پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
آیا میتوانیم بازار رمزارزها را در زمره بازارهای مالی قرار دهیم؟
احسان قاضیزاده، مدیرعامل اکسیر / به نظر اینجانب، پاسخ به این سؤال که آیا میتوانیم بازار رمزارزها را در زمره بازارهای مالی قرار دهیم یا خیر، شاهکلید ورود به سایر سؤالات و حتی ابهامات دیگر در خصوص سرمایهگذاری در بازار رمزارزهاست؛ چراکه سرمایهگذاری در هر بازاری مستلزم پذیرش واقعیتهای آن بازار و درک و شناخت کافی از آن است.
از اولین روزهای سال 2010 میلادی که موضوع قیمتگذاری بیتکوین بهصورت جدی مطرح شد، همواره این سؤال در ذهن سرمایهگذاران و علاقهمندان به این حوزه وجود داشته که ارزش ذاتی بیتکوین چقدر است و چگونه تعیین میشود یا به زبان ساده؛ قیمت پایه یا مظنه قیمت بیتکوین چگونه مشخص و کشف میشود. آیا قیمت بیتکوین و دیگر رمزارزها درگیر حباب شده است؟ اینگونه سؤالات تا همین امروز نیز همچنان مورد بحث و جدل بین موافقان و مخالفان رمزارزها بوده است. در این بین تکلیف علاقهمندان و افرادی که به دنیای بلاکچین و رمزارزها ایمان و اعتقاد دارند، مشخص است. این دسته از افراد گویی از سیاره دیگری آمدهاند و ذهنیتی کاملاً متفاوت با افراد دیگر دارند. فعالان این حوزه در دنیای کاملاً غیرمتمرکز و غیرقابل سانسور بلاکچین سیر میکنند و هر رفتاری را که بازار از خود نشان میدهد، به حساب همین اصل میگذارند.
این دسته از فعالان بازار بهواسطه اعتقاد و نگاه عمیقتر به پدیده رمزارزها، تحمل ریسکپذیری بیشتری داشته و از نوسانات و افتوخیزهای شدید قیمتی رمزارزها کمتر نگران شده یا حتی از افزایش آن کمتر به وجد میآیند؛ چراکه غالباً نگاه بلندمدت به این سرمایهگذاری داشته و خود را درگیر مفاهیم کلاسیک بازارهای مالی نمیکنند.
اما سرمایهگذاران دیگری هم وجود دارند که نگاهشان به بازار رمزارزها مانند هر بازار دیگر مالی است. آنها صرفاً بهدنبال کسب سود حداکثری از این پدیده نوین هستند. این افراد اتفاقاً بهدلیل همین نگاه، اقدام به تحلیل و واکاوی هرچه بیشتر رفتار بازار رمزارزها میکنند و آن را از منظر تکنیکال مورد بررسی قرار میدهند. افرادی که در دسته دوم قرار میگیرند، غالباً معاملهگران حرفهای هستند که بهصورت تماموقت در حال رصد انواع بازارهای مالی، اخبار مرتبط و همچنین مدیریت سرمایه خود هستند. فعالان این بخش عموماً علاقهای به مفاهیم پایه رمزارزها، بلاکچین و دیگر موضوعات علمی مرتبط با این حوزه ندارند؛ چراکه همانطور که پیشتر اشاره شد، دید این دسته از فعالان بازار به رمزارزها تقریباً مانند هر بازار مالی دیگری است.
اما آیا افرادی که در هیچیک از دستهبندیهای اشارهشده نمیگنجند، امکان ورود به بازار رمزارزها را ندارند؟ قطعاً یکی از مصادیق بازارهای باز (Open Market) همین مسئله است که ورود به این بازارها برای همه افراد با دسترسی یکسان و شانس ورود مساوی توأم است. بازارهای رمزارز به دلایل متعدد؛ از جمله، تنوع تعداد ارز، دسترسی آسان، جوانبودن، سرمایه در گردش کم (بهنسبت بازارهای مالی سنتی) و صدالبته ساختار غیرمتمرکز آن، بهشدت پرنوسان و طبیعتاً پرریسک است. اتفاقاً همین نوسان زیاد دلیل اصلی جذابیت این بازارها برای معاملهگران؛ بهویژه دسته دوم است.
اما از دیگر سو، این نوسانات شدید میتواند بازیگران دارای تجربه، دانش و قدرت تحمل ضرر کم را با مشکلات بزرگ و عدیدهای مواجه کند. فراوان دیده شده که بخش عمدهای از افراد دسته سوم (بازیگران بازار رمزارزها که نه توان دانشی و نه توان مالی کافی برای ورود به بازارهای رمزارز داشته و فقط تحت تأثیر اخبار هیجانی و گاهی کذب وارد این حوزه شدهاند) بهراحتی سرمایههای اصلی مالی خود را از دست داده و با تلخترین تجارب ممکن، بازار رمزارزها را برای همیشه ترک کردهاند.
باید به یاد داشت که اصل اول ورود به هر پدیده جدیدی، بهخصوص اگر آن پدیده ماهیت مالی داشته باشد، شناخت و کسب دانش حداقلی است. تمامی طرحهای کلاهبرداری و سوءاستفادهها بر پایه همین عدم دانش و شناخت بنا شده و به همین خاطر موضوع آموزش اهمیتی غیرقابل انکار دارد. شاید با دانستن چند مورد از نکات کلیدی در خصوص سرمایهگذاری در حوزه رمزارزها تا حد زیادی بتوان جلوی از بین رفتن سرمایه افراد را گرفت. در ادامه تلاش شده به برخی از مهمترین این نکات اشاره شود.
۱- قبل از ورود به بازار رمزارزها به این سؤال پاسخ دهیم که من چه شناختی از رمزارزها دارم و آیا اساساً این بازارها را جزء بازارهای مالی میتوانم شناسایی کنم؟
۲- قدرت و توان مالی من به چه میزان است؟ تعریف خود را از سرمایه راکد، سبد سرمایهگذاری و میزان حضور رمزارزها در سبد سرمایهگذاری خود، بهطور مشخص و دقیق مشخص کنیم (بسیاری از سرمایهگذاران حرفهای فقط چیزی نزدیک به پنج درصد از سبد سرمایهای خود را به رمزارزها اختصاص میدهند).
۳- بازار رمزارزها حداقل یک تاریخ 11ساله داشته و با مطالعه همین 11 سال میتوان به این حقیقت پی برد که این بازار، روزهای بهشدت پرنوسانی را پشت سر گذاشته و قطعاً روزهای پرنوسان بیشتری پیش رو خواهد داشت؛ بنابراین این بازار بهشت گمشده سرمایهگذاری نبوده، نیست و نخواهد بود.
۴- این حقیقت را که رمزارزها، دارایی از نوع دیجیتال هستند و نگهداری و مبادله آن بر بسترهای کاملاً دیجیتال و غالباً آنلاین است، کاملاً درک کنیم؛ بنابراین تهدیدات سایبری بیشماری از این حیث متوجه سرمایهگذاران است.
۵- از این واقعیت آگاهی داشته باشیم که غالب رمزارزها متعلق به هیچ دولت یا شرکتی نبوده و هیچ ضمانتی مبنی بر نقدشوندگی آنها در آینده یا حتی ادامه پروژههای مرتبط به آنها وجود ندارد.
۶- در انتخاب بستر مبادلاتی یا همان پلتفرم تبادل دقت کافی باید مبذول شود؛ چراکه هنگامی که شما از طریق یک صرافی که سرویس کیف پول نیز ارائه میدهد، اقدام به معامله کنید، عملاً دارایی شما در اختیار آن پلتفرم قرار میگیرد؛ بنابراین اگر هدف شما از خرید رمزارز، نگهداری بلندمدت آن است، فوراً پس از خرید، سرمایه خود را به کیف پولهای سرد و فیزیکی خارج از پلتفرم انتقال دهید.
۷- از سرمایهگذاری در پلتفرمهای خارجی تا حد امکان خودداری کنید؛ مگر آنکه به ریسکها و چالشهای آن کاملاً آگاه باشید.
۸- همواره در همه معاملات خود حد ضرر را رعایت کنید تا مانع از دست رفتن سرمایه خود بهصورت کامل شوید.