پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
پولسازی به سبک من / مانور مدرسان بی‌نام و نشان در فضای مجازی
آیا برای شرکت در دروه‌های آموزشی سرمایه‌گذاری باید به خودروی لوکس و خانه تجملاتی مدرس توجه کنیم یا کیفیت حرف‌های او؟
صفحه اینستاگرامشان را که باز می‌کنی با پست‌های یکدستی روبه‌رو می‌شوید که تنها رنگ کت و شلوارهایشان و نوشته‌های زیر پستشان متغیر است. لبخند به لب دارند و پشت میز احتمالا کارشان یا پشت فرمان خودروی لوکسشان نشسته‌اند. معمولا عینکی هم به چشم دارند و در همین حالت درباره چگونگی ثروتمند شدن یا ورود به بازارهای مالی صحبت می‌کنند.
در صحبت‌های خود به درآمدهای باورنکردنی که هر ماه بدست می‌آورند اشاره می‌کنند. کمی هم به گذشته بر می‌گردند و اظهار می‌کنند که زندگی ساده و فقیرانه‌ای داشته‌اند و حالا توانسته‌اند با راه‌های درست و مناسب کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنند.
سرمایه‌گذاری، درآمدزایی و پولسازی به کلیدواژه‌های مهم این روزها هم در فضای مجازی و هم در فضای واقعی تبدیل شده است. کرونا این مهمان ناخوانده نیز باعث شده بسیاری، از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی برای کسب درآمد استفاده کنند. اگر سری به شبکه‌های اجتماعی بزنید عبارت سرمایه‌گذاری یا پولسازی را جست‌وجو کنید به انواع کانال‌ها و صفحه‌هایی بر می‌خورید که با تعداد زیاد دنبال کننده، راهکارهای پولدار شدن و میلیاردر شدن را آموزش می‌دهند.
در این میان برخی کانال‌ها و صفحه‌های شبکه‌های اجتماعی وجود دارند که محور فعالیتشان قانون جذب است و عده‌ای هم تجارت، موفقیت و ثروت، اما در نهایت هیچکدام موفقیتی ناشی از ایجاد و رشد یک کسب‌وکار واقعی ندارند. بنابراین افراد نه تنها نتیجه‌ای حاصل نمی‌کنند، بلکه مبالغ کلانی هم برای خرید پکیج‌ها و آموزش‌های بی‌فایده هزینه کرده‌اند. در این گزارش به چند مورد از افرادی که در کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی دنبال‌کننده‌های زیادی دارند و از شگردهای وسوسه‌انگیز برای جذب مخاطب استفاده می‌کنند، اشاره شده است.
ماجرای فردی که خود را بنیانگذار دوره‌های پولسازی و معجزه در ایران می‌داند
اولین حیله: رایگان بودن بخشی از دوره‌های آموزشی
برای بررسی بیشتر از فعالیت این افراد به صفحه‌های اجتماعی آنها مراجعه کردیم. وجه مشترک بسیاری از آنها این است که بخشی از دوره‌های آموزشی خود را به‌صورت رایگان ارائه داده‌اند تا یک روند برای جذب کردن مخاطب و حس نیاز ایجاد شود.
یکی از صفحاتی که نام خود را بنیانگذار دوره‌های پولسازی و معجزه در ایران گذاشته، بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده دارد. «هشت جلسه پولسازی هدیه من به شما»، جمله‌ای است که بالای صفحه خود نوشته است.
وقتی شرایط شرکت در این دوره‌ها را جویا شدیم، پیامی مبنی بر اینکه هشت جلسه اول این دوره‌ها رایگان است، از سوی ادمین صفحه دریافت کردیم. دوره‌های او سه ماهه است که یک ماه آن به‌صورت رایگان ارائه شده است. پس از شنیدن فایل‌های صوتی در دوره رایگان متوجه شدیم که به جز رؤیاپردازی اثری از ارائه راهکارهای پولدار شدن و چگونگی در آن نیست. فرد بنیانگذار در این فایل‌ها مدعی است که دوره‌های پولسازی را حدود ۱۲ سال است که در ایران انجام می‌دهد. به قول خودش «کاری را انجام می‌دهم که هیچ‌کس در ایران نمی‌تواند انجام دهد.»
نکته جالب توجه دیگر این بود که پس از ارسال سه فایل اول این توضیح در کانال داده شد: «کسانی که سه روز از عضویت آنها در کانال می‌گذرد، ولی تمرینی را ارسال نکرده‌اند، از کانال خارج می‌شوند.» اما نه تنها با این واکنش مواجه نشدیم که روزانه حدود هزار نفر به کانال اضافه می‌شدند.
دومین حیله: از کانال‌های دیگر خارج شو و به من بپیوند
مدرس این دوره‌ها اصرار دارد که اگر وارد کانال من شوید باید از تمامی گروه‌ها خارج شوید و در هیچ کلاسی حاضر نشوید و تا زمانی‌که خودمان به شما اطلاع دهیم، در جایی سرمایه‌گذاری نکنید. در این فایل‌ها به شما تلقین می‌شود که با انتخاب این دوره‌ها وارد مسیر جدیدی در زندگی خود شده‌اید. مسیری که خودتان شوکه می‌شوید.
او در این فایل‌های صوتی می‌گوید: «از یک زندگی کاملاً معمولی به زندگی موفقی رسیده‌ام. چه شده که به این نقطه رسیدم؟ کارهای کوچکی که در زندگی انجام می‌دهیم، می‌تواند اثرات خیلی بزرگی داشته باشد. کار کوچک شما هم این است که در این کانال عضو شده‌اید و سه ماه دیگر به نقطه‌ای می‌رسید که شگفت زده می‌شوید. کلاس پولسازی کلاسی است که می‌خواهد اگر درآمد دارید، درآمد شما را دو برابر کند و اگر شغلی ندارید برای شما شغلی ایجاد کند.»
او تاکید می‌کند که سه ماه از کانال‌های دیگر خارج شو و به سبک من زندگی کن. پس از آن می‌بینی که چه نتایجی دریافت می‌کنی. فردی ورشکسته کسب‌وکاری بوده و ۴ میلیارد تومان ضرر کرده و پس از سه ماه آموزش تنها ماهانه ۵۰ میلیون درآمد داشته است. اینها تنها کاری که کرده‌اند این است که کلاس‌های من را گوش داده‌اند.
سومین حیله: بها دهید تا بها دهیم
با فایل‌های صوتی پیش می‌رویم تا بدانیم در آخرین فایل قرار است چه توضیحی برای ورود به دوره‌های بعدی بشنویم. بنیانگذار دوره‌های پولسازی در فایل آخر می‌گوید که بعد از دو ماه وارد دوره وی‌آی‌پی می‌شوید. او می‌گوید که برای دوره‌های بعد باید هزینه پرداخت کنید. مدرس دوره‌ها در ابتدا هزینه دوره‌ها را ۳۰ میلیون تومان معرفی می‌کند. اما در ادامه متوجه می‌شویم که اعلام این رقم، تنها به این دلیل است که دوره‌ها با ارزش جلوه داده شود.
او اشاره می‌کند که «چون بسیاری هزینه پرداخت این مبلغ را ندارند، سقف پرداخت را از یک میلیون تا ۳۰ میلیون تومان تعیین می‌کنم و هر فرد بنا به رضایت خود مبلغ مورد نظر را پرداخت کند.» اگر در نظر بگیریم همانطور که ظرفیت دوره دو هزار نفر اعلام شده و همین تعداد هم شرکت کنند و هر نفر حداقل یک میلیون تومان پرداخت کنند، در این صورت مدرس ۲ میلیارد تومان از یک دوره دریافت می‌کند.
مدرس با این ترفند که وقتی بهای چیزی را نپردازید، قانون بها برای شما فعال نمی‌شود، توضیح می‌دهد که ۱۰۰ درصد شرکت کننده‌ها در ماه اول پولسازی که هزینه دوره‌ها را پرداخت کرده‌اند، درآمد آنها دو برابر می‌شود، ولی برای دوره رایگان تنها درآمد آنها ۲۰ تا ۳۰ درصد بیشتر می‌شود.
چهارمین حیله: تضمین ۲۰۰ درصدی دوره‌ها
ترفند جذب افراد برای خریدن دوره‌ها هنوز ادامه دارد. در فایل‌های صوتی بارها می‌شنویم که اگر فردی از کلاس‌ها رضایت نداشت، اصل پول به او برگردانده می‌شود و در مواردی دو برابر آن پس داده می‌شود. مدرس دوره‌ها در این باره می‌گوید که شما ۳۰ میلیون تومان سرمایه‌گذاری کنید، اگر نتیجه گرفتید من دو برابر آن را به شما پس می‌دهم. او این مثال را هم می‌زند که دو نفر از من بعد از حضور در دوره‌ها از من پول خود را می‌خواستند تا به آنها پس دهم و من دو برابر را به آنها برگشت دادم.
پس از بررسی چند کانال دیگر متوجه شدیم که محتوای بسیاری از فایل‌های صوتی و ویدئوها شبیه به هم است. در همه آنها داستان فرد بی‌پولی مطرح می‌شود که به درآمدهای میلیاردی رسیده و زندگی‌اش زیر رو شده است. بیشتر آنها در صفحاتشان به نمایش ثروت و تجملاتی که اکنون در اختیار دارند، پرداخته‌اند. مشاوره و آموزش دادن از پشت دوربین هنگام رانندگی و پشت فرمان خودروهای لوکس یا مستقر بودن در خانه‌ای تجملاتی از شگردهایی است که این افراد از طریق آن بسیاری را برای شرکت در دوره‌های خود جذب می‌کنند.
راز سودهای میلیاردی بورس در بازی شگرد تبلیغاتی
این روزها بازار سرمایه بیشتر از بازارهای مالی دیگر در مرکز توجه قرار دارد. در هر کوی و برزنی صحبت از معامله این سهام ارزنده یا آن سهام ارزنده است. افرادی هم در این مسیر از فرصت استفاده کرده و در شبکه‌های اجتماعی خود را تحلیلگر، مشاور و مدرس بورس می‌دانند و با برگزاری دوره‌های آموزشی سعی دارند افراد را با کسب سودهای چند صد درصدی در روز آشنا کنند.
هزینه متفاوت دوره‌ها
اغلب هزینه دوره‌های آموزشی بورس از ۱۰۰ هزار تا ۳۰ میلیون تومان تفاوت دارد. هزینه این دوره‌ها بیشتر به تعداد دنبال‌کننده‌های صفحات اجتماعی بستگی دارد. طبق صحبتی که با یکی از این صفحه‌ها داشتیم، که کمتر از سه هزار دنبال‌کننده داشت، اعلام شد که کلاس‌ها به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود و در قالب وبینار و جلسات از پیش ضبط شده است، اما فعلاً به دلیل اینکه اعضای صفحه زیاد نیست، کلاسی برگزار نمی‌شود. هزینه کلاس نیز حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان است. این ضمانت هم وجود دارد که اگر از کلاس‌ها راضی نبودید مبلغ پرداختی بدون کم و کاست برگشت داده می‌شود.
صفحه دیگری که یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر دنبال‌کننده دارد، هزینه دوره‌های خود را دو تا سه میلیون اعلام کرده است. در صفحه ثبت‌نام دوره‌ها این جمله نیز دیده می‌شود که «اختلاف طبقاتی افراد به خاطر اختلاف در دانش مالی آنهاست، همین الان تصمیم مهم خودت را محکم بگیر و با قدرت شروع کن!»
چیزی به نام بازار معاملات لحظه‌ای
صفحه دیگری نزدیک به ۷۰۰ هزار دنبال‌کننده داشت و به‌گفته مدرس این صفحه، سه هزار نفر پکیج آموزشی مدرس این صفحه را خریداری کرده بودند. مدرس که به‌نظر می‌آمد سن زیادی هم ندارد، مدعی بود که می‌تواند روشی را یاد دهد که افراد روزانه ۴۰۰ درصد سود از بورس بدست آورند. او در این رابطه توضیح داده بود که ۴۰۰ درصد سود هم سود متوسطی است. شما سود هزار درصدی هم می‌توانید داشته باشید.
وقتی بخشی از ویدئوهای این فرد را دیدیم، به عبارتی به نام بازار معاملات لحظه‌ای برخوردیم. او توضیح داده بود که اکنون نقدینگی سرگردان است و بسیاری از بازارها سر و سامان ندارند و ما ایرانی‌ها هم دوست داریم به‌سرعت سود بدست آوریم. اگر درباره معاملات لحظه‌ای صحبت می‌کنم به این دلیل است که این بازار ثبات بیشتری دارد و برای کسانی که صبر و حوصله کمتری ندارند، مؤثر است و به‌سرعت می‌توانند به نتیجه دلخواه برسد.
او معتقد بود که در بازار معاملات لحظه‌ای یعنی شما صاحب شغل هستید و می‌توانید به‌صورت روزانه درآمد کسب کنید. در این بازار نیاز ندارید که سه یا شش ماه منتظر بمانید. سود معاملات لحظه‌ای بسیار بالاست.
با نگاهی به بقیه ویدئوها اطلاعات تازه‌ای دریافت نکردیم. همه از این موضوع صحبت می‌کردند که راه موفقیت شما این است که به تحلیل‌ها و آموزش‌ها توجه داشته باشید، اما درواقع محتوای بیشتر ویدئوها به یک چیز ختم می‌شد؛ اینکه برای کسب اطلاعات بیشتر باید در دوره‌های آموزشی شرکت کنید و بابت آن هزینه بپردازید.
حقیقت ماجرا چیست؟
در بیشتر صفحات مدرس‌هایی که داستان آن را شرح دادیم، نه شماره تماس و نه آدرسی ذکر شده و اغلب تنها ارتباط با آنها از طریق آیدی تلگرام یا دایرکت صفحه اینستاگرام است. از بیوگرافی افراد هم اطلاعی در دست نیست و حتی مدارک دانشگاه معتبری هم در سایت یا صفحه اجتماعی آنها دیده نمی‌شود.
برای اینکه بدانیم بازخورد افراد از آموزش‌ها چه بوده به نظرهایی که در صفحات اجتماعی آنها ارسال شده رجوع کردیم. حتی یک بازخورد منفی از دوره‌ها در صفحات آنها مشاهده نمی‌شود. این احتمال را می‌دهیم که نظرها یا بازخوردهای منفی حذف شده باشند. با نظر دادن زیر یکی از پست‌ها و حذف شدن آن این احتمال قوت گرفت.
دوره‌های بی‌کیفیت و پولی که برگشت داده نشد
به کانال‌های دیگری برای یافتن افرادی که تجربه خود را از شرکت در این دوره‌های آموزشی در میان بگذارند، رجوع کردیم. در این راستا به فردی بر می‌خوریم که تجربه خود را از حضور در یک ماه از کلاس‌های بنیانگذار دوره‌های پولسازی شرح داده است. پس از ارتباط گرفتن با او به اطلاعات بیشتری از کیفیت دوره‌هایی که برای آن تبلیغ زیادی شده است، دست می‌یابیم.
این فرد که یکی از مالباخته‌های این دوره است، به ما گفت: «اگر به فایل‌های صوتی که رایگان در اختیار افراد گذاشته‌اند، گوش دهید، در این فایل‌ها او با صراحت و شفافیت بیان می‌کند که شما می‌توانید از بین 1 تا 10 میلیون بابت هر ماه پول پرداخت کنید. در بسیاری از قسمت‌ها کاملاً بیان می‌شود که هر فردی ناراضی باشد، دو برابر مبلغ بازگشت داده می‌شود، اما پس از اینکه اصل پول خود را تقاضا کردم به من اعلام شد که فقط در دوره حضوری مبلغ عودت داده می‌شود. وقتی برای مراجعه حضوری نیز درخواست کردم به من گفتند که شماره تماس و آدرسی نداریم.»
او درباره کیفیت دوره‌ها می‌گوید: «دوره‌ای که من در آن حضور داشتم هیچ محتوای مفیدی نداشت. در آخر دوره ماه اول بیان می‌شود که اگر از دوره راضی بودید تا اینجا مبلغ رو واریز کنید. این توضیح داده می‌شود که که ماه دوم بسیار خوب است و شگرد و روش‌های ویژه‌ای آموزش داده می‌شود. بنابراین افرادی که نیاز دارند در دوره دوم حضور یابند، باید مبلغ آن را پرداخت کنند.»
این فرد تجربه یکی از دوستانش را که در دوره سوم این مدرس حضور داشته، توضیح می‌دهد: «یکی از دوستانم ماه سوم هم به دوره‌ها ورود پیدا کرد. طبق گفته او ماه سوم به‌مراتب بی‌کیفیت‌تر از ماه قبل است.»
او می‌گوید که هیچ اثر و شماره تماسی از او در اینترنت نیست، تنها اطلاعات او در سایتی است که دارد و در آن نیز هیچ مدرکی از تحصیلات او ذکر نشده است. نمونه کاری هم از او در اینترنت وجود ندارد که بتوان اثبات کرد او آدم موفقی در زمینه کسب‌وکاری است و پیشرفتی در زندگی داشته است.
ایجاد حس فریب خوردگی و حقارت
همانطور که توضیح دادیم برخی مدرس‌های دوره‌های پولسازی و سرمایه‌گذاری مدعی هستند که با شرکت در کلاس‌ها می‌توانند تحولی در زندگی خود ایجاد کنند و یک شبه ره صدساله را با درآمدهایی میلیاردی طی می‌کنند. اما فردی که تجربه حضور یک ماهه در این دوره‌ها را داشت، به ما گفت: «موردی که بسیار آزاردهنده است این است که در ابتدای ماه دوم که پول را پرداخت می‌کنیم، با این صحبت از مدرس مواجه شدیم که پول‌های واریزی برای من اهمیتی ندارد و برای من ناچیز است. همچین او از ماه اول بیان می‌کند که این دوره‌ها ارزش بالایی دارند و برای هر فردی ارسال نکنید. درحالی‌که اینطور نیست و هیچ آموزشی به ما داده نشد.»
تعداد افرادی که سعی دارند شگردهای سرمایه‌گذاری و پولدار شدن را به نام آموزش و با گمراه کردن مردم رواج دهند، در فضای مجازی کم نیست. نمونه‌هایی هم که از آنها صحبت شد، تنها بخشی از نمونه‌هایی است که در شبکه‌های اجتماعی وجود دارند.
متاسفانه رسانه ملی مانند صداوسیما نیز برای آگاه کردن مردم از افرادی که با شگردهای تبلیغاتی خود پول کلانی به جیب می‌زنند و مقابله با آنها، اقدامی انجام نداده و بعضا مشاهده می‌کنیم که از آن افراد سودجو نیز برای آموزش دادن به مردم به رسانه خود دعوت کرده است. بنابراین در حال حاضر تشخیص اینکه چه کسانی در مسیر واقعی آگاه کردن مردم در فضای مجازی گامی بر می‌دارند و چه کسانی در این راه سواستفاده می‌کنند به مراتب سخت‌تر شده است.
