پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بهناز ملکی / امروزه فناوری دستاوردی به شمار می‌رود که در هر حوزه می‌توان برای کسب راه‌حل‌های بهتر به آن مراجعه کرد. آرش بابایی، مدیرعامل گروه توسن، بانکداری پلتفرمی را به عنوان یکی از مدل‌های بانکداری باز، راهی برای ارائه خدمات بهتر در این حوزه معرفی می‌کند.
به اعتقاد بابایی بانکداری باز دارای دو مدل رایج است: بانکداری به عنوان سرویس و بانکداری به عنوان یک پلتفرم. در بانکداری به عنوان سرویس، شرکت‌های غیربانکی خدمات مورد نیاز بانکی خود را به طور کامل در محصولات خود ادغام می‌کنند. در بانکداری پلتفرمی، یک بانک خدمات سنتی خود را با خدمات دیجیتالی و جدید شرکای شخص ثالث ادغام می‌کند و خدمات جدیدی را در کانال‌های خود ارائه می‌دهد.
بانکداری پلتفرمی؛ راهی برای ارائه خدمات بهتر
معمولاً شرکت‌ها از بانک‌ها توقع خدماتی با طیف گسترده را دارند. اما از طرفی بانک‌ها از طرف قانونگذار با محدودیت روبه‌رو هستند. مدیرعامل توسن برای حل این مشکل بانکداری پلتفرمی را پیشنهاد می‌کند.
آرش بابایی، مدیرعامل توسن ضمن اشاره به اینکه شاید همه دغدغه‌ها و عدم قطعیتی که تمام کسبوکارها با آن روبه‌رو هستند ما را مجاب می‌کند به دنبال راه‌حل‌های جدید باشیم، گفت: «یکی از این راه‌حل‌ها که شاید کمتر هم به آن پرداخته شده، بانکداری پلتفرمی است. قبل از هر چیز باید دو مفهوم بانکداری پلتفرمی و بانک به‌عنوان سرویس را توضیح دهیم.»
او ادامه داد: «بانکداری باز امکان ارائه خدمات بیشتر توسط شرکت‌های ثالث را با اجازه مشتری در خصوص استفاده از داده‌‌های آنها فراهم می‌کند. مفهوم بانک به‌عنوان سرویس هم به معنای این است که وقتی به دنبال خدمات بیشتر هستیم برخی شرکت‌های ثالث وجود دارند که روی زیرساخت‌های خود کار می‌کنند و با سرویس‌هایی که از بانک‌ها می‌گیرند سعی می‌کنند خدمات بیشتری روی پلتفرم‌های خود ارائه دهند و شرکت‌ها سعی می‌کنند با تهیه مجوزهای لازم خدمات مورد نظرشان را به مشتریان عرضه کنند.»
طبق توضیحات مدیرعامل توسن وقتی از مفهوم توضیح داده‌شده وارد مفهوم بانکداری پلتفرمی می‌شویم، هنوز همان اکوسیستم و فین‌تک‌ها و بانک وجود دارند، اما این سرویس‌ها معمولاً روی بسترهای خود بانک‌ها یا هسته‌هایی که نزدیک به هسته مرکزی بانک هستند تشکیل می‌شوند که در اینجا رگولیشن هم بیشتر می‌شود و بانک می‌تواند نظارت بیشتری روی آنها داشته باشد.
بابایی توضیح داد: «در موضوع تجربه مشتریان هنگامی که سرویس‌ها توسط بانک به‌عنوان سرویس ارائه می‌شوند مشتری برای کسب‌وکار، فین‌تک است و بستری که ارائه خدمت می‌کند نیز متعلق به خود فین‌تک است، ولی در بانکداری پلتفرمی مشتری در واقع متعلق به بانک و کسب‌وکار است و اتفاقی که روی بستر ارائه خدمت می‌افتد، روی درگاه‌های موبایل‌بانک و خود بانک یا بسترهایی که به هسته‌های مرکزی نزدیک‌تر هستند رخ می‌دهد. مالکیت این محصول در بانک به‌عنوان سرویس متعلق به کسب‌وکار است.»
او با بیان اینکه رگولاتوری نیز در برخی مواقع به مراتب بیشتر می‌شود، گفت: «قانونگذار در پلتفرم خودش بیشتر می‌تواند نظارت کند و در جذب مشتریان جدید در حوزه بانکداری پلتفرمی، عمده مسئولیت با خود بانک است و فین‌تک‌ها سهم کمتری دارند، اما در بانک به‌عنوان سرویس کاملاً برعکس است.»
آرش بابایی در توضیح معماری نرم‌افزاری و زیرساخت بانک‌ها گفت: «ابتدا همه انتظارات از «core banking» بود. «core»ها سعی می‌کردند به صورت درهم‌تنیده تمام سرویس‌های مورد نیاز کسبوکارها و شرکت‌ها را در خود پیاده‌سازی کنند.»
او ادامه داد: «این موضوع کم‌کم به سمت ماژولار بنکینگ رفت و موضوعات خاص اجازه یافتند به یکسری بانک‌ها و کسب‌وکارهای خاص بتوانند سرویس دهند. اما چیزی که ما اکنون با آن مواجه هستیم «بانکداری ترکیبی» است که در واقع می‌خواهد با نگاه میکروسرویس به ارائه سرویس بپردازد و در اختیار کسبوکارها قرار گیرد تا کسبوکارها بتوانند با سرعت بالاتری کار کنند. «بانکداری ترکیبی» این امکان را می‌دهد که سرویس‌ها چه از لحاظ دسترسی و چه از لحاظ کسبوکارها سرعت چشمگیری داشته باشند.»
ارائه سرویس اشتراکی به کسبوکارها
مدیرعامل توسن در ادامه ضمن ارائه سه راه حل برای سرویس‌دهی بهتر در این حوزه توضیح داد: «به عنوان مثال در حال حاضر تجاربی را از حوزه نئوبانک‌ها در کشور تجاربی به دست آورده‌ایم. دسته‌ای از نئوبانک‌ها به سمتی رفتند که به هسته اصلی بانک چسبیده‌اند و در واقع اکوسیستمی برای خود تشکیل داده‌اند تا با توسعه شبکه، سرویس‌دهی از طریق فین‌تک‌ها را سرعت ببخشند.»
او پلتفرم‌های بانکی را برای ارائه سرویس اشتراکی به برخی کسبوکارها به عنوان راه‌حل دوم معرفی کرد و توضیح داد: «قاعدتاً نباید در اینجا سرویس‌هایی که از هسته اصلی بانک ارائه می‌شود متوقف شود؛ صرفاً به این دلیل که می‌خواهیم درگاه را شکل دهیم. در واقع باید سعی کنیم آن اکوسیستم را بسازیم.»
طبق توضیحات بابایی، بانکداری پلتفرمی برای شرکت‌های بزرگ می‌تواند راه حل سوم باشد. او در این خصوص توضیح داد: «اگر بخواهیم نگاه جدیدتری به بانکداری پلتفرمی برای شرکت‌های بزرگ در این حوزه داشته باشیم مانند همان نگاهی که در نئوبانک‌ها برای مصرف‌کننده نهایی داشتیم باید در اینجا برای شرکت‌ها یک پلتفرم جداگانه متصل به هسته اصلی بانک تعریف کنیم تا نیازهای شرکت‌ها را با استفاده از منابعی که دارند، مدیریت کنیم. در اینجا به دلیل اینکه هسته ایجادشده به هسته اصلی بانک چسبیده، احتمالاً بانک مرکزی و رگولاتور حساسیت کمتری خواهند داشت.»