راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

سامانه تابا در بانک مرکزی رونمایی شد

همزمان با هفته دولت، سامانه تابا (تسویه اوراق بهادار الکترونیکی) به‌عنوان ابزاری برای اجرای چارچوب جدید سیاست‌گذاری پولی توسط رئیس‌کل بانک مرکزی رونمایی شد.

به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، سامانه تابا برای ثبت مکانیزه مبادلات ذخایر بانک‌ها در سررسیدهای بسیار کوتاه‌مدت (عمدتاً یک‌شبه) در بازار بین‌بانکی تحت رصد بانک مرکزی ایجاد شده و در فاز نخست این سامانه که در حال حاضر طراحی شده و به‌زودی اجرا می‌شود، تمام مبادلات ریالی بدون وثیقه بین بانک‌ها در یک بستر جامع با اتصال آنلاین به ساتنا برای تسویه وجوه انجام خواهد شد.

با راه‌اندازی این فاز از سامانه، شفافیت مبادلات، شناسایی بانک‌های دارای ذخایر مازاد یا کمبود، ارتقای کیفیت پایش بانک مرکزی و غنی‌تر شدن کیفیت نرخ سود بازار بین‌بانکی را شاهد خواهیم بود.

همچنین این سامانه در فاز دوم، امکان انجام مبادلات وثیقه‌محور بین بانک‌ها و بانک مرکزی را ایجاد می‌کند و استقرار کامل آن منجر به افزایش شفافیت معاملات، گسترش استفاده از ریپو در نظام بانکی، امکان آرشیو اطلاعات بازار به‌صورت سری زمانی و بهبود مدیریت نقدینگی خواهد شد.

سامانه تابا، بستر لازم برای انجام مبادلات در بازار بین‌بانکی است؛ بازاری که نرخ سود آن، پایه‌ای برای تمامی نرخ‌های موجود در اقتصاد به شمار می‌رود.

علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی، در مراسم رونمایی از سامانه تابا، این سامانه را ارتقادهنده وضع موجود بازار بین‌بانکی خواند و گفت: «با پیاده‌سازی فاز نخست این سامانه قطعاً وضعیت مناسب‌تری از قبل خواهیم داشت و شاهد شفافیت مبادلات، امکان گزارش‌گیری برای بانک مرکزی و سایر بانک‌ها خواهیم بود؛ همچنین این سامانه موجب غنی‌تر شدن کیفیت کشف نرخ سود بازار بین‌بانکی خواهد شد و علاوه‌برآن اتصال به سامانه ساتنا موجب شفافیت معاملات می‌شود.»


حضور بانک مرکزی به عنوان بازارساز و تنظیم‌گر


رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان اینکه نگاه بانک مرکزی به فاز ۲ عملیاتی این طرح است، گفت: «این فاز در آینده نزدیک عملیاتی می‌شود؛ چراکه بازار بین‌بانکی باید تعمیق پیدا کند. همچنین معاملات بدون وثیقه‌محور به سمت معاملات با پشتوانه وثیقه حرکت کند. ایراد معاملات فعلی آن است که بانک‌ها اوراق را به‌واسطه بانک مرکزی ریپو می‌کنند که فروش این اوراق به افزایش پایه پولی می‌انجامد.»

رئیس شورای پول و اعتبار با بیان اینکه اگر بانک‌ها بین یکدیگر امکان ریپو داشته باشند، بانک مرکزی نیز وظیفه بازارسازی و تنظیم‌گری خود را بهتر انجام می‌دهد تصریح کرد: «براین‌اساس بانک مرکزی مانند سایر بانک‌ها و البته به‌عنوان بازارساز و تنظیم‌گر در این بازار حضور می‌یابد و این امر به عمق‌بخشی به بازار کمک می‌کند. در چنین حالتی بانک مرکزی به‌عنوان سیاست‌گذار واقعی پولی نقش خود را ایفا می‌کند.»

صالح‌آبادی ادامه داد: «ما به دنبال آن هستیم که از حالت موجود که بانک‌ها بدون وثیقه به یکدیگر اعتبار می‌دهند به شرایطی که به پشتوانه وثیقه یا همان اوراق دولتی بین بانک‌ها اعتبار ردوبدل شود در فاز دوم سامانه تابا حرکت کنیم.
با پررنگ شدن نقش اوراق در بازار بین‌بانکی وضعیت بانک مرکزی بهتر خواهد شد و می‌تواند به‌عنوان یک سیاست‌گذار پولی نقش داشته باشد.»

صالح‌آبادی به تجارب جهانی در این باره اشاره کرد و گفت: «در دنیا نیز اوراق دولتی در ترازنامه بانک‌های مرکزی وجود دارد. با این تفاوت که هنگامی که اوراق توسط خزانه‌داری منتشر می‌شود در بازار فروخته می‌شود و سرمایه‌گذاران بین یکدیگر آنها را می‌خرند و بانک مرکزی در اجرای سیاست پولی خود برای تنظیم نرخ سود به بازار ورود می‌کند.»

او در پایان گفت: «لذا این وضعیت فعلی مطلوب نیست و باید تغییر کند و مقدمه آن نیز همین سامانه است و امید است به‌مرور بانک‌ها تا پایان شهریورماه به این سامانه بپیوندند و فازهای بعدی با همکاری بازار سرمایه پیاده‌سازی شود؛ چراکه اوراقی که در اختیار بانک‌هاست در سپرده‌گذاری مرکزی ثبت و سپرده شده است و ضروری است با همکاری بازار، سرمایه فاز دوم نیز به بهره‌برداری برسد.»

منبع بانک مرکزی بانک مرکزی
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.