پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مدیرعامل آبانتتر از لزوم انعطافپذیری در برابر پذیرش ایدههای نو میگوید / تغییر اشکال سرمایهگذاری در دنیا
نیلوفر نادری / سیر صعودی تورم و عدم توسعه همزمان ابزارهای فراگیری مالی در ایران باعث کاهش قدرت خرید مردم شده است. از طرفی استفاده از لندتکها و سرمایهگذاریهای خرد رمزارزی طی سالهای گذشته افزایش یافته و این اتفاق کسبوکارهای لندتکی و رمزارزی را به این فکر انداخته که در تعامل و همکاری با یکدیگر، طی اقدامی نوآورانه با وثیقهپذیری رمزارزهای افراد به آنها وام و اعتبار دهند. فرهاد فلاح، مدیرعامل آبانتتر معتقد است همکاری کسبوکارهای لندتکی و رمزارزی میتواند راهحلی برای کاهش نرخ نکول باشد. این همکاری موجب توسعه ابزارهای فراگیر مالی در کشور شده و کمک میکند افراد ابتدا خود و سپس کشور را توسعه دهند. همچنین امکان همکاری و همافزایی سایر صنایع را فراهم میکند و به صنایع و مردم نیز سود میرساند.
لزوم انعطافپذیری در برابر پذیرش ایدههای نو
اقتصاد ایران در وضعیتی است که بخش زیادی از مردم در تأمین نیازهای روزمره خود با مشکل مواجهند و تقریباً هیچ پساندازی ندارند. فرهاد فلاح، مدیرعامل آبانتتر، با اشاره به این مسئله درباره اهمیت همکاری کسبوکارهای لندتکی و رمزارزی میگوید: «مردم میخواهند از پس زندگی روزمرهشان برآیند و در کنار آن بتوانند مقداری از درآمد خود را پسانداز و سرمایهگذاری کنند. پلتفرمهای رمزارزی میتوانند بستری برای سرمایهگذاری باشند، اما همه ما میدانیم که خریدوفروش رمزارز در ایران ناممکن است و این مشکل به اقتصاد جامعه لطمه میزند، زیرا اشکال سرمایهگذاری در دنیا تغییر کرده و ما هم اگر میخواهیم همسو با دنیا پیشرفت کنیم، باید در برابر پذیرش ایدههای نو منعطف باشیم. یکی از اتفاقهایی که باعث افزایش قدرت خرید مردم و برگرداندن مقوله سرمایهگذاری به سبک زندگی آنها میشود، همکاری میان لندتکیها و رمزارزیهاست. اگر بتوانیم از این طریق به مردم وام و اعتباری را که نیاز دارند، بدهیم، به بخش بزرگی از جامعه در برطرف کردن نیازهای اولیهشان کمک کردهایم.»
فلاح میگوید باید به این نکته مهم توجه کرد که امروزه میل به بخش خصوصی و فضای استارتاپی در جوانان بیشتر شده و بخش بزرگی از جمعیت جوان کشور ترجیح میدهند در بخشهای غیردولتی مشغول به کار شوند. این افراد وقتی برای دریافت وام و تسهیلات به بانکها مراجعه میکنند، عملاً آن ضمانتها و ملاکهایی را که بانکها طلب میکنند، ندارند و در نتیجه نمیتوانند وام بگیرند و نیازهای اولیهشان روی زمین میماند: «جوانی که پول نداشته باشد در وهله اول توسعه فردی پیدا نمیکند و در وهله بعدی نمیتواند کشور را توسعه دهد؛ در نتیجه باید روشهایی وجود داشته باشد که این افراد بتوانند با دردسر کمتر، وام بگیرند. فلسفه شکلگیری لندتکها بر همین اساس بوده و با توجه به اینکه تمایل نسل جدید به رمزارزها زیاد است، اگر این دو حوزه به یکدیگر گره زده شوند، شاهد همافزایی آنها خواهیم بود. وام یک ابزار مالی است و خود میتواند به مبنایی برای ایجاد اعتبار برای اخذ تسهیلات بعدی تبدیل شود و این همان اتفاقی است که قدرت خرید مردم را افزایش میدهد.»
او بر این باور است که همکاری کسبوکارهای لندتکی و رمزارزی میتواند راهحلی برای کاهش نرخ نکول باشد: «اعتبارسنجی بانکها بیعیبونقص نیست و نرخ نکول را بالا میبرد. در ارائه وام مبتنی بر رمزارز، خود کاربر با وثیقهگذاری یک دارایی نقدشونده، وام خود را تضمین میکند. در واقع کاربر سرمایهگذاری کرده و حالا میخواهد از این طریق وام بگیرد. البته این روش اعتبارسنجی نیز جای بحث دارد و قطعاً افرادی هستند که توان خرید رمزارز را هم ندارند. با وجود این، چنین روشی میتواند برای بخش بزرگی از جامعه راهحلی برای اعتبارسنجی و دریافت وام باشد. در این روش نکول صفر میشود؛ در نتیجه هم بانک و هم کاربر سود میکنند.»
بانک مرکزی نسبت به پذیرش رمزارزها مقاومت میکند و آنها را رقیب ریال میبیند. این نگاه باعث میشود که از کسبوکارهای رمزارزی حمایت نکند. فلاح با بیان این موضوع توضیح میدهد: «البته باید به این مسئله هم اشاره کرد که وقتی میگوییم بانک مرکزی، با یک فرد روبهرو نیستیم و مجموعهای از افراد وجود دارند که نظرات مختلفی دارند و احتمالاً نمیشود اینطور گفت که همه آنها نسبت به پذیرش ایدههای نو رویکرد ضدتوسعهای و غیرانعطافپذیر دارند. با این حال، آنچه امروز با آن مواجهیم، نشان میدهد که بانک مرکزی فعلاً قصد استفاده از رمزارزها را ندارد، اما طولی نمیکشد که برای پیوستن به تغییرات اقتصاد جهان، مجبور به پذیرش و قانونگذاری در این حوزه خواهد شد.»
لندتکها و رمزارزها زیرمجموعه فینتکاند و فعالیت هریک در کشور چالشهای خاص خود را دارد و وقتی قرار باشد با یکدیگر همکاری کنند، چالشهایشان نیز ترکیب میشود. او در اینباره میگوید: «هر دو این حوزهها آنطور که باید در کشور قانونگذاری نشدهاند و رگولاتور نتوانسته همزمان با شکلگیری آنها قوانین لازم را برساخت کند و این کسبوکارها مجبور شدهاند در مسیری مبهم حرکت کنند. لندتکها با مشکل دیگری نیز مواجهند و آن تأمین مالی وامهایی است که میخواهند به مردم بدهند و این مسئله موجب بالا رفتن نرخ بهره برای مشتریان میشود. چالش دیگر به ناآشنایی نهادهای پولی با رمزارزها برمیگردد که میتواند جلوی ترویج این فناوری را بگیرد.»
توسعه کشور در گرو توسعه ابزارهای فراگیر مالی
مدیر عامل آبانتتر معتقد است نهاد قانونگذار در ایران عملکرد کندی دارد و همزمان با شکلگیری استارتاپها به فکر ارائه قانون برای آنها نمیافتد و همین مسئله کار را برای این کسبوکارها دشوار میکند. او اظهار میکند که این مشکل، در حوزه رمزارز نیز وجود دارد. با اینکه زمان نسبتاً زیادی از فعالیت کسبوکارهای رمزارزی در کشور میگذرد، هنوز رگولاتور قوانین مشخص و شفافی ارائه نداده و این کسبوکارها را در فضایی خاکستری قرار داده است: «حالت ایدهآل ما این است که اگر قرار است بین لندتکها و رمزارزها همکاری شکل بگیرد، ابتدا بایستی قوانین این همکاری معین شود، اما واقعیت این است که این اتفاق نمیافتد.»
او در ادامه میگوید: «شبکه بانکی و رگولاتور هنوز تعریف مشخصی از رمزارز ندارد و آن را نمیشناسد و وقتی وضعیت چنین است، نمیتوان توقع داشت که از این مقوله استفاده کند. این در حالی است که شرکتهای رمزارزی خیلی جلو رفتهاند و هر روز بر تنوع محصولات و خدماتشان میافزایند. به همین دلیل نمیتوان از وثیقهگذاری رمزارز در شبکه بانکی صحبت کرد.»
فلاح معتقد است این همکاری موجب توسعه ابزارهای فراگیر مالی در کشور شده و کمک میکند تا افراد ابتدا خود و سپس کشور را توسعه دهند. همچنین امکان همکاری و همافزایی سایر صنایع را فراهم میکند و به صنایع و مردم هم سود میرساند: «درنتیجه اکوسیستم رمزارز باید در کشور در کانون توجه قرار گیرد و رگولاتوری شود تا با قرار گرفتن در مسیری شفاف و قانونی از حداکثر ظرفیتهای نهفته در آن استفاده شود.»