پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در نشست مشترک فعالان حوزه فین‌تک مطرح شد / سوئیچ بیمه مرکزی، مانع بزرگ نوآوری
اتاق بازرگانی ایران امروز محل گردهم آمدن شماری از فعالان حوزه فین‌تک کشور بود. بهانه دور هم جمع شدن اهالی حوزه فین‌تک و اینشورتک نیز حواشی پیچیده ای بود که روزهای گذشته صنعت بیمه کشور را در تقابل با نهاد ناظر با چالش‌های فراوانی رو به رو کرد. امروز نمایندگان انجمن فین‌تک، سازمان ملی کارآفرینی و استارتاپ‌های بیمه ای به میزبانی انجمن فین‌تک ایران دور هم جمع شدند تا به بررسی چالش‌های پیش رو در رابطه با اجرای سوئیچ بیمه مرکزی و انحصار اجرای آن از سوی شرکت آمیتیس – زیرمجموعه هلدینگ سنحاب- بپردازند. یک گردهمایی از عناصر مهم اکوسیستم نوآوری بیمه و مالی بدون حضور نماینده‌ای از نهاد ناظر!
بیمه مرکزی، غایب بزرگ مجلس
بیمه مرکزی ایران امروز در نشستی که انجمن فین‌تک ترتیب داده بود هیچ نماینده‌ای نداشت. در دعوت‌نامه‌ای که انجمن فین‌تک برای مدعوین ارسال کرده بود دو نام آشنا به چشم می خورد. عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم و رئیس کارگروه اقتصاد دیجیتال و قاسم نعمتی رئیس مرکز فناوری اطلاعات بیمه مرکزی.
میهمانان دیگر برنامه نیز مدیران ارشد استارتاپ‌های بیمه‌ای بودند و اعضای اصلی انجمن فین‌تک و سازمان ملی کارآفرینی ایران. اما جلسه‌ای که می توانست مدخلی باشد برای تعامل و زمینه‌ساز گفتن و شنیدن دغدغه‌هایی که همواره پشت درهای بسته عنوان شده‌اند بدون حضور نمایندگان نهاد ناظر صرفاً به بیان یک‌سویه چالش‌های طیف نوآور گذشت. گو این که این روزها همه راه‌های گفتگو بسته شده باشند!
سوئیچ مغایر با اهداف وزارت اقتصاد است
محمدرضا راوند، دبیر کل سازمان ملی کارآفرینی ایران با انتقاد از رویه تازه بیمه مرکزی که بدون جلب نظر استارتاپ‌های بیمه‌ای اتفاق افتاده است حرکت اخیر نهاد ناظر در انحصار سوئیچ بیمه را مغایر با رویکرد حمایت از فعالیت‌های دانش‌بنیان در وزارت اقتصاد دانست و آن را خدشه‌ای به حرکت رو به رشد نوآوری در عرصه صنعت بیمه و دلسردی کارآفرینان دانست. او با انتقاد از موضع‌گیری اخیر مدیران نهاد ناظر در رابطه با واکنش‌های اخیر فعالان استارتاپ‌های بیمه‌ای عدم همراهی و همفکری با استارتاپ‌های بیمه برای اجرای پروژه سوئیچ را مورد نقد قرار داد.
به عقیده راوند، بیمه مرکزی با نادیده گرفتن مدل‌های کسب و کار استارتاپی توقع تک‌نرخی بودن در مدل کسب و کاری آنها را مسئله‌ای دور از ذهن عنوان کرد که نمی‌تواند زمینه‌ساز و توجیهی برای اجرای پروژه سوئیچ بیمه مرکزی باشد.
دبیرکل سازمان ملی کارآفرینی ایران نیاز به بازطراحی پروژه سوئیچ بیمه را مطرح و از مشارکت همه اکوسیستم بیمه در حل چالش‌های پیش رو صحبت کرد.
فین‌تک ها را جدی بگیرید
مصطفی نقیپورفر، دبیر انجمن فین‌تک با اشاره با اهمیت پیدا کردن مقوله فین‌تک‌ها در گستره جهانی به خصوص در دوران همه‌گیری کرونا که به نوعی فین‌تک‌ها بار جبران خلأهای اقتصاد سنتی را به دوش می‌کشیدند، عنوان کرد: «سال‌هاست که در فضای فین‌تک شاهد رفتارهایی خلاف روال عادی در دنیا هستیم. امروز در همه جای دنیا فین‌تک‌ها یکی از ارکان اساسی اقتصاد دیجیتال به شمار می‌روند ولی در سال گذشته در کشور شاهد رفتارهایی بودیم که عملاً بحران اقتصاد دیجیتال را به همراه داشت که اقدام بیمه مرکزی در اجرای سويیچ نیز از همین دست است.»
نقیپورفر با انتقاد از بیمه مرکزی در نادیده گرفتن مصوبات مجلس در حمایت از شرکت‌های دانش بنیان به گزارش‌های جهانی در زمینه رتبه سرمایه‌گذاری در ایران اشاره کرد. به گفته دبیر انجمن فین‌تک طبق گزارش‌های جهانی هم اکنون ایران در زمینه سرمایه‌گذاری در رتبه 127 جهانی قرار دارد و از جهت نوآوری طبق شاخص GII در رتبه 60 جا گرفته است که این دو شاخص در مقایسه با شاخص نیروهای مهندسی می‌تواند بازگوی بسیاری از حقایق باشد. رتبه ایران از نظر تولید نیروی مهندس در رتبه سوم دنیا قرار دارد. از آن طرف رتبه شروع کسب و کار 129 است و اما رتبه رگولاتوری 130 که به عقیده نقیپورفر همین اعداد می‌تواند بازگوی حقایق چالش‌های پیش روی فین‌تک‌ها باشد.
دبیر انجمن فین‌تک ابراز امیدواری کرد وزارت اقتصاد و نهادهای ناظر زیرمجموعه آن با تدوین چهارچوب فین‌تک در سالی که اسم حرکت‌های دانش بنیان نامیده شده است نه مانعی برای نوآوری که تسهیلگری برای این حرکت باشد.
حرکت دانش‌بنیان، رگولاتور دانش‌بنیان می‌خواهد
محمدرضا فرحی مدیر عامل و هم‌بنیان‌گذار بیمه بازار در ابتدای صحبت‌هایش سیر تکاملی شکل‌گیری پروژه سوئیچ را از زمان تولد کارگزاران برخط در کشور توضیح داد. او در این باره گفت: «همواره در طول مدتی که از شروع به کار کارگزاران برخط در ایران می‌گذرد راهی برای بیان دغدغه‌ها به نهاد ناظر وجود داشته است اما هیچ وقت شاهد انعکاس آنها در تدوین آیین‌نامه‌های موجود در این سال‌ها نبوده‌ایم. آیین‌نامه 92/2 ادامه‌ای بر آیین نامه 92 است که آیین‌نامه فعالیت کارگزار است. یعنی کسب و کارهای آنلاین ما در زیرمجموعه کارگزاران سنتی تعریف شده است که این خود بزرگ ترین چالش ماست.»
او در این باره افزود: «ما با اصل نظارت نهاد ناظر مشکلی نداریم بلکه نهاد ناظر طبق قانون‌های کنونی و در حیطه اختیارات خودش وارد عمل شود و تصدی‌گری و انحصار و مسائلی مانند ورود نهاد ناظر به کسب و کارها و عدم در نظر گرفتن مدل کسب و کارها از مسائ لی هستند که جلوی اقتصاد دانش بنیان را خواهد گرفت. اقتصاد دانش بنیان نیازمند حاکمیت دانش بنیان، متعامل و یادگیرنده است که بتواند ساختار سنتی خود را به مروز اصلاح کند.»
تجربه شاپرک الگوی مناسبی نیست
بهاره شریفیون، مدیرعامل بیمه دات کام نیز بر تعامل و گفت‌وگو در بستر واقعیت‌ها تأکید کرد و عدم حضور نمایندگان بیمه مرکزی در نشستی که می‌توانست ابزاری مهم برای باز شدن درهای تعامل باشد، به نقد کشید.
شریفیون با اشاره به تجربه شاپرک در نظام بانکی کشور آن را الگویی نامناسب و اشتباه در صنعت بیمه کشور دانست. او در این باره گفت: «به طور کلی داشتن نگاه یکسان به صنعت بیمه و بانک به صلاح نیست و این الگوسازی اشتباه می‌تواند در صنعت بیمه که دارای ساختارهایی متفاوت و پیچیده‌تر از نظام بانکی است چالش‌های زیادی به همراه داشته باشد.»
او با انتقاد از موضع‌گیری اخیر بیمه مرکزی در رابطه با این موضوع که استارتاپ‌ها درخواست سوئیچ را مطرح کرده اند این مسئله را به صراحت روشن کرد که استارتاپ‌ها هیچ گاه به دنبال اجرای پروژه‌ای نظیر سوئیچ نبوده‌اند بلکه چیزی که استارتاپ‌های بیمه‌ای دنبال می‌کردند در اختیار داشتن سرویس‌هایی برای ساختن تجربه مشتری منحصر بوده است. روندی که سفر مشتری را راحت تر کند نه این که سازوکار فعالیت استارتاپ‌ها را نیز با خدشه رو به رو کند.
انحصار بزرگ‌ترین مانع نوآوری است
حامد ولی‌پوری،مدیر عامل ازکی، ضمن اشاره به ماسبق پروژه سوییچ عنوان کرد آنچه در گذشته به استارتاپ‌های بیمه‌ای از این پروژه معرفی و اعلام شده است با چیزی که امروز شاهد آن هستیم تفاوت‌های زیادی دارد. به گفته ولی‌پوری آنچه بیمه مرکزی وعده آن را داده بود کمک به کسب و کارهای آنلاین وتسهیلگری بوده است در صورتی آنچه که امروز در سوئیچ می‌گذرد ورود به لایه‌های کسب و کار و دخالت در مهم‌ترین رویکردهای بیمه گری آنلاین یعنی استعلام قیمت و … است.
او در این باره گفت: «نفوذ آمیتیس در فرایند قیمت‌دهی و دخالت در مدل همکاری شرکت‌های بیمه آنلاین با سایر کسب‌وکارها را مصداق تصدی‌گری است و اعمال تصدی‌گری توسط یک نهاد ناظر دولتی اتفاق خوبی نخواهد بود.» او همچنین نسبت به ایجاد انحصار توسط آمیتیس هشدار داد و گفت: «بیمه مرکزی از طریق آمیتیس روی گلوگاه‌های کسب‌وکار ما یعنی بخش صدور بیمه‌نامه، قیمت‌دهی، پرداخت و لجستیک و… قرار می‌گیرد که این مسئله نشان از انحصار دارد. در فضای انحصار اتفاقات مثبتی نخواهد افتاد و نوآوری رخ نخواهد داد.
مدیر عامل ازکی با اشاره به به مسئله تضاد منافع موجود در این اقدام بیمه مرکزی عدم تعامل بیمه مرکزی با شرکت‌های بیمه آنلاین و نادیده گرفتن درخواست‌های این کسب‌وکارها در کنار مسئله سهام‌داری کارکنان بیمه مرکزی در شرکت آمیتیس، نشان از تضاد منافع دارد. او در این باره عنوان کرد: «برخوردها و واکنش‌های غلط بیمه مرکزی نه‌تنها به حل مشکلات کمک نمی‌کند بلکه به آنها دامن می‌زند. در این موضوع بیمه مرکزی برای یک مسئله بدیهی، راه‌حل غلط توأم با تضاد منافع، انحصار و تصدی‌گری ارائه کرده است.»
جلوی نابازار را بگیریم
محمدمهدی شریعتمدار، رئیس هیئت‌مدیره انجمن فین‌تک در تشریح رویکرد تازه بیمه مرکزی در تعامل با استارتاپ‌های بیمه‌ای از واژه نابازار کمک گرفت. روندی که به گفته او امروز در دنیا در زمان ورود نهادی که وظیفه تنظیم گری بازار را دارد به بازار ورود پیدا می کند به این نام تلقی می شود.
او معتقد است نهاد تنظیم‌گر به سبب ابزار قدرتی که در اختیار دارد چنانچه وارد بازار شود و در لایه‌هایی از کسب و کارهای مختلف نفوذ کند آن وقت به سبب داشتن قدرت و اعمال نفوذهای احتمالی به انحصار کشیده می‌شود و راه را برای رقابت و نوآوری سایرین می بندد. او در این باره گفت: «اگر نهاد ناظر در هر لایه‌ای از کسب و کار وارد شود، چه طراحی محصول و چه تولید و … عملاً به سبب داشتن قدرت قانون‌گذاری قوانینی وضع می کند که کسب و کارهای دیگر توان رقابت با آن را نداشته باشند و این دقیقاً چیزی است که امروز در رابطه با بیمه مرکزی و پروژه سوئیچ اتفاق افتاده است.»
او با اشاره به نمونه‌های بارز ایجاد شبکه‌های شراکتی در کشور مانند صنعت خودروسازی و … اذعان داشت که باید به هر طریقی راه را برای ورود نهاد ناظر به بازار گرفت به خصوص در حوزه فین تک که قابلیت های فراوانی برای رشد و توسعه در آینده دارد.
