پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
معاون مالی پرداخت الکترونیک سامان در گفتوگو با راه پرداخت مطرح کرد/ پذیرندگان پرتراکنش، مشتریان ویژه و در عین حال زیانده پیاسپیها
اصغر اطمینان، معاون مالی پرداخت الکترونیک سامان یکی از مهمترین چالشهای پذیرندگان با دستگاههای کارتخوان را تضاد منافع بین شرکتهای پیاسپی و بانک در مدل درآمدی دانست که منجر به اتخاذ رفتارهایی متفاوت و متضاد از جانب شرکتهای پیاسپی و بانک در قبال مشتریان و در نهایت ایجاد چالشی برای پذیرنده میشود.
با توجه به افزایش قابل توجه قیمت اقلام عملیاتی مورد نیاز شرکتهای پرداخت که بهطور مستقیم متأثر از افزایش نرخ ارز و نیز عوامل سیاسی و تحریمی است، چالش اول شرکتهای پرداخت افزایش هزینههای عملیاتی و کاهش نرخ بازده و سودآوری شرکتها بوده، بهطوری که درآمد شرکتهای پرداخت بهصورت ریالی و هزینهها عمدتاً ارزی است.
اصغر اطمینان، معاون مالی پرداخت الکترونیک سامان یکی از مهمترین چالشهای پذیرندگان با دستگاههای کارتخوان را تضاد منافع بین شرکتهای پیاسپی و بانک در مدل درآمدی دانست که به اتخاذ رفتارهایی متفاوت و متضاد از جانب شرکتهای پیاسپی و بانک در قبال مشتریان و در نهایت ایجاد چالش برای پذیرنده منجر میشود.
او در گفتوگو با راه پرداخت با ذکر مثالی این چالش را توضیح داد و گفت: «پذیرندگان پرتراکنش مشتریان ویژه شرکتهای پیاسپی هستند و مشمول دریافت سرویسها و پشتیبانی ویژهای میشوند و در عین حال همین پذیرندگان جزء مشتریان زیانده بانک هستند و در نهایت از سمت بانک ملزم به جمعآوری کارتخوانها میشوند. همچنین این رفتار دوگانه با پذیرنده باعث ایجاد چالش در استفاده از دستگاه کارتخوان برای پذیرنده میشود.»
چالش فرار مالیاتی اصناف
عدم علاقه اصناف و کسبه به ارائه اطلاعات دقیق درآمدی (فرار مالیاتی) از دیگر چالشهای پذیرندگان است که اطمینان به آن نیز اشاره کرد. او در اینباره گفت: «عادت اصناف به عدم پرداخت مالیات بهعنوان یک پدیده اجتماعی، بر این صنعت نیز اثرگذار است. این مقاومت باعث میشود در صورت انتقال اطلاعات از بانک مرکزی و نظامهای پرداخت به سیستم مالیاتی، حرکت محدودی که از سوی برخی کسبه برای تعطیلی کارتخوانها و پذیرفتن فقط پول نقد آغاز شده، فراگیر شود. البته همراهنداشتن پول نقد توسط مردم تا حدودی مانع رشد وسیع این حرکت خواهد شد. بنابراین وجود ابهامات در نحوه اجرا و پرداخت مالیات در آینده، چالشهایی برای پذیرندگان در استفاده از کارتخوان ایجاد کرده است.»
باید به سمت پرداختهای غیرمستقیم و غیرتماسی برویم
این روزها و بهدلیل شیوع ویروس کرونا فرهنگ مراودات مالی مردم دچار تغییرات اساسی شده و رعایت نکات بهداشتی بیش از پیش مورد توجه استفادهکنندگان از دستگاه کارتخوان است. معاون مالی پرداخت الکترونیک سامان با ذکر این نکته توضیح داد: «پرداختهای غیرمستقیم (پرداخت QR) و ابزارهای پرداخت غیرتماسی بیش از گذشته مورد نیاز است که در صورت عدم پرداختن به این موضوع جهت اندیشیدن راهکارها و زیرساختهای مورد نیاز، بهزودی میتواند جزء چالشهای اساسی کشور در این حوزه باشد.»
ناکارآمدی مدل پرداخت، تهدیدی برای شرکتهای پیاسپی
اطمینان در پاسخ به این سؤال راه پرداخت که چرا پذیرندهها به جای دریافت امانی دستگاه، بهندرت به سمت خرید دستگاه کارتخوان میروند، گفت: «قاعدتاً خرید دستگاه به مالکیت پذیرنده نسبت به کالای خریداریشده منجر میشود. علاوه بر این، در صورت بروز هرگونه اتفاقی، جبران ضرر و زیان بر عهده خودشان خواهد بود و تا زمانی که پذیرنده قادر به دریافت سرویس و خدمات رایگان (دریافت امانی) باشد، تمایلی به استفاده و خرید نخواهند داشت.»
او در ادامه اضافه کرد که روند ناصحیح توسعه شرکتهای پیاسپی و تحمیل هزینههای نظام پرداخت به بانکها، همراه با رقابت ناسالم شرکتها باعث شده مردم، اصناف و کسبه نهتنها آماده پرداخت هزینههای کاربرد شبکههای پرداخت نباشند، بلکه جایزههایی که تحت عناوین مختلف از سوی بانکها و شرکتهای پیاسپی به پذیرندگان داده میشود، آنها را طلبکار و متوقع کرده است. بنابراین مدل اقتصادی کسبوکار تجهیزات پرداخت، از مسیر طبیعی منحرف شده و این موضوع کلیه شرکتهای پیاسپی را تهدید میکند.
اطمینان با اشاره به اینکه واگذاری برخی امکانات حمایتی به پذیرندگان در شرایط حاضر امکان رقابت را سختتر میکند، گفت: «بهنظر میرسد چنانچه سیستم بانکی و دولت تصمیم بگیرند که هزینههای استفاده از امکانات شبکه پرداخت از پذیرندگان و استفادهکنندگان نهایی دریافت شود، این موضوع با یک اعتراض و مقاومت عمومی مواجه شود و روی صنعت پیاسپی تأثیر منفی بگذارد.»
با توجه به افزایش هزینههای واردات و حتی تولید دستگاه کارتخوان، شرکتهای پرداختی با چالشهایی مواجه هستند. معاون مالی پرداخت الکترونیک سامان در خصوص این چالشها توضیح داد: «با توجه به افزایش قابل توجه قیمت اقلام عملیاتی مورد نیاز شرکتهای پرداخت که بهطور مستقیم از افزایش نرخ ارز و نیز عوامل سیاسی و تحریمی متأثر است، چالش اول شرکتهای پرداخت افزایش هزینههای عملیاتی و کاهش نرخ بازده و سودآوری شرکتها بوده، بهطوری که درآمد شرکتهای پرداخت بهصورت ریالی و هزینهها عمدتاً ارزی است.»
مواجهه شرکتهای پرداخت با مشکل نقدینگی در تأمین سختافزارها
او در ادامه چالش دیگر را فرسودگی کارتخوانهای شبکه پرداخت کشور دانست و در اینباره گفت: «راهکار این چالش نوسازی و تعمیر بهموقع کارتخوانهای خراب است که با توجه به قیمت ارز و ممنوعیت ورود کارتخوان کامل، دغدغه روز بیشتر شرکتهای پرداخت محسوب میشود. این امر ضمن تحمیل هزینههای مضاعف بر شرکتها، نیازمند تأمین منابع مالی زیاد به جهت انجام سرمایهگذاری و تأمین تجهیزات مورد نیاز است. در این شرایط، با توجه به وضعیت نقدینگی و رکود تورمی و فعالنبودن بخش تولید، همراه با بیکاری و عدم فعالیت بخش خصوصی که از صفات بارز اقتصاد ایران در سالهای اخیر است، بانکهای کشور نیز به دلایل مختلف اقتصادی و سیاستهای مالی و پولی، در مجموع از وضعیت خوبی برخوردار نیستند.»
به گفته او، با توجه به اینکه بر اساس سیاستهایی که تاکنون از سوی بانک مرکزی و نظام بانکی ترسیم شده، هنوز تأمین سرمایه لازم برای توسعه نظامها و تجهیزات پرداخت بهطور غیرمستقیم توسط بانکها (که عمدتاً از سهامداران شرکتهای پرداخت هستند) انجام میشود، محدودیتهای بانکها، به کاهش سرمایهگذاری آنها در تأمین سختافزارها منجر شده و بهدلیل عادت مصرفکنندگان، اخذ هزینههای سرمایهای نظام پرداخت توسط پذیرندگان و مصرفکنندگان در کوتاهمدت بعید به نظر میرسد. بنابراین شرکتهای حوزه پرداخت، بهویژه در زمینه تأمین سختافزارها، با مشکل نقدینگی مواجه شدهاند.