پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
صدودهمین گزارش اقتصادی شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت یا شاپرک مربوط به مردادماه ۱۴۰۳ منتشر شد. براساس این گزارش سهم ابزار پذیرش موبایلی در کل تراکنش‌های کشور فقط ۲.۲ درصد است. منظور از ابزار پذیرش موبایلی انجام پرداخت بدون استفاده از درگاه و درج CVV2 و تاریخ انقضا است؛ کدهای دستوری از جمله ابزارهای پذیرش موبایلی است.
گزارش اقتصادی شاپرک نشان می‌دهد که در مردادماه ۱۴۰۳ ۴.۴۹۸ میلیون تراکنش با ارزش ۱۳۲۵۱ هزار میلیارد ریال در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده که نسبت به تیرماه رشد ۳.۵۶ درصدی در تعداد و ۶.۲۰ درصدی در ارزش ریالی داشته است.
تراکنش‌های مرداد ۱۴۰۳ نسبت به ماه مشابه در سال ۱۴۰۲ از نظر تعدادی ۹.۱۷ و از نظر ریالی ۳۹.۲۵ درصد رشد داشته است.
ارزش اسمی تراکنش‌های مردادماه سال جاری نسبت به ماه گذشته با رشد ۶.۲۰ درصدی همراه بوده و این در حالی است که ارزش حقیقی تراکنش‌ها رشد ۴.۱۶ درصدی را تجربه کرده است.
بر اساس گزارش اقتصادی شاپرک، تعداد ابزارهای شاپرکی در مجموع نسبت به تیرماه رشد ۱.۱۳ درصدی داشته است که دلیل تغییر آن افزایش ۰.۹۶ درصدی تعداد ابزار کارت‌خوان فروشگاهی است. ابزارهای پذیرش اینترنتی در مردادماه ۱۴۰۳ نسبت به ماه گذشته رشد ۲.۵۴ درصدی را تجربه کرده‌اند.
کارت‌خوان فروشگاهی با سهم ۹۱.۴۵ درصدی، بیشترین تعداد تراکنش را در بین ابزارهای پذیرش داشته است. ابزار پذیرش اینترنتی با ۶.۲۷ درصد و ابزار پذیرش موبایلی با ۲.۲۷ درصد به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.
صد و دهمین گزارش شاپرک حاکی از آن است که میزان ضریب نفوذ مجموع ابزارهای پذیرش فعال سیستمی در مردادماه ۱۹۷۱.۲۳ ابزار به‌ازای هر ۱۰ هزار فرد بالای ۱۸ سال در کشور بوده است. بیشترین میزان ضریب نفوذ این ابزارها متعلق به کارت‌خوان فروشگاهی با تعداد ۱۷۵۶.۲۹ به‌ازای هر ۱۰ هزار فرد بالای ۱۸ سال در کشور است.
همچنین کمترین میزان نفوذ به ابزار پذیرش موبایلی اختصاص دارد که به‌ازای هر ۱۰ هزار فرد تنها ۱.۱۱ ابزار موبایلی در کشور وجود دارد. به‌ازای هر ۱۰ هزار فرد بالای ۱۸ سال در کشور نیز ۲۱۳.۸۳ ابزار پذیرش اینترنتی در کشور وجود دارد.
آمارهای مرداد ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که ۹۲.۸۰ درصد از کل تراکنش‌های انجام شده در شبکه شاپرک موفق بوده و تنها ۷.۲۰ درصد تراکنش‌ها در این ماه ناموفق بوده است.
بروز خطای کاربری با ۹۰.۱۹ درصد عمده‌ترین دلیل بروز خطاها در مرداد ماه ۱۴۰۳ بوده است. خطای صادرکنندگی با ۶.۰۹ درصد، خطای شاپرک با ۲.۵۳ رصد، خطای پذیرندگی با ۰.۹۲ درصد و خطای کسب‌وکار با ۰.۲۶ درصد از دیگر دلایل بروز خطاها عنوان شده‌اند.
بر اساس این گزارش، تعداد تراکنش‌های ناتمام یا مغایرتی در مردادماه سال جاری نسبت به ماه گذشته افزایش ۵.۴۵ درصدی را داشته است. قابل‌ذکر است که تعداد کل تراکنش‌های موفق در مرداد ۱۴۰۳ نسبت به تیرماه ۳.۵۶ درصد رشد داشته است. نسبت تراکنش‌های مغایرتی به کل تراکنش‌های موفق در این ماه نسبت به ماه گذشته ۰.۰۰۰۳ درصدی را تجربه کرده است.
نسبت ارزش تراکنش‌های شاپرک به نقدینگی
در محاسبه شاخص نسبت ارزش تراکنش‌های شاپرک به نقدینگی از اطلاعات موجود تا خرداد ۱۴۰۳ استفاده شده است. براساس این گزارش، در خرداد ۱۴۰۳ ارزش تراکنش‌های شاپرک ۱۴.۷۸ درصد از کل نقدینگی بوده که این شاخص نسبت به اردیبهشت ماه سال جاری کاهش ۱۸ درصدی داشته است.
در خرداد ۱۴۰۳ ارزش تراکنش‌های شاپرک رشد ۱.۵۲ درصدی را تجربه کرده که در قیاس با رشد ۲.۷۶ درصدی نقدینگی در اردیبهشت ماه سال جاری، شاخص نسبت ارزش تراکنش‌های شاپرکی به نقدینگی خرداد نسبت به اریبهشت کاهش داشته است. ارزش تراکنش‌های شاپرک به نقدینگی به تفکیک هر سال در دوره زمانی سال ۱۳۹۴ تا خرداد ۱۴۰۳ نشان از روند روبه‌رشد و نوسانی این شاخص می‌دهد.
عملکرد ماهانه شرکت‌های پرداختی در مردادماه ۱۴۰۳
بخش «بررسی عملکرد کلی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت یا PSP» گزارش اقتصادی شاپرک متمرکز بر شاخص‌های عملکرد تعدادی و مبلغی شرکت‌ها به‌صورت کلی است تا هر یک از ابزارهای پذیرش و نوع سرویس را تفکیک کرده و تصویری کلی از وضعیت آنها در صنعت پرداخت الکترونیکی کارت ترسیم کند.
بر اساس گزارش شاپرک مردادماه ۱۴۰۳، شرکت «پرداخت الکترونیک سامان» با سهم ۲۰.۴۲ در شاخص سهم تعدادی و ۲۰۴۹ درصدی در شاخص سهم مبلغی جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. در این ماه اختلاف سهم تعدادی و مبلغی شرکت «به پرداخت ملت»، دومین شرکت بازار، با پرداخت الکترونیک سامان به ترتیب ۱.۵۰ و ۰.۶۴ درصد است.
مقایسه گزارش مردادماه ۱۴۰۳ با تیرماه سال جاری نشان می‌دهد که در مؤلفه سهم تعدادی، بین دو شرکت «فراپردازان آورند امید» و «پرداخت الکترونیک پاسارگاد» جابه‌جایی صورت‌گرفته است. در مؤلفه سهم مبلغی نیز جابه‌جایی بین دو شرکت «تجارت الکترونیک پارسیان» و «پرداخت الکترونیک پاسارگاد» رخ‌داده است.
بر اساس این گزارش، شرکت پرداخت الکترونیک سامان در مردادماه ۱۴۰۳ با پوشش ۲۰.۶۷ درصد از بازار تراکنش‌های کارت‌خوان فروشگاهی، همانند ماه گذشته بالاترین سهم را به خود اختصاص داده است. شرکت به پرداخت ملت نیز در هر دو ابزار پذیرش اینترنتی و موبایلی به ترتیب با کسب ۳۹.۲۱ و ۴۵.۴۶ درصد بالاترین سهم از بازار را به خود اختصاص داده است.
بیشترین اختلاف بین سهم تعدادی تراکنش‌های ابزار پذیرش کارت‌خوان فروشگاهی با ۰.۳۱ درصد افزایش به شرکت «پرداخت نوین آرین» تعلق دارد. شرکت تجارت الکترونیک پارسیان با رقم ۰.۱۶ درصد افزایش نیز بالاترین اختلاف را در بین سهم تعدادی تراکنش‌های ابزار پذیرش موبایلی دارد. بیشترین اختلاف بین سهم تعدادی تراکنش‌های ابزار پذیرش اینترنتی با رقم ۰.۹۸ درصد کاهش به شرکت «آسان پرداخت پرشین» تعلق دارد.
سهم بازار بانک‌های پذیرنده
گزارش اقتصادی شاپرک در این بخش به شاخص گستره فعالیت هر یک از بانک‌ها در پذیرش تعداد و مبلغ تراکنش‌های پشتیبانی‌شده در شبکه شاپرک می‌پردازد. در نمودارهای مربوطه بانک نخست با بالاترین سهم تعدادی و مبلغی در شبکه پرداخت عنوان شده و باقی بانک‌ها در نمودار تحت عنوان «سایر» عنوان شده‌اند.
در نمودار بالا سهم مبلغی هر یک از بانک‌های پذیرنده از کل جمع مبلغ تراکنش‌های صنعت پرداخت در مردادماه ۱۴۰۳ مشخص شده است.
بر اساس دو شکل بالا بانک سپه با سهم ۱۷.۶۸ درصدی از تعداد تراکنش‌ها و بانک ملت با سهم ۱۶.۱۰ درصدی از مبلغ تراکنش‌ها، بالاترین سهم از پذیرش تراکنش‌های بازار را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست در بین تمام بانک‌های پذیرنده قرار گرفته‌اند.