پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
فینتکهای ایرانی؛ از دشواریهای مسیر تا امید به تغییر
در بیستمین رویداد «فیناپ»، میزگرد گفتوگویی با این موضوع برگزار شد: «نئواپها؛ آیا حساسیت رگولاتور کاهش مییابد؟»
در این میزگرد که با حضور محمد حقدادی، معاون فناوری اطلاعات بانک اقتصاد نوین؛ مسعود وکیلینیا، مدیرعامل ارتباط فردا؛ محمدمهدی تقیپور، مدیرعامل بهپرداخت ملت؛ محمدحسین محمودی، مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت؛ مهران محرمیان، معاون سابق فناوریهای نوین بانک مرکزی و با حضور مهرک محمودی، سردبیر «پیوست» در جایگاه مدیر میزگرد برگزار شد، درباره مسائلی همچون کسبوکارهای نوین بانکی در ایران، آینده آنها و عملکردشان صحبت شد.
اگر امنیت افزایش یابد، حتی در اوضاع فعلی میتوان خدمات ارائه داد
محمد حقدادی، معاون فناوری اطلاعات بانک اقتصاد نوین، در پاسخ به این سؤال که آیا در اوضاع کنونی بانکها شهامت لازم را دارند که سرویسهای خودشان را به موبایلها منتقل کنند، گفت: «بحث امنیت شاید جدیترین و حساسترین موضوعی است که در حوزه مالی و بحث ارائه سرویسها بهصورت الکترونیک و بهویژه موبایل مطرح است. بانکها به شرطی که بتوانند برنامهریزی و راهبرد منسجم و درستی برای معماری امنیتشان داشته باشند، با توجه به اوضاع، میتوانند سرویس بدهند؛ فقط شاید در بعضی مواقع ارائه این سرویسها و آن پارامترهای امنیتی که باید رعایت شود سختگیرانهتر باشد. بهطور خلاصه میتوان گفت ما باید احراز هویت چندمرحلهای، رمزنگاری و توکنسازی تراکنشها را انجام دهیم. در این حال، حتی در اوضاع فعلی این سرویسها میتوانند بهطور کامل روی موبایل ارائه شوند.»
محمدحسین محمودی، مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت، نیز با تصدیق صحبتهای محمد حقدادی ادامه داد: «اکنون استفاده از موبایل و خواست خدمات روی آن مطالبهای است که مردم از بانکها دارند. این نیاز فعلی جامعه است و در این فضا بانکهایی که ذائقه کاربر را در نظر نمیگیرند و به شکل سنتی عمل میکنند ناگزیر از بازار عقب خواهند افتاد.»
فضا امنیتی است؛ روند نوآوری و خلاقیت کند شده است
مسعود وکیلینیا، مدیرعامل ارتباط فردا، درباره امکان قطع ارائه سرویسها در زمانهای خاص و پرمخاطره گفت: «جریان به سمت امنیتی شدن رفته و این حساسیتها بیشتر میشود. نکات امنیتی اولویت بیشتری پیدا میکند و بالطبع امنیت وقتی بالاتر رود، ریسکپذیری کم میشود و وقتی ریسکپذیری کاهش یابد، در سلسلهمراتب تصمیمگیری، خلاقیت تحتالشعاع قرار میگیرد و لاجرم روند نوآوری و خلاقیت و ریسکپذیری کندتر میشود.»
ریسکپذیری در آینده تغییری نخواهد کرد
مهران محرمیان، معاون سابق فناوریهای نوین بانک مرکزی، اعتقاد داشت ریسکپذیری در آینده تفاوت عمدهای نخواهد کرد. او بیان کرد: «البته که ریسکپذیری ادامه مییابد و چهبسا با کمی افزایش سطح بلوغ، تنظیمگری در طول زمان اتفاق خواهد افتاد. میتوان گفت در آینده فرایندها مشخص خواهد شد و ریسکها را هم راحتتر میتوان مدیریت کرد؛ یعنی بیشتر از اینکه حذف ریسک اتفاق افتد، مدیریت ریسک انجام خواهد شد.»
نوآوری با استارتاپهاست، بانکها فقط میتوانند حامی باشند
محمودی با اشاره به این نکته که مدیران سنتی بانکها در فضای رقابت بین بانکها برای حفظ مشتریهای خود مجبورند به سمت ارائه خدمات از طریق موبایلها بروند اضافه کرد: «حرکت به سمت نوآوری برای بانکها گریزناپذیر است و باید به سمت ارائه خدمات در سوپراپها بروند، اما این نوآوری و خطشکنی با جوانها و استارتاپهاست و مدیران سنتی بانکها میتوانند حامی این جریان باشند.»
به استراتژی بانکها بستگی دارد
به اعتقاد حقدادی، اینکه بانک تصمیم بگیرد با سوپراپهای موجود همکاری کند یا خودش سوپراپلیکیشن برند خود را ارائه کند به استراتژی بانک بستگی دارد و اگر بانک مایل باشد، میتواند سریعتر وارد بازار شود یا به برند خودش تکیه کند. اما طبق اصول اقتصاد نوین بهتر است برای کاهش هزینهها و حمایت از نوآوری به سمت سوپراپها حرکت کنند.
سوپراپلیکیشنها رقیب نئوبانکها نیستند
وکیلینیا درباره رقابت بین نئوبانکها و نئواپها گفت: «این دو کاملاً از هم مجزا بوده و مسیر مستقل خودشان را طی میکنند. اکنون ما در دنیا در حال حرکت از سمت نئوبانکها به سمت سوپراپهای مالی هستیم که من فکر میکنم در ایران نیاز داریم رگولاتور دست ما را کمی باز بگذارد؛ یعنی اگر اجازه این فعالیت را بدهد، ما در ایران از نظر فناوری حتی از منطقه هم جلوتریم.»
اول رگولاتور یا نوآوری؟
محرمیان، اعتقاد داشت بهتر است پیش از شروع نوآوری نگرانیها، مخاطرات و ریسکهای رگولاتور را در نظر گرفت و در جلسات با بانک مرکزی پیش از شروع ماجرا را مطرح کنند و سپس با آمادگی کامل به سمت آغاز فرایند حرکت کنند، اما تقیپور بهعنوان مدیرعامل بهپرداخت ملت اعتقاد داشت که خوداظهاری در نوآوریها اتفاق نمیافتد و تا جای ممکن در این فعالیتها سعی میشود روی لبههای قانون حرکت کنند، اما این موضوع به این معنی نیست که هیچ ساختاری را قبول ندارند، بلکه برعکس چون این اپلیکیشنها در همین کشور میخواهند فعالیت کنند، تا جای ممکن تلاش میکنند قوانین را رعایت کنند و اگر نیاز شد با رگولاتور وارد مذاکره شوند.
نئوبانک در ایران از تمام دنیا متفاوت است
محمودی درباره علت تفاوت نئوبانک در ایران با سایر کشورها گفت: «در ایران ورشکستگی بانکها معنا ندارد و از بانک مرکزی انتظار میرود که اگر بانکی رفتار ناسالم اقتصادی داشت، برایش تأمین مالی کند و با توجه به فرهنگ جامعه، به این علت که بانک مرکزی نیاز دارد بر کفایت سرمایه بانکها نظارت کند، مفهوم نئوبانک در ایران متفاوت از سایر کشورهاست.»
اما در نقطه مقابل، وکیلینیا اعتقاد داشت نئوبانکها نباید وابسته به بانکها باشند. نئوبانکها میتوانستند یک فضای مستقل اما کنترلشده باشند و در این حالت، خلاقیت بیشتری میدیدیم.
تعدد رگولاتورها؛ بلای جان نوآوران
وکیلینیا یکی از مشکلات اصلی را که در این حوزه با آن روبهرو میشوند تعدد رگولاتورها دانست و گفت: «ما در ایران در حوزه دیجیتالی کردن سرویسها مشکلی نداریم. جایی که به سقف رگولاتور میخوریم موضع بین رگولاتوری است. ما در ایران رگولاتورهای زیادی هم داریم؛ یعنی بورس رگولاتور خودش را دارد، سرویسهای بیمه رگولاتور خود را دارند و غیره و همین موضوع، بعضی وقتها منجر به کندی سرعت توسعه میشود.»
میزگرد فیناپ با این گفته مهرک محمودی پایان یافت: «اگر رگولاتورهای ما بتوانند به یک حرف واحد در حوزههای مختلف برسند و دور یک میز بنشینند و تکلیف رگولاتوری را مشخص کنند، شاید ارائه سرویس از اپها، نئوبانکها یا هر اسم دیگری که روی آن بگذاریم راحتتر شود.»