پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
هرآنچه کاربران باید درمورد کارمزد معاملات رمزارزی بدانند / راهکار ایجاد شفافیت با یکسان‌سازی نرخ خریدوفروش در تترلند
اگر از دور یا نزدیک دستی بر آتش معامله‌گری در بازارهای مالی داشته‌اید، احتمالاً این جمله به گوشتان آشناست: «در قیمت پایین بخر و در بالا بفروش.» برخی از فعالان نوپای بازار گمان میکنند این توصیه به‌ظاهر جذاب، تنها راه کسب ثروت است و با این امید سرمایه‌های خود را به سکوهای تبادل دارایی سرازیر میکنند. حال آیا واقعاً چنین است و تنها با تکیه بر این توصیه می‌توان ثروتمند شد؟ واقعیت‌ها نشان می‌دهند که این‌گونه نیست و معادله جریان‌های مالی در بازارهای تبادل دارایی پیچیده‌تر از این حرف‌هاست و فعالان تازه‌وارد بیش از آنکه درآمدی به دست آورند، جیب گردانندگان پلتفرم‌های خریدوفروش را پر میکنند؛ اما چگونه؟
برای فعالیت در حوزه معامله‌گری داراییهای رمزارزی، هر کاربر باید چندین نوع کارمزد پرداخت کند؛ از کارمزد شبکه و تبدیل ارز گرفته تا کارمزدهای معامله‌گری و واریز و برداشت وجه. بنابراین، از هر تراکنش و معامله مبالغی هرچند اندک کسر می‌شود و قطره‌قطره دریایی از ثروت آن‌هم نه برای کاربر، بلکه برای مالکان پلتفرم‌ها می‌سازد.
کم نیستند کارگزاران و پلتفرم‌هایی که با ادعای کارمزد صفر درصدد جذب کاربران هستند؛ اما اگر فرایند خریدوفروش دارایی در آن‌ها را موشکافانه بررسی کنیم، درمی‌یابیم که دست‌کم ۵ تا ۱۰درصد هزینه هر تراکنش را روی دست کاربران باقی می‌گذارند. بنابراین، اگر به دنبال کسب سود از بازار تبادل داراییهای رمزارزی هستید و از حساب و کتاب هم سر درمی‌آورید و نمی‌خواهید حتی یک ریال کارمزد گزاف بپردازید، بهتر است بدانید که چه کارمزدهایی در مراحل مختلف معامله‌گری، از واریز وجه به حساب پلتفرم‌ها تا سفارش‌گذاری و برداشت موجودی، از حسابتان کسر می‌شود.
در ادامه، می‌خواهیم انواع کارمزدها را در مراحل مختلف دادوستد رمزارزها را بررسی و علاوه بر کارمزدهای آشکار و اعلام‌شده، رد پای «کارمزدهای پنهانی» را در سکوهای تبادل دارایی رهگیری کنیم.
انواع کارمزدها در مبادلات رمزارزی
کارمزد شبکه
همان‌طور که می‌دانید، ارز دیجیتال همچون بیت‌کوین در بستر شبکه‌هایی موسوم به بلاکچین ارسال و دریافت می‌شوند؛ بنابراین، حتی پیش از آنکه وارد میدان معامله‌گری شوید، باید برای واریز رمزارزهای خود به حساب پلتفرم‌ها کارمزد پرداخت کنید. این کارمزد سهم ماینرهایی است که در بلاکچین هر رمزارز مشغول استخراج هستند.
هر بلاکچین سازوکار ویژه‌ای برای تعیین و اخذ کارمزد از هر تراکنش دارد. گرچه در بسیاری از بلاک‌چین‌ها کاربران می‌توانند با پرداخت کارمزد بیشتر فرایند تأیید تراکنش خود را تسریع کنند، دایره اختیار عمل آن‌ها در این حوزه بسیار محدود است.
اگر مبلغ تراکنش شما به هزاران دلار می‌رسد، کارمزد شبکه مبلغ ناچیزی به‌حساب می‌آید و به‌سادگی می‌توان از آن صرف‌نظر کرد؛ اما وقتی می‌خواهید ۱۰ یا حتی ۱۰۰ دلار را جابه‌جا کنید، کارمزدهای چند‌دلاری دیگر چشم‌پوشیدنی نیستند.
کارمزد کیف پول
در سیر مراحل واریز رمزارز به حساب پلتفرم، نخست باید کارمزد شبکه را پرداخت کنید؛ اما هنوز کار تمام نشده و نوبت پرداخت «کارمزد کیف پول» است. گرچه کارمزدهای شبکه ماهیت عیان‌تری دارند، کارمزد کیف پول‌ها از دید کاربران پنهان‌اند و محاسبه آن‌ها نیز کمی دشوار است.
کیف پول‌های رمزارزی برنامه‌هایی نرم‌افزاری هستند که با ایجاد رابط کاربری سعی میکنند تعامل با شبکه‌های بلاکچینی را برای کاربران ساده کنند. نگه‌داری و توسعه و بهروزرسانی این برنامه‌ها مستلزم صرف هزینه‌های گزاف است؛ ازاین‌رو، گردانندگان و ناشران آن‌ها از هر تراکنش مبلغ بسیار اندکی کارمزد کسر میکنند تا بتوانند درآمد به دست بیاورند.
این مبالغ بسیار اندک هستند؛ اما از دید بسیاری از کاربران پنهان‌اند و کمتر کسی در محاسبات سود و زیان خود به این هزینه‌های نهانی توجه می‌کند.
کارمزد سکوی تبادل دارای
این کارمزد همان‌طور که از نامش برمی‌آید، هزینه‌ای است که گردانندگان و مالکان سکوهای تبادل دارایی از کاربران دریافت میکنند. این سکوها برای رتق‌وفتق اموری همچون نگه‌داری موجودی کاربران و محافظت از دارایی‌ها و تسهیل معاملات آن‌ها هزینه‌های هنگفتی را متقبل می‌شوند. پس با اخذ کارمزد از مبادلات کاربران، سعی میکنند علاوه بر پوشش مخارج خود، سود به دست بیاورند.
کارمزدهای سکوهای تبادل دارایی را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: ۱. کارمزدهای نگه‌داری؛ ۲. کارمزدهای معاملاتی.
- کارمزدهای نگه‌داری
سکوهای تبادل دارایی در مراحل مختلف واریز و انتقال و برداشت وجه، از کاربران خود کارمزد می‌گیرند. بخشی از این کارمزدها ناشی از هزینه‌های متعارف نقل‌وانتقال پول در شبکه‌های بانکی است و در این میان سکوها ذی‌نفع نیستند. برای مثال، بسیاری از صرافی‌ها برای برداشت وجه و انتقال موجودی به حساب بانکی کاربران، کارمزد ناچیزی از آنان دریافت میکنند که از دید هیچ‌کس پنهان نیست. بااین‌حال، نباید از کنار این کارمزد هم به‌سادگی عبور کنید؛ زیرا برخی از صرافی‌ها کارمزدهایی فراتر از کارمزدهای شبکه بانکی از حساب کاربران کسر میکنند و با این عمل غیرمنصفانه به اعتماد آنان لطمه می‌زنند.
- کارمزدهای معاملاتی
کارمزدهای معاملاتی منبع اصلی درآمدزایی برای سکوهای تبادل دارایی هستند؛ بنابراین، این کارمزدها را باید با دقت حلاجی و زوایای پیدا و پنهان آن را بررسی کرد. پیش از واکاوی این نوع کارمزدها، بد نیست بدانید که میزان کارمزدهای معاملاتی در پلتفرم‌های رمزارزی بسیار بیشتر از همین کارمزدها در نهادهای مالی و بورس‌های متعارف است. برای مثال، نرخ کارمزد معاملاتی در بورس نیویورک برابر با ۰.۰۱ درصد است؛ حال آنکه همین کارمزد در پلتفرم رمزارزی کوین‌بیس، بیش از ۰.۵ درصد است.
کارمزدهای معاملاتی، خود به دودسته تقسیم می‌شوند: ۱. کارمزد سفارش؛ ۲. کارمزد ناشی از اختلاف نرخ.
- کارمزد سفارش
کارمزد سفارش به طور ثابت یا متغیر تعیین و بسته به سطوح کاربری از حجم هر سفارش (اعم از خرید یا فروش) کسر می‌شود. برای مثال، اگر سفارشی به ارزش ۲۰۰ دلار را در صرافی کوین‌بیس ثبت کنید، ۱.۴۹درصد از شما کارمزد دریافت می‌شود. این کارمزدها معمولاً به اطلاع کاربران می‌رسد و در بخش قوانین و مقررات هر سکوی تبادل دارایی به تفکیک سطوح کاربری درج می‌شود.
- کارمزد ناشی از اختلاف نرخ
این کارمزد همان کارمزد پنهانی است که بسیاری از معامله‌گران از آن غافل می‌شوند. کارمزد اسپرد (Spread) یا کارمزد دامنک یا کارمزد ناشی از اختلاف نرخ خریدوفروش عناوین دیگری هستند که برای این کارمزد به کار می‌روند. درک ماهیت این کارمزد بسیار ساده است.
در هر سکوی رمزارزی، برای هر دارایی دو قیمت وجود دارد: ۱. قیمت پیشنهادی برای خرید موسوم به bid؛ ۲. قیمت پیشنهادی برای فروش موسوم به ask. کارمزد اسپرد همان شکافی است که میان این دو قیمت پیشنهادی وجود دارد و گرچه مقدار آن در یک واحد دارایی اندک به نظر می‌رسد، در مقیاس‌های بیشتر می‌تواند سود سرشاری برای گردانندگان پلتفرم‌ها به ارمغان بیاورد.
اسپردها هزینه‌های گزافی به معامله‌گران تحمیل میکنند و درعین‌حال، ثروت هنگفتی برای سکوهای تبادل دارایی به همراه می‌آورند. علاوه‌برآن، این شکاف‌های قیمتی برای هر جفت‌ارز معاملاتی مقادیر متفاوتی هستند و همین امر محاسبه آن‌ها را دشوارتر می‌کند.
حذف شکاف قیمتی؛ رهاورد تترلند برای معامله‌گران رمزارزها
تترلند، مرجع تخصصی مبادلات تتر در کشور، نخستین سکوی تبادل رمزارزی است که در آن نرخ تبادل تتر یکسان است. در این مجموعه، دیگر از شکاف قیمتی میان نرخ‌های خریدوفروش خبری نیست و کاربران می‌توانند با یک نرخ واحد معاملاتشان را انجام دهند و نگران کارمزدهای پنهان نباشند.
حذف این شکاف قیمتی می‌تواند بار پیچیدگی‌های محاسبه دقیق کارمزد را از دوش کاربران بردارد و آنان را در شناسایی سود و زیان خود از دادوستد رمزارزها یاری کند. شفافیت هرچه بیشتر نرخ تتر، دیگر رهاورد یکسان‌سازی نرخ خریدوفروش برای کاربران و گواه محکمی بر عملکرد صادقانه گردانندگان سکوی تبادل رمزارزی تترلند است.
