پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
علاقه سرمایهگذاران به شرکتهای پرداخت دیجیتالی غربی بیشتر شده است
دوران طلایی پرداخت دیجیتال در آمریکا تازه شروع شده و شرکتهایی مانند پیپل و استرایپ تازه آستینها را بالا زدهاند.
بیش از یک دهه قبل بود که پاتریک و جان کالیسون استرایپ را تاسیس کردند؛ شرکتی در سیلیکون ولی که به سایر استارتآپهای فناوری در پذیرش پرداختهای آنلاین کمک میکرد و باعث رشد همه آنها شد. در 14 مارس امسال، استرایپ خبر از جذب سرمایه 95 میلیارد دلاری داد که به این ترتیب این شرکت توانست به بزرگترین شرکت آمریکایی ثبت نشده در بورس اوراق بهادار تبدیل شود. با توجه به ایجاد انقلاب پرداختهای دیجیتالی در آمریکا، استرایپ تنها شرکتی نبود که در حوزه پرداخت فعالیت میکرد.
به گزارش اکونومیست، در سال 2018، انت فایننشال، غول پرداختی در چین توانست جذب سرمایه خصوصی به مبلغ 150 میلیارد دلار داشته باشد. در آن زمان مدیران چینی، آمریکا را سرزمین چکهای تاریخ دار و رسید کارتهای اعتباری امضاشده (با دست) میخواندند که در آن مجموعهای از بانکها و شرکتهای کارت اعتباری جا خوش کرده بودند و هیچ نوآوری از آنها سر نمیزد.
اما اکنون به نظر میرسد که لحظه طلایی فرا رسیده است. برای مثال به پیپل اشاره میکنیم. شرکت ارائهدهنده پرداختهای دیجیتال که در سال 1999 تاسیس شده بود و در آن زمان به کاربران دستگاه پالم پایلوت، از ابتداییترین گونههای تلفن همراه هوشمند، امکان ارسال پول از طریق این دستگاه را فراهم میکرد. پی پل بعدها در سال 2015 توسط ایبی و به مبلغ 45 میلیارد دلار خریداری شد. در حال حاضر پی پل ارزشی معادل 280 میلیارد دلار دارد که حتی از بانکهای سیتی گروپ و ولزفارگو نیز بالاتر است. به عبارت دیگر پی پل نوزدهمین شرکت باارزش آمریکا محسوب میشود. حتی باید گفت که ارزش پی پل در حال حاضر از انت فایننشال هم بیشتر شده است؛ شرکت چینی که طی چند ماه اخیر مورد انتقادات رگولاتوری قرار گرفته و مجبور شد عرضه اولیه سهامش را لغو کند.
توجه و علاقه سرمایهگذاران به شرکتهای ارائهدهنده پرداخت دیجیتال غربی، به دنبال شیوع ویروس کرونا در دنیا، بیشتر شده است. (جدول زیر را مشاهده کنید) قیمت سهام پی پل طی 12 ماه گذشته 180 درصد رشد پیدا کرده است. همچنین دیگر شرکتهای فعال در این حوزه مانند اسکوئر آمریکایی و آدین هلندی نیز قیمت سهامشان به ترتیب پنج و سه برابر شده است.
رونق و شکوفایی دیجیتال، غولهای صنعت کارت اعتباری و فناوری مانند ویزا و گوگل را بیشتر جذب حوزه پرداختهای آنلاین کرد. میتوان صنعت پرداخت دیجیتال را به سیستم حملونقل تشبیه کرد. پذیرندگان، اپلیکیشن یا وبسایت فروشگاه را به زیرساختهای پرداختی متصل میکنند و با بررسی جزئیات کلیدی مانند هویت خریدار، درستی و میزان سرمایه در دسترسش، به او اجازه سفر میدهند.
سپس پول موردنظر در مسیر انتخابی مشتری، جابهجا میشود. این مسیر انتخابی میتواند شامل کارتهای اعتباری، انتقال وجه بانکی یا از طریق کیف پول موبایلی باشد. سپس پای ارائهدهندگان سرویسهایی مانند buy now pay later به میان میآید که ادعا میکنند میتوانند سفر مشتری را به سفری دلپذیرتر از سابق تبدیل کنند.
بخشی از رشد و ترقی شرکتهای دیجیتال بیانگر این واقعیت است که آنها به مقیاس خود رسیدهاند. پی پل که جزو بزرگترین شرکتها به شمار میآید، کیف پول آنلاینی که بیش از 350 میلیون مشتری دارد را با درگاه پرداختی ادغام کرده که توسط 30 میلیون پذیرنده، مورد استفاده قرار میگیرد. همه این اتفاقات موجب ایجاد تاثیرات بزرگ شبکهای میشود و پی پل قصد دارد با ایجاد ارتباط با دیگر شرکتهایی که کاربران زیادی دارند، مانند یونیون پی و گوگل، این تاثیرات را بیشتر و بیشتر کند.
پیشبینیهای پی پل حاکی از آن است که تعداد کاربرانش در سال 2025، دوبرابر خواهد شد. شرکت اسکوئر هم که با هدف قرار دادن پذیرندگان مستقل و مصرفکنندگانی که از سرویسهای بانکهای مرسوم، محروم بودند، جایگاهش را در بازار پیدا کرد، از مدلی مشابه پی پل استفاده میکند.
اما در مقابل، آدین و استرایپ جزو پذیرندگان آنلاین محض به حساب میآیند و هیچ برند مصرفکنندهای هم ندارد اما هوش و خرد فنی آنها باعث شده تا کسبوکارها به راحتی و با سرعت، بتوانند پلتفرم پرداخت آنلاین خودشان را راهاندازی کنند و همین موضوع باعث جذب بیشتر شرکتها به سمت آدین و استرایپ شده است.
این دو شرکت معمولا طی چند روز، وبسایت مشتری را با شبکههای پرداختی ادغام میکنند. از آنجایی که تایید هویت و راستیآزمایی اعتبار مشتری، به ویژه در زمان انجام تراکنشهای برون مرزی، کار سختی است، معمولا بین 10 تا 15 درصد تراکنشهای آنلاین در این حوزه، رد میشوند. اما این شرکتهای دیجیتال میزان پذیرفته نشدن تراکنشهای برون مرزی را بین چهار تا پنج درصد کاهش میدهند. در ازای انجام همه این کارها هم کارمزد معقولی از مشتری دریافت میکنند.
روندهای تاثیرگذر بر رشد شرکتهای دیجیتال
باید گفت که سه روند، در پیشرفت و حرکت رو به جلوی شرکتهای دیجیتال، بسیار تاثیرگذار هستند. اولین روند رشد سریع تجارت الکترونیکی است که به دلیل شیوع ویروس کرونا رشدش چندین برابر شد. سال گذشته و به دنبال همهگیری ویروس کرونا و قرنطینههای اعمال شده در سراسر دنیا، حجم تراکنشهای آنلاین در سراسر دنیا 19 درصد افزایش یافت. همچنین 45 درصد پرداختهای خرد انجامشده توسط مسترکارت در سال 2020، به انجام پرداختهای آنلاین اختصاص داشت.
روند دوم، عدم استفاده از پول نقد در فروشگاههای فیزیکی است که به لطف وجود امکان انجام پرداختهای دیجیتال رخ داده و باز هم باید گفت که شیوع ویروس کرونا، در رشد میزان استفاده از پرداختهای دیجیتال، بیتاثیر نبوده است. در نهایت روند سوم به افزایش سهم بازار پرداختهای آنلاین مربوط است. لیسا الیس از شرکت تحقیقاتی MofettNathanson میگوید که بیش از نیمی از حجم تراکنشهای دیجیتالی توسط بازوی کند، تنبل و ترسوی بانکها پذیرش میشود. از آنجایی هم که بانکها فاقد هرگونه جاهطلبیهای جهانی و متخصصین تجارت الکترونیکی هستند، به همین دلیل سهم بازار ناگزیر است به سمت غولهای آنلاین برود.
چنین روندهایی باعث رشد و تقویت شرکتهایی مانند ویزا و مسترکارت نیز شدهاند. البته نکتهای که درباره این شرکتهای کارتی وجود دارد این است که آنها مورد حمله ناظران ضد انحصاری قرار گرفتهاند. نگرانی ناظران از این بابت است که پذیرندگانی که تراکنشهایشان را روی شبکههای ویزا و مستر پردازش میکنند، به سختی میتوانند از جایگزینهای ارزانتر برای انجام پردازشها استفاده کنند. در 19 مارس امسال و پس از انتشار خبری مبنی بر اینکه وزارت دادگستری در حال تحقیق درباره ویزا است، سهام این شرکت کاهش یافت.
موضوع دیگری که ممکن است تهدیدی برای این شرکتهای بزرگ فینتکی (استرایپ، آدین، پی پل) به شمار آید، غولهای فناوری هستند. این شرکتها اپلیکیشنهای پرداختی خودشان را به بازار ارائه کردهاند. خردهفروشان بزرگی مانند والمارت و تارگت هم پذیرندگان و کیف پولهای خودشان را راهاندازی کردهاند که از این طریق میتوانند به مشتریان وفادارشان پاداش دهند.
به منظور مقابله با این تهدیدها، شرکتهای پرداخت دیجیتالی دست به کار شدند و پیشنهادات و خدماتشان را گسترش دادند. در همین راستا، پی پل سرویس buy now pay later، امکان خرید و فروش کریپتوکارنسیها و سرویس کارت اعتباریاش را راهاندازی کرد. در هشتم ماه مارس پی پل خبر خرید شرکت Curve را داد؛ شرکتی که در حوزه امنیت داراییهای دیجیتال فعالیت میکند. سال گذشته پی پل شرکت ارائهدهنده سرویسهای کوپن هانی را خریداری کرد و همچنین گفته بود که قصد دارد به یک سوپر اپ برای سرویسهای مالی تبدیل شود. همچنین در فوریه امسال هم پی پل به سرمایهگذاران وعده داد که درآمد شرکت تا سال 2025، دوبرابر خواهد شد و به مبلغ 50 میلیارد دلار خواهد رسید.
کسبوکار پرداختی فرد به فرد اسکوئر با نام Cash App نیز به یک بانک دیجیتال تبدیل شده که امکان خرید بیتکوین، خرید و فروش سهام، دریافت فیش حقوقی و استفاده از کارتهای نقدی را برای کاربران فراهم میکند. این سرویس اسکوئر در حال حاضر 36 میلیون کاربر دارد که نسبت به سال 2017، هفت میلیون رشد داشته و باید گفت که 45 درصد از سود ناخالص اسکوئر از طریق Cash App به دست میآید. استرایپ نیز طی همکاری که با بانکها داشته، شروع به ارائه سرمایه در گردش به پذیرندگان کردهاند.