پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
برای نخستین‌بار و به‌عنوان گامی در راستای شفافیت و توسعه عدالت استانی، وزارت امور اقتصادی و دارایی با انتشار گزارشی ارقام مربوط به نسبت تسهیلات به سپرده بانک‌های تجاری دولتی، بانک‌های تخصصی دولتی، بانک‌های خصوصی‌شده و بانک‌های خصوصی و مؤسسات اعتباری کشور را به تفکیک هر استان تا پایان تیرماه سال جاری منتشر کرد.
این گزارش همچنین نشان می‌دهد، متوسط نسبت تسهیلات به سپرده پس از کسر سپرده قانونی در بانک‌های خصوصی و مؤسسات اعتباری غیربانکی معادل ۶۳ درصد و پایین‌تر از بانک‌های دیگر است.
متوسط نسبت تسهیلات به سپرده پس از کسر سپرده قانونی بانک‌های تخصصی دولتی معادل ۱۲۶ درصد است. این شاخص در بانک‌های تجاری دولتی معادل ۷۹ درصد و در بانک‌های خصوصی‌شده معادل ۸۶ درصد بوده است.
به نقل از روابط عمومی وزارت اقتصاد، این وزارتخانه به‌منظور سیاست‌گذاری بهتر و ارتقای شفافیت و عدالت اقدام به انتشار گزارشی از ارقام مربوط به نسبت تسهیلات به سپرده انواع مختلف بانک‌ها کرده است. در گزارش مذکور آمده است: «از سال ۱۳۸۵ بانک مرکزی به‌صورت ماهانه میزان مانده تسهیلات و مانده سپرده‌های کل شبکه بانکی را به تفکیک استان منتشر می‌کند، اما وجه تمایز این گزارش نسبت به داده‌های منتشرشده از سوی بانک مرکزی، انتشار نسبت تسهیلات به سپرده به تفکیک بانک‌های تجاری دولتی، تخصصی دولتی، خصوصی‌شده، خصوصی و مؤسسات اعتباری غیربانکی است که این امکان را به آحاد مردم و کارشناسان اقتصادی می‌دهد که بتوانند یکی از جنبه‌های الگوی پرداخت تسهیلات بانک‌های مختلف را بررسی و ارزیابی کنند.»
این گزارش می‌افزاید: «البته این شاخص به‌تنهایی نمی‌تواند ملاک ارزیابی توازن و عدالت در پرداخت تسهیلات باشد؛ چراکه ممکن است به هر دلیلی از جمله اینکه دفتر شرکت در شهری غیر از شهری که شرکت تولیدی فعالیت دارد، افتتاح حساب کرده باشد، ولی تسهیلات در شهر محل فعالیت شرکت مصرف شود؛ در چنین شرایطی نسبت تسهیلات به سپرده استان محل فعالیت شرکت پایین خواهد بود، در حالی که در واقعیت استان محل مصرف تسهیلات از مزایای آن بهره‌مند شده است.»
در این گزارش آمده است: «اشکال دیگر این نسبت این است که در صورتی که تسهیلات بانک به مرحله تملیک وثایق برسد، منابع تخصیص داده‌شده به آن تسهیلات از سرفصل تسهیلات خارج شده و در نسبت فوق‌الذکر گزارش نمی‌شود؛ در حالی که قبلاً بانک معادل آن تسهیلات را پرداخت کرده است.»
همچنین اشکال دیگر نسبت تسهیلات به سپرده که لازم است محققان در استفاده از این نسبت، به آن توجه داشته باشند، دخیل‌بودن کیفیت تسهیلات و ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول در صورت نسبت تسهیلات به سپرده است؛ یعنی اگر بانکی تسهیلات مشکوک‌الوصول داشته باشد که در برخی موارد باید معادل ۱۰۰ درصد ارزش آن را ذخیره‌گیری کند، تسهیلات پرداخت‌شده در نسبت تسهیلات به سپرده گزارش نمی‌شود، در حالی که چنین تسهیلاتی پرداخت شده است.
گزارش منتشره از سوی وزارت اقتصاد در عین حال تصریح می‌کند: «با این همه، با توجه به اینکه این اشکالات در نسبت گزارش‌شده برای همه بانک‌ها احتمالاً یکسان است، تفاوت نسبت فوق‌الذکر، در بانک‌های مختلف می‌تواند حاوی نکاتی برای پژوهشگران اقتصادی و آحاد مردم به‌عنوان ناظر عمومی باشد.»
این گزارش در ادامه، متوسط نسبت تسهیلات به سپرده پس از کسر سپرده قانونی در بانک‌های خصوصی و مؤسسات اعتباری غیربانکی را معادل ۶۳ درصد و پایین‌تر از نسبت تسهیلات به سپرده بانک‌های دیگر اعلام می‌دارد.
این گزارش با اعلام اینکه متوسط نسبت تسهیلات به سپرده پس از کسر سپرده قانونی بانک‌های تخصصی دولتی معادل ۱۲۶ درصد بوده است، می‌افزاید: «این یعنی مقدار مانده تسهیلات بیش از معادل مانده ارزش سپرده‌هاست که به این دلیل است که بانک‌های تخصصی دولتی از خطوط اعتباری، منابع صندوق توسعه ملی و سرمایه بیشتری در مقایسه با سایر بانک‌ها برخوردار بوده‌اند و به اتکای منابعی غیر از سپرده‌ها اقدام به پرداخت تسهیلات کرده‌اند.»
گفتنی است، در جدول مذکور بانک‌های دولتی تجاری شامل بانک ملی، سپه و پست‌بانک هستند. بانک‌های تخصصی دولتی نیز شامل بانک مسکن، کشاورزی، صنعت و معدن، توسعه صادرات و توسعه تعاون می‌شوند. بانک‌های صادرات، تجارت، ملت و رفاه کارگران نیز ذیل «بانک‌های خصوصی‌شده» قرار گرفته‌اند.
همچنین بانک‌های خصوصی و مؤسسات اعتباری شامل کارآفرین، سامان، اقتصاد نوین، پارسیان، پاسارگاد، سرمایه، سینا، آینده، دی، انصار، شهر، گردشگری، ایران‌زمین، قرض‌الحسنه مهر، قرض‌الحسنه رسالت، خاورمیانه، ایران و ونزوئلا، قوامین، مؤسسه اعتباری توسعه، مؤسسه اعتباری کوثر و مؤسسه اعتباری ملل هستند.
لازم به ذکر است، در جدول یادشده رنگ سبز نشانگر نسبت تسهیلات به سپرده بالاتر و رنگ قرمز نشانگر نسبت تسهیلات به سپرده پایین‌تر است.
