راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

مشکل بانک‌ها و کارگزاری‌ها در عدم واریز پول سهام عدالت چیست؟

از زمانی‌که فرد سهام عدالت خود را می‌فروشد، از پنج روز تا یک ماه این فروش طول می‌کشد. ۳۰ درصد فروش سهام عدالت ممکن است در دو مرحله واریز شود و قیمت سهام نیز به همان نرخی که در همان روز فروخته می‌شود، محاسبه می‌شود.

اوایل خردادماه بود که وزارت امور اقتصادی و دارایی طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد که دارندگان سهام عدالت که روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده‌اند، می‌توانند از ششم خردادماه به شعب بانک‌هایی که قبلاً در آن دارای حساب بانکی بوده و شماره شبای آن حساب را به سازمان خصوصی‌سازی معرفی کرده‌اند، مراجعه کرده و با تکمیل فرم‌های مربوط نسبت به تکمیل سفارش فروش ۳۰ درصد از سهام عدالت خود و تعهدنامه مربوطه، اقدام کنند.

پس از اتمام مهلت اعلام شده در سامانه سهام عدالت برای تعیین تکلیف مدیریت سهام، از ۱۰ خردادماه بانک‌ها از طریق کارگزاری‌های خود یا کارگزاری‌های طرف قرارداد، به تدریج نسبت به فروش سهام متقاضیان در بورس اقدام و وجوه حاصله را در قالب توافق شده به حساب آنها واریز خواهند کرد. علاوه‌بر این برخی افراد از طریق اپلیکیشن‌هایی که ثبت سفارش فروش سهام عدالت را انجام می‌دهند، اقدام به ثبت فروش کرده‌اند.

حالا بعد از گذشت بیش از یک ماه از ثبت فروش سهام عدالت، برخی مخاطبان راه پرداخت اعلام کرده‌اند که بانک‌ها هنوز پول فروش سهام عدالت را به حساب آنها واریز نکرده یا کمتر از مبلغ درخواستی آنها بوده است. همچنین افرادی که از طریق سامانه‌های کارگزاری‌ها نسبت به فروش سهام عدالت اقدام کرده‌اند، هنوز پول خود را دریافت نکرده‌اند. برخی افراد نیز امکان ورود به سامانه‌های سهام عدالت در کارگزاری‌ها را ندارند و با خطای عدم مطابقت شماره موبایل مواجه می‌شوند.

نه کارگزاری‌ها و نه بانک‌ها زمان دقیق واریز پول سهام عدالت به حساب افراد را اعلام نکرده‌اند. به‌عنوان مثال کارگزاری آگاه در سامانه سهام عدالت خود نوشته است که «باتوجه به دستورالعمل فعلی، زمان فروش قطعی و واریز وجه مشخص نشده ست، بنابراین درحال حاضر صرفا امکان ثبت درخواست فراهم شده است.»


چرا بانک‌ها مبلغ فروش سهام عدالت را واریز نمی‌کنند؟


طی تماسی که با بانک ملت داشتیم، این بانک در رابطه با زمان واریز مبلغ سهام عدالت به افرادی که اقدام به فروش کرده‌اند، اعلام کرد:‌ «از زمانی‌که فرد سهام عدالت خود را می‌فروشد، از پنج روز تا یک ماه این فروش طول می‌کشد. ۳۰ درصد فروش سهام عدالت در دو مرحله واریز و قیمت سهام نیز به همان نرخی که در همان روز فروخته شده، محاسبه می‌شود.»

بانک صادرات نیز درباره علت تاخیر واریزی مبالغ فروش سهام عدالت توضیح داد:‌ «بانک‌ها میان حساب مشتریان و حساب سهام افراد واسطه هستند و اینکه تاخیری در فروش سهام عدالت به‌وجود می‌آید به بانک ربطی ندارد. افراد برای اطلاع از علت تاخیری در واریزی باید با مرکز تماس سهام عدالت به شماره ۱۵۶۹ تماس بگیرند و مشکل خود را مطرح کنند.»

برخی مخاطبان راه پرداخت که اقدام به فروش سهام عدالت خود از طریق اپلیکیشن ایوا کرده بودند، این سوال را داشتند که چرا هنوز مبلغ فروش سهام به حساب آنها واریز نشده است. مرکز ارتباط با مشتریان اپلیکیشن ایوا در این خصوص پاسخ داد که این اپلیکیشن فقط ثبت سفارش را انجام می‌دهد. پس از آن سهام تجمیع می‌شود و به شرکت سپرده‌گذاری و کارگزاری فرستاده می‌شود. کارگزاری نیز با توجه به نوع سهام آن را می‌فروشد. افراد برای اینکه از فروش سهام خود اطلاع یابند وارد سامانه سهام عدالت شوند. سپس گزینه مشاهده دارایی را انتخاب کنند. در آنجا متوجه می‌شوند که سهام آنها به فروش رفته است یا نه.»


سازوکار فروش سهام عدالت از سوی کارگزاری‌ها


علاوه‌بر بانک‌ها و اپلیکیشن‌هایی که سهام عدالت را می‌فروختند، کارگزاری‌ها هم با ایجاد درگاه در سامانه خود فروش سهام عدالت را برای مشمولان آن فراهم کرده‌اند. اما برخی برای ورود به سامانه دچار مشکل هستند. انها نیز هنوز مبلغ فروش سهام عدالت را دریافت نکرده یا با خطای عدم مطابقت شماره تماس مواجه شده‌اند.

علیرضا تاج‌بر، مدیرعامل پیشین کارگزاری تأمین سرمایه نوین در این باره توضیح داد:‌ «اگر شماره تماس وارد شده در سامانه کارگزاری با شماره تماس اعلامی که در زمان ثبت‌نام سهام عدالت وارد شده مطابقت داشته باشد، برای فرد کدی ارسال می‌شود. با وارد کردن این کد می‌تواند وارد پنل شود و پرتفوی خود را که شامل تعداد سهام و قیمت‌های روز آنهاست، مشاهده کند. این پنل بسیار آسان طراحی شده و حداکثر میزان فروش که در حال حاضر ۳۰ درصد است نیز در آن مشخص شده است.

علیرضا تاج‌بر، مدیرعامل پیشین کارگزاری تأمین سرمایه نوین

بدین ترتیب که افراد تعداد سهام شرکت‌های مختلف را تا قیمت ۳۰ درصد انتخاب می‌کنند و ثبت سفارش می‌زنند. پس از آن کارگزاری، درخواست‌ها را تجمیع می‌کند و به شرکت سپرده‌گذاری می‌دهد. سپرده‌گذاری نیز درخواست‌ها را تفکیک می‌کند. ممکن است درخواستی که یک فرد می‌دهد شامل ۱۰ سهم باشد یا هزار نفر درخواست ۱۰ سهمی داده باشند. سپرده‌گذاری برای هر سهم یک کد تجمیعی درست می‌کند و به کارگزاری برای فروش تحویل می‌دهد. کارگزاری‌ها نیز پس از فروش پول را به حساب فرد واریز می‌کنند.»


چرا فروش سهام عدالت زمان می‌برد؟


تاج‌بر در ادامه گفت: «با اینکه این فرایند بسیار خوب است، اما چند مشکل دارد. اول اینکه ممکن است افراد در سجام ثبت‌نام نکرده باشند و شماره آنها مطابقت نداشته باشد. بنابراین وقتی فرد برای ورود به سامانه شماره خود را وارد می‌کند، برای او پیامکی ارسال نمی‌شود. این افراد باید در سازمان خصوصی‌سازی یا سپرده‌گذاری شماره جدید خود را وارد کنند. کارگزاری در این خصوص نمی‌تواند کمکی کند.»

از زمان ثبت سفارش فروش تا زمان واریز وجه حداقل دو هفته طول می‌کشد، چراکه سفارش ثبت شده، به سپرده‌گذاری تحویل داده می‌شود، در یک کد خلاصه می‌شود، به یکی از کارگزاری‌ها به‌صورت تصادفی ارجاع داده می‌شود، کارگزاری آن را می‌فروشد، به سپرده‌گذاری تحویل می‌دهد و سپرده‌گذاری آن را به همراه شماره شبای فرد به کارگزاری مبدأ ارجاع می‌دهد. این فرایند تقریباً دو هفته طول می‌کشد.

علیرضا تاج‌بر مدیرعامل کارگزاری تأمین سرمایه نوین

علت تأخیر واریز پول فروش سهام عدالت چیست؟


مدیرعامل پیشین کارگزاری تأمین سرمایه نوین درباره اینکه مبلغی هم تاکنون از فروش سهام عدالت به حساب افراد واریز شده یا نه، توضیح داد: «مشتری داشتیم که به‌طور مثال یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان درخواست فروش داشته و پس از دو هفته کل پول به حساب او واریز شده است. اما ممکن است برخی از سهام‌ منتخب مشتری بسته باشد، در مجمع باشد یا به تشخیص ناظر فروش، قابل فروش نباشد. مسلماً واریزی‌ها هم به تناسب فروش‌ها مرحله‌ای صورت می‌گیرد و ممکن است برخی افراد درخواست فروش داده باشند و تاکنون تنها بخشی از فروش خود را دریافت کرده باشند.»


سهام به قیمت روزی که ثبت سفارش انجام شده به فروش می‌رسد؟


تاج‌بر در پاسخ به این سؤال که آیا سهام به قیمت روزی که ثبت سفارش انجام شده فروش می‌رود یا قیمتی که در آن روز فروخته می‌شود، گفت: «مطمئناً وقتی فرد ثبت سفارش را انجام می‌دهد در آن روز سهامش فروخته نمی‌شود. به‌همین دلیل که بازار نیز صعودی است، عموماً به قیمت بالاتری که در آن روز ثبت سفارش شده به فروش می‌رود. به‌طور مثال اگر فردی یک میلیون تومان ثبت سفارش زده باشد، ممکن است پولی که به حساب او می‌آید یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان باشد. بنابراین مبلغ سهام فروخته شده به نرخ روزی که به فروش می‌رود، به حساب افراد عودت داده می‌شود.»


مشکل ورود افراد به سامانه‌های سهام عدالت رفع شده است؟


او در رابطه با مشکلی که برای افراد برای ورود به سامانه کارگزاری دارند، توضیح داد: «حل شدن این مشکل زمان‌بر است. به این دلیل که فرد باید شماره جدید خود را در سامانه سهام عدالت تعریف کند. اگر این اجبار صورت گیرد که مشمولان سهام عدالت اطلاعات خود را در سجام وارد کنند و این اطلاعات که شامل شماره تماس و شماره شبای حساب است در سامانه ثبت شود، مشکل افراد کمتر می‌شود. اما این مشکل کماکان برای افراد جاری است.»


آزادسازی سهام عدالت اقدام مناسبی بوده است؟


تاج‌بر درباره اینکه طرح آزادسازی سهام عدالت تاکنون موفق بوده یا نه، گفت:‌«وقتی کاری به این بزرگی ظرف یک ماه انجام شود، مشخص است که خلاهایی هم در آن وجود داشته باشد. ما درباره ۲۰۰ هزار سهامدار یا یک عرضه اولیه صحبت نمی‌کنیم، درباره فروش سهام نزدیک به ۱۵ میلیون نفری صحبت می‌کنیم که روش مستقیم را برای فروش سهام عدالت خود انتخاب کرده‌اند. پس باید قبول کنیم که این پروژه بزرگ در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شده است.»

او به چند دلیل مخالف اجرای این طرح بوده و در این باره توضیح داد:‌ «کسانی که اقدام به فروش این سهام می‌کنند، قصد مصرفی دارند و وجوه حاصل از فروش آن را در کشور مصرف می‌کند و به‌عنوان یک یارانه نگاه می‌کنند. این خود عامل تورم است. ما هم البته تشویق به نگه‌داری این سهام می‌کنیم، چراکه این سهام ارزنده است. دومین مساله سرعتی بود که برای این اقدام انجام شد و موجب نارسایی و فشار به بازار شد. در هر صورت سهام عدالت که سهام ارزنده‌ای است، به قیمت تابلو فروخته می‌شود. اگر مقداری تأمل می‌شد، این امکان وجود داشت که این سهام را در قالب بلوک‌های مدیریتی با قیمت بالاتر از تابلو به فروش برسد. بنابراین یک پیشنهاد این بود که با تجمیع سهام عدالت در بلوک‌های مدیریتی و آگهی این بلوک‌ها، این سهام به قیمت بالاتر فروخته شود.»

1 دیدگاه
  1. ناشناس می‌گوید

    چراهنوزسی درصداول سهام عدالت پرداخت نمیشه دوماه شدازطریق بانک ملی بله فروختم کسی هست ج ماروبده یا مثل بانک ها کسی پاسخگونیست

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.