پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
امید موسوی از دستورالعمل اجرایی جدید صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌گوید / استفاده از پتانسیل استارتاپ‌ها در جذب سرمایه
رفع انحصارگرایی از نهادهای مالی، رفع محدودیت و تسهیل نوآوری و خلاقیت برای شرکت‌های استارتاپی، رفع محدودیت برای اپلیکیشن‌های پرداختی و بانکی، افزایش ضریب نفوذ سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و منطقی‌تر شدن بازار سرمایه از جمله نکات مثبت و نتایج دستورالعمل اجرایی دریافت و ارسال برخط درخواست‌های صدور و ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.
مدیرعامل شرکت الگوریتمی تحلیلگر امید با اشاره به دستورالعمل اجرایی دریافت و ارسال برخط درخواست‌های صدور و ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: «نخستین نکته مهم این دستورالعمل، برداشته شدن انحصار از نهادهای مالی است. به بیانی دیگر، هر نهاد مالی، بانک، شرکت حقوقی مطابق با این دستورالعمل چنانچه حائز شرایط باشند، می‌توانند از سازمان بورس مجوز را دریافت کنند و این قدم بزرگی برای توسعه سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است. نهاد مالی و ارائه‌دهنده سامانه همچنین باید دو رکن مجزا باشند. اتفاقا یک شرکت نرم‌افزاری می‌تواند بی‌طرف محصولات همه نهادهای مالی را در معرض نمایش بگذارد و محصولی که ویژگی بهتری برای کاربر دارد توسط مشتری انتخاب شود. حال آنکه اگر محدود به یک نهاد مالی باشد، انگیزه آن نهاد مالی به فروش ابزارهای خودش ولو با مطلوبیت کمتر، بیشتر است.»
امید موسوی برطرف شدن انحصارگرایی نهادهای مالی را عاملی موثر در رشد و توسعه ابزارهای سرمایه‌گذاری غیرمستقیمی همچون صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردانی خواند و اظهار کرد: «حضور مستقیم سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه همواره بازار را با چالش‌هایی مواجه می‌کند. استرس، ترس‌ها، عواطف و احساسات، به ایجاد بازار هیجانی دامن می‌زند که در آن با پدیده صف‌نشینی و بازار یک طرفه مواجه خواهیم شد. این دستورالعمل، موجب توسعه دسترسی مردم به صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌شود و به زبان ساده‌تر مردم را با شکلی درست به بازار سرمایه هدایت می‌کند.»
او تصویب این دستورالعمل از سمت سازمان بورس را یک گام اساسی در حذف برخی از موانع توسعه سرمایه‌گذاری غیرمستقیم برشمرد و ادامه داد: «متاسفانه در بازار پول، نهاد ناظر و بانک مرکزی محدودیت‌های بسیار جدی برای توسعه و نوآوری همچون عدم اجازه به گسترش زیرساخت‌های بانک‌های مجازی و openbanking ایجاد کرده است. این اقدام سازمان بورس، نوآوری‌های بسیاری به همراه دارد که حتی برخی شرکت‌های فعال در حوزه بازار پول را به سمت بازار سرمایه خواهد کشاند و نتیجه آن چیزی نیست جز افزایش ضریب نفوذ سرمایه‌گذاری مولد.»
هموار شدن مسیر نوآوری و خلاقیت استارتاپ‌ها
مدیرعامل شرکت الگوریتمی تحلیلگر امید، باز شدن راه برای نوآوری و خلاقیت برای استارتاپ‌ها و فین‌تک‌ها را دومین نکته مهم دستورالعمل یاد شده دانست و خاطرنشان کرد: «تا پیش از این دستورالعمل، هر سامانه مجاز به فروش صندوق‌های یک نهاد مالی بود و این موضوع خود محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کرد. به بیانی دیگر، در گذشته هر نهاد مالی برای اینکه بتواند صدور و ابطال آنلاین در صندوق‌هایش را انجام دهد، باید یک پلتفرم ایجاد می‌کرد و کار‌های بازاریابی، برندینگ و پشتیبانی را انجام می‌داد که اصلا صرفه به مقیاس نداشت!»
او ادامه داد: «این موضوع، به شدت فضا را محدود و رفت‌وآمد میان این سامانه‌ها را دشوار می‌کرد. فرض کنید یک سرمایه‌گذار لازم باشد ۲۰۰ سامانه مختلف را برای خرید صندوق‌ها چک کند!!! اکنون، با دستورالعمل یاد شده، هر سامانه می‌تواند به تعداد زیادی نهاد مالی، صندوق یا سبد دسترسی داشته باشد. این موضوع بستر مناسبی برای شکل‌گیری محصولات جدید برای استارتاپ‌ها و فین‌تک‌ها فراهم می‌کند. در نتیجه، بازارها و حتی محصولات و خدمات جدیدی نیز شکل می‌گیرند که در رقابت با یکدیگر هستند و سرمایه‌گذاران نیز می‌توانند خدمات بهتری را با هزینه کم‌تری دریافت کنند، صندوق‌ها را با هم مقایسه کنند و از مشاوره مالی دیجیتال برخوردار شوند. شاید یکی از ریشه‌های رقیب از مراقبت آمده باشد. رقیب باعث شکل‌گیری بازار رقابتی خواهد شد. روح بهره‌وری را تقویت و نهایتا به نفع مصرف‌کننده و مردم است. شاید برخی بگویند این وضعیت باعث از بین رفتن انگیزه سرمایه‌گذاران از جنس بازار سرمایه خواهد شد. اینطور نیست. مشکل اصلی که فروش خدمات بازار سرمایه از سمت مارکتینگ با آن مواجه است این است که این category شناخته شده نیست و برای اینکه scale شود، نیاز هست این category به مردم آموزش کامل داده شود. مثل این که شما یک محصول جدید به نام سس توت‌فرنگی تولید کنید. طبیعتا چون مردم خود category رو نمی شناسند، اگر اینجا رقیبی بیاید و تبلیغ بکند و بازیگر زیاد شود، به مردم نمونه مجانی بدهد، بازار را بزرگ خواهد کرد و به همه کمک خواهد کرد. در این شرایط که اکثر مردم سرمایه‌گذاری غیرمولد می‌کنند، همه باید در کنار هم به اعتلای فرهنگ سرمایه‌گذاری مولد از طریق بازار سرمایه کمک کنیم.»
موسوی افزود: «درحال حاضر با تصویب این دستورالعمل، مدیر صندوق‌ها می‌توانند از پتانسیل استارتاپ‌ها از جمله اپلیکیشن‌های پرداخت و نرم‌افزار‌های بازار سرمایه مثل مانو، آی‌بی‌شاپ، کیان‌دیجیتال و … برای جذب سرمایه صندوق‌های خود استفاده کنند.»
شکل‌گیری و تداوم بازار منطقی
او شکل‌گیری و تداوم بازار منطقی را سومین نکته اساسی دستورالعمل اجرایی دریافت و ارسال برخط درخواست‌های صدور و ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری برشمرد و گفت: «سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در کشور ما نسبت به بازارهای سرمایه دنیا، عدد بسیار پایین‌تری را نشان می‌دهد. در ایران برخلاف بازار سرمایه کشورهای پیشرفته، مردم خود وارد بازار سرمایه می‌شوند. حضور مردم در بازار هیجان‌هایی را به بازار تحمیل می‌کند، زیرا معامله‌گری امری پیچیده و تخصصی است و نباید احساسات و عواطف در آن دخیل شوند و نیاز به ابزارها و زیرساخت‌های حرفه‌ای دارد که تهیه آن‌ها فقط از عهده نهادهای مالی معتبر برمی‌آید.»
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه اجرای این دستورالعمل موجب تسهیل و تقویت فرهنگ سرمایه‌گذاری غیر مستقیم می‌شود، اذعان داشت: «در سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، به جای اینکه مردم خود مستقیم وارد بازار شوند، از طریق صندوق‌ها و سبدگردان‌هایی که در اختیار نهادهای مالی و یک تیم خبره است، به خرید و فروش می‌پردازند؛ این موضوع به پیدایش بازاری منطقی و به دور از هیجانات منجر می‌شود.»
او نقش سازمان بورس در این اقدام را هوشمندانه خواند و تصریح کرد: «سازمان بورس این دستورالعمل را به گونه‌ای در کنار هم قرار داده است تا همه بتوانند وارد بازار شوند و هم اینکه بتوانند به اندازه کافی در آن خلاقیت داشته و پیشرفت کنند.»
دو پیشنهاد برای ارتقای دستورالعمل برخط شدن صندوق‌های سرمایه‌گذاری
موسوی در انتهای گفت‌وگوی خود با «سنا» به ارائه پیشنهادهایی برای غنی‌تر کردن دستوالعمل یاد شده، پرداخت و گفت: «جای خالی «کیف پول» در این دستورالعمل احساس می‌شود. در صنعت بانکداری اتفاق‌های جدیدی در حال وقوع است و همچنین صنعت فین‌تک با کیف پول می‌تواند خلاقیت‌های زیادی داشته باشد. بهتر است این سامانه‌ها همچون کارگزاری‌ها از کیف پول برخوردار باشند تا بتوانند مانده حساب مشتری را میان صندوق‌ها جابجا کنند.»
مدیرعامل شرکت الگوریتمی تحلیلگر امید ادامه داد: «این دستورالعمل برای صندوق‌های صدور و ابطال تدوین شده است و برای صندوق‌های قابل معامله ETF در بورس مسکوت است. از آنجا که ترویج سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، هدف این سامانههاست، لازم است ETF هایی که در بازار سرمایه معامله می‌شوند نیز امکان خرید و فروششان حتی به صورت آفلاین در این سامانه‌ها میسر شود.»
پیشنهادی برای بانک‌ها و بانک مرکزی
حال که سازمان بورس دست و دلبازانه و بدون محدودیت اجازه ورود بازیگران مختلف را داده، چراغ سبزی است برای تعامل خوب بین بازار پول و بازار سرمایه. متاسفانه صنعت پرداخت تا کنون انحصار شدیدی را درون خود حفظ کرده و اکثر بانک‌ها حاضر به اعطای زیرساخت و APIهای درست به بازار سرمایه نیستند. مجوز بانکی و پرداخت سالهاست به روی همه بسته است. بانک‌ها و پرداختی بدترین برخوردها و سرویس‌ها را به business partner های خود داده‌اند و عملاً اجازه رشد به هیچ شرکتی در این حوزه را نداند. سیستم‌های پرداخت مناسب برای کارگزاری‌ها، نظام حساب مشترک مشتری و شرکت سبدگردان، زیرساخت‌های OpenBanking، زیرساخت‌های احراز و آنبوردینگ مشتری، کیف پول‌ها و ده‌ها زیرساخت لازم برای توسعه بازار سرمایه که متاسفانه تا کنون بخاطر محدودیت‌های بانک مرکزی و انحصارطلبی صنعت پرداخت ارائه نشده است.
