پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
پس از ابلاغيه اخير معاونت دادستاني كل كشور در امور فضاي مجازي مبني بر الزام سكوهاي آگهي خودرو و مسكن به احراز هويت آگهي‌دهندگان خود از ابتداي مهرماه سال جاري، واکنش‌های متعدد و بعضاً انتقادي از سوي برخي كسبوكارها و تشکل‌های صنفي مربوطه نسبت به اين تصميم صورت پذيرفت.
حال پس از گذشت چند روز از طرح اين مباحث، مسئولان سامانه اِمتا ضمن تشریح نحوه کارکرد این سامانه، به برخي موارد مهم آن پاسخ داده‌اند.
ببینید: آیا سامانه احراز هویت امتا به نفع کسبوکارها خواهد بود؟
۱- عدم ارائه API از سوي سامانه اِمتا و خروج كاربران از پلتفرم‌ها
اين سامانه به صورت API در اختيار كسبوكارها قرار می‌گیرد. با توجه به اينكه مرحله اول و اصلي احراز هويت در فضاي مجازي، شناسايي (ثبت‌نام) غيرحضوري كاربران است و در فرآيند اين شناسايي، اطلاعات مهم هويتي كاربران اخذ می‌گردد، لذا كميسيون عالي امنيت فضاي مجازي ذيل شوراي عالي فضاي مجازي راه اندازي اين سامانه را با شرط صيانت از داده‌های كاربران به تصويب رسانده است.
لازم به ذكر است، يكي از اهداف اصلي تدوين و ابلاغ سند نظام هويت معتبر در فضاي مجازي كه برخي منتقدان به استناد آن به سامانه اِمتا ايراد وارد نموده‌اند نيز لزوم صيانت از داده‌های كاربران در فضاي مجازي است، بنابراين فرآيند شناسايي و احراز کاربران می‌بایست در بستر این سامانه طی شود. ابزار احراز هویت گوگل (Login With Google Account) که مورد استفاده بسیاري از پلتفرم‌ها و كاربران ايراني است نيز به همين شيوه است.
۲- طولاني بودن فرآيند احراز هويت از طريق اِمتا
نقطه قوت شيوه احراز هويت اِمتا نسبت به شيوه پيشنهادي برخی منتقدان، فرآيند ساده و كوتاه آن است، به اين شكل كه كاربر فقط يك مرتبه شناسايي می‌شود و در دفعات بعدی تنها با نام کاربری (شماره موبایل) و رمز عبور یکتای خود احراز می‌شود. در نظر بگیرید چندین هزار کسب‌وکار وجود دارد و با شیوه پیشنهادی هر یک برای احراز هویت کاربر خود می‌بایست فرآیند شناسایی را طی کند که این فرآیند به مراتب طولانی‌تر است و حجم ترافیکی و بار مالی پیامکی زیادی را به سامانه مربوطه و کسبوکارها تحمیل می‌کند و تجربه کاربری نامناسبی نیز دارد. با توجه به اینکه شیوه مذکور تاکنون عملیاتی نشده، لذا تبعات منفی آن آگاهانه یا ناآگاهانه در نظر گرفته نشده است.
در حال حاضر فرآيند شناسايي بيش از هشت ميليون كاربر در سامانه اِمتا طي شده و اين كاربران تنها با وارد کردن شماره موبايل و رمز عبور خود براي كسبوكارها احراز هويت می‌شوند.
۳- كارنامه اِمتا در تجربه احراز هويت متقاضيان طرح فروش فوق العاده خودرو
برخلاف اظهارات برخي افراد در اين زمينه، يكي ديگر از نقاط قوت سامانه اِمتا، تجربه بسيار موفق اين سامانه در احراز متقاضيان طرح فروش فوق العاده خودرو است به گونه‌اي كه در مدت 10 روز، بيش از هفت ميليون كاربر شناسايي و احراز هويت شدند و ركورد كم‌نظير احراز هويت بيش از يك ميليون كاربر در يك روز با حجم بالاي ترافيكي و استعلام همزمان از سه دستگاه مختلف و هدايت كاربران به سامانه‌های دو خودروساز ثبت شد. با توجه به اينكه كميته خودرو در اين طرح متقاضيان را ملزم به احراز كارت بانكي متعلق به خود از طريق سامانه اِمتا كرده بود و اين وب سرويس از سوي ارائه دهنده آن به‌روز و كامل نشده بود لذا برخي كاربران را با مشكل مواجه كرد.
همچنين برخي اظهارات مبني بر عدم شناسايي سيم كارت‌هاي اعتباري از سوي سامانه اِمتا نيز به كلي نادرست است. اين سامانه تطابق شماره موبايل كاربران با كد ملي آنها را از طريق سرويس شاهكار كه يكي از ابزارهاي شناسايي و احراز هويت است انجام می‌دهد و اين سرويس تمامي سيم كارت‌هاي كشور اعم از دائمي و اعتباري را پوشش می‌دهد.
۴- ريزش کاربران سكوهاي آگهي و هدايت آنها به شبکه‌های اجتماعی خارجي
بررسی‌ها نشان می‌دهد با توجه به ساختار، ویژگی‌ها و كاركردهاي سكوهاي آگهي، هيچ يك از پلتفرم‌ها و شبکه‌های اجتماعي خارجي قابلیت‌های كاربردي در اين خصوص را ندارند و از طرفي صرفاً كاربراني ريزش می‌کنند كه به قصد انجام اقدامات سوداگرانه و خلافكارانه در اين بسترها فعاليت می‌کنند.
قابل توجه تحليلگران اینکه، يكي از عللي كه كاربران به سمت شبکه‌های اجتماعي خارجي هدايت می‌شوند استعلام قيمت برخي كالاهاست كه از سكوهاي آگهي حذف شده است، كه در اين خصوص نظر كارشناسي مركز توسعه تجارت الكترونيكي نيز عدم حذف قیمت‌هاست و درصورتي كه اين سكوها دستورالعمل ابلاغي از سوي كميته عالي نظارت بر كسبوكارهاي مجازي در شهريورماه سال گذشته را كه يكي از بندهاي مهم آن الزام احراز هويت آگهي دهندگان است را رعايت می‌کردند، قیمت‌های خودرو و مسكن از اين سكوها حذف نمی‌گردید.
در تحلیل‌های كارشناسي بايد تمامي جوانب يك تصميم مورد بررسي قرار گيرد. بدون ترديد يكي از ذينفعان اصلي اين تصميم، مردم و مصرف كنندكان حوزه تجارت الكترونيكي كشور هستند كه در تحليل‌ها به آن توجه لازم نشده است. مركز توسعه تجارت الكترونيكي به استناد قانون تجارت الكترونيكي و وظايف محوله به موجب اساسنامه خود، به همان اندازه كه مسئوليت حمايت از كسبوكارهاي اينترنتي و توسعه تجارت الكترونيكي را بر عهده دارد، مسئول صيانت از حقوق مصرف كنندكان اين حوزه نيز اشت، لذا در سياستگذاري‌‌ها و ارائه خدمات همواره سعي کرده است تمامي جوانب امر را در نظر بگيرد.
به طور مثال، اين مركز در همين زمينه در دو مرحله (آذرماه سال گذشته و مردادماه سال جاري) با نمايندگان سكوهاي آگهي و اتحاديه كشوري كسبوكارهاي فضاي مجازي طي جلسات رسمي در خصوص اجراي احراز هويت كاربران با مدل فعلي سامانه اِمتا به توافق رسيد و اصلاحات مربوطه را نيز بر روي سامانه اعمال نمود ولي سكوهاي مذكور هيچ اقدام عملي نسبت به اتصال به اين سامانه حتي در محيط تستي نيز ننمودند.
