پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
پس از ظهور و توسعه بانکداری باز، مفاهیم زیادی وارد ادبیات بانکی شدند که شاید در یک حرف یا کلمه با یکدیگر تفاوت داشته باشند اما در معنی و رویکرد کاملاً متفاوت هستند؛ BaaS و BaaP یکی از مثال‌هایی است که می‌توان در این خصوص به میان آورد. به همین منظور، در گزارش جیبیت به بررسی تفاوت میان BaaS و BaaP پرداخته شده است.
BaaS یا Banking as a Service نوعی از مدل کسب‌وکاری است که در آن شرکت‌های ثالث ارائه‌دهنده خدمات بانکی، با داشتن اجازه دسترسی به اطلاعات بانکی، سرویس‌های پیشرفته‌ای را طراحی می‌کنند و توسعه می‌دهند تا کسب‌وکارها بتوانند از منافع آنها استفاده کنند.
BaaP یا Banking as a Platform نیز نوع دیگری از ارائه خدمات بانکی است؛ با این تفاوت که شرکت‌های ثالث این خدمات را به بانک‌ها می‌دهند تا در نهایت در اختیار مشتریان‌شان قرار گیرد.
با بانکداری باز، بانک‌ها توانمندتر شدند و متعاقباً سایر بخش‌ها را نیز با خود همسو کردند. با این کار، آنها دیگر ارائه‌دهندگان خدمات بانکی مانند وام و تسهیلات نبودند، بلکه به اهرمی برای عرضه سرویس‌های بانکی پیشرفته‌تر تبدیل شدند که با خود، امنیت و اطمینان بیشتری به مناسبات بانکی وارد کردند. این مناسبات می‌تواند در جهت به اشتراک‌گذاری داده‌های بانکی باشد یا به صورت ارائه سرویس‌های پیشرفته‌تر پرداخت.
به نظر می‌رسد با توسعه دو مدل BaaS و BaaP، استفاده از بانکداری باز، همان اهرم نامرئی بالا بردن تأثیر و نقش بانک‌ها در زندگی روزمره، در آینده‌ای نه‌چندان دور افزایش بیشتری خواهد یافت.
BaaS چیست؟
Banking as a Service یک مدل همکاری است که در چهارچوب آن بانک‌ها با تکیه بر توان فنی این شرکت‌ها، نسبت به پیاده‌سازی و توسعه سرویس‌های پیشرفته بانکی و مالی اقدام می‌کنند. در واقع با BaaS بانک‌ها علاوه بر کاهش زمان واکنش به تغییر سلیقه مشتریان‌شان، می‌توانند سرویس‌های مالی آنلاین را توسعه داده و محصولات شخصی‌سازی‌شده نیز به مشتریان ارائه دهند. برآیند این موارد نیز ارائه راهکارهای هوشمند به بازارهای مالی و سرمایه‌ای و به صورت کلی هر بازاری است که در آن نیاز به رویکردها و ابزارهای هوشمند مالی و بانکی وجود دارد.
اعطای وام‌های خرد فوری، BNPL، مدیریت حساب‌ها، صدور انواع کارت‌های اعتباری و نقدی، دایرکت‌دبیت و… از جمله موارد موفق همکاری میان شرکت‌های ارائه‌دهنده زیرساخت‌های فنی و بانک‌هاست.
مثال‌هایی از BaaS در زندگی روزمره
اعطای کارت نقدی به کاربران شرکت‌های سرمایه‌ای، سرمایه‌گذاری یا سبدگردان‌ها، یکی از مثال‌هایی است که به‌واسطه مدل BaaS ممکن شده است. کاربران با داشتن کارت‌های نقدی شخصی‌سازی‌شده که به یک حساب بانکی متصل است، می‌توانند خریدهای خود را انجام دهند.
BaaP چیست؟
Banking as a Platform نیز به مانند BaaS یک مدل همکاری است، اما در جهت مخالف. BaaS ارائه خدمات بانکی به کسب‌وکارهای غیربانکی را سهولت می‌بخشد اما BaaP این امکان را به کسب‌وکارهای غیربانکی (شرکت‌های ثالث) می‌دهد که به مؤسسات مالی و بانک‌ها، خدمات و سرویس‌های پیشرفته ارائه دهند تا در اختیار مشتریان‌شان قرار گیرد.
تفاوتی ندارد این خدمت اضافه کردن پورتفوی جدید به سبد کاربران یا یک ربات برای پاسخگویی به نیاز مشتریان باشد؛ چراکه هر دو توسط یک شرکت فین‌تکی ایجاد شده و توسعه داده شده است.
مزایای BaaP
بانکداری به مانند پلتفرم مزیت‌های زیادی برای شبکه بانکی و مشتریان آن ایجاد می‌کند که دسترسی به محصولات بهتر و شخصی‌سازی‌شده‌تر بانکی، صرفه‌جویی در هزینه‌های راه‌اندازی و توسعه سرویس‌ها توسط بانک‌ها، همچنین ارتقای تجربه کاربری مشتریان ازجمله آنهاست.
ادغام فرآیندهای KYC یا Know your business با AML یا Anti-Money Laundering در یک بسته و ارائه آن به بانک‌ها و نئوبانک‌ها یک نمونه از کارکرد BaaP است؛ با این بسته عمده تمرکز بانک‌ها نه بر شناخت یا تأیید هویت مشتریان که بر ارائه سرویس‌های دقیق‌تر و بهتر به آنهاست.
اطمینان‌بخشی با سرویس‌های جیبیت
جیبیت به منظور توانمندسازی کسب‌وکارها، همچنین کمک به ارتقای جایگاه آنها در بازار یا صنعت هدف، اقدام به ارائه سرویس‌هایی می‌کند که علاوه بر پوشش نیاز بازار، بتواند راهکاری برای بهبود تجربه کاربری نیز باشد. سرویس‌های استعلامی یکی از مهمترین سرویس‌ها برای کسب‌وکارها محسوب می‌شود که با اتکا به آن می‌توانند مشتریان یا کاربران خود را به‌خوبی شناسایی کرده و سرویس‌های بانکی را با اطمینان خاطر بیشتری به آنها ارائه دهند.
