهبرداری گسترده، نرخ تعدیلی که در نهایت ضرب میکنند تا هزینه بیمه برای کارهای دندانپزشکی فرد مشخص کنند، ۲٫۵ برابر است. یعنی بیمه حساب میکند که اگر از فرد سالیانه ۱٫۵ میلیون بابت هزینه دندانپزشکی بگیرد و خدمات دندانپزشکی تا سقف ۱۰ میلیون به شخص ارائه کند، به خاطر عدم قطعیت ۱٫۵ میلیون را در ۲٫۵ ضرب میکند (البته ما در ایران همه را به یک قیمت داریم). یعنی هزینه تمامشده بیمه برای فرد هم افزایش پیدا میکند. استرایبری با این نظارت دائمی و اطلاعاتی که در اختیار دارد و با توجه به اینکه حتی قبل از صدور بیمهنامه میتواند ارزیابی ریسک انجام دهد، نقش مهمی برای بیمه ایفا میکند.
البته کارکردهای استرایبری برای صنعت بیمه خیلی فراتر از این حرفهاست. ارزیابی ریسک وضعیت بهداشت دهان قبل از صدور بیمهنامه و به سبب آن بهینه شدن هزینه بیمهنامهها و روش بیمههای دندانپزشکی شخصمحور بر اساس سیاستهای شرکتهای مختلف و تنوع بخشیدن به سرویسهای بیمه فقط گوشهای از کار ماست. مطالعات میگویند ۹۰ درصد مشکلات دهان و دندان با معاینات منظم قابل پیشگیری هستند و به این ترتیب با استفاده از قابلیتهای استرایبری میتوان بخش اعظمی از هزینههای درمان را به دلیل مراجعه به موقع بیماران به دندانپزشک حل کرد. در واقع میتوانم بگویم که شرکتهای بیمه با کمک استرایبری میتوانند به راحتی ریسک بیمهگری درمان در حوزه دندانپزشکی را مدیریت کنند.
ولی با این فهرست کارکردها هیچ شرکت بیمهای در ایران با شما همکاری نداشته. درست است؟
ما تلاشهای زیادی کردیم. با ۱۸ بیمه در ایران حرف زدیم. صادقانه بگویم که به نظر میآید این مسئله چالش بیمهای ایران نیست. ولی در این بین با شرکتی به نام دمیس آشنا شدیم که خدمات بیمه تکمیلی به بیمههای دیگر ارائه میکند. آنها متوجه شدند که ما چه فعالیتی انجام میدهیم و تصمیم گرفتند روی دو سرویسشان استرایبری را اضافه کنند. صحبتهایی هم صورت گرفت، اما با توجه به وضعیت اخیر ایران همهچیز فعلاً در هالهای از ابهام است. هرچند امیدوارم در آینده اتفاقات خوبی رقم بخورد.
به دنبال این هستیم که از طریق دمیس سرویسهایمان را به بیمهها ارائه کنیم. مزیت دمیس این است که با ۱۷ شرکت بیمه کار میکند و شاید به این طریق شرکتهای بیمه راحتتر قبول کنند ولی فعلاً با هیچ شرکتی قرارداد نبستیم. فعلاً با بیمهٔ آگزا و آلیانز صحبتهایی کردهایم ولی چون این شرکتهای بیمه بزرگی هستند، فرایند زمانبر میشود.
واقعیت این است که ما در ایران ناشناسیم. چون ما شرکت را در کانادا ثبت کردیم و میخواستیم فعالیتمان را در ایران کم کنیم، اما اگر اپ استرایبری را دانلود کنید، فارسی در زبانهای آن وجود دارد. ولی برای دسترسی به ورژن کامل فارسی میتوانید با اسم دنتای آن را دانلود کنید. برای همین نمیتوان گلایهای بکنم که چرا هیچ توجهی به ما نشد.
این خواسته خودتان بود؟
ما یک ماه و نیم یا دو ماه با ۱۸ شرکت بیمه در اوج کرونا صحبت کردیم وتقریباً هیچ خروجی نداشتیم. من اصلاً باورم نمیشود که بیمه در ایران زیانده باشد. کل دنیا را بیمه میگرداند. من فکر میکنم همین بیمه دندانپزشکی واقعاً میتواند متحول شود. حداقل یک مقایسهای با ترکیه انجام شود. بیمههای ترکیه به شدت پولسازند و آدم از کیفیت خوب کارشان غافلگیر میشود. من نمیدانم که ما چرا نمیتوانیم خوب کار کنیم و چرا بانک باید خسارت بیمه را بدهد و به نظرم این مسئله معضل بسیار بزرگی است یعنی اگر همین یک کار را بکنند، برای استرایبری و همه کافی است.
در این مسیر به فکر همکاری با وزارت بهداشت نبودید؟ آیا مقاومتی از آن طرف وجود داشت؟
اوایل تابستان صحبتی با دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شهید بهشتی داشتیم و کارگروهی که در حوزه دندانپزشکی اجتماعی کار میکنند. کار آنها زیرنظر گرفتن وضعیت اجتماعی در طبقات مختلف از لحاظ دندانپزشکی است که سیاستگذاری وزارت بهداشت هم بر این اساس است. قرار بود ما با شروع سال تحصیلی امسال در دانشکده دندانپزشکی یک طرح اولیه اجرا کنیم و از دندان ۳ هزار نفر عکس بگیریم و ببینیم وضعیت چگونه است و آن را با نظر دندانپزشک دانشکده مقایسه کنیم. در نهایت با توجه به مقایسهها تصمیم بگیریم که آیا این امکان وجود دارد که برای آن طرح جامع دندانپزشکی و مطالعه وضعیت خوشههای مردم از استرایبری استفاده کرد یا نه. به کمک استرایبری هم مدارک قویتری داریم که قابل استناد خواهد بود و هم اینکه یک استانداردسازی اتفاق میافتد. ولی اول سال تحصیلی اتفاقات متفاوتی افتاد و ما هم نتوانستیم این طرح اولیه را اجرا کنیم. البته باید بگویم استقبال خوبی از طرح شد و مایل بودند این طرح به اجرا برسد ولی منوط به آنکه طرح اولیه اجرا شود و نتایج قابل استناد باشد، ولی به هرحال این طرح اجرا نشد.
در جایی گفتید که ۹هزار کاربر ایرانی دارید، این کاربران مستقیم از شما خدمات میگیرند؟
بله اپلیکیشن را دانلود کردهاند و از آن استفاده میکنند.
میزان رضایت و آماری از آنها دارید؟
کار با اپلیکیشن ما چندان راحت نیست و هنوز به آن تجربه کاربری مطلوب نرسیدهایم. راستش خیلی این قضیه کلیدی است، چون کاربر هم تا حالا چنین استفادهای از تلفن همراهش نداشته و کاملاً تازه است، به همین دلیل برای کاربران ارتباط برقرار کردن با آن سخت است. از طرفی ماهیت اپلیکیشن هم به گونهای است که شاید ماهی یک بار از قابلیتهای آن استفاده کند. طبق آخرین آمار حدود ۴۵ درصد رضایت مشتری داریم.
آماری از کاربران وجود دارد که چند درصد آنها مرد یا زن هستند یا اینکه چه سطح تحصیلاتی دارند؟
از لحاظ تحصیلات، درون اپلیکیشن این موارد را داریم، ولی کاربران خیلی این اطلاعات را وارد نکردند. اما در مورد جنیست در حال حاضر ۵۲درصد کاربرانمان مرد و ۴۸درصد زن هستند. ولی کاربرانی که واقعاً از اپلیکیشن استفاده میکنند و چکاپ موفق داشتند، ۷۲درصد زن و ۲۸درصد مرد بودند.
چه دورنمایی برای استرایبری متصورید؟ فکر میکنید پنج سال دیگر استرایبری در بازار ایران و جهان چه وضعیتی خواهد داشت؟
وقتی ما داشتیم طرح تجاریمان را مینوشتیم چشماندازمان را برای سال ۲۰۳۵ میلادی گذاشتیم و اینکه تا آن موقع کل دندانپزشکی استرایبری بشود یعنی ۲۰۳۵ ما فقط یک یونیت دندانپزشکی داشته باشیم و استرایبری! به این صورت که بیمار بدون دیدن هیچ شخصی، روی یونیت مینشیند و هر یونیت با استفاده از اطلاعات استرایبری کار دندانپزشکی را انجام میدهد و کل این کارها با حق اشتراک انجام میشود. بیمه و دندانپزشکی وجود ندارد، فقط بیمار و استرایبری هستند. این چشماندازی است که برای ۲۰۳۵ خودمان در نظر گرفتیم.
کمی از کارکرد هوش مصنوعی صحبت کنیم. چقدر فضای ایران را مناسب میبینید، آیا میتوان به استفاده از این روند در بیمه و دندانپزشکی امید داشت؟
به عنوان کسی که از سال ۲۰۱۵ در فضای استارتاپی و در حوزه هوش مصنوعی برای شرکتهای مختلف کار کرده، میتوانم با تجربه خودم جواب این سؤالتان را بدهم. من تحول هوشمصنوعی را در این سالها دیدهام. ما حالا بیشتر از ۳۰ مشتری در Data Colab داریم که عدد بزرگی است. خود شرکت Data Colab حالا نزدیک ۵۰ نفر توسعهدهنده دارد. ما در شاخههای مختلفی کار کردیم. مردم فکر میکنند که باید یک صنعت حتماً به جایی برسد که بتوان از هوش مصنوعی استفاده کرده، اما اصلاً این طور نیست. وقتی این دیدگاه وجود دارد که من میتوانم بهتر شوم و باید بهتر شوم، از هوش مصنوعی استفاده میکنیم. ما در کشور این دیدگاه را نداریم.
یعنی به سطح خاصی از کسبوکار مربوط نیست، به نگاه فرد ربط دارد.
من در حوزه بیمه مثالی دارم. به نظرم هرکسی در حوزه بیمه مدیر میشود روز اول کاغذی را امضا میکند و متعهد میشود که نه چیزی را بدتر کند و نه بهتر. این نگاه در کل بیمه وجود دارد. هم در بیمه کشور ما وجود دارد و هم در خارج از کشور. برای همین هرکسبوکاری در ایران اگر این نگاه بهتر شدن را داشته باشد، خودش به این نتیجه میرسد که در بخشی از کارش به هوش مصنوعی نیاز دارد. هوش مصنوعی آینده همه کسبوکارهاست.