راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

معاون بین‌الملل بانک مرکزی از مزایای سامانه سپام می‌گوید / از بی‌نیازی به سوئیفت تا تبادل مالی با 806 بانک خارجی

معاون بین‌الملل بانک مرکزی ضمن بیان اینکه اتصال سامانه‌های پیام‌رسان ملی بانک‌های ایران و روسیه دیگر به سوئیفت نیازی نداریم، اعلام کرد: «از این طریق علاوه بر 700 بانک روسی، ۱۰۶ بانک از ۱۳ کشور دیگر نیز می‌توانند با بانک‌های ایرانی تبادل پیام مالی داشته باشند.»

روز گذشته با امضای توافق‌نامه بانک‌های مرکزی ایران و روسیه، امکان اتصال پیام‌رسان‌های بانک‌های ایرانی با ۱۰۶ بانک غیر از بانک‌های روسی در ۱۳ کشور نیز فراهم شد.

توافق‌نامه‌ای که از آن به‌عنوان راهبردی تحریم‌ناپذیر برای بانکداری بین‌الملل یاد می‌شود و معاون بین‌الملل بانک مرکزی دراین‌رابطه می‌گوید: «این اقدام از سوی دشمنان دو کشور غیرقابل‌توقف است. به این معنا که بانک‌های دو کشور در یک زمین‌بازی ساخته شده توسط بانک‌های مرکزی دو کشور، در تعامل خواهند بود و از طرفی زیرساخت‌های این امر به‌هیچ‌عنوان غربی و وابسته به‌نظام سلطه نیست.»

طبق اعلام بانک مرکزی، سامانه پیام‌رسانی مالی الکترونیکی سپام به‌منظور الکترونیکی کردن مراودات بانکی و ایجاد زیرساخت یکپارچه خدمت‌رسانی راه‌اندازی شده‌ است. با راه‌اندازی کامل این سامانه، می‌توان تمامی سیستم‌های بانکی را توسط آن تحت پروتکل‌های استاندارد مبادلات مالی به یکدیگر متصل و ارتباطات، مکاتبات و مراودات میان بانک‌ها و بانک مرکزی را به‌صورت کاملاً الکترونیکی و امن میسر کرد و ابزارهای نظارتی بانک مرکزی بر این مراودات بر روی آن قابل‌پیاده‌سازی است.

همچنین، با استفاده از سپام نه‌تنها برای اولین‌بار، یک زیرساخت پیام‌رسانی واحد مالیِ ملی در کشور برای تمام مراودات مالی عمده بانک‌ها از قبیل اعتبارات اسنادی ارزی و ریالی، ضمانت‌نامه‌های ارزی و ریالی، حواله ارزی، مکاتبات، استعلام‌ها و مذاکرات از طریق یک شبکه واحد پیام‌رسانی قابل‌انجام بوده، بلکه امکان اتصال به بانک‌های خارجی در خارج از کشور را می‌توان به‌گونه‌ای برقرار کرد که بدون به‌کارگیری امکانات مؤسسه سوئیفت و نگرانی‌های مربوط به آن، با زبانی مشترک و آشنا، تعاملات مالی با آخرین فناوری‌های موجود صورت گیرد.

در این زمینه، محسن کریمی، معاون بین‌الملل بانک مرکزی به خبرگزاری فارس به بیان توضیحاتی درباره این تفاهم‌نامه و تأثیرات آن پرداخت. طبق گفته او کشورهایی مانند ایران که با سیستم سوئیفت به مشکل خورده‌اند، از سیستم‌های پیام‌رسان ملی خودشان رونمایی کرده‌اند. مثلاً ما در ایران پیام‌رسان بانکی خودمان را ایجاد کرده‌ایم. روسیه پیام‌رسان بانکی خود را برای بانک‌های داخلی خود ایجاد کرده است. ولی این پیام‌رسان‌های داخلی برای ارتباط‌گرفتن با بانک‌های خارجی، دچار  مشکلات فراوانی هستند. چون بانک‌های خارجی جزو شبکه‌های ملی نیستند پس نمی‌توانند باهم تبادل داشته باشند.


ایران از سوئیفت بی‌نیاز شد


او یکی از نتایج حائز اهمیت این تفاهم‌نامه با روسیه را بی‌نیاز شدن ایران از سوئیفت می‌داند و در این باره توضیح می‌دهد: «آنچه بین ایران و روسیه در این زمینه رخ‌داده، این است که ما شبکه پیام‌رسان ملی بانکی دو کشور را به هم متصل کرده‌ایم و عملاً از سوئیفت بی‌نیاز شده‌ایم. بانک‌های ایرانی وقتی می‌خواهند با بانک‌های روسی تبادل پیام بانکی داشته باشند، این پیام می‌تواند باز کردن LC یا حواله یا ضمانت‌نامه باشد، دیگر نیازی به استفاده از سوئیفت ندارند. هر بانکی که در این شبکه عضو باشد، می‌تواند در شبکه ملی خودشان پیام را ارسال کرد و طرف مقابل نیز در همان شبکه ملی مقصد این پیام را دریافت کند. یعنی شبکه‌های ملی ایران و روسیه به یکدیگر متصل شده‌اند.»

معاون بین‌الملل بانک مرکزی درباره اینکه آیا بانک‌های دو کشور به یکدیگر متصل شده‌اند، نیز گفت: «بانک‌های دو کشور را عضو شبکه هم نکرده‌ایم. فقط شبکه‌های ملی دو کشور به یکدیگر متصل شده‌اند. به‌عبارت‌دیگر، سوئیچ دو شبکه ملی ایران و روسیه به یکدیگر متصل شده‌اند.»


تبادل پیام مالی 700 بانک روسی با ایران


کریمی در پاسخ به اینکه برنامه‌ای برای اتصال سایر کشورها به پیام‌رسان‌های ملی ایران و روسیه در نظر گرفته شده است؟ توضیح داد: « بله، با اتصال سامانه‌های پیام‌رسان ملی بانک‌های ایران و روسیه، حدود 700 بانک روسی می‌توانند با بانک‌های ایرانی تبادل پیام مالی داشته باشند. به‌غیراز این بانک‌های روسی، ۱۰۶ بانک غیر روسی از ۱۳ کشور دیگر هم به این سامانه پیام‌رسان متصل شده و می‌توانند با بانک‌های کشور تبادلات مالی داشته باشند.»

او ادامه داد: «همه بانک‌های این ۱۳ کشور، عضو شبکه روسیه نیستند. از هر کشور ۷ یا ۸ بانک هستند عضو پیام‌رسان روسیه بوده و با اتصال پیام‌رسان ملی ایران و روسیه آنها هم می‌توانند از این شبکه پیام‌رسان استفاده کنند. از این به بعد، شبکه بانکی ایران نیز می‌تواند جذابیت‌های خاص خود را داشته باشد. زیرا بانک‌های ایران نیز به بانک‌های دیگر کشورها متصل شده و می‌توانند با آنها تبادل پیام داشته باشند. ممکن است ما هم بتوانیم یک‌سری کشورهای اطراف خود را ترغیب کنیم تا به شبکه ملی پیام‌رسان ایران متصل شوند. با این کار ما مزیت استفاده از پیام‌رسان‌های آنها را خواهیم داشت و آنها هم می‌توانند به شبکه‌های پیام‌رسان دیگر کشورها هم متصل شوند.»


استفاده از پول ملی روسیه تا چند ماه دیگر


معاون بین‌الملل بانک مرکزی درباره گام بعدی تفاهم‌نامه بانک‌های مرکزی ایران و روسیه و استفاده از پول ملی دو کشور در مبادلات نیز گفت: «در توافقنامه بانک‌های مرکزی ایران و روسیه، گام‌هایی تعریف شده است که اولین قدم آن همین اتصال پیام‌رسان‌های ملی دو کشور است. یکی دیگر از آن اقدامات به‌کارگیری پول‌های ملی در مبادلات تجاری است. یعنی در مرحله اول سوئیفت ملی بین دو کشور ایجاد شده است. اقدام دیگر هم پول‌های ملی است که چند ماه دیگر عملیاتی می‌شود. ولی هر اقدام بانکی را بخواهیم انجام دهیم، در مرحله اول، نیازمند یک سیستم پیام‌رسان هستیم که این اولین اقدام بوده و پیش‌نیاز همه اقدامات دیگر است. وقتی بانک‌ها بتوانند در شبکه بانکی به یکدیگر سرویس دهند دیگر نیاز تجار به این که در صرافی‌ها و بازار آزاد مسائل خود را حل کنند، کم می‌شود و در شبکه بانکی همه نیازهای دو کشور انجام می‌شود. چون شبکه بانکی خدمات بهتری به آن‌ها می‌دهد.»

او افزود: « شبکه‌های بانکی می‌توانند، ال سی و ضمانت‌نامه و تعهد پرداخت نیز برای بانک‌های مقصد صادر کنند؛ بنابراین ازاین‌جهت، خدمات بانکی رویه استاندارد و رویه معمول خود را می‌توانند داشته باشند. درصورتی‌که این اتفاق بیفتد، در نرخ ارز تأثیرگذار است. ولی نه ازآن‌جهت که این سیستم به پول ملی و ارزش آن ارتباط مستقیم دارد. بحث روبل – ریال در گام بعدی است که می‌تواند تأثیر زیادی بر روی ارزش پول ملی و نرخ سایر ارزها نیز بگذارد. ولی این سیستم پیش‌نیاز همه اقدامات است.»


اتصال میر و شتاب در سال آینده


کریمی درباره اتصال شبکه‌های بانکی میر روسیه و شتاب ایران بیان کرد: «همه فکر می‌کنند ارتباط میر و شتاب یعنی اتصال همین پیام‌رسان‌های ملی دو کشور. این پیام‌رسانی یک بحث است و اتصال میر و شتاب یک بحث دیگر؛ ‌یکی دیگر از اقدامات آتی هم همین اتصال میر و شتاب است. یعنی شبکه کارتی دو کشور به هم وصل خواهد شد. الان بانک‌های دو کشور به هم وصل شده‌اند و باهم می‌توانند پیام ردوبدل کنند. سوئیچ پرداخت‌کارتی هم اگر وصل شود، مردم می‌توانند با کارت‌بانکی خود در کشور مقابل در مغازه‌ها خرید کنند. این موضوع نیازمند این است که هم این سوئیچ ملی بین دو کشور ارتباطشان برقرار باشد و هم کارت‌ها بتوانند فعال شوند. اتصال میر و شتاب هنوز رخ نداده است. الان سیستم پیام‌رسان بانکی دو کشور به هم وصل شده‌اند و از سوئیفت بی‌نیاز شده‌ایم.»

او در ادامه گفت: «اتصال میر روسیه به‌شتاب ایران، جزو برنامه‌هایی است که برای اجرایی‌شدن آن زمان‌بندی مشخص وجود دارد. گفته شده در ماه‌های آینده این اتفاق می‌افتد. باید در این زمینه بگوییم امیدوارم در سال آینده و نیمه دوم سال این مسئله نیز انجام شود.»

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.