پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گردش مالی بازار رمزارزها در ایران چقدر است؟
احسان قاضی‌زاده مدیرعامل اکسیر، مهدی ناصری مدیرعامل استخر استخراج آرمانی، امیرحسین راد مدیرعامل نوبیتکس و مهرداد فرنوش، مدیرعامل همراستا به این سوال پاسخ می‌دهند
گردش مالی بازار رمزارزها در ایران روزانه چقدر است؟ این سوالی است که از چهار نفر از فعالان حوزه رمزارز در کشور پرسیدیم و تقریبا هیچ‌کدام با قطعیت به آن پاسخ نداده‌اند و همه بر این عقیده هستند که آمار دقیقی از حجم بازار رمزارزها در ایران به دلایل مختلف وجود ندارد؛ با این حال بر اساس برخی شواهد و قرائن آمار و ارقامی در این خصوص ذکر کردند. بازار رمزارزها حدود شش سالی می‌شود که در کانون توجه‌ها قرار گرفته و محرک اصلی روند رو به رشد سالانه این حوزه نیز ورود افراد تازه نفس به آن است. حوزه رمزارزها قطعا جذابیت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری دارد و یکی دیگر از سوال‌های ما از این فعالان این بود که آیا مردم می‌توانند به بازار رمزارزها به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری مانند بازار بورس و حتی جایگزین دلار و طلا نگاه کنند یا خیر. در ادامه پاسخ احسان قاضی‌زاده مدیرعامل اکسیر، مهدی ناصری مدیرعامل استخر استخراج آرمانی، امیرحسین راد مدیرعامل نوبیتکس و مهرداد فرنوش، مدیرعامل همراستا را مشاهده می‌کنید.
برآورد گردش مالی بازار رمز دارایی ایران آسان نیست
احسان قاضی‌زاده مدیرعامل اکسیر بر این عقیده است که برآورد گردش مالی در بازار رمز ارز ایران به هیچ وجه کار آسانی نیست. او درباره دلایل این موضوع گفت: «دلایل معتددی وجود دارد که این کار را سخت می‌کند، ازجمله وجود مجاری و سکوهای متعدد خریدوفروش که بخش اعظم آنها تمایلی به ارائه اطلاعات معاملات خود به‌صورت عمومی ندارند. همچنین پلتفرم‌های مبادله (اکسچنج) که اطلاعات بازارهای خود را به‌صورت عمومی ارائه می‌دهند غالبا حجم بازارهای غیرواقعی را نشان می‌دهند. علاوه بر این موارد، ماهیت غیرمتمرکز رمزدارایی‌ها اساسا برآورد حجم مبادلات را سخت و پیچیده کرده و تنها راهی که بتوان به‌صورت سریع و تا حد زیادی مطمئن به حجم واقعی یک بازار دست پیدا کرد، دسترسی به حجم تراکنش‌های ریالی آن بازار است.»
مدیرعامل اکسیر در پاسخ به این سوال که آیا مردم می‌توانند به بازار رمزارزها به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری مانند بازار بورس و حتی جایگزین دلار و طلا نگاه کنند، توضیح داد: «هم‌اکنون شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری بین‌المللی سرمایه‌گذاری‌های جدی در حوزه رمز‌دارایی کرده‌اند و هر روز بر تعداد آنها نیز افزوده می‌شود. لذا اساسا سرمایه‌گذاری در این بازارها به‌عنوان بخشی از بازار سرمایه منطقی و معقول به نظر می‌رسد؛ اما همانطور که در دیگر فعالیت‌های اقتصادی داشتن دانش و شناخت فرصت‌ها و تهدیدات در حوزه تخصص خبرگان آن بازار است اکیدا توصیه می‌شود مردم با آگاهی کامل و ازطریق مجاری معتبر وارد این فضا شوند.»
روزانه معادل ۴۰ میلیون دلار حجم مبادلات رمزارزها در ایران
طبق گفته‌های مهدی ناصری مدیرعامل استخر استخراج آرمانی نیز آمار دقیقی از حجم بازار رمزارز در ایران وجود ندارد ولی بر اساس شواهد و قراین تخمین زده می‌شود که روزانه معادل ۴۰ میلیون دلار یا ۱۰۰۰ میلیارد تومان حجم مبادلات رمزارزها در ایران باشد. عددی که با افزایش آگاهی کاربران و سرمایه‌گذاران روز به روز در حال افزایش است.
مدیرعامل استخر استخراج آرمانی نیز درباره سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها اینطور گفت: «بلاکچین هر روز ابزارهای جدیدی برای سرمایه‌گذاری به کاربران ارائه می‌کند. از توکن‌های با پشتوانه گرفته تا فاینانس غیرمتمرکز. این پویایی و حجم نوآوری به روز ماندن و به‌کارگیری حداکثر پتانسیل را تا حد زیادی برای سرمایه‌گذاران، حتی حرفه‌ای‌ها، مشکل می‌کند. بلاکچین در حال شکل دادن آینده سرمایه‌گذاری و مدیریت دارایی‌هاست. فلزات گران بها، املاک، پول فیات و سهام، دارایی‌هایی هستند که امروز بر بستر بلاکچین قابل خریدوفروش و سرمایه‌گذاری هستند. کاربران بدون واسطه، در محیطی شفاف، فارغ از مرزها و فقط با چند کلیک دارایی‌هایی را مبادله می‌کنند که مالک واقعی آن هستند.»
حجم مبادلات حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیارد تومان در روز
طبق صحبت‌های امیرحسین راد مدیرعامل نوبیتکس، آمار دقیقی در این خصوص که مبتنی بر یک پژوهش قابل استناد باشد، وجود ندارد؛ اما، برخی برآوردهای غیر رسمی حکایت از حجم مبادلات حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیارد تومان در روز دارد. راد با اشاره به اینکه رمزارزها به‌ویژه خود بیت‌کوین مدت‌ها است که به‌عنوان یک کلاس دارایی جدید برای سرمایه‌گذاری در دنیا پذیرفته شده است، توضیح داد: «راه‌اندازی معاملات آتی بیت‌کوین در بورس شیکاگو، عرضه صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمزارزی در بورس سوییس و اتفاقی از این دست موید این دیدگاه هستند. به اعتقاد من، بیت‌کوین طلای دیجیتال در عصر جدید خواهد بود و بنابراین قطعا می‌توان به‌عنوان جایگزینی برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا یا دلار به آن نگریست؛ اما، در ورود به این بازار جدید باید با احتیاط فراوان عمل کرد، چراکه ریسک‌های آن مانند نوسانات ناگهانی قیمت پدیده‌هایی هستند که در بازارهای سنتی کمتر مشاهده می‌شود. علاوه بر این، ارزش‌گذاری بنیادی و ذاتی روی بسیاری از توکن‌ها و ارزهای دیجیتال کار ساده‌ای نیست.»
حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومان تبادل مالی روزانه
مهرداد فرنوش، مدیرعامل همراستا نیز درباره برآورد حجم بازار رمزارزها در ایران گفت: «متاسفانه به دلیل نبود سازوکار قانونی مناسب، رمزارزها به روش‌های مختلف در وب‌سایت‌های داخلی و خارجی، شبکه‌های اجتماعی، صرافی‌های رمزارزی، مارکت‌های تبادل رمزارز و … معامله می‌شوند و چون مرجعی برای ثبت این تراکنش‌ها وجود ندارد ارائه یک براورد دقیق از حجم بازار رمزارزها در ایران غیر ممکن به نظر می‌رسد. با این حال تصور می‌کنیم در وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های بزرگ و مطرح کشور که کاربران از آن استفاده می‌کنند مجموعا حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومان تبادل مالی روزانه صورت گیرد. باید توجه داشت که بخش زیادی از این گردش مالی از تبدیل رمزارزها به یکدیگر ناشی می‌شود و میزان تبدیل ریال به رمزارز و برعکس در کشور عدد کوچکتری خواهد بود.»
به گفته فرنوش، اگر صرافی‌های رمزارز مانند اصناف دیگر به رسمیت شناخته می‌شدند و با مجوز قانونی زیر نظر نهادهای نظارتی فعالیت می‌کردند و امنیت حقوقی و قضایی برای کسب‌وکارهای رمزارزی فراهم بود شاید این آمار به واقعیت نزدیک‌تر می‌شد.
به عقیده مدیرعامل همراستا، بازار رمزارز تمامی ویژگی‌های یک بازار کامل مالی را داراست و مردم می‌توانند با پذیرش ریسک‌های موجود در این بازار نیز سرمایه‌گذاری کنند. او در این باره توضیح داد: »باید توجه داشت به واسطه نوسانات بیشتر و بدون محدودیت در بازار رمزارزها نسبت به بازارهایی مانند بورس ریسک این سرمایه‌گذاری بیشتر و البته پتانسیل درآمدی نیز بالاتر است. در مقایسه با طلا و ارز، خریدوفروش رمزارزها به مراتب ساده‌تر است. رمزارزهای شناخته‌شده مانند بیت‌کوین و اتریوم که از حجم بازار مطلوبی نیز برخوردار هستند، می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاران باشند و استیبل کوین‌هایی مانند تتر که همواره ارزشی معادل دلار دارد انتخاب مناسبی برای افرادی است که به دنبال کسب سود از بازار دلار و ارز هستند. در حال حاضر بخش زیادی از دلار کاغذی موجود در کشور در دست سرمایه‌گذاران خرد و کسب‌وکارهای کوچک و متوسطی است که مبادلات مالی با سایر کشورهای دنیا دارند و جهت پرداخت بدهی‌های ارزی خود و یا حفظ سرمایه موجودی خود را به‌صورت دلاری نگهداری می‌کنند. در صورتی که اگر از رمزارزی مانند تتر به‌عنوان جایگزین دلار کاغذی استفاده شود، می‌توان امیدوار بود تقاضا برای دلار کاغذی در کشور کاهش یابد و حتی قیمت ارز تا حدی به تعادل برسد.»