پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
در چهارمین پیشرویداد لندتک ایران تشریح شد: نقش فناوری در لندتک و لونتک
مدیرعامل شرکت «نبضافزار» میگوید در لندتک از فناوری برای وامدهی و قرضدهی بر بستر دیجیتال استفاده میشود، اما لونتک شامل فناوریهایی است که برای وامدهی دیجیتال (لندتک) و سنتی به کار میرود.
چهارمین پیشرویداد لندتک ایران با عنوان «نقش و جایگاه لندتک (LendTech) و لونتک (LoanTech) در صنعت فینتک» با ارائه محمدرضا جمالی، مدیرعامل شرکت نبضافزار، بعدازظهر دوشنبه، هشتم مرداد ۱۴۰۳ در قالب وبینار برگزار شد.
جمالی در ابتدای سخنانش با بیان اینکه استفاده نادرست از لغات و فناوریها مشکلزا میشود، گفت: «برای مثال در زبان فارسی «سیستم هوشمند» مبهم استفاده میشود و مشخص نیست منظور از آن یک Smart System است یا یک Intelligent System و این در حالی است که این دو عبارت در زبان انگلیسی معانی متفاوتی دارند.»
لندتک در برابر لونتک
مدیرعامل نبضافزار اظهار کرد: «در سالهای اخیر با تکهای زیادی مانند فینتک، رگتک و اینشورتک آشنا شدهایم و لازم است در استفاده از آنها دقت کنیم. «لندتک» و «لونتک»، با وجود شباهتهایشان، تفاوتهای بسیاری دارند. در لندتک از ابزارهای دیجیتال پرداخت و پلتفرمها برای دادن وام و قرض به کاربر استفاده میشود و ممکن است سودی بگیرند یا نگیرند یا نرخ بهره از سطح بازار کمتر باشد. نکته مهم این است که کل این فرایند کاملاً دیجیتالی است، ولی لونتک به فناوریهایی گفته میشود که در وامدهی دیجیتال و سنتی استفاده میشود. بهعبارتی لندتک یک سرویس و خدمت قرضگیری یا وامگیری دیجیتال است؛ در حالی که لونتک مجموعه فناوریهایی مانند اعتبارسنجی، ضدپولشویی، شناسایی ریسک، تشخیص مطابقت با قوانین بانک مرکزی و شریعت است که در وامدهی، چه لندتکی (دیجیتال) و چه سنتی استفاده میشود.»
جمالی تأکید کرد: «نرخ بهره در سیستم بانکی سه فاکتور اساسی دارد که شامل هزینه تمامشده پول، هزینه عملیات و زیان ناشی از ریسک است. این دو فناوری در جهتی فعالیت میکنند که این فاکتورها کاهش یابند و در نهایت پول با سرعت بیشتر و ریسک و نرخ بهره کمتر به ذینفع مناسب در زمان و مکان مناسب برسد.»
او افزود: «باید توجه کنیم که در وامهای کوچک هزینه تحمیلی به مؤسسات مالی برای پرداخت وام مهم است و در وامهای بزرگ موضوع ریسک اهمیت دارد. لندتکها مناسب ارائه وامهای کوچک با سرعت معقول هستند و هزینهها را بهشدت کاهش میدهند. در وامهای بزرگ لونتکها نقش زیادی در کاهش ریسک و تطبیق دارند که باعث میشود ریسک بانکها درمجموع کم شود.»
تشابه و تفاوت لندتک و لونتک
جمالی با اشاره به تشابه و تفاوت لندتک و لونتک بیان کرد: «هر دو مفهوم در وامدهی کاربرد دارند و در هر دو از فناوریهای مختلف استفاده میشود. فناوری دیجیتال در لندتک نقش بیشتری دارد و تمام فرایند وامدهی و قرضدهی باید دیجیتالی ارائه شود، اما در لونتک از فناوری برای مدیریت فرایند وام استفاده میشود که در هر قسمت از این فرایند ممکن است از فناوریهای خاصی استفاده شود. باید توجه کرد که در قرضدهی سود وجود ندارد، ولی در وامدهی سود دریافت میشود.»
مدیرعامل نبضافزار در ادامه اظهار کرد: «در لندتک و لونتک از پلتفرمهای دیجیتال، هوش مصنوعی و دادههای بزرگ استفاده میشود، ولی تفاوت این است که در لندتک از فناوری برای دیجیتالسازی فرایند وامدهی؛ احراز هویت و شناخت مشتری، اعتبارسنجی، تضامین و دریافت اقساط استفاده میشود، در حالی که در لونتک فناوری برای کاربردهای مختلف مانند مبارزه با پولشویی، تطبیق با قوانین، مدیریت ریسک، جلوگیری از تقلب و بقیه امور کاربرد دارد.»
ریسک در لندتک
جمالی با اشاره به این موضوع که قوانین شریعت موضوع مهمی است و فعالان لندتک باید مراقب آن باشند، گفت: «اگر این نکته رعایت نشود، کسبوکارها به مقیاسپذیری نخواهند رسید. در ایران فقه قدرت زیادی دارد و همیشه میتواند اعمال شود. ریسک قوانین شریعت و مسئله ربا را باید در لندتکها در نظر گرفت و اگر آنها بتوانند عقود اسلامی مانند مضاربه، قرضالحسنه، جعاله، مزارعه و بقیه را در این سیستمها پیاده کنند موفقیت بسیار بزرگی برای خود و برای کل کشور به ارمغان خواهند آورد.»
او افزود: «فراهم کردن پول، حتی در مبالغ خرد، برای فردی که شایستگی لازم را ندارد به معنای قدرت دادن به فردی است که میتواند به جامعه آسیب بزند و حتی پرداختهای خرد هم ممکن است باعث جان گرفتن تبهکاران شود و لازم است بحث احراز هویت و واریز وجه با دقت زیادی انجام شود. لونتکها میتوانند هم به لندتکها و هم به بانکها در مسائل تطبیق، ریسک، پولشویی، تقلب و بقیه موضوعات کمک کنند.»
به گفته مدیرعامل نبضافزار، در لندتک ریسک پرداخت نکردن مبلغ معمولاً متوجه وامدهنده است، ولی در وامدهی سنتی این ریسک شامل حال مؤسسه و قرضگیرنده وام میشود. وقتی ریسک به وامدهنده تحمیل شود، مبالغ باید خرد باشد تا مشکلی به وجود نیاید. لندتکها با ایجاد بازارهای ثانویه و استفاده از ابزارهایی که پلتفرم لندتک در اختیارشان قرار میدهد میتوانند در وامهای نفربهنفر، وامگیرنده را ارزیابی کنند تا ریسک آنها کاهش یابد.
جمالی ادامه داد: «باید دقت کرد که در کشورهای با بهره زیاد مانند ایران، طراحی نادرست لندتکها باعث ایجاد مشکل برای قرضگیرندهها و اقتصاد کشور میشود و به دنبال آن دسترسی سطوح پایین جامعه به منابع کمتر میشود. طراحی نادرست وقتی مقیاس میگیرد باعث ناپایداری اقتصادی نیز میشود که مشابه آن را در مؤسسات مالی و اعتباری دیدهایم؛ بنابراین لازم است از ابتدا تنظیمگریهای لازم در قالب خودتنظیمگری یا با قوانین شفاف مشخص شود.»
او افزود: «وقتی طراحی لندتکها درست باشد، فشار روی سیستم بانکی کمتر میشود و نرخ بهره نیز در لندتکها از بانکها کمتر خواهد بود. نمونه طراحی درست را در پلتفرمهایی میتوان دید که به کاربر به جای پول، اعتبار میدهند یا شخص فقط در حوزه اختصاصیافته میتواند اعتبار را هزینه کند. در این حالت تولید ناخالص داخلی که هدف اصلی است برآورده میشود.»
توسعه پایدار با لندتک و لونتک
مدیرعامل نبضافزار با تأکید بر این نکته که قوانین مخالف پولشویی و شناخت مشتری باید در لندتک با دقت انجام شود، گفت: «به همه توصیه میکنم در هر کسبوکاری خودتنظیمگری انجام دهند. هر کسبوکاری باید اخلاقی، اقتصادی و سازگار با محیط زیست باشد.»
به گفته جمالی، سازمان ملل هفده محور توسعه پایدار مشخص کرده که یکی از آنها از بین بردن فقر است. فقر دشمن جامعه، خانواده، انسان و محیط زیست است و حتی در شریعت نیز بر این موضوع تأکید شده است.
او افزود: «اهداف لندتکها در راستای هدف اول (از بین بردن فقر) و هدف هشتم (رشد اقتصادی) از اهداف هفدهگانه توسعه پایدار سازمان ملل است. اگر لندتکی در راستای این دو هدف کار نمیکند لازم است در فعالیتش تجدید نظر کند. همچنین لونتکها بیشتر در راستای هدف هشتم (رشد اقتصادی) و هدف نهم (از بین بردن اختلاف طبقاتی) فعالیت میکنند؛ به عبارتی وقتی از فناوری در وامدهی استفاده شود باعث اختصاص درست منابع به تولید و در نتیجه رشد اقتصادی میشود و تخصیص متوازن منابع از نظر جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی را نیز به دنبال دارد.»
تحول (تبدیل) دیجیتال
مدیرعامل نبضافزار تبدیل دیجیتال را انتقال از کاغذ به بیت و جریان داده برشمرد و گفت: «برای انتقال دیجیتال باید احراز هویت، کشف تقلب، اعتبارسنجی، انطباق با قوانین، امنیت داده، انطباق با سیستمهای موجود و مسائل شریعت را در لندتکها و لونتکها در نظر گرفت.»
فلسفه لندتک و لونتک
باید به فلسفه لندتک و لونتک، جایگاه آنها در کل فضای فناوریهای مالی و همچنین چیستی این دو توجه کرد. جمالی فلسفه لندتک را ایجاد اعتبار و وام بهصورت دیجیتال اعلام کرد و فلسفه لونتک را استفاده از فناوری در بهبود فرایند وامدهی، مدیریت ریسک و پایش وام بهصورت دیجیتال یا سنتی مطرح کرد.
تأثیر بر شاخصهای کلان اقتصادی
جمالی درباره تأثیرگذاری این مفاهیم بر شاخصهای کلان اقتصادی معتقد است که لندتکها و لونتکها، با داشتن طراحی درست، بر شاخصهای کلان اقتصادی اثر مثبت میگذارند. شاخصهای کلان اقتصادی مانند نرخ بهره، ضریب جینی، تولید ناخالص و همچنین میزان بیکاری با استفاده درست از این فناوریها بهبود مییابد.
رویداد بزرگ لندتک ایران ۱۷ و ۱۸ مردادماه در سالن هزارنفره ضرغام با حضور فعالان اکوسیستم لندتک، پرداخت و مالی برگزار خواهد شد.