پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چرا شرکت‌ها به خرید بیت‌کوین روی آورده‌اند
چند وقتی است که شرکت‌ها در حال پذیرش رمزارزها به‌عنوان دارایی و استفاده از آن به‌عنوان پول هستند. منتظر باشید که به‌زودی سایر شرکت‌ها نیز به این روند می‌پیوندند
ماهنامه عصر تراکنش شماره ۴۵ / تا همین یک سال پیش، بیت‌کوین برای بسیاری از شرکت‌ها صرفاً یک کنجکاوی بود. این روند اکنون شروع به تغییر کرده است. در حال حاضر، بیش از 12 شرکت دولتی در ترازنامه خود، شماری از رمزارزها را دارند. بسیاری دیگر نیز مشغول ارائه خدمات به افراد علاقه‌مند به خرید بیت‌کوین یا به شرکت‌هایی هستند که می‌خواهند آن را نگه داشته یا از آن برای پرداخت‌هایشان استفاده کنند. هنگامی که در ماه گذشته پی‌پال این امکان را برای برخی مشتریان خود فراهم کرد که پرداخت‌های خود را با موجودی رمزارزشان انجام دهند (به همان سهولت و راحتی مسترکارت)، حسابی سروصدا به پا کرد.
در راستای کمک به سوق‌دادن بیشتر بیت‌کوین به جریان اصلی بازار، مؤسسات سنتی وال‌استریت به این مسئله پی برده‌اند که چگونه سیستم کنونی خود را به نحوی روزآمد کنند که همان خدماتی را که برای پول نقد ارائه می‌دهند، برای رمزارزها نیز عرضه کنند. بانک نیویورک ملون، قدیمی‌ترین بانک کشور، در ماه فوریه اعلام کرد که به‌زودی برای مشتریان خود همان سطح دسترسی و محافظت سهام و سایر دارایی‌ها را برای رمزارزها نیز فراهم خواهد کرد.
«مایک دمیسی»، رئیس بانک نیویورک ملون گفت: «نظر ما این است که دارایی‌های دیجیتال آینده هستند؛ آنها ماندگار خواهند شد.» او پیش‌بینی کرد که «ریل‌‌های» مالی که اکنون برای رمزارزها ساخته می‌شود، همان‌هایی بودند که روزگاری برای دارایی‌های دیگر مانند اوراق قرضه و وجوه استفاده می‌شد. «روند بزرگ‌تر به رشد خود ادامه خواهد داد و به همین دلیل این اعتقاد و تعهد را پشت سر خود داریم.»
از آنجا که داشتن بیت‌کوین مستقیماً با خطرات امنیتی همراه است، مؤسسات مالی می‌توانند بابت خدماتی مانند خدمات نظارت و حفاظت از دارایی‌ها (کاستدی) که قبلاً برای دارایی‌های دیگر ارائه می‌دادند، هزینه دریافت کنند. با توسعه سیستم‌هایی برای کمک به مشتریان در نگهداری و معامله رمزارزها، آنها می‌توانند همان کارمزدی را که برای سایر سرمایه‌گذاری‌ها اخذ می‌کردند ـ و شاید حتی بیشتر ـ برای آنها هم دریافت کنند.
دمیسی انتظار دارد که بانک نیویورک ملون از اواخر سال جاری و با شروع خدمات مرتبط با رمزارزها، هزینه خدمات مرتبط با نظارت و حفاظت از رمزارزش‌ها را دریافت کند. او می‌گوید: «هزینه واقعی خدمات هنوز مشخص نشده است، اما تعجب نمی‌كنم كه به‌دلیل ریسک‌هایی كه این گروه از دارایی به‌دنبال دارند (از جمله الزامات فناوری بیشتر)، از پیش‌بینی‌های ما بیشتر شود.»
برای این مؤسسات، فهرست مشتریان بالقوه شرکتی در حال رشد است. از جمله شرکت‌هایی که بیت‌کوین را پذیرفته‌اند، شرکت خدمات مالی اسکوئر و تسلا هستند که ایلان ماسک، بنیان‌گذار و مدیرعامل آن، اخیراً عنوان «ارباب سکه‌ها» را برای خود انتخاب کرده است. هر دو شرکت، بیت‌کوین را برای خزانه شرکت خود خریداری کرده‌اند.
برخی شرکت‌های مالی نیز مستقیماً در حال خرید هستند. غول بیمه آمریکایی «مس میوچوآل» (MassMutual) که بیشتر با بیمه مستمری سالیانه شناخته می‌شود، در ماه دسامبر اعلام کرد که 100 میلیون دلار بیت‌کوین خریداری کرده است. سخنگوي این شرکت، آن را بخشي از «استراتژي کلان ما براي استفاده از فرصت‌هاي در حال رشد» خواند و در عين حال خاطرنشان كرد كه اين سرمايه‌گذاري فقط 0.04 درصد از كل حساب سرمايه‌گذاري این شركت را تشكيل مي‌دهد.
شرکت‌هایی که بیشترین سرمایه‌گذاری را در بیت‌کوین انجام داده‌اند، عموماً توسط افرادی با علاقه شخصی به رمزارزها اداره می‌شوند. جک دورسی، مدیرعامل اسکوئر؛ ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و مایکل سایلور، مدیرعامل شرکت نرم‌افزار تجاری مایکرواستراتژی در این گروه قرار دارند. هر سه شرکت دارای مقدار قابل توجهی بیت‌کوین هستند و در حال آزمایش استفاده از آن به روش‌های جدیدند.
اکنون تسلا به افراد اجازه می‌دهد که وسایل نقلیه مورد نظرشان را مستقیماً با بیت‌کوین خریداری کنند. در عین حال، اسکوئر یک تیم داخلی دارد که با یک پروژه متن‌باز همکاری می‌کنند که بنا به گفته‌های یکی از نمایندگان اسکوئر؛ «برای کمک به کل صنایعی ـ و نه فقط اسکوئر ـ است که از رمزارزهایی مانند بیت‌کوین منتفع می‌شوند.»
«مایکل ونوتو»، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری شرکت «توروسو اینوستمنت» که یک صندوق قابل معامله در بورس با عنوان تقویت به‌اشتراک‌گذاری داده‌های تحول‌آفرین (BLOK) برای ردیابی شرکت‌های درگیر در رمزارزها و فناوری بلاکچین ایجاد کرده، می‌گوید: «کسانی که این کار را انجام داده‌اند، شرکت‌هایی هستند که بنیان‌گذار یا مدیرعامل آنها بزرگ‌ترین سهام‌دار آنها بوده و همچنان مسئول هستند.»
اهمیت روزافزون مؤسسات مالی در بیت‌کوین در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بورس (ETF) توروسو بازتاب یافته است. حدود یک‌چهارم سرمایه‌گذاری‌های آن در بازیگران مالی مانند پی‌پال انجام می‌شود؛ یک‌چهارم دیگر صرف معامله بیت‌کوین می‌شود؛ حدود 10 درصد در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری می‌شود که تراشه‌های مورد استفاده در استخراج رمزارزها را تولید می‌کنند، مانند شرکت انویدیا و شرکت صنایع نیمه‌رسانای تایوان (تی‌اس‌ام‌سی) و درصد مشابهی در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری می‌شود که در زمینه اکوسیستم رمزنگاری گسترده‌تر، مانند گالکسی دیجیتال کانادا فعالیت می‌کنند.
استقبال شرکت‌های بزرگ از رمزارزها یک تغییر اساسی به حساب می‌آید. مقاله اصلی بیت‌کوین که توضیح می‌داد چگونه نرم‌افزاری به نام بلاکچین می‌تواند برای پرداخت‌های همتابه‌همتا مورد استفاده قرار بگیرد، به‌طور خاص برای کنار گذاشتن شرکت‌ها و دولت‌ها در مقام سرایدار (گیت‌کیپر‌ها) طراحی شده است. برخی شرکت‌هایی که امروز درگیر رمزارزها شده‌اند، دقیقاً واسطه‌هایی هستند که قرار بود بیت‌کوین آنها را از بین ببرد.
با وجود این، نگرش سنتی در مورد بیت‌کوین با ویژگی‌ها و خصایص منعطف‌تری جایگزین شده ـ و یک ساختار نظارتی نیز آغاز شد ـ که باعث استقبال بیشتر شرکت‌ها از فضا شده است. با خارج‌شدن از بحران، شرکت‌هایی که درگیر تولید یا خرید رمزارزها شده‌اند، با هم متحد می‌شوند تا در مورد مقررات آینده با قانون‌گذاران لابی کنند. شرکت‌های فیدلیتی، اسکوئر و کوین‌بیس گلوبال بخشی از «شورای کریپتو برای نوآوری‌های جدید» هستند که در اوایل ماه آوریل راه‌اندازی شد.
«زک پرینس»، مدیرعامل شرکت «بلاک‌فای» که در مرکز این همگرایی قرار دارد، می‌گوید: «شما طی چند سال آینده شاهد یک همگرایی عالی بین سیستم مالی رمزارزها و سیستم مالی سنتی خواهید بود.»
شرکت بلاک‌فای مانند یک بانک رمزارز فعالیت می‌کند، سود سپرده‌های صاحبان بیت‌کوین را پرداخت می‌کند و آن را به صندوق‌های پوشش ریسک و دفاتر خانواده وام می‌دهد. پرینس می‌گوید که همه‌گیری کووید 19 حرکت به سمت تطبیق و سازگاری شرکت‌ها را تسریع کرد؛ زیرا مؤسسات مالی «به‌دنبال آن بودند که ببینند چگونه چنین چیزی از طریق شوک اقتصادی که با انواع مختلف آن تقریباً هر دهه یک بار مواجه می‌شویم، انجام می‌شود» و رمزارزها «نه‌تنها نمُردند؛ بلکه عملکرد بسیار خوبی نیز از خود نشان دادند».
همکاری شرکت‌ها در زمینه بیت‌کوین با محدودیت‌هایی روبه‌رو است. اکثر شرکت‌های دولتی که مالک آن هستند، متمرکز بر رمزارزها هستند و شرکت‌های مشهوری نیستند. نظرسنجی گارتنر از 77 مدیر مالی که در ماه فوریه انجام شد، نشان داد که تنها پنج درصد قصد دارند امسال برای خزانه خود رمزارز بخرند. 84 درصد دیگر نیز انتظار ندارند که هرگز در ترازنامه‌های خود رمزارز داشته باشند.
بیشتر شرکت‌هایی که رمزارزها را در مدل‌های کسب‌وکاری خود گنجانده‌اند، فعلاً با اقدامات آهسته و آزمایشی پیش می‌روند. شرکت اسکوئر به کاربران اپلیکیشن انتقال پول خود با عنوان کش‌اپ (Cash App) اجازه خریدوفروش بیت‌کوین را می‌دهد، اما بازرگانانی که از اسکوئر استفاده می‌کنند، نمی‌توانند خریدوفروش انجام دهند و مشخص نیست که چه زمانی این اتفاق خواهد افتاد. این شرکت به‌طور آزمایشی در سال 2014 اجازه خریدوفروش بیت‌کوین برای بازرگانان را فراهم کرد، اما هنگامی که تعداد محدودی از بازرگانان می‌خواستند از آن استفاده کنند، این پروژه را رها کرد. سخنگوی اسکوئر عنوان کرد که زیرساخت‌های بیت‌کوین آماده استفاده در این مقیاس برای خریدها نبود.
تصمیم پی‌پال برای انتقال مستقیم رمزارزها به صندوق فروش، بسیار مهم بود، اما پرداخت‌ها قبل از ورود به حساب بازرگانان به پول نقد تبدیل می‌شوند. مسترکارت نیز در حال برنامه‌ریزی برای فراهم‌کردن این امکان برای افراد است تا در فروشگاه‌ها بتوانند با دارایی‌های رمزنگاری‌شده خود خرید کنند. برای افرادی که این کار را انجام می‌دهند، یک مسئله شایان توجه وجود دارد؛ طبق مقررات خدمات درآمد داخلی، اگر ارزش بیت‌کوین بالاتر باشد، هر خرید، یک مالیات بر سود سرمایه محسوب می‌شود.
با وجود موانع متعدد، دو شرکت ویزا و مسترکارت خود را به‌عنوان بازیگران اصلی در اکوسیستم رمزنگاری تثبیت کرده‌اند. یک شبکه واقعی بیت‌کوین، می‌تواند کاملاً جایگزین شبکه‌های کارت اعتباری شود؛ زیرا افراد می‌توانند مستقیماً از طریق اینترنت معامله کنند. با این حال، ویزا استفاده‌های بسیار دیگری را برای رمزارزها می‌بیند که به این شرکت امکان می‌دهد نقش مهمی را ایفا کند. ویزا به شرکت‌های متمرکز بر رمزنگاری اجازه داده تا پرداخت‌های خود را با استفاده از دارایی‌های دیجیتال با ویزا تسویه کنند، آن هم پیش از آنکه ابتدا آنها را به ارزهای سنتی تبدیل کنند. همچنین ویجت‌هایی ساخته که به بانک‌ها امکان می‌دهد تا مشتریان‌شان از وب‌سایت‌های آنها رمزارز خریداری کنند و با شرکت‌های مالی متمرکز بر رمزارزها در راستای کمک به آنها در صدور کارت‌های ویزا برای مشتریان همکاری کرده و حتی از یک کارت اعتباری پشتیبانی می‌کند که به مشتریان رمزارز پاداش می‌دهد. مشتریان کارت اعتباری پشتیبانی‌شده توسط رمزارزها، می‌توانند درآمد خود را به‌عنوان بازرگان هزینه کنند و دیگر نگران قسمت سخت ماجرا ـ مدیریت و تبدیل بیت‌کوین ـ نباشند.
«کوی شفیلد»، مدیر بخش رمزارزهای ویزا می‌گوید: «ارزش این کار در این است که دیگر تاجران نیازی به ارتقای ترمینال‌های خود و بررسی نحوه ادغام با بلاکچین ندارند.»
تطبیق شرکت‌ها نیز افزایش یافته و همپای آن قیمت رمزارزها هم افزایش یافته است. این یک چرخه مطبوع است؛ جایی که تطبیق شرکت‌ها به رشد قیمت کمک می‌کند و افزایش ارزش، شرکت‌های بیشتری را ترغیب می‌کند که به این روند ملحق شوند. البته آزمایش واقعی ممکن است در رکود بعدی بیت‌کوین به وقوع بپیوندد. تا آن زمان، بازی داخل خانه ادامه می‌یابد؛ نفر بعدی برای خرید بیت‌کوین چه کسی خواهد بود؟
«مایکل ونوتو»، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری شرکت توروسو اینوستمنت، می‌گوید که در گام بعدی باید منتظر غول‌های فناوری باشیم؛ «اگر به آینده‌نگرترین شرکت‌های عظیم در حوزه فناوری فکر کنید، می‌بینید آنهایی که احتمالاً در مرحله بعدی [خرید رمزارزها] قرار می‌گیرند، فیس‌بوک و اوراکل هستند، آن هم بیش از اپل، درست است؟ منظورم این است که اگر استیو جابز هنوز در اپل بود، احتمالاً این کار قبلاً انجام شده بود. تیم کوک آدم متفاوتی است. او مدیرعامل اجرایی است، نه مدیرعامل و بنیان‌گذار.
