راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

بحران مهاجرت نیروی انسانی به بهانه بازتاب تصویر 13 فارغ‌التحصیل در فرودگاه مرور شد / تصویری آماری از مهاجرت

داستان افزایش روزافزون تمایل نیروی انسانی به مهاجرت، هفته گذشته دوباره با انتشار تصویری از ۱۳ فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی شریف در فرودگاه نقل محافل شد و حواشی زیادی به همراه داشت و سرانجام، مشخص شد که فقط سه نفر از افراد در تصویر مهاجرت کرده‌اند. در واکنش به این عکس، انتقادی‌هایی مبنی بر اینکه موج مهاجرت نیاز به آمارسازی ندارد و کافی است که به آمارهای رسمی و غیررسمی و اعلام فعالان اکوسیستم استارتاپی توجه کنید، مطرح شد. «راه پرداخت» به همین منظور در این گزارش، آمار منتشرشده از میزان مهاجرت نیروی انسانی و موضع فعالان اقتصاد دیجیتال در این زمینه را بیان و مرور کرده است.

فعالان و مدیران حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات همواره از نیروی انسانی به‌عنوان بزرگ‌ترین چالش و سرمایه کسب‌وکارها یاد می‌کنند و معتقدند که می‌توان با ارائه مشوق‌های مالی متنوع، منابع انسانی را به ماندن در کشور ترغیب کرد؛ اما آمارهای منتشرشده از افزایش مهاجرت ایرانی‌ها و تمایل به آن در یکی دو سال اخیر، نشان می‌دهد که افزایش حقوق نیز نتوانسته مانع ترک کشور شود.

به همین دلیل در ادامه گزارش، آمار منتشرشده از مهاجرت نیروی انسانی و موضع و روایت فعالان اقتصاد دیجیتال از این پدیده اجتماعی بزرگ مرور شده است.


۶۷ درصد نیروهای متخصص شرکت‌های دانش‌بنیان در صف مهاجرت


سالنامه رصدخانه مهاجرت ایران، یکی از نهادهای موثق در انتشار آمار مربوط به مهاجرت ایرانی‌هاست. طبق آخرین آمار منتشرشده از این نهاد، ۶۷ درصد نیروهای کلیدی و متخصص شرکت‌های دانش‌بنیان وارد فرایند مهاجرت شده‌اند.

همچنین، بر اساس نتایج آخرین نظرسنجی این نهاد، فقط ۱۶ درصد از شرکت‌کنندگان تمایلی به مهاجرت ندارند و می‌خواهند در ایران بمانند.

علاوه بر این، حدود ۲۰ درصد از مخاطبان نظرسنجی رصدخانه مهاجرت از ایران مهاجرت کرده‌اند که از میان آنها فقط چهار درصد گفته‌اند که قصد بازگشت به کشور را دارند.

اعلام این آمار از زبان بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت ایران با واکنش‌های زیادی مواجه شد تا جایی که  این فرد از مصاحبه‌کردن ممنوع و حتی حکم تخلیه ساختمان رصدخانه مهاجرت صادر شد.

دلیل تکان‌دهنده بودن آمار رصدخانه مهاجرت به این برمی‌گردد که این آمار در مقایسه با دو سال گذشته، رشد چشمگیری داشته‌ است؛ زیرا دو سال پیش فقط کمی بیشتر از ۳۰ درصد از ایرانیان تمایل داشتند از ایران مهاجرت کنند. بر اساس این داده‌ها از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ فقط سه درصد تمایل به مهاجرت میان ایرانیان افزایش یافته بود، اما اکنون پس از دو سال این رقم دوبرابر شده است.

کیوان جامه‌بزرگ، معاون توسعه کسب‌وکار فناپ نیز در رویداد برند کارفرمایی آمار تکان‌دهنده دیگری از مهاجرت ایرانی‌ها می‌دهد. طبق گفته او، «در یک سال و نیم گذشته به اندازه ١۵ سال گذشته خروج نیرو در فناپ داشتیم که بالای ٨٠ درصد آنها مهاجرت کرده‌اند؛ یعنی ۸۰ درصد از جمعیتی که ما را ترک کردند، دلیل ترک کارشان مهاجرت بود.»


بحران مهاجرت از نگاه مدیران


بنابراین، آمارها به‌خوبی گویای بحرانی‌بودن خروج نیروی انسانی متخصص و نخبه از کشور است. کارشناس‌ها و فعالان اقتصاد دیجیتال دلایل متنوعی برای ازبین‌رفتن انگیزه نیروهای کار بیان می‌کنند، اما مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در بین آنها مشترک است.

طبق گفته مهسا رزاقی، مدیر منابع انسانی رمزینکس، «ترک شرکت‌های ایرانی توسط کارکنان می‌تواند با عواملی چون اهداف شخصی و تغییر مسیر کار یا تغییرات اقتصادی، اجتماعی و سازمانی در کشور و فرصت‌های شغلی در دیگر کشورها مرتبط باشد، اما شاید دلیل اصلی ترک سازمان را بتوان عدم ارتقای حقوق و مزایای مالی کارکنان در تناسب با هزینه‌های زندگی دانست.»

او همچنین ارائه نشدن فرصت‌های توسعه شغلی، آموزش‌های مناسب و ارتقای مهارت‌های کارکنان را عواملی می‌داند که باعث می‌شود آنها به‌ دنبال فرصت‌های بهتری در جای دیگر بگردند.

رزاقی فرهنگ سازمانی منفی، تضادهای سازمانی، کارآمدی پایین مدیریت و نداشتن روابط سالم با مدیران را نیز در افزایش تمایل کارکنان به ترک سازمان تأثیرگذار می‌داند.

کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار نیز به دلیل اهمیت نقش نیروی انسانی در سازمان‌ها و کسب‌وکارها، رویداد برند کارفرمایی را در هشتم شهریورماه برگزار کرد. در این رویداد، مدیران منابع انسانی استارتاپ‌هایی همچون تپسی، دیجی‌کالا، تیزلند و شرکت‌های فناپ و ابر آروان به بیان پیشنهادها و تجربه‌های خود درباره نیروی انسانی پرداختند.

محمد خلج، مدیرعامل اسنپ در این رویداد، بحرانی شدن مهاجرت نیروهای انسانی را از بعد همکاری منابع انسانی با شرکت‌های خارجی بررسی کرد و به اعتقاد او، امروز عملاً با معضلی مواجه شده‌ایم که رقابت شرکت‌های ایرانی از سطح اکوسیستم داخلی فراتر رفته و با مفهوم اقتصاد گیگ مواجه هستیم که بر اساس آن حتی لزومی برای مهاجرت فیزیکی نیست و نیروها در داخل کشور زندگی می‌کنند، اما ارزش‌ افزوده را برای شرکت‌های خارج از کشور ایجاد می‌کنند.

همچنین، کیوان جامه‌بزرگ، معاون توسعه کسب‌وکار فناپ رقابت با شرکت‌های خارجی در خصوص حقوق و دستمزد نیروی انسانی را یک جنگ نابرابر می‌داند و طبق گفته او، در یک سال و نیم گذشته به‌ اندازه ١۵ سال گذشته خروج نیرو داشتیم که بالای ٨٠ درصد آنها مهاجرت کرده‌اند.

علاوه بر این، مسعود طباطبایی، قائم‌مقام مدیرعامل دیجی‌کالا معتقد است که بحرانی شدن مهاجرت برای نیروهای انسانی فقط تحت‌ تأثیر درآمد و عوامل اقتصادی نیست، بلکه بخش عمده عوامل تأثیرگذار بر مهاجرت افراد به نبود حس رضایت و امیدواری برمی‌گردد.

9 دیدگاه
  1. همشهری می‌گوید

    با سلام من یکی از نیروهای شرکتی هستم با مدرک‌کارشناسی مدیریت بازرگانی که میانگین ماهیانه حقوق ما ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار هستش با یه بچه و مستاجری و این شرایط اقتصادی چکار کنم. خیلی ها هم مثل ما مجبور میشن برن

  2. ناشناس می‌گوید

    عمده دلایل مهاجرت بی عدالتی گسترده در جامعه است حال این بی عدالتی به شکلها وعناوین مختلفی در جامعه دیده می شود
    ۱بی عدالتی در درآمد وحقوق چرا که با این مدیریتی که در جامعه وجود دارد و مسبب اصلی آن دولت ودولت مردان هستند درآمدها هیچ مبنای علمی وقانونی ندارد در بعضی مشاغل درآمد بالا و خیلی از مشاغل درآمد بسیار پایین وضعیف مثال درآمد در شغلهای واسطه ای و دلالی بسیار خوب وبالا اما در مشاغل فنی و خدماتی پایین و ضعیف
    ۲ بی عدالتی در آموزش وپرورش
    ۳ بی عدالتی در دادگستری
    ۴در ادارات دولتی
    ۵ در کلیه امور اجتماعی و سیاسی جامعه
    ۶ از طرف دولت ومجلس بر مردم
    ۷در امکانات رفاهی و حمایتی دولت برای مرددم
    ۸……
    ۹…..
    …….

  3. علی می‌گوید

    بجای نخبه ایرانی که مهاجرت میکنند افغانی وارد مکنیم نگران نباشید

  4. علی می‌گوید

    بجای نخبه ایرانی که مهاجرت میکنند افغانی وارد مکنیم نگران نباشید

  5. حیاتی می‌گوید

    وقتی کشور را با بقیه کشورهای جهان مقایسه می کنیم ومی بینیم که بیشترشان هیچ گونه منابع طبیعی ندارند وچطور پیشرفت کرده اند و ما این همه ثروت وقتی به صورت مردم نگاه میکنی فقر بدبختی نا امیدی اصطراب بدبینی به آینده عصبی وووو را در چهره شان میبینیم دوست دارم بشینم زار زار گریه کنم .

  6. جمال می‌گوید

    یک سال بیشتر هست بیکارم هرجا میرم افغانی پره. یکی دوسال بیش از حد شده. مسول ایرانی میگه هرکسی هم که غیر قانونی وارد ایران شده بچهاشون رو واراد مدرسه کنید. طالبان داعشی در کنار بچهای ایرانی. و بجایی اینکه بگه بگیرید و. بیرون کنید که چرا غیر قانونی وارد ایران شده. حرفهای جالبی هست. طرف داعشی هست یک سال میاد اینجا با بچهاش همه جا رو یاد میگیره. جلوتر دوباره بچهاشو اون ور می فرسته شروع میکنه بمب گذاشتن. ادم. کشتن. اون وقت این مردک نمیگه هزینه مدرسه این همه طالبان داعشی. از جیب مردم میره. فکر میکنه پول بیت المال پول پدرش هست. و در مقام

  7. محمد می‌گوید

    چرا ترکیه اینارو نپذیرفت به اندازه ایران یا اصلانه؟؟؟؟ حتی پاکستان بندازه ایران ، آزمون خطایی دیگر و در آینده بحران امنیت

  8. کیایی می‌گوید

    من اگه جای اینا بودم، غیرت بیشتری به وطنم نشون میدادم
    فقط که شکم و شهوت و امکانات نیست
    یه مقداری هم غیرت و وطن پرستی خوبه والا

    به یاد شهیدان چمران و
    عباس بابایی و سایر شهدا که همه چیز رو فدای دین و وطنشون کردند

  9. سعیده می‌گوید

    از مزایای دولت مردمی خروج نخبه ها و ورود عمله افغانی برای جایگزین کردن هست

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.