محتوای رسانه‌‌های تخصصی؛ برگ برنده رمزریال

طبق شنیده‌ها رمزریال از شهریورماه به‌صورت پایلوت عملیاتی شده است. از آن سو شنیده می‌شود وزارت اقتصاد در حال تدوین چارچوب‌های نظارتی رمزارزهاست و نهادهایی مانند سازمان بورس هم روی موضوع توکنیزاسیون و کاربرد بلاکچین در بازار سرمایه در حال کار هستند. در سال‌های گذشته کسب‌وکارهای رمزارزی در ایران رشد کرده‌اند و به بخشی جدایی‌ناپذیر از اقتصاد تبدیل شده‌اند. موضوع بلاکچین و دارایی‌های دیجیتال رشد قابل توجهی داشته و ما امروز نمی‌توانیم اقتصاد جهان را بدون حضور دارایی دیجیتال تصور کنیم. به نظر می‌رسد دارایی‌های دیجیتال در حال باز کردن جای خود در میان انواع دارایی‌ها هستند و ما باید استانداردهای لازم برای آنها را بسازیم و با تدوین و پیاده‌سازی چارچوب‌های نظارتی مناسب، زمینه به حداقل رسیدن مشکلات را فراهم آوریم.

نوآوری چارچوب‌پذیر نیست و برای اینکه بتوانیم آنها را در چارچوب درستی تنظیم‌گری کنیم، باید تلاش زیادی انجام دهیم؛ قاعدتاً فعالان کسب‌وکارها از هر حرکتی در چارچوب قانون حمایت می‌کنند و حضور بخش‌های گوناگون حاکمیت در بخشی از اکوسیستم می‌تواند ضامن بقا و توسعه این اکوسیستم باشد.

پروژه ریال دیجیتال یا رمزریال در ماه‌های گذشته موضوع بسیاری از صحبت‌ها بوده و نقدهای مثبت و منفی زیادی دریافت کرده است. آنچه اهمیت دارد، این است که گویا ادبیات بلاکچین و دفاتر کل توزیع‌شده بالاخره راهش را به بانک مرکزی پیدا کرده است. حتی در وزارت اقتصاد که اخیراً از سامانه ستاره رونمایی شده بود هم شاهد این هستیم که ادبیات توکنیزاسیون راه خودش را پیدا کرده است. سامانه ستاره یا توثیق سهام سیستمی است برای تبدیل سهام افراد در بورس به وثیقه بانکی و دریافت اعتبار از کسب‌وکارها و بانک‌ها.

به نظر می‌رسد به دورانی رسیده‌ایم که کاربردهای بلاکچین در حال رخ‌نمودن هستند و ما می‌توانیم شاهد این باشیم که با توسعه و رشد این اکوسیستم از مزایای بلاکچین به‌صورت حرفه‌ای بهره‌برداری کنیم.

در بخشی از مستندی که بانک مرکزی اخیراً به‌صورت غیررسمی منتشر کرده، آمده است: «از آنجا که هنوز داد‌ه‌های جامعی برای تجزیه‌وتحلیل عملکرد پول دیجیتال بانک مرکزی به‌جز برخی اطلاعات اندک مربوط به پایلوت‌های آزمایشی وجود ندارد، نحوه اثر آن بر سیاست‌های پولی و ثبات مالی و نیز قدرت بازاری بانک‌های تجاری، به‌خصوص در مواجهه با شوک‌های خارجی در اقتصاد مانند تحریم‌های اقتصادی و غیره با ابهاماتی مواجه است. در حقیقت فقدان داده‌های تاریخی، خود می‌تواند به‌عنوان یک ملاحظه مهم تلقی شود.»

واقعیت این است که در بررسی ابعاد و مؤلفه‌های گوناگون رمزریال سه بعد اقتصادی، کسب‌وکاری و فنی مورد توجه قرار می‌گیرد. آنچه معمولاً مورد غفلت واقع می‌شود، ابعاد رسانه‌ای چنین طرح‌هایی است. آنچه بانک مرکزی به‌دنبال آن است، اگر حتی از منظر اقتصادی، کسب‌وکاری و فنی نمره قبولی بگیرد، برای اثربخشی نیاز به این دارد که خوراک رسانه‌ای مناسبی فراهم کرده باشد. معمولاً این‌گونه مواقع از رسانه‌ها انتظار می‌رود با اهداف بانک مرکزی همراهی کنند. در این میان دو گروه رسانه را تفکیک کنیم: رسانه‌های عمومی و با مخاطب انبوه و رسانه‌های تخصصی. رسانه‌های عمومی به موضوعات مهمی مانند ریال دیجیتال به مثابه موضوعی مانند هزاران موضوع دیگر نگاه می‌کنند و ممکن است در قالب‌های جذاب رسانه‌ای سعی کنند به این موضوعات بپردازند، اما در عمل لازم است که این موضوعات، در حلقه کوچک‌تر رسانه‌های تخصصی مورد بررسی دقیق قرار گیرند.

گاهی اوقات مدیران وسوسه می‌شوند به‌سرعت سراغ انبوه خلق بروند و مشکل از همین‌جا آغاز می‌شود. ابتدا باید در حلقه‌های کوچک‌تر و در جمع‌های محدودتر این موضوعات بررسی، چکش‌کاری و تجزیه‌وتحلیل شود. مدل مناسب و صحیح هم پیاده‌سازی مرحله‌به‌مرحله است؛ ابتدا باید این طرح در ابعاد کوچک و محلی پیاده‌سازی شود و به‌مرور که تأثیرات اقتصادی، کسب‌وکاری و فنی آن مشخص شد، پروژه بزرگ‌تر شود. در تمام این مراحل لازم است که رسانه‌های تخصصی با پروژه همراه باشند. حضور نمایشی و همراهی اجباری هیچ فایده‌ای ندارد و لازم است با نگاهی دقیق تمام مسائل بررسی شود.

قبول کنیم که چنین طرح‌هایی در جهان کم‌سابقه است و بسیاری از مسائل بعد از پیاده‌سازی، خودشان را نشان می‌دهند. ما اگر بخواهیم همه‌چیز را از ابتدا کامل و ایده‌آل طراحی کنیم، نمی‌توانیم پروژه را به مرحله مطلوب برسانیم. امیدوارم مدیران بانک مرکزی در انجام این پروژه بزرگ فرصت همراهی رسانه‌های تخصصی را دریابند و با وسوسه‌شدن برای حضور در میان انبوه خلق این فرصت را به یک تهدید تبدیل نکنند.