پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گفت‌و‌گو با روح‌الله جهنده، قائم‌مقام رمزینکس / هر قانونی، بهتر از بی‌قانونی نیست
عصر تراکنش 55 و 56 / رمزینکس اگر اولین صرافی P2P کشور نباشد، جزء اولین‌ها در این حوزه است که همزمان با آنها، سه صرافی P2P دیگر شروع به فعالیت کرده‌اند. این را روح‌الله جهنده، قائم‌مقام صرافی رمزینکس می‌گوید؛ صرافی رمزارزی که به گفته او، تا به امروز توانسته اعتماد کاربران داخلی را به خود جلب کند و حدود یک میلیون کاربر دارد. جهنده می‌گوید طی چهار سالی که از عمر این صرافی گذشته، توانسته‌اند چالش‌های داخلی خود را حل کنند، اما چالش‌های بیرونی مانند مسئله رگولاتوری همچنان لاینحل باقی مانده است. در ادامه گفت‌وگوی عصر تراکنش با روح‌الله جهنده، قائم‌مقام صرافی رمزینکس را می‌خوانید.
پاسخگویی در چند دقیقه
به گفته روح‌الله جهنده، قائم‌مقام رمزینکس در بازار نزولی و کم‌حجم این روزها، در روز 19 بهمن‌ماه حدوداً 250 میلیارد تومان در بازارهای ریالی رمزینکس معامله انجام شده است. او علت این موفقیت را افزایش ارزهای مورد پشتیبانی خود و ارائه رابط کاربری بومی آی‌اواس و وب‌اپلیکیشن می‌داند.
جهنده در خصوص چالش‌هایی که طی سال‌های فعالیت‌شان با آنها درگیر بوده‌اند، می‌گوید: «قسمتی از چالش‌های رمزینکس، مربوط به مشکلات فنی و منابع انسانی بوده و به‌دلیل رشد سریع و تصاعدی کاربران و معاملات پیش آمده که البته این مشکلات تا حدود زیادی رفع شده است. این تصاعد و رشد در طول مدت چهار سال، بارها و بارها تکرار و مدیریت شده و باعث شده با این میزان سابقه، عملکرد و حجم کاربران، افراد بیشتری به ما اعتماد کنند؛ به‌خصوص که هرازگاهی قیمت بیت‌کوین یکباره بالا می‌رفت و حجم و ترافیک کار ما چندین برابر می‌شد و گاهی 100 یا 200 نفر در صف انتظار پاسخگویی می‌ماندند. اما بعد از مدتی، با کمک همکاران توانستیم مشکلات فنی و پشتیبانی را رفع کنیم و سرعت انجام کار و پشتیبانی را بالا ببریم و همچنین یک مرکز تماس در بخش پشتیبانی راه‌اندازی کنیم که در ساعات اداری، ظرف کمتر از چند دقیقه تماس شما پاسخ داده می‌شود.»
او تأکید می‌کند که چالش اصلی در بخش رگولاتوری است؛ بخشی که آنها تقریباً نمی‌توانند دخالتی در رفع آن داشته باشند.
قانون بد، تیشه به ریشه صنعت می‌زند
رگولاتور باید چه موضعی در پیش بگیرد که هم تنظیم‌گری اتفاق بیفتد و هم کسبوکارها آسیب نبینند؟ قائم‌مقام رمزینکس، این سؤال را چنین پاسخ می‌دهد: «پاسخ به این سؤال، نیاز به بررسی چندجانبه توسط کارشناسان مختلف وزارتخانه‌ها، مجلس شورای اسلامی و… دارد و باید صحبت‌های آنها را نیز شنید. اما در طول مدت کاری خود به این نتیجه رسیده‌ام که هر قانونی، بهتر از بی‌قانونی نیست! البته اگر قرار باشد قانونی وجود داشته باشد که جلوی پیشرفت آن صنعت را بگیرد، عملاً آن صنعت نابود می‌شود، مانند صنعت ماینینگ که می‌توانست کمک بزرگی به اقتصاد کشورمان باشد؛ کشوری که منابع متنوع و عظیم انرژی دارد و برای فروش آنها دچار تحریم است و دشواری‌هایی دارد. اما متأسفانه بعد از وضع قانون، در اجرا به‌طور متناوب دستور تعطیلی سه‌ماهه داده می‌شد که عملاً این حوزه را نابود کرد. اگر قانون بد باشد یا اجرای آن به‌درستی انجام نگیرد، تیشه به ریشه آن صنعت می‌زند.»
او با تأکید بر اینکه مدافع قانون هستند، نه آنارشیست می‌افزاید: «به قانون مناسب و اجرای درست آن نیاز داریم. اگر قانون یا روند اجرای آن مشکلی داشته باشد، ظرفیتی که کسبوکارهای این حوزه می‌توانند ایجاد کنند، عملاً از بین می‌رود و بیکاری جوانان کشور بیشتر از گذشته می‌شود. موضع ما نسبت به رگولاتور این است که آنارشیست و قانون‌گریز نباشیم، اما امیدواریم قانونی صحیح بر فضا حاکم شود و مجریان نیز آن را به‌درستی اجرا کنند.»
منافع عمومی در نظر گرفته شود
جهنده در خصوص بهترین نهاد برای رگولاتوری این فضا می‌گوید: «در این حوزه، اگر خدای ناکرده جرم یا تخلفی اتفاق بیفتد، قوه قضائیه، پلیس فتا و نیروی انتظامی باید وارد عمل شوند. به‌دلیل اینکه این حوزه بین‌بخشی به حساب می‌آید، نهادهای مختلفی مثل وزارتخانه‌ها و سازمان‌های حاکمیتی درگیر می‌شوند و در حوزه قانون‌گذاری نیز پای مجلس شورای اسلامی به میان می‌آید. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که یکسری نهادها با رویکرد صد درصد سلبی به این حوزه وارد می‌شوند، در حالی که برخی نهادها موضعی بینابین دارند.»
او بانک مرکزی را نهادی با رویکرد سلبی می‌داند و می‌افزاید: «بانک مرکزی نشان داده که با سیاست بستن درگاه‌ها و تعطیلی کامل این دست کسبوکارها پیش می‌رود؛ همان‌طور که با اینماد جلوی ایجاد درگاه برای کسبوکارهای جدید را گرفته‌اند. علتش را هم باید از خودشان پرسید. طبیعی است که استارتاپ‌ها و کسبوکارهای اینترنتی در حوزه‌هایی ورود می‌کنند که نظم شکل‌گرفته را به نظمی بهتر تبدیل کنند و طبیعی است دولت‌ها در برابر تغییر نظم، واکنش داشته باشند.»
به گفته او، برخی نهادهای دولتی به جای اینکه در جایگاه حاکمیتی و تنظیم‌گری درست قرار بگیرند، به طرفداری از کسبوکارهای سنتی می‌پردازند و بیشتر، منافع آنان را در نظر می‌گیرند و تمام تلاش‌شان بر این است که بخش کسبوکارهای اینترنتی را با انواع و اقسام مشکل مواجه کنند؛ «خواسته ما این است که این نهادها منافع عمومی و مردم را در نظر بگیرند و متوجه منافع پا گرفتن این دست کسبوکارها برای مردم باشند.»
او در خصوص همکاری کسبوکارها با نهادهای ناظر و رگولاتوری می‌گوید: «واقعیت این است که مستقل از بایدها و نبایدها، هر جا از کسبوکارها نظرسنجی شده، آمادگی خود را اعلام کرده‌اند. ما نیز همین‌طور بوده‌ایم. به‌عنوان مثال، سال گذشته با همکاری پنج صرافی که رمزینکس نیز جزءشان بود، طرحی ارائه دادیم. حتی به‌صورت خودجوش، مفاد آیین‌نامه را بررسی کردیم و پیشنهادهای خودمان را ارائه دادیم. به‌طور کلی، هرجا دغدغه‌ای مطرح شده، راه‌حل و پاسخ داشته‌ایم.»
جهنده تأکید می‌کند که این جنس از دغدغه‌ها در این بخش، تنها مختص ایران نیست و در همه جای دنیا، دولت‌ها با چنین دغدغه‌هایی مواجه شده‌اند و پاسخ آن نیز مشخص است؛ «ما نباید چرخ را دوباره اختراع کنیم و می‌توانیم از تجربه‌های آنها بهره بگیریم. اما گویا دغدغه اصلی این بخش، آن چیزی نیست که در ظاهر می‌گویند. از قدیم گفته‌اند کسی را که خواب است، می‌توان بیدار کرد، ولی کسی که خودش را به خواب زده، نمی‌شود بیدار کرد. یک نهاد را پیدا نمی‌کنید که بتواند ادعا کند ما فلان دغدغه را با کسبوکارهای بلاکچینی مطرح کردیم و آنها جواب ندادند. هر جا مسئله‌ای مطرح شده، ما همکاری‌های لازم را انجام داده‌ایم.»
قائم‌مقام رمزینکس معتقد است از آنجا که کل سرمایه ایران در این صنعت از یک یا دو میلیارد دلار فراتر نیست، باید دغدغه‌های این صنعت نیز به اندازه سرمایه در گردش آن بزرگ باشد، نه بیشتر از حد طبیعی؛ «چند ده برابر سرمایه‌ای که در رمزارزها گذاشته شده، به شکل دلار یا طلا در خانه‌های مردم انباشته شده و خطرات و همچنین ناکارآمدی‌هایی در معامله را برای مردم ایجاد کرده است. ما باید متوجه باشیم اگر از همان روش مدیریت در طلا و دلار استفاده کنیم، نتیجه یکسانی خواهیم گرفت.»
دیکته نانوشته غلط ندارد
جهنده می‌گوید در مورد رمزارزها، هم مشکل و هم راه‌حل آن، وجود دارد و در برخورد با یک مشکل، نباید صورت‌مسئله را پاک کرد و صرفاً جلوی انجام آن کار را گرفت؛ بلکه باید به بررسی راه‌حل‌ها پرداخت.
او می‌افزاید: «وقتی گفته می‌شود یک کار ممنوع است، دیگر نمی‌توان برایش چاره‌اندیشی کرد! کار راحتی هم هست، چون دیکته نانوشته غلط ندارد. طبیعی است فعالیت در یک حوزه جدید با چالش‌هایی مواجه باشد، اما می‌توان به‌مرور برای آن راهکار ارائه داد. منتها گویا ذات دولت‌ها همین است که اگر فعل اشتباه صورت گیرد، مراتب تنبیهی را به کار گیرند و اگر کاری برایشان نفع نداشته، تمایلی به ادامه کار آن صنعت نیز نداشته باشند. البته درگیری‌های این صنعت بیشتر است؛ زیرا علاوه بر چالش‌های همیشگی کسب‌وکار در ایران، چالش‌های جهانی نیز وجود دارد.»
این فعال حوزه کسبوکارهای رمزارزی درباره برخورد سایر کشورها با این فناوری می‌گوید: «بیشترین میزان زیان بلاکچین و رمزارزها، متوجه ارزهایی مانند دلار است؛ بنابراین بانک دولتی یا بانک مرکزی آمریکا متضرر اصلی است، نه ایران. با این حال برخورد آنان در مواجهه با چنین مشکلی درست عکس برخورد ایران است. حتی می‌بینیم کوین‌بیس به‌صورت قانونی عرضه اولیه می‌شود و صدها میلیارد دلار نیز ارزش پیدا می‌کند. بنابراین ضمن اینکه توسعه رمزارزها به ضرر دولت ایران نیست، به نفع دولت و مردم و کسبوکارها نیز هست. به‌عنوان مثال، کشور ایران ذخایر فراوان انرژی در اختیار دارد، اما ماینینگ به ورطه نابودی کشیده شد. بلاکچین یک فرصت اقتصادی و شانسی بزرگ و از چندین جهت به نفع کشور است؛ بنابراین مخالفت با آن تعجب‌برانگیز است.»
نتیجه یک تلاش شبانه‌روزی
جهنده درباره وضعیت جذب سرمایه این شرکت توضیح می‌دهد که هرچند تا به امروز اقدامی نهایی برای جذب سرمایه نداشته‌اند، اما آغوش‌شان به روی جذب سرمایه هوشمند همواره باز است؛ «البته تقاضاهایی نیز داشته‌ایم، اما مبالغی نبوده که نظر ما را تأمین کند؛ در صورتی که اگر پیشنهادهای ما را قبول می‌کردند، بازده بسیار بالایی را به دست می‌آوردند. این نشان می‌دهد که آنها این فرصت را از دست داده‌اند یا ارزش سرمایه‌گذاری در این بخش را درک نکرده‌اند.»
قائم‌مقام رمزینکس، موفقیت این صرافی را حاصل تلاش شبانه‌روزی نیروی انسانی آن می‌داند و می‌گوید: «نیروهای انسانی خبره، متخصص و دانشگاهی رمزینکس شرایطی را برای این صرافی ایجاد کرده‌اند که در همه جا طرفدار دارند. شاید باور نکنید اما در طول عمر چهارساله رمزینکس، نیروهای انسانی این صرافی در زمان طولانی در شبانه‌روز مشغول کارند و حتی بسیاری اوقات، روز تعطیل نداشته‌اند و با تمام قوا و با سرعت در حال افزایش کیفیت کار هستیم. به‌زودی خبرهای بسیار خوشی برای کاربران خواهیم داشت.»
