پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
قماربازان، قربانیان سایت‌های شرط‌بندی نیستند
حافظی‌گل: عامل ایجاد تمامی سایت‌های قمار و شرط‌بندی، قمارباز است. قمارباز را باید محروم اجتماعی کرد. همان‌طور که بابت یک چک برگشتی یکسری سرویس از فرد سلب می‌شود، همین کار را باید برای قمارباز نیز انجام داد.
آنقدر تبلیغات سایت‌های قمار و شرط‌بندی در شبکه‌های اجتماعی زیاد شده است که به هر طرف نگاه می‌کنیم نشانه‌ای از این سایت‌ها را می‌بینیم. سایت‌هایی که با تبلیغات گسترده و جایزه‌های کلانی که می‌گذارند سعی در جذب مشتری دارند و هر فردی که کوچک‌ترین تصوری از یک شبه پول‌دار شدن در ذهنش داشته باشد را به خود جذب می‌کنند. افرادی که می‌دانند وارد این بازی شدن، چه پیامدهای منفی برای آنها خواهد داشت، اما در نهایت تن به آن می‌دهند. در آخر نیز وقتی در این بازی می‌بازند، دست به شکایت کردن از این سایت‌ها می‌زنند و با گفتن جمله «گول خوردم» کار اشتباهشان را توجیه می‌کنند. در دو گزارشی که قبلا منتشر کرده بودیم درباره نحوه واریز و برداشت پول این سایت‌های قمار و شرط‌بندی گفتیم. اما این بار با ادیب حافظی‌گل، کارشناس حوزه پرداخت علاوه بر سایت‌های قمار و شرط‌بندی، درباره قماربازها نیز صحبت کردیم. افرادی که به عقیده حافظی عامل اصلی شکل‌گیری این حجم از سایت‌های قمار هستند و برخورد جدی نیز با آنها صورت نمی‌گیرد. حافظی‌گل به‌عنوان فردی که درگیر رصد حوزه پرداخت کشور است و تاکنون پرونده‌های مختلفی از این سایت‌ها دیده، تجربیاتش را با ما در میان گذاشته است. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.
ابتدا به ما بگویید که آیا سایت‌های قمار و شرط‌بندی از درگاه‌های پرداخت برای دریافت و پرداخت پول‌هایشان استفاده می‌کنند؟
در حال حاضر بسیاری از سایت‌های قمار و شرط‌بندی دیگر درگاه پرداخت نمی‌گیرند. قبلا این کار را انجام می‌دادند ولی در حال حاضر به دلیل تمهیداتی که صورت گرفته و سخت‌گیری‌هایی که ایجادشده، دیگر درگاه پرداخت برای این سایت‌ها صرفه ندارد و اصلا برایشان گرفتن درگاه پرداخت نمی‌صرفد. روندی که من می‌بینم اینگونه است که از درگاه پرداخت خارج شده‌اند و متدهای جدیدی را جایگزین کرده‌اند. در حال حاضر سایت‌های شرط‌بندی متدی که پیاده کرده‌اند اینگونه است که برای مثال می‌گویند که خانم یا آقای x شما در سایت بازی کرده‌اید و باید به ما پول بدهید ولی شما این پول را به حساب آقای y که از ما پول می‌خواهد، واریز کنید؛ بدین صورت دیگر این سایت‌ها پول را بین خود گردش نمی‌دهند و برای خود دردسر درست نمی‌کنند و بین دو بازیگر پول را جابه‌جا می‌کنند. تجربه به من ثابت کرده که مقصد پول اکثر این سایت‌های قمار و شرط‌بندی نیز در کشور دوست و همسایه ترکیه است.
درباره راه‌اندازی این سایت‌ها برایمان بگویید که چگونه سایت‌های قمار و شرط‌بندی راه‌اندازی می‌شوند؟
متاسفانه افراد ناآگاه جامعه، افرادی هستند که هیجانی رفتار می‌کنند و به دلیل فشارهای اقتصادی با این سایت‌ها همراه می‌شوند. برای مثال این سایت‌ها آگهی را برای کار در منزل منتشر می‌کنند و اعلام می‌کند که «کار و سایت از شما، ایجاد درآمد از ما». سپس خانم یا آقایی با آنها تماس می‌گیرد، صحبت می‌کنند و خیلی شفاف او را وارد مدار بازی گرفتن یک هاست و دامین می‌کنند، سپس سایتی را راه‌اندازی می‌کنند و یکسری لوازم مانند کیف و کفش را در آن قرار می‌دهند و با هویت یک فروشگاه اینترنتی، «نماد اعتماد» دریافت می‌کنند. متاسفانه نماد نیز هیچ معیاری ندارد و تنها پولی می‌گیرد و نمادی را به سایتی می‌دهد و هر اتفاقی که در این بین بیفتد، نماد هیچگونه پاسخی نمی‌دهد که این موضوع یکی از بزرگ‌ترین ایرادات نماد است که متاسفانه دولتمردان ما به درآمدزایی برای وزارت صنعت و معدن تن داده‌اند. برای هر مشترک نیز ۲۰۰ هزار تومان گرفته می‌شود تا یک لوگوی نماد بدهند و همین لوگو باعث شده که مردم بیشتری بدبخت شوند چراکه مردم به دلیل اعتمادی که می‌کنند، وارد سایت می‌شوند.
در نهایت سایت نماد اعتماد خود را دریافت می‌کند و سایتش شروع به کار می‌کند؛ سپس درخواست دریافت درگاه پرداخت می‌دهد و چون به ظاهر یک کسب‌وکار روتینی است که محصولات آن نیز در سایت قابل مشاهده است، ترمینال به او داده می‌شود. در نهایت به آن خانم یا آقایی که وارد این بازی شده است، گفته می‌شود که در بانکی حساب باز کند و شماره کارت، شماره حساب و اطلاعات بانکی خود را در اختیار آنها قرار دهد. گردانندگان این سایت‌های قمار از اطلاعات کارتی این افراد به‌عنوان کارت‌به‌کارت استفاده می‌کنند.
حدود ۳۰ میلیون جوان بیکار در مملکت وجود دارد و حدود ۳۰ میلیون حساب بانکی، کارت بانکی و درگاه پرداخت نیز می‌توانیم به مرور داشته باشیم؛ آن هم به لطف سیاست‌های غلط مرکز توسعه تجارت بود که این مرکز ۳۰ میلیون نماد فروخته است و خوشحال است که این نرخ را کسب کرده ولی دردسر آن را به گردن پلیس فتا می‌اندازد. پلیس فتا نیز ابتدا با متولیان درگاه برخورد می‌کند و با پذیرنده نیز کاری ندارد. در هر صورت عامل قمار در حال بسط پیدا کردن است. برخی از این سایت‌های قمار فیشینگ نیز انجام می‌دهند و اطلاعات کارت بانکی فرد را به دلیل پوسته‌ای که پشت سیستم‌های کارت‌به‌کارت، اپلیکیشن‌ها و درگاه‌های پرداخت می‌گذارند، کپی و از آن سواستفاده می‌کنند. درواقع به خاطر پول درآوردن یکسری از سازمان‌های دولتی، ما با چنین معضلاتی مانند سایت‌های قمار و شرط‌بندی و فیشینگ دست و پنجه نرم می‌کنیم.
گردانندگان سایت‌های قمار و شرط‌بندی، پول‌های بدست آمده از قمار را چگونه از کشور خارج می‌کنند؟
خیلی‌ها می‌گویند که سایت‌های قمار و شرط‌بندی پول‌هایشان را ازطریق رمزارزها از کشور خارج می‌کنند اما به عقیده من این کار را انجام نمی‌دهند چراکه کیف‌پول‌های رمزارزها قابل شناسایی هستند. به نظر من خیلی راحت و پاکیزه پول‌هایشان را به پول نقد تبدیل می‌کنند و از طریق مسافر از کشور خارج می‌کنند. ما به کرات این موضوع را دیده‌ایم. یا در ایران بین حساب‌هایی که دارند با یکسری افراد جابه‌جا می‌کنند. در نتیجه ذهنیتی که یکسری از افراد دارند که با ارز دیجیتال پول‌هایشان را از کشور خارج می‌کنند، خیلی درست نیست اگرچه این کار را هم انجام می‌دهند اما به شیوه‌ای که ما فکر می‌کنیم نیست و بسیار راحت‌تر و ساده‌تر این کار را انجام می‌دهند.
یکی دیگر از کارهایی که این سایت‌های قمار و شرط‌بندی برای خارج کردن پول از کشور انجام می‌دهند این است که برای مثال، دستگاه کارت‌خوانی را خریداری می‌کنند و خارج از کشور می‌برند و ازطریق کارت‌های بانکی که اجاره کرده‌اند، خرید خود را انجام می‌دهند و پول را از یک حساب به حساب دیگری جابه‌جا می‌کنند و ازطریق صرافی‌ها به دلار، یورو یا هر نوع پول دیگری تبدیل می‌کنند. حتی بسیاری از صرافی‌های مجاز کشور نیز در حال حاضر زحمت جابه‌جایی این مبالغ سنگین را برای این سایت‌ها انجام می‌دهند.
برای شناسایی سایت‌های قمار چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟
سایت‌های قمار و شرط‌بندی روی هاست سایتی که در ابتدا شکل داده‌اند، این کار را انجام می‌دهند؛ برای مثال فروشگاهی که ساعت می‌فروشد در نتیجه شناسایی آنها خیلی آسان نیست. ما چند معضل داریم؛ ما نمی‌توانیم به کسب‌وکار مردم دخالت کنیم. اگر وظیفه ما این هست که به کسب‌وکارها ترمینال دهیم، باید احراز هویت انجام شود. یکی از کارهای خوبی که در خصوص شناسایی این سایت‌ها انجام شده، این است که یکی از پرداخت‌یارها سیستم کلاه‌برداری دارد که مبالغ محصولات سایتی که به آن درگاه می‌دهد را فهرست می‌کند؛ درواقع این پرداخت‌یار کل سایت موردنظر را اسکن می‌کند و می‌گوید که برای مثال این سایت ۲۶۰ عدد کالا دارد و قیمت این کالاها از ۱۰۰ هزار تومان شروع می‌شوند در نتیجه اگر خرید ۵۰ هزار تومانی در این سایت انجام شود، این سیستم کلاه‌برداری، آن درگاه را غیرفعال می‌کند. این پرداخت‌یار برای انجام این کار هزینه کرده است ولی در کل این کاری نیست که همه انجام دهند.
آماری از گردش مالی سایت‌های قمار و شرط‌بندی در روزهای معمولی و همینطور در زمان‌های لیگ برتر فوتبال می‌توانید بدهید؟
شاید زمانیکه لیگ برگزار شود، گردش مالی این سایت‌ها بالاتر رود ولی واقعیت این است که این سایت‌ها وارد حوزه‌های متفاوتی شده‌اند؛ برای مثال اینکه می‌گویند با کلیک روی یک گزینه، به نقطه سود برسید. یعنی دیگر از حالت وابسته بودن به فوتبال خارج شده‌اند. این سایت‌ها وارد بازی‌هایی مانند انفجار شده‌اند که با یکسری داده ریاضی، فرد با کلیک روی قسمتی به نقطه سود می‌رسد و یا به یک مرتبه کل صفحه قرمز می‌شود و می‌بازد. در نتیجه نمی‌توان گفت که سایت‌های قمار چقدر گردش مالی دارند. من می‌توانم اثبات کنم که در سال‌های گذشته درآمد سایت‌های قمار و شرط‌بندی زیاد بود ولی در حال حاضر درآمدهای جانبی این سایت‌ها زیاد است. یعنی اصلا سایت شرط‌بندی مهم نیست بلکه هیجاناتی که به‌وجود می‌آورند و در نهایت منجر به شکل‌گیری یکسری بازی می‌شود، برای آنها سودآوری می‌کند.
همچنین درآمدهای آنچنانی که گردانندگان این سایت‌ها در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهند، بیشترشان شوآف است و بسیاری از آنها در ضرر نیز هستند. درواقع گردش مالی این سایت‌ها نسبت به سال‌های گذشته خیلی کمتر شده است. من فرض را بر این می‌گیرم که باید گردش مالی این سایت‌ها کمتر شده باشد دلیل من این است که قبلا تبلیغاتی که گردانندگان این سایت‌ها می‌کردند در تلگرام بود و در هر ۵ کانال تلگرامی، ۴ تای آن دارای تبلیغات شرط‌بندی بودند ولی در حال حاضر آنقدر تبلیغ شرط‌بندی نمی‌بینیم و فعالیت‌های جانبی انجام می‌دهند. برای مثال قبلا این سایت‌ها اصلا جایزه نمی‌گذاشتند ولی در حال حاضر به‌صورت وحشتناکی برای جذب مشتری جایزه می‌گذارند.
حدود ۳ هزار سایت شرط‌بندی در ایران وجود دارد که مشتری دارند که این ۳ هزار سایت روزی فکر نکنم که میانگین گردش مالی‌شان بیش از ۴۰۰ میلیون تومان شود. در ایده‌آل‌ترین حالت به روزی ۵۰۰ میلیون تومان می‌رسد. درواقع جذب مشتری برای آنها سخت شده است. مشتری دیگر تمایلی ندارد چراکه فرد دیگر پولی ندارد.
پدیده‌ای وجود دارد که قمارباز بعد از مدتی و بعد از باختن، از سایت‌های قمار و شرط‌بندی شکایت می‌کند. آیا برخوردی با قمارباز می‌شود و می‌تواند شکایت کند؟
بله مشکلی که وجود دارد این است قماربازها بعد از مدتی از یک سایت قمار به سایت قمار دیگری می‌روند، از سایت اولی شکایت می‌کنند؛ برای مثال قمارباز یادش می‌آید که در سال ۹۷ قمار کرده و شروع می‌کند به شکایت‌های متعدد از آن سایت و حدود ۶ ماه این شکایت‌ها را طول می‌دهد تا لااقل بخشی از پولی که باخته را با خرید وکیل و بازپرس و با هر روش دیگری، بتواند برگرداند و دوباره چند ماهی با آن پول شروع به قمار می‌کند و دوباره اگر ببازد، از آن سایت شکایت می‌کند و فرایند همینطور ادامه پیدا می‌کند.
متاسفانه ما دنبال این نیستیم که موضوع را ریشه‌ای حل کنیم. قانون اولین کاری که با قماربازها می‌کند این است که می‌گوید خیلی لطف کردید که این سایت‌ها را معرفی کردید؛ ولی اگر یکبار چند تا از قماربازها را به زندان بیندازند درس عبرتی می‌شود برای دیگران؛ چراکه قمارباز تمایل دارد و بازی می‌کند و هنوز هیچ جامعه آماری از تعداد قماربازها وجود ندارد. اشتباه نیز همین است و باید با قماربازی که می‌آید و شکایت می‌کند، برخورد شود. اعتیاد به قمار ترکی ندارد و مشکل این است که ما بیخیال قمارباز شده‌ایم.
پرونده‌هایی وجود دارد که فرد ۸ میلیارد تومان خانه و ماشین خود را فروخته تا قمار کند. در نتیجه این فرد قبلا در قمار برده است که سری بعد رفته و ماشین و خانه خود را نیز فروخته و وارد این کار کرده است؛ اگر باخته باشد که ماشین خود را می‌فروخت و پول بدهی خود را می‌داد نه اینکه ماشین خود را نیز وارد سایت قمار کند؛ در نتیجه عملا این قمارباز نباخته است. همه قماربازها را اگر بررسی کنیم متوجه می‌شویم که برای مثال فرد ۵ میلیارد تومان پول آورده طی دو سال و ۶ میلیارد برده است و در آخر نیز از سایت شرط‌بندی شکایت کرده در حالیکه یک میلیارد نیز جلو است ولی عملا با وقاحت تمام شکایت می‌کند. با این افراد باید برخورد جدی هم در پلیس فتا و هم در سیستم قضایی کشور و هم در واحدهای نظارتی کشور انجام شود. من اگر کارهای بودم، اول قماربازها را رصد می‌کردم. خیلی جالب‌تر اینکه ما سایتی را پیدا کرده بودیم که از فرد اطلاعات اینترنت بانک او را می‌گرفت و پذیرنده با علم به این موضوع اطلاعات خود را در اختیار آن سایت قرار می‌داد. حتی پیامکی که حاوی رمز عبور بود را نیز به سایت می‌داد. سپس همین فرد شکایت می‌کند و می‌گوید که من گول خوردم. باید برای گول خوردن افراد جرمی در نظر گرفت؛ گول خوردن معنایی ندارد بلکه این یک طمع است.
چرا با قماربازها برخورد نمی‌شود؟
یا فکرشان نرسیده یا نمی‌خواهند. روزی نیست که تعداد زیادی پرونده قمار شکل نگیرد ولی با این حال با قمارباز رفتار جدی نمی‌شود. قماربازها بدتر هستند و به بازی خود ادامه می‌دهند؛ مانند این می‌ماند که کار من این باشد در خانه بنشینم و از یک سایتی خرید انجام دهم و سپس بروم از سایت شکایت کنم که این سایت پول من را خورده است. قمارباز با علم دارد این کار را انجام می‌دهد. اما اصلا عزمی برای مقابله نه با این سایت‌ها و نه با قماربازها وجود ندارد. به نظر من اگر قرار است با یک مشکل برخورد کرد باید هر دو طرف موضوع را در نظر گرفت. اگر قرار است با سایت قمار و شرط‌بندی برخورد جدی شود، اول باید با قمارباز برخورد شود و ابتدا او را دستگیر کرد و بعد به او اجازه رسیدگی قضایی داد؛ نه اینکه قمارباز کار خود را انجام دهد و در نهایت نیز شکایت کند. در کشور مشکل زیرساختی و مدیریتی وجود دارد. اشتباه ما این است که درباره سایت‌های قمار و شرط‌بندی حرف می‌زنیم و می‌نویسیم ولی درباره قمارباز چیزی نمی‌گوییم.
عامل ایجاد تمامی سایت‌های قمار و شرط‌بندی، قمارباز است. قمارباز را باید محروم اجتماعی کرد. همان‌طور که بابت یک چک برگشتی یکسری سرویس از فرد سلب می‌شود، همین کار را باید برای قمارباز نیز انجام داد. برای مثال باید ۱۰ سال به آنها سرویس نداد و خانواده درجه یک او را نیز از یسکری از سرویس‌ها محروم کرد. اگر چنین محدودیت‌هایی بوجود آید، دیگر فرد جرئت نمی‌کند که به سمت سایت‌های قمار و شرط‌بندی برود.
علاوه بر قمارباز، یکی از معضل‌های جدی، کارت‌های اجاره‌ای هستند. آنقدر آدم در کشور وجود دارد که حاضر است کارت بانکی خود را بابت ۳ میلیون تومان در ماه اجاره دهد. اگر با این افراد نیز برخورد نشود، در آینده‌ای نه چندان دور تا دلتان بخواهد سایت‌های قمار و شرط‌بندی با کارت‌های اجاره‌ای وجود خواهد داشت که در حال حاضر نیز این پدیده وجود دارد.