راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت سیزدهم کیست و چه عملکردی در مناصب پیشین داشته است؟

سید مسعود میرکاظمی با حکم رئیس جمهور به سمت معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور منصوب شد. اما او کیست و چه سابقه‌ای در عرصه مدیریتی کشور دارد؟

زهرا داستانی / در گروه‌بندی‌های سیاسی بسیاری مسعود میرکاظمی را چهره‌ای اصولگرا معرفی ‌می‌کنند. چهره‌ای که در کارنامه‌ کاری خود سابقه پیوستن به تیم محمود احمدی‌نژاد را دارد. هرچند اصولگرایان پس از پایان دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد، او را خارج شده از اصولگرایی معرفی کردند. حضور میرکاظمی در هیئت دولت احمدی‌نژاد اولین تجربه مدیریتی او خارج از بخش‌های مختلف سپاه پاسداران بود. از جمله سمت مدیرعاملی فروشگاه اتکا (متعلق به نیروهای مسلح) که در سال ۱۳۷۶ به آن منصوب شد و تا یک سال پیش از زمان پیوستن به دولت نهم در این جایگاه، مشغول بکار بود.


میرکاظمی چه سوابق اجرایی در کارنامه دارد؟


اگرچه در کارنامه کاری میرکاظمی حضور فعال در عرصه‌های فرماندهی و مدیریت دفاع مقدس، ریاست مرکز بررسی سیستم‌ها و افزایش بهره‌وری، معاونت پژوهش و آموزش دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه امام حسین (ع)، قائم مقامی ریاست دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه امام حسین (ع)، مشاور وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، ریاست مرکز مطالعات و پژوهش‌های لجستیکی، ریاست مرکز مطالعات بنیادی و ریاست دانشگاه شاهد وجود دارد اما مهمترین سوابق مدیریتی و اجرایی او حضور در مجلس شورای اسلامی در دوره نهم به عنوان نماینده مردم تهران، ری و شمیرانات و همچنین حضور در وزارت بازرگانی و وزارت نفت در دولت نهم و دهم در سمت وزیر بوده است.


حضور در وزارت بازرگانی با گذشت از خطر استیضاح


او با تحصیل در رشته مهندسی صنایع در دانشگاه‌های علم و صنعت و تربیت مدرس تا مقطع دکتری در مرداد ۱۳۸۴ با انتخاب محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت نهم و با رای اعتماد 169 نماینده مجلس وارد وزارت بازرگانی شد و چهار سال در این وزارتخانه ماند. در طول این چهار سال یک بار تا در سال 1387 تا پای استیضاح پیش رفت ولی از آنجایی که در آخرین روزهای فعالیت مجلس هفتم بود از استیضاح در امان ماند. امضاکنندگان طرح استیضاح او، دلیل اصلی تهیه این طرح را عدم اجرای قانون بودجه سال ۸۵ و ۸۶ در خصوص تعرفه کالاهای وارداتی، بی‌ثباتی در نرخ تعرفه، عدم حمایت از واحدهای تولیدی با واردات بی‌رویه، به ویژه در کالاهای مصرفی کشاورزی اعلام کردند.

با این حال اما افزایش بی‌رویه قیمت شکر، کمبود آن در بازار و عدم وجود شکر در کارخانه‌ها، مصوبه شورای امنیت ملی کشور مبنی بر افزایش ذخیره استراتژیک شکر کشور به دو برابر و مجوز واردات شکر در سال 1384 به عنوان مهم‌ترین پیامدهای مدیریت مسعود کاظمی در خاطره مردم و تاریخ ایران باقی ماند.


از ورود به وزارتخانه نفت تا برکناری از وزارت


مسعود میرکاظمی با وجود سابقه عملکردش در عرصه مدیریت بازرگانی کشور دوباره در هیئت دولت دهم به عنوان وزیر نفت حاضر شد. محمود احمدی‌نژاد، او را به مجلس معرفی کرد و با کمترین میزان رای اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی یعنی ۱۴۷ رأی از مجموع ۲۸۶ رأی موجود مسعود کاظمی را وارد هیئت دولت خود کرد. میر کاظمی با شعار «صنعت نفت، پیشران اقتصاد ایران» پای در مهم‌ترین وزارتخانه دولت گذاشت و اولین گام مدیریتی خود را با تصفیه مدیران ارشد صنعت نفت آغاز کرد. او در کمتر از ۱ سال، بیش از ۲۵۰ مدیر ارشد در وزارت نفت و شرکت‌های تابعه آن همچون؛ شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران، شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب و سایر شرکت‌های فرعی، تا سطح مدیران روابط عمومی را از سمتشان برکنار کرد. در عوض اما افرادی بدون تجربه کاری در صنعت نفت و عمدتأ ناکارآمد، از شرکت‌های خودروسازی، وزارت بازرگانی و فروشگاه اتکا، یا بعضأ از رتبه‌های بسیار پایین سازمانی صنعت نفت را جایگزین مدیران پیشین کرد. حاص این تصمیم انقلابی که به سونامی تغییرات نفتی معروف شد، کاهش شدید تولید نفت و گاز در کشور بود. 

او دو بار تا پای استیضاح پیش رفت، هرچند رای نیاورد. آمار متناقض معاونان وزیر نفت در مورد واردات بنزین، بیش از سقف مصوب بودجه و نامشخص بودن قرارداد خط لوله صلح از علل این استیضاح بود. میرکاظمی حتی دو بار به مجلس فراخوانده شد تا به سوالات نمایندگان پاسخ دهد و در نهایت پاسخ‌های وی نمایندگان را اقناع کرد و در سمت خود باقی ماند.


اختلاف میرکاظمی با احمدی‌نژاد در وزارت نفت


اگرچه میرکاظمی فراز و فرودهای بسیاری را برای ماندن در سمت وزیری نفت پشت سر گذاشت و از آنها با موفق بیرون آمد اما در نهایت در اردیبهشت ۱۳۹۰ در راستای اجرای ماده ۵۳ قانون برنامه پنجم، مصوب مجلس شورای اسلامی قرار بر این شد تا وزارتخانه‌های نفت و نیرو با هم ادغام شود. محمود احمدی‌نژاد با انتخاب مجید نامجو، وزیر وقت نیرو به عنوان وزیر وزارتخانه ادغامی عملا مسعود میرکاظمی را کنار گذاشت. هرچند اندکی بعد با منتفی شدن ادغام وزارت نفت و نیرو زمزمه‌های بازگشت میرکاظمی به وزارت نفت شنیده می‌شد اما محمود احمدی‌نژاد با حضور او مخالفت کرد و سرپرستی وزارت نفت را اول خود و بعد از مخالفت مجلس به رستم قاسمی از فرماندهان دیگر سپاه سپرد و با میرکاظمی خداحافظی کرد. برخی می‌گویند مخالفت میرکاظمی با معاونان پر سر و صدای محمود احمدی‌نژاد بر سر کاهش اختیارات میرکاظمی در وزارتخانه نفت میانه او با رئیس دولت نهم و دهم را شکرآب کرد.


عملکرد ماندگار میرکاظمی در وزارتخانه نفت


صدور دستور توقف سوآپ نفت ایران، از کشورهای حاشیه دریای خزر از جمله اقدامات او در زمان صدارتش در وزارتخانه نفت بود. اقدامی که سبب شد تا تجارتی که نزدیک به یک دهه در ایران، با دیپلماسی انرژی دولت اصلاحات شکل گرفته بود، به یکباره با عدم آگاهی میرکاظمی متوقف شود و وزیران بعدی نیز نتوانند دوباره آن را فعال کنند.

مجموع سیاست‌هایی که میرکاظمی در مدت 2 سال وزارتش در وزارتخانه نفت اتخاذ کرد سبب شد که تولید نفت خام ایران، حدود ۳۵۵ هزار بشکه کاهش یابد. همچنین اجرای سیاست‌های اشتباه توسعه میدان‌ها گازی در زمان او سبب شد تا تولید گاز ایران سقوط کند.

از دیگر اقدامات جنجالی او در وزارت نفت تولید بنزین غیراستاندارد بود. او برای مقابله با تحریم احتمالی فروش بنزین به ایران، طرح تولید بنزین در مجمتع‌های پتروشیمی را به اجرا گذاشت و سبب شد تا در طول چهار سال دولت دهم شهرهای ایران به ویژه تهران، مشهد، اصفهان و اراک که شهرهای صنعتی و پرجمعیت کشور بودند با بیشترین روزهای آلوده روبه‌رو شود و سلامت شهروندان این شهرها به خطر افتد.

حالا اما رئیس دولت دوازدهم مسعود میرکاظمی را برای بار دیگر وارد عرصه مدیریتی کشور کرده است. این بار میرکاظمی قرار است در سازمان برنامه و بودجه کشور و همچنین در سمت معاونی رئیس جمهوری در دولت ایفای نقش کند. حال باید دید که این تصمیم رئیسی برای حضور میرکاظمی در هیئت دولتش به کجا می‌رسد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.