پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چالش‌های پیش روی اینشورتک در ایران؛ نبود رویکردهای مناسب در حوزه اینشورتک از سوی شرکت‌های بیمه / قانون‌گذاری در توانمند کردن اینشورتک‌ها نقش مهمی دارند
به مناسبت روز بیمه با حضور استارتاپ‌ها و فعالان حوزه بیمه، نشست مجازی‌ای را در حوزه اینشورتک و چالش‌های پیش روی آن برگزار کردیم که در ادامه بخش‌هایی از مطالب مطرح‌شده در این رویداد را مطالعه می‌کنید.
احسان محمودی / اینشورتک یا همان فناوری‌های بیمه که معادل عبارت InsurTech است، یعنی «کاربرد نوآورانه فناوری برای ارائه خدمات بیمه» و یکی از 9 حوزه زیرمجموعه فین‌تک؛ به‌طور کلی، اینشورتک به کاربرد نوآورانه فناوری برای ارائه، توزیع و مدیریت خدمات بیمه‌ای گفته می‌شود. این صنعت با کمک بیگ‌دیتا، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا، به جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات مشتریان جهت ارائه خدمات بهتر بیمه‌ای متناسب با هر مشتری به‌طور جداگانه می‌پردازد. برای مثال تاکنون کسی که رانندگی پرخطر می‌کرد با کسی که رانندگی محتاطانه می‌کرد، هر دو به یک میزان برای بیمه سالانه خودرو پرداخت می‌کردند؛ اما حالا این صنعت می‌تواند با کمک اینترنت اشیا و هوش مصنوعی، راننده پرخطر را از راننده محتاط شناسایی کند و مبلغ بیمه سالانه متفاوتی برای هر راننده در نظر بگیرد.
علاوه بر اینها، اینشورتک کمک می‌کند مشتریان خارج از محدودیت‌های زمان و مکان، با کمک ابزارهایی مثل تلفن همراه هوشمند از خدمات بیمه‌ای استفاده کنند.
اینشورتک در ایران ابعاد گسترده‌ای ندارد و می‌توان گفت که صنعت بیمه در ایران به گونه‌ای که انتظار آن می‌رود، رشد نکرده و از سایر کشورهای پیشرفته دنیا و حتی نسبت به حوزه‌های دیگر نیز دچار عقب‌افتادگی است؛ بنابراین به مناسبت روز بیمه با حضور استارتاپ‌ها و فعالان حوزه بیمه، نشست مجازی‌ای را در حوزه اینشورتک و چالش‌های پیش روی آن برگزار کردیم که در ادامه بخش‌هایی از مطالب مطرح شده در این رویداد را مطالعه می‌کنید.
سامانه‌های یکپارچه قلب فعالیت شرکت‌های بیمه
حامد بهروز، مدیر مشتری راهکار بیمه‌گری شرکت داتین با اشاره به اینکه سرعت و رشدی که مد نظر اینشورتک بوده تاکنون محقق نشده، افزود: «فناوری‌های به‌روزی مانند هوش مصنوعی، بیگ‌دیتا، یادگیری ماشین و اینترنت اشیا می‌توانند به حوزه اینشورتک کمک و آن را قوی کنند تا بهتر بتوان در این حوزه خدماتی را به بیمه‌گذاران و شرکت‌های بیمه ارائه کرد.»
او در تشریح نحوه فعالیت شرکت داتین بیان کرد: «شرکت داتین به‌عنوان یکی از شرکت‌هایی که در حوزه سامانه یکپارچه بیمه (Core Insurance) در حال فعالیت است، به چهار شرکت بیمه سرویس بیمه‌ای ارائه می‌دهد و همواره رویکرد شرکت داتین توانمند کردن شرکت‌های بیمه در حوزه اینشورتک است. همچنین با ارائه سرویس‌ها و APIها در تلاش هستیم تا شرکت‌های بیمه بتوانند در تعامل و همکاری با استارتاپ‌های فعال در این حوزه خدمات قابل توجهی را به مشتریان ارائه دهند.»
بهروز با تأکید بر اینکه سامانه یکپارچه بیمه قلب فعالیت‌ها و فرایندهای شرکت‌های بیمه تلقی می‌شوند، گفت: «تمامی فرایندها و تراکنش‌های بیمه‌ای از سامانه یکپارچه بیمه عبور می‌کنند و هر آنچه در شرکت بیمه در حال انجام است، در سامانه‌های کُراینشورنس اتفاق می‌افتند. در سامانه بیمه‌گری داتین با توسعه APIها در موارد صدور، استعلام تمدید و بازدید بیمه‌نامه در رشته‌های بیمه‌ای اتومبیل، آتش‌سوزی، حوادث، عمر و درمان، خدمات قابل توجهی ارائه شده است.»
مدیر مشتری راهکار بیمه‌گری شرکت داتین با بیان چالش‌های حوزه اینشورتک در ایران به تشریح لایه استراتژی‌ها و سیاست‌گذاری‌های حوزه بیمه پرداخت و افزود: «اگر استراتژی‌های یک سازمان مبتنی بر توسعه سرویس‌های نوین قرار نگیرد، تلاش تیم‌های مختلف در این حوزه نمی‌تواند مؤثر باشد؛ چراکه این مهم با یکپارچگی و حمایت صاحبان کسبوکارها امکان‌پذیر است.»
بهروز با اشاره به اینکه رگولاتوری و قانون‌گذاری در این حوزه یکی دیگر از چالش‌های پیش روی اینشورتک در ایران است، توضیح داد: «رویکردهای موجود نمی‌تواند حوزه اینشورتک را در ارائه سرویس‌های مختلف به مشتریان توانمند کند، همچنین سرمایه‌گذاری در حوزه بیمه توسط سرمایه‌گذاران داخل و خارج از صنعت بیمه مورد توجه لازم قرار نمی‌گیرد؛ چراکه اطمینان لازم در جهت سودآوری صنعت بیمه وجود ندارد. به‌علاوه برای سرمایه‌گذاری در بخش آی‌تی به‌صورت هزینه‌محور به آن نگاه می‌شود.»
او همچنین ادامه داد: «باید به بخش آی‌تی با رویکرد سرمایه‌گذاری نگاه کرد، اما اولویت‌هایی که امروز در صنعت بیمه وجود دارد، توسعه فرایندهای سنتی کسب‌وکار فعالان حوزه بیمه در سامانه‌های متمرکز شرکت‌های بیمه‌ای است و کمتر به سمت توسعه سرویس‌ها و APIهای خود می‌روند؛ بنابراین باید توجه کرد که اینشورتک از تنوع بسیاری در حوزه بیمه برخوردار است و نباید تنها به گوشه‌ای از آن توجه کرد.»
بهروز با بیان اینکه با وجود تمامی تلاش‌ها در حوزه اینشورتک محصولی که با برند مشخص بتواند در صنعت برای عرضه خدماتی خارج از حوزه صدور و استعلام فعالیت کند، وجود ندارد، گفت: «در این حوزه افق پیش رو باید به گونه‌ای تنظیم شود که تمام نیازمندی‌های صنعت بیمه در حوزه اینشورتک در آن لحاظ شود و برای شکل‌گیری اکوسیستم اینشورتک کشور لازم است که فرایندها تسهیل شود، همچنین نباید شاهد موازی‌کاری در توزیع سرویس‌های شرکت‌های بیمه باشیم. امیدواریم نیازمندی این حوزه با توجه به پتانسیل استارتاپ‌ها و شرکت‌های عرضه سیستم یکپارچه بیمه مرتفع شود.»
بهروز با بیان اینکه بیمه مرکزی به این جمع‌بندی رسیده که برای راه‌اندازی سرویس‌های سنهاب باید با شرکت‌ها و مجموعه‌هایی که در این حوزه فعال هستند، تعامل داشته باشد، گفت: «بیمه مرکزی در تلاش است با برقراری این تعاملات بتواند چالش‌هایی را که در اجرای هر کدام از سرویس‌های سنهاب وجود دارد، شناسایی کند و برای آنها راهکاری در نظر بگیرد.»
او درباره اینکه باید بازیگران این عرصه در حوزه اینشورتک برای تدوین نقشه‌راه به‌صورت تعاملی با یکدیگر همکاری کنند، افزود: «قوانین و قواعد باید به‌صورت یک اصل مشترک بین رگولاتور، کسب‌وکارهای فعال در این حوزه و شرکت‌های بیمه وضع شوند و نباید به گونه‌ای باشد که فقط فعالان این حوزه ملزم به اجرای آنها باشند.»
او با بیان اینکه زیرساخت رگولاتوری باید از رشته‌محوری به محصول‌محوری تغییر کند، ادامه داد: «اساس سیستم سنهاب که از سوی رگولاتور پی‌ریزی شده، مبتنی بر رشته است. ما بر این باوریم که این ساختار باید به گونه‌ای تغییر کند که بتوان محصولات جدید بیمه‌ای مشتمل بر چند رشته بیمه را تعریف کرد؛ برای مثال بتوان یک محصول را که شامل انواع رشته‌های بیمه اتومبیل، آتش‌سوزی، عمر و حادثه می‌شود، بدون صدور بیمهنامههای جداگانه ارائه داد؛ بنابراین با این اقدام شرکت‌های بیمه‌ای می‌توانند بدون صدور بیمهنامههای جداگانه و در قالب یک محصول خدمات جدید و متنوعی را به مشتریان خود عرضه کنند.»
فروش اصلی‌ترین لایه ارتباطی با مشتری است
آیدین محمد حسینی، هم‌بنیان‌گذار ازکی نیز با بیان اینکه شرکت «ازکی» با فروش بیمه‌نامه کار خود را آغاز کرد، افزود: «در حوزه بیمه لایه اولیه ارتباط با مشتری و فروش بیمه‌نامه است؛ بنابراین فروش اصلی‌ترین لایه این حوزه تلقی می‌شود. گسترش لایه‌های مختلف خدمات پس از فروش محقق می‌شود. لازم است که در این حوزه جهت افزایش کارآمدی اینشورتک اتفاقات جدیدی در حوزه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا رقم بخورد.»
او با اشاره به اینکه از داده‌های سال‌ها فعالیت حوزه بیمه در ایران استفاده لازم نشده، گفت: «این صنعت به‌شدت لَخت است و در سالیان گذشته در لایه قانون‌گذاری تغییر شگرفی رخ نداده و این قوانین به دهه‌های گذشته برمی‌گردد؛ بنابراین بهروزرسانی آن در این برهه از زمان به‌شدت احساس می‌شود. رویکرد اتخاذی رگولاتور جهت رفع ایراد موجود در حوزه اینشورتک این‌گونه است که استارتاپ‌های فروش بیمه را به‌عنوان کارگزار آنلاین در نظر می‌گیرد، به گونه‌ای که قوانین بالادستی کارگزاران سنتی بیمه را با توجه به شرایط امروز اینشورتک ترجمه کنیم.»
حسینی همچنین با اشاره به اینکه تفکر مدیران صنعت بیمه در ایران سنتی و قدیمی است، گفت: «در لایه مدیران اتفاقی که رقم می‌خورد این است که این مدیران بعد از اتمام دوره مجاز فعالیت خود در صنعت بیمه وارد حوزه مدیریتی سایر شرکت‌ها می‌شوند و رویکرد قدیمی و سنتی خود را نیز به سازمان جدید تزریق می‌کنند.»
او همچنین گفت: «در سال گذشته خدمت پرداخت خسارت‌ها را با کمک فناوری‌های بهروز به مجموعه خدمات آنلاین اضافه کردیم، این در حالی است که قبل از این خدمت جدید، محصول ما فقط در لایه فروش ارائه خدمت می‌داد. در ادامه روند تنها به این نوع خدمات بسنده نخواهیم کرد و تغییرات بسیاری را در محصولات و خدمات بیمیتو و ازکی ایجاد خواهیم کرد.»
به دنبال ایجاد انحصار نبودیم
سیاوش دخانچی، مدیر فروش شرکت فناوران اطلاعات خبره نیز با اشاره به اینکه کسب‌وکار شرکت را به سمت توسعه کانال‌ها نبردیم، افزود: «برای اینکه در این راستا با آینده این صنعت هم‌راستا باشیم، انحصاری را ایجاد نکردیم و روی سامانه یکپارچه بیمه متمرکز هستیم و همواره در تلاش هستیم APIها را تا حد امکان اکسپُز کنیم. همچنین علاوه بر API در زمینه انبار داده و داشبوردها نیز قرار نیست تمامی موارد را شرکت فناوران اطلاعات خبره تولید کند.»
او در خصوص مقایسه صنعت فین‌تک و اینشورتک، با وجود اینکه آمار مقایسه‌ای آن در سطح دنیا وجود دارد، گفت: «بر اساس آماری که در زمینه تحول دیجیتال در سطح دنیا وجود دارد، صنعت بیمه نسبت به صنعت بانکی از نظر حجم سرمایه‌گذاری دو سال عقب‌تر است. نمونه‌های بسیاری از این دست آمار در سطح دنیا وجود دارد که با استفاده از این آمارها می‌توان به برآوردی از وضعیت و روند حرکتی خود در این حوزه رسید.»
دخانچی همچنین گفت: «فناوری مانع اصلی این حوزه به‌شمار نمی‌آید و می‌توان گفت که به دلایل گوناگون، میل ضعیفی به نوآوری و دگرگون‌کردن کسبوکارها در حوزه صنعت بیمه وجود دارد.»
تبدیل فرایندهای آفلاین به آنلاین را نمی‌توان اینشورتک نامید
محمود کریمی، مدیرعامل شرکت پلنت هم با بیان اینکه نمی‌توان تبدیل فرایندهای آفلاین به آنلاین را اینشورتک نامید، تشریح کرد: «برای اینکه بتوان به صنعت بیمه و بازیگران آن کمک کرد، باید با کمک تمامی بازیگران این حوزه ضریب نفوذ آن را افزایش دهیم و نباید صرفاً به‌دنبال رقابت باشیم؛ بنابراین وقتی درباره وضع موجود این حوزه صحبت می‌کنیم، باید از زاویه‌ای به آن نگاه کنیم که بتوانیم به مطلوب خود در این حوزه برسیم.»
او با تأکید بر اینکه باید تمام توجهات به سمت درخواست مشتری سوق می‌یابد، گفت: «مقصود از نوآوری آن چیزی است که بازار و خواست مشتری به آن تمایل دارد و آن را طلب می‌کند، این در حالی است که فقط اموری که باعث کسب رضایت مشتریان ناراضی بشود، مدنظر نیست.»
کریمی با بیان اینکه اگر داده‌های موجود در صنعت بیمه با رعایت بخش‌های محرمانه در دسترس قرار بگیرد، استارتاپ‌ها می‌توانند حیطه بیمه‌ای داده‌های مشتریان را تحلیل کنند، افزود: «در افق پیش رو اگر بتوان این داده‌ها را با کسب‌وکارهای بخش‌های دیگر گره زد، رفتار مشتری از زوایای مختلف قابل ارزیابی خواهد بود. این در حالی است که این نوع درک استفاده از داده وجود ندارد و به‌صورت تک‌بُعدی به آن نگاه می‌شود.»
او با اشاره به اینکه استارتاپ‌ها به صنعت بیمه به‌عنوان یک صنعت پرپتانسیل نگاه می‌کنند و سرعت رشد غیرعادی استارتاپ‌ها امری بدیهی است، گفت: «نگاه غالبی که به اینشورتک‌ها به‌عنوان پیمانکار حوزه بیمه جهت تبدیل فرایندهای آفلاین به آنلاین می‌نگرد، نیازمند تغییر به سمت محترم‌شمردن شراکت، تفکیک مالکیت و مدیریت بر استارتاپ‌هاست؛ چراکه در غیر این صورت این استارتاپ‌ها با وجود تاب‌آوری که در این حوزه دارند، ناگزیر می‌شوند که به صنایع دیگر با ابعاد کوچک‌تر مهاجرت کنند.»
کریمی با بیان اینکه هدف از شکل‌گیری پلنت برقراری ارتباط دوسویه میان استارتاپ‌ها و صنعت بیمه است تا بتوانند در کنار یکدیگر فعالیت و رشد کنند، توضیح داد: «باید فضا به گونه‌ای باشد که نیازی به ذکر انواع دلیل و توضیح درباره نیاز استارتاپ‌ها در حوزه بیمه و اینشورتک وجود نداشته باشد؛ بلکه شرایط به شکلی برای استارتاپ‌ها فراهم شود که استارتاپی مانند پلنت میزبان خواسته‌های صنعت بیمه قرار بگیرد تا بتوان به خروجی مناسبی در این حوزه دست یافت.»
او در این نشست همچنین گفت: «به دلایل مختلف، در معرفی قابلیت‌های موجود در این حوزه، زبان رسایی برای ارائه آن به متقاضی از سوی شرکت‌های بیمه و فعالان حوزه اینشورتک وجود ندارد تا بتوان ضریب نفوذ بیمه را افزایش داد.»